1 / 14

Maddenin Halleri

Maddenin Halleri Tepkenlerin ve urunlerin halleri (fiziksel durumlari) parantez icinde simgelerle gosterilir. (g) = gaz (s) = sivi (k) = kati (aq) = sulu cozelti Tepkime Kosullari Bir denklemde tepkime kosullari genelde okun ustune ya da altina yazilir.

Download Presentation

Maddenin Halleri

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Maddenin Halleri Tepkenlerin ve urunlerin halleri (fiziksel durumlari) parantez icinde simgelerle gosterilir. (g) = gaz (s) = sivi (k) = kati (aq) = sulu cozelti Tepkime Kosullari Bir denklemde tepkime kosullari genelde okun ustune ya da altina yazilir. Bozunma tepkmesinde bir madde daha basit bilesiklere parcalanir. Orn., gumus oksitin bozunma tepkimesinde yuksek sicakliga gereksinim vardir ve elementlerine ayrisir. 2 Ag2O (k) → 4Ag (k) + O2 (g) Bir sentez tepkimesinde basit maddelerden daha karmasik maddeler elde edilir. CO(g) + 2 H2(g) CH3OH(g) D 350 oC 340 atm ZnO,Cr2-O3

  2. Kimyasal Esitlik ve Stokiyometri • Stokiyometri, element olcusu demektir, formuller ve kimyasal denklemlerle ilgili tum sayisal iliskileri icerir. • 2 H2 (g) + O2 (g) → 2H2O (s) • Tepkimede iki mol H2 tuketilir, iki mol H2O olusur. • Bir mol O2 tepkimeye girer, iki mol H2O meydanagelir. • Tuketilen bir mol O2 ye karsilik iki mol H2tepkimeye girer. Stokiyometrik faktor, mol esasina gore, tepkimeye katilan herhangi iki maddenin miktarlari ile ilgilidir. Stokiyometrik faktor mol/mol biciminde yazildigindan, baska birimlerde verilen miktarlar mol birimine cevrilmelidir. Daha sonra mol birimleri istenirse baska birimlere cevrilir. Orn., madde miktarlari kutle ile verildiginde: A maddesinin A maddesinin → B maddesinin B maddesinin Kutlesi mol miktari mol miktari kutlesi mol A g A mol B mol A g B mol B g A mol A mol B

  3. Tepken ve Urunlerin Mol Sayilari Arasindaki Iliskiye Ornek: 2,72 mol H2 asiri O2 icinde yakildiginda kac mol H2O olusur? Cozum: Iki mol H2 ye karsilik iki mol H2O olustugu gozounune alinirsa ? mol H2O= 2,72 mol H2 X =2,72 mol H2O 2 mol H2O 2 mol H2 Tepkenlerin ve Urunlerin Kutleleri Arasindaki Iliskiye Ornek: Asiri O2 ile 4,16 g H2 nin tepkimesinden olusan H2O nun kutlesini hesaplayiniz. Cozum: g H2 → mol H2 → mol H2O → g H2O ? g H2O= 4,16 g H2 X X X = 37,2 g H2O 1 mol H2 2,016 g H2 2 mol H2O 2 mol H2 18,02 g H2O 1 mol H2O

  4. Iki Tepkenin Kutleleri Arasindaki Iliskiye Ornek: 6,86 g H2 (g) nin tamami yandiginda kac gram O2 (g) tuketilir? Cozum: g H2 → mol H2 → mol O2 → g O2 ? g O2= 6,86 g H2 X X X = 54,4 g O2 1 mol H2 2,016 g H2 1 mol O2 2 mol H2 32,00 g O2 1 mol O2 Stokiyometrik Hesaplamalarda Hacim, Yogunluk ve Yuzde Bilesim gibi Ilave Donusum Faktorlerinin Kullanilmasina Ornek: Ucak yapiminda kullanilan bir alasim kutlece % 93,7 Al ve % 6,3 Cu iceriyor.Bu alasimin yogunlugu 2,85 g/ cm3 tur. 0,691 cm3 alasim parcasi asiri miktarda HCl(aq) ile tepkimeye giriyor. Eger, Cu nun tepkimeye girmedigi, aluminyumun tamaminin HCl(aq) ile tepkimeye girdigi varsayilirsa, elde edilen H2(g) nin kutlesi ne olur? 2 Al(k) + 6 HCl (aq) → 2 AlCl3(aq) + 3 H2(g)

  5. cm3 alasim → g alasim → g Al → mol Al → mol H2 → g H2 ? g H2= 0,691 cm3 alasim X X X X X = 0,207 g H2 2,85 g alasim 1 cm3 alasim 93,7 g Al 100,0 g alasim 1 mol Al 26,98 g Al 3 mol H2 2 mol Al 2,016 g H2 1 mol H2 Stokiyometrik Hesaplamalarda Hacim, Yogunluk ve Cozeltinin Yuzde Bilesimi gibi Ilave Donusum Faktorlerinin Kullanilmasina Ornek: Kutlece % 28,0 lik HCl cozeltisinin yogunlugu 1,14 g/ml dir. Tepkimeye gore 1,87 g Al ile tepkime vermek uzere, bu cozeltiden kac ml almak gerekir? 2 Al(k) + 6 HCl (aq) → 2 AlCl3(aq) + 3 H2(g)

  6. g Al → mol Al → mol HCl → g HCl → g HCl cozeltisi → ml HCl cozeltisi ? ml HCl coz.= 1,87 g Al X X X X X = 23,8 ml HCl coz. 1 mol Al 26,98 g Al 6 mol HCl 2 mol Al 36,46 g HCl 1 mol HCl 100,0 g HCl coz 28,0 g HCl 1 ml HCl coz 1,14 g HCl coz

  7. Cozeltide Kimyasal Tepkimeler Genel kimya lab larinda kimyasal tepkimeler genelde cozeltiler icinde gerceklestirilir. Bunun nedeni, cozelti icinde tepkenlerin karistirilarak, atomlar, iyonlar ve molekuller arasinda tepkime icin gerekli yakin temasi saglamaktir. Cozucu, cozeltinin kati, sivi ya da gaz halinde olup olmadigini belirler. Kimya da genelde tepkimeler cozucunun sivi oldugu cozeltiler icinde gerceklesir. Cozucunun su oldugu cozeltilere sulu cozeltiler denir. Cozeltinin diger bilesenleri cozucu icinde cozunmus diger maddelerdir ve cozunenler olarak adlandirilir. Sivi su icinde NaCl cozuldugunde olusan cozelti NaCl(aq)seklinde gosterilir ve burada su cozucu ve NaCl cozunendir. NaCl(aq)ifadesi cozeltinin bilesimi, yani NaCl ve H2O nun bagil oranlarini belirtmez. MOLARITE Cozeltilerin derisimini molarite cinsinden tanimlariz Cozunenin mol sayisi Cozeltinin litre olarak hacmi Molarite (M) =

  8. Ornek: 0,440 M ure [CO(NH2)2] sulu cozeltinin 1L sinde cozundu ise, cozeltinin molarite olarak derisimi: Cozunenin hacmi ve yogunlugu verildiginde cozelti derisimi hesaplanmasi: Ornek: 25,0 mL etanol, C2H5OH, (d = 0,789) uzerine yeterince saf su ilave edilerek 250,0 mL lik bir cozelti hazirlaniyor. Cozeltinin etanol derisimi = ? 0,440 mol ure 1L cozelti Molarite (M) = = 0,440 M ure = 0,440 molar ure cozeltisi 0,789 g EtOH 1mL EtOH 1 mol EtOH 46,07 g EtOH Mol Etanol = 25,0 mL EtOH x x = 0,428 mol EtOH 0,428 mol EtOH 0,2500 L coz. Molarite = = 1,71 M C2H5OH 250,0 mL = 0,2500 L

  9. Molaritesi bilinen bir cozeltide cozunen kutlesinin hesaplanmasi: Ornek: 0,2500 L (250,0 mL) ve 0,250 M sulu K2CrO4 cozeltisi hazirlamak icin gerekli olan K2CrO4 in kutlesi nedir= ? 0,250 mol K2CrO4 1 L coz. 194,2 g K2CrO4 1 mol K2CrO4 ? g K2CrO4 = 0,2500 L coz. x x = 12,1 g K2CrO4 Soru: 25 oC de NaNO3 ile doymus bir cozelti 10,8 M NaNO3 iceriyor. Ayni sicaklikta bu cozeltinin 125 mL sinde kac g NaNO3 vardir?

  10. Cozeltinin Seyreltilmesi Stok cozeltiler denen hazir cozeltilerden, daha az derisik (seyreltik) cozeltiler hazirlanir. Alinan derisik cozeltideki cozunmus madde miktari, elde edilen seyreltik cozeltide de aynen mevcut olmaktadir. Seyreltme islemi yapilirken molarite tanimindan ve seyreltme islemi sirasinda cozunen miktarinin degismeyecegi ilkesinden yararlanilir. c= n/V  n= c X V (c=cozelti derisimi, V= cozelti hacmi, n= cozunenin mol cinsinden miktari) Cozelti seyreltildigi zaman ilk (i) ve son (s) cozeltideki cozunen madde miktari sabit olacagindan, ci X Vi = ni = ns = cs X Vs veya ci X Vi =cs X Vs

  11. Seyreltme ile cozelti hazirlanmasina ornek: 0,100 L 0,0500 M K2CrO4 cozeltisi hazirlamak icin 0,250 M K2CrO4 cozeltisinden ne kadar almak gerekir? Cozum: Once, son cozeltide bulunmasi gereken cozunen miktarini hesaplayalim: ? mol K2CrO4=0,100 L cozelti X = 0,00500 mol K2CrO4 Bu kadar K2CrO4 alacaginiz ilk cozeltinin ne kadarinda bulunur? ? L cozelti= 0,00500 mol K2CrO4 X = 0,0200 L cozelti Ya da Vi = Vs X = 100,00 ml X = 20,0 ml 0,0500 mol K2CrO4 1 L cozelti 1 L cozelti 0,250 mol K2CrO4 cs ci 0,0500 M 0,250

  12. Cozelti Tepkimelerinin Stokiyometrisi • Urun kutlesi ile tepken cozeltisinin hacim ve molaritesi arasindaki iliskiye ornek: • Asiri AgNO3 (aq) icine 0,250 M 25,00 ml K2CrO4 cozeltisi ilave ediliyor. Coken Ag2CrO4 (k) kutlesi nedir? • K2CrO4 (aq) + 2 AgNO3 (aq) → Ag2CrO4 (k) + KNO3 (aq) • Cozum: • Tepkimeye giren K2CrO4 miktari belirlenir (2) olusan Ag2CrO4(k) mol cinsinden miktarini bulmak icin, kimyasal esitlikten elde edilen stokiyometrik cevirme faktoru kullanilir (3) Ag2CrO4(k) mol sayisi grama donusturulur. • ? g Ag2CrO4= 25,00 ml X X • X X • = 2,07 g Ag2CrO4 (k) 1L 1000 ml 0,250 mol K2CrO4 1 L 1 mol Ag2CrO4 1 mol K2CrO4 331,7 g Ag2CrO4 1 mol Ag2CrO4

  13. SINIRLI BILESENIN BELIRLENMESI Cokturme tepkimeleri gibi bir cok tepkimelerde, bir kisim tepkenlerin asirisi kullanilarak, bir tepken tamamen urunlere donusturulebilir. Tamamen tukenen maddeye sinirlayici bilesen denir ve bu bilesen, olusan urunlerin miktarlarini belirler. Bir tepkimede sinirlayici bilesenin bulunmasina ornek: Fosfor triklorur, PCl3, benzin katki maddesi, pestisit ve daha bir cok urunun eldesinde kullanilan ticari bir bilesiktir. Fosfor ve klorun dogrudan birlesmesiyle olusur. P4(s) + 6Cl2(g) → 4PCl3(s) 325 g Cl2(g) ve 125 g P4(s) un tepkimesinden kac gram PCl3(s) olusur? Cozum: P4(s) un sinirlayici oldugunu varsayalim: ? mol PCl3(s)= 125 g P4 X X = 4,04 mol PCl3 1 mol P4 123,9 g P4 4 mol PCl3 1 mol P4

  14. Cl2(g) un sinirlayici bilesen oldugunu varsayalim: ? mol PCl3(s)= 325 g Cl2 X X = 3,06 mol PCl3 Kucuk deger 3,06 mol PCl3 oldugunqa gore, Cl2(g) sinirlayici bilesendir, tamamen tukenir ve tepkime durur. ? g PCl3 = 3,06 mol PCl3 X = 420 g PCl3 Tepkime tamamlandiktan sonra artan madde miktarlarinin bulunmasina ornek: Bir onceki ornekte PCl3 elde edildikten sonra arta kalan P4 un kutlesi nedir? Cozum: Once 325 g Cl2 tarafindan tuketilen P4 un kutlesinin belirlenmesi gerekiyor. 1 mol Cl2 70,91 g Cl2 4 mol PCl3 6 mol Cl2 137,3 g PCl3 1 mol PCl3

More Related