Download
1 / 165
1.79k likes | 2.34k Views
مدیریت تکنولوژی. دکترسهیل سرمد سعیدی. فصل اول مفاهیم پایه. مفهوم تکنولوژی تکنولوژی را می توان کلیه دانش ها، ابزارها،روش ها و سیستم های بکار رفته در ساخت محصولات و ارایه خدمات، تعریف کرد. در بیانی ساده تر، تکنولوژی روش انجام کار و ابزاری است که توسط آن به اهداف خود نایل می شویم.
E N D
مدیریت تکنولوژی دکترسهیل سرمد سعیدی
مفهوم تکنولوژی تکنولوژی را می توان کلیه دانش ها، ابزارها،روش ها و سیستم های بکار رفته در ساخت محصولات و ارایه خدمات، تعریف کرد. در بیانی ساده تر، تکنولوژی روش انجام کار و ابزاری است که توسط آن به اهداف خود نایل می شویم. زلنی، چنین عنوان می کند که هر تکنولوژی شامل سه جزء قابل تمایز از یکدیگر و دارای اهمیت یکسان است.این اجزا عبارتند از: سخت افزار نرم افزار مغزافزار علاوه بر سه جزء بالا، جزء دیگری نیز باید بطور مستقل در نظر گرفته شود: دانش فنی
دانش و تکنولوژی تکنولوژی، دانش لازم برای ساخت کالاها، ارایه خدمات بهتر و اداره بهتر منابعی است که باارزش ومحدودند. توسعه و پیشرفت تکنولوژی،گسترش دانش را ده دنبال خواهد داشت. تحولات تکنولوژی اطلاعات درنیمه دوم قرن بیستم، به حجم اطلاعات موجود جهان افزوده است.این امر باعث انفجار دانش و موجب تحولات و پیشرفت های عظیمی در تکنولوژی شده است.
تکنولوژی و کسب و کار سازمان را می توان به صورت ماشینی تصور کرد که یک یا چند تکنولوژی را به جامعه عرضه می کند. هدف،دستیابی به هداف خاصی است و تکنولوژیهای مورد استفاده نیز سطوح مختلفی دارند سازمان نیز می تواند غرانتفاعی یاانتفاعی باشد. بنگاه های کسب و کار،برای کسب سود ایجادشده اند و دانش موجود هر جامعه،عامل اصلی شکل گیری بنگاه های کسب و کار است. تکنولوژی نه تنها در چگونگی ایجاد کالاها و خدمات،بلکه در اینکه چه چیزی می تواند تولید شود یاحتی اینکه توان بالقوه لازم برای تولید چه چیزی وجود دارد،نقش قابل توجهی دارد. تکنولوژی های هر کسب و کار،به عنوان دارایی های تکنولوژیکی آن کسب و کارمطرح می شوند. امروزه،ارزش واقعی سازمان،بیش از ارزش فیزیکی و دارایی ها یا ارزش خالص آن است. تکنولوژی برای دارایی های سازمان،ارزش افزوده ایجاد می کند.
براساس نظر کويین و همکارانش، دارایی های سازمان های امروزی در چهار سطح قرار دارند: دانش ادراکی یا دانش چیستی مهارت پیشرفته یا دانش فنی فهم سیستمی یا دانش چرایی خلاقیت خود جوش یاپیگیری چرایی
طبقه بندی تکنولوژی تکنولوژی جدید:به آن دسته از تکنولوژی هایی که جدیدا عرضه یا پیاده سازی شده اند،اطلاق می شود و بایستی تثیر روشن و شفافی بر عملکرد سازمان داشته باشد. تکنولوژی نوظهور:به تکنولوژی خاصی اطلاق می شود که تا کنون بطور کامل تجاری نشده باشد،ولی در طی 5سال آینده،تجاری می شود. تکنولوژی پیشرفته:به تمام تکنولوژی های پیچیده یا پیشرفته اطلاق می شود.تکنولوژی های پیشرفته در بسیاری از صنایع، استفاده می شوند.هر شرکتی دارنده این تکنولوژی قلمداد می شود که دارای شرایط زیر باشد: افراد و نیروهایی با تحصیلات بالا را استخدام کند که بافت اصلی آن را دانشمندانومهندسین تشکیل می دهند. نرخ تغییر تکنولوژی آن نسبت به دیگر صنایع بیشتر باشد. مخارج زیادی صرف تحقیق و توسعه کند. می تواند از تکنولوژی برای رشد سریع خود استفاده کند.
تکنولوژی پست:به تکنولوژی هایی اطلاق می شود که در سطح گسترده ای ازجامعه مورد استفاده قرار می گیرند.تکنولوژی پست در بسیاری از صنایعکه از خصوصیات زیر برخوردارند،استفاده می شوند: از نیروهای کاری با سطح آموزش یا مهارت نسبتا پایین استفاده میکنند. از روشهای دستی یا نیمه اتوماتیک استفاده می کنند. اعتبارات تحقیقاتی آنها محدود است. زیربنای تکنولوژی آنها نسبتا پایدار بوده و از تغییرات کمی برخوردار است. محصولات تولید شده آنها،نیازهای اساسی انسان از قبیل غذا،مسکن،لباس و خدمات اولیه را تامین می کند. تکنولوژی متوسط:به تکنولوژی هایی اطلاق می شود که بین تکنولوژی پیشرفته و سنتی قرارمی گیرد. معمولا جزء تکنولوژی های بلوغ یافته ای است که برای انتقال تکنولوژی، بیشتر از سایر تکنولوژی ها مورد توجه اند. تکنولوژی مناسب:این واژه شاخص تطبیق و سازگاری مناسب تکنولوژی مورد استفاده و منابع مورد نیاز ،جهت استفاده بهینه ازآن است. تکنولوژی مستند در مقابل نهفته:تکنولوژی می تواند ثبت و نگهداری شود و به استفاده کنندگان انتقال یابد،به شرط آنکه بتوان آن را در قالب نشانه ها و علایم استاندارد شده ای مستند کرد. تکنولوژی پنهان،همان دانش غیرقابل لمس و غیرقابل بیان است.هیچ روش ئحد و مشخصی جهت ارایه آن به گروهی از مردم وجود ندارد.
تعریف مدیریت مدیریت،هنر است و تکنولوژی نیز تا حدودی این چنین است.مدیریت،هنر هدایت و اداره کسب و کار است و هدایت و کنترل سازمان و سوق دادن آن به سمت تحقق اهداف را شامل می شود. مدیریت تکنولوژی:تخصصی میان رشته ای است که علوم پایه،مهندسی و دانش و روش های مدیریت را یکپارچه می کند و بر تکنولوژی به عنوان عامل خلق ثروت تاکید می شود. مدیریت تکنولوژی به مفهوم مدیریت سیستم هایی است که به ایجاد،کسب و استفاده از تکنولوژی کمک می کند. فرض اساسی مدیریت تکنولوژی این است که تکنولوژی،مهم ترین عامل تاثیر گذار در ایجاد سیستمی مبتنی بر ثروت است.
مدیریت تکنولوژی در سطح بنگاه تکنولوژی باید مرتبط با نیازهای مشتری باشد،بدین جهت که این نیازها را ارضاء نماید و به اهداف اجتماعی برسد.تکنولوژی محرک رشد اقتصادی است. مدیریت تکنولوژی اجزای مختلف عملیاتی سازمان همچون تحقیق و توسعه،طراحی،تولید،بازاریابی،پرسنل و اطلاعات را تحت تاثیر قرارداده و فعالیت های عملیاتی و استراتزیک بنگاه راشامل می شود.
نمودار تفصیلی تکنولوژی نیازهای جامعه نیازهای جامعه نیازهای بازار نیازهای بازار تبدیل ایجاد تکنولوژی یااحتساب آن تکنولوژی تبدیل تکنولوژی ایجاد تکنولوژی یا احتساب آن تولید مشتری استاندارد سطح زندگی،مسایل اجتماعی و محیط زیستی
مدیریت تکنولوژی در سطح ملی/دولتی از دیدگاه کلان،می توان تعریف کلی تری از مدیریت تکنولوژی ارایه کرد. در این دیدگاه،مدیریت تکنولوژی دانشی است که به تدوین و اجرای سیاست هایی جهت مواجهه با تغییرات تکنولوژیکی و استفاده موثر از آن،و تاثیر تکنولوژی در جامعه،سازمان ها،افراد و طبیعت می پردازد. در سطح ملی،بر نقش سیاست های دولتی تأکید مضاعفی می شود،چرا که این سیاست ها می تواند باعث پیشرفت علم و تکنولوژی شود.اثرات کلی تکنولوژی در جامعه مورد توجه قرارمیکیرد.
چرا اکنون مدیریت تکنولوژی مطرح شده است؟ جهان در حال تغییر است،همچنانکه ما به قرن 21 وارد می شویم،نرخ تغییرات افزایش می یابد. تکنولوژی های جدیدی ظهور می کنند و سازو کار تجارت را دگرگون می سازند.سیستم های مدیریتی نیز باید الگوهای خود را تغییر دهند. این تغییرات،الگوهای کاملا جدیدی را در کسب و کار مطرح می کنند.
دنیای امروز مهم ترین تفاوت دنیای امروز و روزهای بعد از جنگ جهانی دوم،سرعت تغییرات تکنولوژی است. این روند با تنوع کاربرد تکنولوژی عجین سده است. روند تغییرات تکنولوژی:حجم و سرعت تغییرات تکنولوژی در سالهای اخیر چشمگیر بوده است.نرخ سریع نوآوری تکنولوژی،سبب شده تا تکنولوژی به عنوان عامل موثر بررشد اقتصادی و توان ملی قلمداد شود. تغییرات تکنولوژی آنقدر گسترده و وسیع بوده که دنبال کردن آن توسط افراد و گاهی سازمان ها،بسیار دشوار است. تغییرات تکنولوژی قرن بیستم؛ الگوهای استخدام و تغییرات جتماعی راشدیدا تحت تاثیر قررداده است. تکنولوژی تولید،فرصت های اشتغال را افزایش داده و حدودا 73 درصد از نیروی کار را به خود اختصاص داده است. در دهه90،تکنولوژی اطلاعات باعث تغییر دیگری در اشتغال شد،تحولی که در بخش خدمات به وقوع پیوست. با توجه به نرخ شدید تغییرات تکنولوژی،مدیران موفق آنهایی هستند که از تغییرات به نفع سازمانشان استفاده کنند. نقش مدیریت،در محیط تکنولوژیک نستا پایدار ، قابل پیش بینی، بهینه سازی استفاده از منابع موجود است.
نرخ تغییرات تکنولوژی توسعه تکنولوژی 1780 1880 1980 زمان (سال)
تنوع فزاینده:همزمان با نرخ سریع تغییرات تکنولوژی،شاهد تغییر رفتار بازر نیز هستیم. در حال حاضر مشتریان از حق انتخاب برخوردارند و توقع دارند که محصولاتی با کیفیت در اختیارشان قرار گیرد. سطح عالی خدمات امروزی، به دلیل پیشرفت های تکنولوژی امکان پذیر شده است. سرعت تغییرات تکنولوژی به همراه رفتار جدید مشتریان، زمینه حرکت از خطوط تولید ثابت به سمت دیدگاه های جدید را فراهم کرده است. انعطاف پذیری و قابلیت پاسخ گویی سریع به تغییرات، همان تفکر جدید تولید است. تغییرات رقابت:رقابت نسبتا جدید جهانی،هر روز شدت می گیرد. آلمان و ژاپن پس ار جنگ جهانی بازسازی شده اند.امروزه کشورهای جدیدی به عرصه رقابت وارد شده اند و کشورهایی همجون تایوان،کره،سنگاپور و اخیرا چین به عنوان رقبای قدرتمندی مطرح شده اند.
فصل دوم عوامل موثر در مدیریت تکنولوژی
خلاقیت تکنولوژی،نشانه خلاقیت انسان است. مدیریت تکنولوژی مستلزم تلاش مستمردر راه خلقتکنولوژی،عرضه محصولات و خدمات جدید و بازاریابی موفق آنهاست. اختراع هنگامی که موضوع خلاقیت در تغییر تکنولوژی مطرح می شود،اغلب دوواژه اختراع و نوآوری مطرح می شوند. اختراع به معنی ایه یا ساخت تکنولوژی جدید است. اختراع حاصل هوش و تفکر انسان است. اختراع فقط به صورت غیر منظم و برنامه ریزی نشده اتفاق می افتد. نوآوری خلق محصول،خدمت یا فرایندی جدید در سازمان را نوآوری می نامند.نوآوری به مفهوم ارایه محصول یا فرایندی جدید به بازار است. نوآوری ضروتا در کل جهان جدید نیست،بلکه ایده ای است که برای اولین بار در سازمان استفاده شده است. اختراعات و نوآوری ها مستقیما با هم مرتبط اند اما یکی نیستند.اختراع بیشتر حالت اتفاقیدارد،در حالی که نوآوری یک فرایند است. اختراعات به ندرت اتفاق می افتند،ولی هر اختراع معمولا به چندین نوآوری منجر می شود.نوآوری،حاصل ارتباط مهم یک ایده و کاربرد آن است.
ارتباط میان علم و تکنولوژی علم به شناخت قوانین طبیعت می پردازد و به کشف دانش پایه ای جهان هستی و تمام موجودات منجر می شود.دانش علمی،پدیده های بسیاری را در برمی گیرد،صرفه نظر از اینکه این دانش بکار بیاید یا خیر.هنگامی که دانش در امور روزمره زندگی ما بکار گرفته شود،به حوزه تکنولوژی وارد می شود. هنگامی که علم و تکنولوژی شروع به تاثیرگذاری و تقویت یکدیگر نمودند،انفجار واقعی در توسعه دانش و تکنولوژی به وقوع پیوست. هنگامی که از علم بحث می کنیم،منظور ما اکتشافات علمی است،ولی وقتی که از تکنولوژی صحبت می کنیم،هدف ما نوآوری های تکنولوژیک است.
انواع نوآوری نوآوری می تواند بر محصولات،فرایندها،خدمات یا سیستم ها تاثیرگذارباشد.نوآوری خدمات می تواندتوسعه خدمات موجود یا ارایه ای خوب یا توسعه ابزار تکنولوژی باشد.نوآوری سیستم می تواند در قالب توسعه اجزای مختلف سیستم عمل کند.شبکه ارتباطات،مثالی از نوآوری در سیستم است. نوآوری باید به خلق کمک کندتا از سوی بازار پذیرفته شود.نوآوری های موفق آنهایی هستند که از نظر مشتریان،عامل افزایش ارزش باشند. کلیه نوآوری ها را می توان به نوآوری های بنیادی و تدریجی طبقه بندی کرد. نوآوری های بنیادین موفق،معمولا از یک اختراع ناشی می شوند.این دسته از نوآوری ها صنایع جدیدی را بوجود آورده و یا صنایع موجود را تغییر می دهند.این نوآوری ها نسبتا نادر بوده و معمولا در خارج از مرزهای شرکت آغاز می شوند. دسته دیگر از نوآوری ها،تدریجی یا تکاملی هستند.هر چند این نوآ.ری ها جزیی می باشند ولی بهبود چشمگیری در محصولات،فرایندها یا خدمات فعلی شرکت ایجاد می کنند. این نوآوری ها نسبتا متداول بوده و در داخل صنعت یا شرکت رخ می دهند و به شرکت ها کمک میکنند تا در بازاربه موقعیتی رقابتی دست یابند و آن را حفظ کنند. نوآوری روتین،نوع دیگری از نوآوری است که به چیزی اطلاق می شود که برای سازمان جدید است ولی به آنچه که در گذشته وجود داشته شباهت زیادی دارد.
خلاقیت و نوآوری خلاقیت موتور نوآوری است.جوهره خلاقیت،ترکیب دو یا چند ایده برای رسیدن به ایده ای کاملا جدید است. خلاقیت،هم به افراد و هم به محیط بستگی دارد.باتوجه به نظرات جین و تریندیسف هر محیط خلاق دارای مشخصات زیر است: به افراد اجازه می دهد تا در زمینه مورد علاقه خود فعالیت کنند. کارمندان را تشویق می کند تا ارتباط گسترده ای با همکاران فعال و پرتحرک داشته باشند. امکان تقبل ریسک های متعادل را فراهم میکند. برخی اشتباهات و عدم انطباق ها را تحمل می کند. پاداش مناسب و تشویق لازم را ارایه می کند. به اعتقاد بارون،افراد خلاقی که می توانند تفکرات خود را به نوآوری تبدیل کنند، از مشخصات زیر برخوردارند: فصاحت در بیان مفاهیم توانایی تولید سریع ایده های فراوان توانایی جدا کردن منبع از محتوا در ارزیابی اطلاعات توانایی شاخص شدن در میات دیگران و کمی با بقیه متفاوت بودن علاقه به مواجهه با مسایل و مشکلات پشتکار در تعقیب مشکلات تا هر جا که پیش روند تامل در تصمیم گیری و عدم اظهار نظر سریع اشتیاق به صرف زمان در تحلیل و کشف اطلاعات علاقه واقعی و حقیقی به موضوعات فکری و ادراکی
ارتباط تکنولوژی با قیمت هنگامی که بنگاهی ار مزیت تکنولوژیکی برخوردار است،می تواند قیمت تکنولوژی خود را افزایش دهد.مقدار افزایش قیمت به ارزش تکنولوژی برای مشتریان بستگی دارد. عامل زمان یکی از حیاتی و مهم ترینعوامل در مدیریت تکنولوژی،زمان بندی مناسب در خلق و عرضه تکنولوژی به بازار است. زمان بندی مناسب از اهمیت کلیدی برخوردار است. اگر شرکتی می خواهد در بازار رقابتی موفق باشد،باید در زمان مناسب،اقدامات مناسب را انجام دهد.
ارتباط شکاف تکنولوژی و قیمت آن نقش تکنولوژی قیمت دانش ما دانش مشتری شکاف شکاف تکنولوژی زمان یا انتشار A B
مدیریت تغییر 30 سال قبل،عصر مدیریت تولید بود.کسب و کار امروزی،رویکردهای کاملا متفاوت و جمع تری را می طلبد. بعد از این،حوزه عمل مدیریت،محیط ثابت و پایداری نخواهد بود.در عوض،مدیریت باید در محیطی شدیدا پویا و غالبا پراغتشاش عمل کند.تنها چیزی که تغییر نمی کند،خود تغییر است. مدیران موفق تکنولوژی باید بتوانند تغییرات محیط بیرون را هرچه سریع تر بشناسند و نسبت به آنها عکس العمل نشان دهند.
بهره وری،اثربخشی و توان رقابتی بهره وری،نسبت خروجی به منابع ورودی است.منابع ورودی هر شرکت تولیدی،سرمایه،مواداولیه،نیروی انسانی و انرژی را شامل می شود.خروجی آن نیز چیزی است که شرکت تولید می کند. بهره وری ملی را می توان بصورت نسبت تولید ناخالص داخلی به کل ساعات کاری تعریف کرد: (تولید ناخالص داخلی)خروجی ساعات کاری/دلار= =بهره وری (کل ساعات کاری)ورودی
اثربخشی،تولید یا توانایی تولیدنتایج یاتولید آن دسته از خروجی هایی است که به تقاضاها یا انتظارات گروه های ذی نفع سازمان پاسخ می دهد. اثربخشی به مفهوم توانایی در تحقق اهداف مورد نظر است.اثربخشی را می توان ،میزان دسترسی سازمان به اهدافش نیز قلمداد کرد. توان رقابتی نشان دهنده موقعیت یا وضعیت هر شرکت یا کشور در مقایسه با یک گروه شناخته شده است.توان رقابتی شرکت،خروجی شرکت را با خروجی سایر رقبا مقایسه می کند و موقعیت را در بازار مشخص می کند. مدیریت تکنولوژی به دنبال رسیدن به کارایی و بهره وری بالا است. مدیریت تکنولوژی به بحث توان رقابت در بازار رو به گسترش جهانی نیز می پردازد. مدیریت تکنولوژی،مدیران راتشویق می کند تا به آینده توجه کنند،بدون اینکه بهینه کردن عملیات موجود را نادیده بگیرند.
پیشتازان و دنباله روها پیشتاز:شرکتی استکه نوآوری را برای اولین بار در بازار مطرح کرده باشد. دنباله رو:این شرکت موج سرمایه کذاری اولیه تکنولوژیرا از دست می دهد ولی تاثیر تکنولوژی در کسب و کار خود را درک می کند. عقب مانده:این گونه شرکت ها،توانایی بالقوهتکولوژی مورد نظر را در ارتقای سودآوری رک می کنند ولی بندرت بر اسفاده از تکنولوژی تاثیر می گذارند. مزایایپیشرو بودن در نوآوری عبارتند از: شهرت شرکت موقعیت بهتر در بازار شانس تعیین استاندارد صنعت نقطه شروعی در منحنی یادگیری موانع حفاظتی سود فراوان تـأخیر در تغیر رفتار مشتریان پاسخ مثبت از خارج
نقاط ضعف پیشتازی در نوآوری عبارتند از: شرکت نوآور هزینه زیادی را صرف تحقیق،نمونه سازی،آزمایش و توسعه کلی می کند. شرکت نوآور باید بتواند موقعیت پیشتازی را حفظ کند و برای به روز کردن تکنولوژی هزینه هایی صرف کند. اگر رقبا بتوانند تکنولوژی بهتر یا طراحی پیشرفته تری ارایه دهند،سرمایه گذاری اولیه در طراحی،ابزارسازی و تولید می تواند برای شرکت مشکلاتی ایجاد کند. عرضه تکنولوژی جدید به بازار،با عدم قطعیت همراه است.مشکل می توان تقاضا راپیش بینی و قیمت بهینه را مشخص کرد. شرکت پیشتاز ، به عنوان هدف رقابت،مطرح می گردد. شرکت های پیشتاز در نوآوری می توانند از طریقترکیبی از استراتژی های زیر،موقعیت راهبری خود را حفظ کنند: در تحقیق و توسعه سرمایه گذاری کنند تا توسعه تکنولوژی را استمرار بخشند. باید به جای استفاده از تکنولوژی خارج از سازمان،به توسعه داخلی تکنولوژی تـأکید ورزند. منابع تکنولوژیکی خود را سرو سامان دهند و نیروی انسانی با مهارت های بسیار بالا گرد هم آورند. در جهت انتشار تکنولوژی خود تلاش کنند،ولی دستیابی رقبا به تکنولوژی را به تأخیر اندازند.
فصل سوم مدیریت تکنولوژی
الگوهای جدید تکنولوژی،در تعامل افراد،جامعه و طبیعت،نقش حیاتی ایفا می کند.پیشرفت های تکنولوژی تأثیرمهمی بر هر یک از این عناصر داردو به نوبه خود از آنها تأثیر می گیرد. مدیریت تکنولوژی،مستلزم شناخت این ارتباطات و نحوه برخورد موثر و منطقی با آنهاست. گروه کاری شورای ملی تحقیقات آمریکا،نیازهای صنعت در حوزه تکنولوژی را چنین تعیین کرد: چگونه باید تکنولوژی را با اهداف استراتژیک یکپارچه کرد. چگونه میتوان تکنولوژی را سریع تر و موثرتر بکار گرفت یا آن را از دور خارج کرد. چگونه می توان ارزیابی و ارزش گذاری تکنولوژی را بهتر انجام داد. چگونه می توان فرایند انتقال تکنولوژی را با موفقیت انجام داد. چگونه می توان زمان توسعه محصول جدید را کاهش داد. چگونه می توان بر سیستم ها یا پروژه های پیچیده،بزرگ ومیان رشته ای یا میان سازمانی مدیریت کرد.
موضوعات اساسی در مدیریت تکنولوژی در هزاره سوم،تغییرات شگرفی را در محیط کسب و کار شاهد خواهیم بود. ریتم وحدت بخش اصلی در حوزه مدیریت تکنولوژی،همانا نگاه به تکنولوژی به عنوان عامل خلق ثروت است. منابع استفاده موثر از منابع تکنولوژیک،ویژگی مهم مدیریت بر سازمان های تکنولوژیکی-اقتصادی است. در زندگی مبتنی بر تکنولوژی،استفاده کارآمد و منطقی از ابزارها،تجهیزات،وسایل،مواد،نرم افزار،نیوی کار ماهر،اطلاعات،دارایی های معنوی و منابع مالی موجود،نقش مهمی در کسب توان مناسب رقابتی ایفا می کند.
روش های ارزیابی عملکرد باید میزان تأثیر گذاری ویژگی های تکنولوژی جدید بر روش های ارزیابی عملکرد مشخص شود. سنجش منافع فعالیت های تحقیق و توسعه باید برای شناسایی منافع بالقوه و معیار های اندازه گیری مناسب از روشی منطقی و سیستماتیک استفاده کرد. ابزارهای جدید برای بهینه کردن تصمیم گیری در این زمینه،توجه به موارد زیر الزامی است: بهبود روش های پیش بینی تکنولوژی و روش های یکپارچه سازی تکنولوژی با استفاده از فرایند برنامه ریزی و تصمیم گیری. استفاده از معیارهایی جدید و کامل تر برای بهینه سازی عملکرد شرکت های دارای تکنولوژی پیشرفته. تعیین ترکیب بهینه ای از تکنولوژی پیشرفته در مقابل محصولات سنتی.
همکاری مشترک،جایگزین رقابت لازم است موارد زیر را مورد توجه قرار دهیم و بدانیم که: آیا همکاری های مشترک در پروژه های خاص جایگزین مناسبی برای انجام تحقیق و توسعه است؟اگر چنین است،چگونه می توان ساختار مناسبی برای همکاری های ایجاد کرد تا مذاکره در مورد محصولات و تکنولوژی جدید تسهیل شود؟ اقدامات دولتی تا جه اندازه در ارایه تکنولوژی های جدید و کمک به شرکت های صنعتی بزرگ برای ورود به همکاری های خارجی موثر است؟آیا همکاری مشترک و تقسیم نوآوری میان شرکت بزرگ و یک شرکت کوچک باعث رشد توانایی های هر در دو و بر طرف کردن نقاط ضعف آنها می شود؟ چه زمانی می توان نتایج تحقیقات و تکنولوژی های عمومی را میان هم پیمانان تقسیم کرد؟قوانین پاتنت(ثبت اختراعات) چقدر به انجام این همکاری ها کمک یا از آنها مانعت می کند؟ محیط کسب و کار در بحث مدیریت تکنولوژی،عمده توجهات معطوف به عوامل تکنولوژیکی ، فعالیت ها و برنامه هاست. عرضه نوآوری تکنولوژی به بازار تأثیرات متفاوتی بر خامعه،اقتصاد و محیط طبیعی در جای می گذارد. معیار نهایی موفقیت یا بقای هر سازمان به چگونگی حضور محصولات و خدمات آن در بازار بستگی دارد. یکی دیگر از عوامل مهم محیطی که براستراتژی کسب و کار تأثیر می گذارد،رقابت در بازار است.
یکپارچه سازی برنامه های استراتژیک و تکنولوژی برنامه ریزی تکنولوژی،تصمیمات موثر برانتخاب پروژه های تحقیق وتوسعه،تخصیص منابع و زمان بندی انجام موفقیت آمیز آنها را شامل می شود. تآثیر شخص ثالث بر تغییرات تکنولوژی:تآثیر ملاحظات نظارتی شخص ثالث(از قبیل تصمیمات قضایی،اقدامات قانون گذاری و نظارتی،تصمیمات مرتبط به ریسک بیمه و تضمین آن)بر تصمیم گیری های مرتبط با پیگیری و پیاده سازی تکنولوژی های خاص چیست؟ افزایش تآثیر گذاری مصرف کننده بر انتخاب و بکارگیری تکنولوژی:باید شناخت بیشتری از سازوکار بازخورد میان مصرف کننده و تولیدکننده تکنولوژی بدست آید و راهی بهتر برای تقویت نقش مصرف کننده در انتخاب و بکارگیری تکنولوژی اندیشیده شود. کاهش مقاومت اجتماعی در برابر عرضه و استفاده از تکنولوژی در محیط کار:با توجه ته مقاومت موجود در برابر تغییر که بر قوانین کار و ساختار سازمان تآثیر می گذارد،ممکن است ارائه سیستم های تکنولوژیکی جدید در محیط کار،نوعی هراس و مخالفت راموجب شود. توزیع منافع حاصل از تکنولوژی های جدید برای کسب موافقت:اگرمنافع تکنولوژی های جدید،تقسیم شده یا به صورت منطقی تشریح شوند،پذیرش آنها آسان تر خواهد شد. سایرموضوعات مورد توجه بنگاه ها:سایر موضوعات جالب توجه،جهت راهنمایی مدیران برای تعامل با تکنولوژی عبارتند از: موانع و فواید بالقوه همکاری های درون سازمانی استراتژی های مناسب و توجه به عامل زمان برای گذر از همکاری به سمت رقابت،در پیمان های تکنولوژیکی درون سازمانی اثر تکنولوژی در کیفیت زندگی،سلامتی و امنیت.
ساختار و مدیریت سازمان ها تغییرات سریع تکنولوژی که با رقابت شدید جهانی همراه شده،مشکلات عدیده ای را در ساختار و مدیریت سازمان ها موجب گردیده است.در صنایعی همچون صنایع تولیدی،استفاده از پرسنلی با مهارت بالا،الزامی است.تفیض اختیار به کارکنان،بهره وری را افزایش و زمان پاسخ گویی به نیازهای مشتریان و بازار را کاهش می دهد.این عوامل،نیاز به ساختارهای سلسله مراتبی را کاهش می دهند و ساختارهای مسلح یا تحت را می طلبند. در سازمان هایی با شرایط تکنولوژیکی متغیر و پویا،انتصاب مرزبانان تکنولوژی،تشویق کارآفرینی داخلی و افزایش همکاری های مشترک در تحقیق و توسعه و تولید،همگی پیامدهای عمده ای بر ساختار سازمانی دارند که باید به صورت منطقی بیان شوند و مجددا باید تآثیر تغییرات سازمان بر خلاقیت تکنولوژیک و پویایی داخلی سازمان،مورد بررسی قرار گیرد.عناوین زیر،مهم ترین مسایل مرتبط با ساختار سازمانی را تشکیل می دهد: عوامل تجدید ساختار فعالیت های تکنولوژیک در شرکت ها:پویایی تکنولوژی،بررسی سایر ساختارهای سازمانی را به طور جدی طلب می کند.باید بین ساختارهای مشوق پیشرفت های تکنولوژی و آنهایی که با الگوها و فعالیت هی تولیدی موجود سازگارند،نوعی موازنه و معاوضه صورت گیرد. ارزیابی اثرات تغییر ساختار بر فعالیت های فنی:تغییر ساختار هر شرکت می تواند فعالیت های فنی و تعامل این فعالیت ها با تولید و بازاریابی را مستقیما تحت تآثیر قرار دهد. تآثیر ساختارهای سازمانی مختلف بر کارایی دوره توسعه محصول:از موضوعاتی که در این رابطه باید مورد توجه قرار گیرند می توان به موارد زیر اشاره کرد: شناسایی روابط و ارتباطات مفید تعیین اینکه کدامیک از روابط و ارتباطات،مشکلات و موانع بیشتری در راه نوآوری ایجاد می کنند. توجه به اختلاف آرایش تکنولوژی ها یا صنایع.
عوامل تسهیل کننده و بازدارنده نوآوری و انتقال تکنولوژی در سازمان:در ارتباط با این موضوع،به دو نکته باید اشاره شود. نکته اول،آن دسته از پیکربندی هاو انگیزه های سازمانی است که انتقال تکنولوژی در داخل سازمان را تسهیل میکند. نکته دوم،علم به آن دسته از عواملی است که از عملکرد مرزبانان تکنولوژی،کارآفرینان داخلی و دیگر افراد نوآور سازمان حمایت کرده و آنها را تشویق می کند و همچنین علم به عواملی که برای این افراد ممانعت ایجاد می کند. مستند سازی فرایندهای تصمیم گیری در تغییرات سازمانی:حفظ اطلاعات فرایند تصمیم گیری، به خودی خود کار مفیدی است. این کار می تواند به هدایت فعالیت های آینده کمک کند.
برنامه ریزی و مدیریت پروژه پروژه های پیچیده تحقیق و توسعه،مستلزم تآمین منابعی قابل توجه و نیز هماهنگ کردن فعالیت آزمایشگاه هایمختلف(و بعضا در کشورهای مختلف) است. مدیریت بر این گونه پروژه ها،وظیفه دشواری است که مهارت های فوق العاده ای نیاز دارد. انتخاب و تلفیق بهینه پروژه ها:معمولا سازمان ها،تعداد زیادی از پروژه های بزرگ و در حال اجرا را برنامه ریزی می کنند.نه تنها باید فواید و دستاوردهای بالقوه این پروژه ها برای سازمان به طور مداوم کنترل و ارزیابی گردند،بلکه باید مطلوبیت آنها دوباره سنجیده شود.
شکل گیری ایده های نو در سازمان:ازبالا به پایین یا از پایین به بالا؟ در سازمان هایی با استراتژی های بلند مدت کسب و کار،انتظار می رود که تصمیمات استراتژیک و برنامه های عملیاتی در قالب برنامه ها و پروژه های خاص در آیند.بنابراین لازم است تا به موارد زیر یوجه شود: ایجاد توازن میان این دیدگاه های متباین فهم سازوکار این توازن شناسایی و ارزیابی الگوهای موجود و تعیین اثر آنها بر عملکرد سازمان. مشکلات انسانی در مدیریت پروژه:هرچند در برنامه ریزی و کنترل،پیشرفت های خوبی مشاهده می شود،ولی برای کمک به مدیران پروژه در انتخاب پرسنلو مواجهه با مشکلات ناشی از تخصص هاو فرهنگ های مختلف در بین کارکنان،باید تلاش بیشتری صورت گیرد. ارزیابی پروژه ها پس از انجام آنها: تحلیل و کالبد شکافی پروژها،بعد از اتمام آنها از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.
مدیریت منابع انسانی پیشرفت های اخیردر تکنولوژی ارتباطات،سیستم های حمل و نقل،سیستم های اطلاعاتی و دستاوردهای جدید در سیستم های یکپارچه کامپیوتری و اتوماسیون اداری،تغییر در ویژگی هاو رفتار موسسات تولیدی و خدماتی پیشرفته امروزی را در پی داشته باشد. در سازمان هایی که از نظر تکنولوژیکی پویایی دارند، به متخصصینی کاملا آموزش دیده نیاز است تا آخرین پیشرفت های تکنولوژی و آنهایی که می توانند در آینده نزدیک مطرح شوند راارزیابی کنند. بزرگ ترین چالش سازمان ها،کنترل و بهره گیری کامل از توانمندی های کارکنانشان است. اثرات تغییرات تکنولوژی بر مهات های مورد نیاز نیروی کار:ظهور تکنولوژِی های جدید و پیشرفته در محل کار، مهارت های متفاوتی را می طلبد.نوع و میزان این تغییرات به صنعتی که در آن فعالیت می کند،بستگی دارد. تطبیق و آموزش نیروی کار ماهر جهت کار با تکنولوژی جدید:بعد از تصمیم گیری در مورد استفاده از تکنولوژی جدیدو قبل از عملی شدن این تصمیم،مدیریت باید مهات های لازم جهت بکارگیری موثرو کارآمد این تکنولوژی ها را مشخص کرده و برنامه های عملیاتی را به نحوی تدوین کند تا این مرحله گذار را با حداقل مشکلات و حداقل اثرات منفی بر نیروی کار موجود،پشت سر بگذارد. منسوخ شدن دانش و مهارت پرسنل تخصصی و نیاز مستمر به افزایش تخصص و مهارت های آنها:رشد دانش و روند رو به گسترش تحولات تکنولوژی به نوبه خود باعث منسوخ شدن و عدم کارایی آموزش هایی می شود که نیروهای تخصصی در طول دوره آموزش رسمی یا در طی تجارب گذشته بدست آورده اند.
نقش مرزبانان تکنولوژی و کارآفرینان داخلی: با توجه به تغییرات سریع تکنولوژی،سازمان ها باید به دنبال روش هایی جهت شناسایی،پذیزش،انتخاب و استفاده از تکنولوژی های مناسب باشند.نقش مرزبانان تکنولوژی و کارآفرینان داخلی سازمان در شناسایی،پیاده سازی و بهره برداری موفق از تکنولوژی های جدید،نقشی کاملا محوری است و اهمیت این نقش باید کاملا درک شود. پیامدهای اجتماعی تغییرات تکنولوژی:تکنولوژی،مهم ترین عامل تغییرتجارب انسانی است.تآثیر تکنولوژی بر زندگی روزمره،ساختارهای اقتصادی-اجتماعی،سیستم سیاسی و اشتغال،ضرورت درک کامل ابعاد مختلف آن و تهیه مدل هایی پیش بینانه و قابل اطمینان را بیش از پیش نمایان می سازد.
رهنمود های مدیریت تکنولوژی در مدیریت بنگاه بتز و همکارانش رهنمود هایی برای مدیریت بر بنگاه های جدید پیشنهاد می کنند،که عبارتند از: خلق ارزش کیفیت توان عکس العمل چابکی نوآوری یکپارچه سازی تشکیل تیم عدالت سازمانی
تکنولوژی در قرن جدید،تغییرات سزیع تکنولوژی،تشدید خواهد شد و تغییرات زیر به وقوع خواهد پیوست: پیچیدگی تکنولوژیکی افزایش خواهد یافت.این امر،دانش و مهارت بیشترنیروی اتسانی(جهت مواجهه با این پیچیدگی)و توسعه هرچه بیشتر منابع انسانی رامی طلبد. ترکیب تکنولوژی ها،بیشتر مورد توجه قرار می گیرد. تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات در حال گسترش است و این روند در آینده نیز ادامه خواهد داشت. تکنولوژی های نوظهور(مشخصا بیولوژی مولکولی و تکنولوژی اطلاعات کامپیوتری)صنعت و مسیر زندگی انسان را شدیدا تحت تآثیر قرار خواهد داد. پیش از این همواره دوره عمر تکنولوژی از دوره عمر کسب و کار بیشتر بوده است.امروزه،دوره عمر تکنولوژی در صنایعی با تکنولوژی پیشرفته،بسیار کمتر شده است.
تغییر در محیط کسب و کار محیط کسب و کارقرن بیست و یکم،بسیار پیچیده تر از امروز خواهد بود و احتمالا شاهد بروز ویژگی های زیر در کسب و کار خواهیم بود: گروه های ذینفع جدیدی مطرح می شوند که مدیریت با آنها تعامل داشته باشد. همکاری های جهانی افزایش می یابد. از این رو،مدیریت باید شناخت بیشتری از کسب و کار جهانی ،داشته باشد. حفظ حقوق مالکیت معنوی در بازار جهانی،یکی از چالش های اصلی مدیران سازمان ها خواهد بود. گروه های مختلفی در نوآوری درگیر خواهند شد و باید چندین منبع مالی به صورت همزمان برنامه ریزی و سازمان دهی شوند. تکنولوژی درتمامی زوایای کسب و کار رسوخ خواهد کرد. رشد کارآفرینی و رشد بنگاه های کوچک و متوسط، از مشخصه های قرن جدید خواهد بود.
ارتباطات،یکپارچه سازی و همکاری سازمان ها برای بهبود ارتباطات و یکپارچه سازس،تلاش کرده و بیش از پیش به سمت گسترش همکاری ها حرکت خواهند کرد. تغییرات زیر ناگزیر خواهد بود: فرهنگ سازمان ها،تغییر خواهدکرد.سازمان هایی که تا کنون این کار را انجام نداده اند،به سمت اتخاذ فرهنگ تکنولوژی حرکت خواهند کرد. ارتباط و مشارکت بیشتر با مشتریان و توزیع کنندگان،الزامی خواهد بود. همکاری میان شرکت ها افزایش می یابد. اقدامات مشترک بخش تجاری ودولت افزایش می یابد.
مسیر استراتژیک صنعت به احتمال زیاد،شرکت ها به اهمیت نقش برنامه ریزی استراتژیک در کسب مزیت تکنولوژی،هرچه بیشتر پی خواهد برد.باید در فرایند برنامه ریزی استراتژیک، سرمایه های معنوی و فکری و دانش نهفته نیز به رسمیت شناخته شود. به پیش بینی های زیر در این رابطه توجه کنید: شرکت ها به تفکرات استراتژیک پیچیده تر احتیاج خواهند داشت. ارتباط استراتژی های کسب و کارو تکنولوژی،اهمیت بیشتری خواهد یافت. الگوهای قدیمی مدیریت در حال از بین رفتن است. صنعت از نوآوری تکنولوژی بهره مند خواهد شد.
تغییر در ساختار سازمانی ساختار سازمان ها تغییر خواهد کرد.در این رابطه می توان به موارد زیر اشاره کرد: با افول سازمان های دائمی،تعداد سازمان های موقت افزایش خواهد یافت. شرکت های مجازی،با هدف کسب مزیت از پیشرفت تکنولوژی های حمل و نقل،لجستیک و فرصت های جهانی شدن و برای ارضای نیازهای مشتری،گسترش خواهند یافت. ساختارهای عمودی و سلسله مراتبی به ساختارهای افقی و ماتریسی تبدیل می شوند. یکپارچگی درون سازمانی،بیشتر خواهد شد.استفاده از تکنولوژی اینترانت به سازمان ها کمک می کند تا یکپارچه سازی را بهتر انجام دهند. افزایش دانش،باعث بروز نوآوری درمحصولات،تولید،توزیع و بازاریابی و تدوین استراتژی جدیدیبرای زنجیره عرضه می شود. سازمان هایی شکل می گیرند که کسب و کارشان بر تولید و انتشار دانش متمرکز خواهد بود. فرهنگ های ملی،حضور سازمان هایی را دیکته می کنند که از الگوی فرهنگی خاصی پیروی کنند و طراحی و فعالیت آنها نیز در جهت پاسخگویی به نیازهای خاص فرهنگی باشد.
ساختار بخش مالی بخش های مالی در ارتباط باسرمیه گذاری های تکنولوژیفبا موضوعات مختلفی مواجهند.در این ارتباط می توان به تکات زیر اشاره کرد: تکنولوژی های جدیدو نوظهور به منابع مالی نیاز دارند. سرمیه گذاران پروژه های تحقیقاتی به روش های بهتری نیاز دارند. گروه های متعددی در پروژه های نوآور در گیر خواهند شد. تعیین ارزش سرمایه های فکری و معنوی و ارز ش گذاری قابلیت خلق ثروت کارگران متبحر در تکنولوژی پیشرفته و شرکت های نوظهور صنعت اطلاعاتی،برای تحلیل گران مالی و اقتصاددانان،مشکلاتی جدی بوجود می آورد.به همین جهت به روش های جدیدی برای پیش بینی و ارزیابی اقتصادی نیاز است. در حال حاضر،اختصاص اعتبار پروژه های ملی و تدوین سیاست های دولتی،عمدتا،نژادپرستانه و کوته نظرانه است.
آموزش و کارآموزی در این راستا توجه به نکات زیر ارزشمند است: به نظر می رسد که سیستم آموزشی موجود،عامل بازدارنده ای در مسیر پیشرفت تکنولوژی و رشد اقتصادی است. سبک و سیاق آموزش های رسمی،باید تغییر کند. نحوه ارائه آموزش ها باید تغییر کند. رشته های جدیدی بایدایجاد شود. افرادی خواهند آمد که به دنبال آموزش و کسب دانش در چندین رشته هستند،به نحوی که دیگر هیچ مدیری نباشد که تنها در یک رشته آموزش دیده باشد. آموزشعالی دانشگاهی،در پاسخگویی به چالش های قرن 21 از صنعت عقب افتاده است.
فصل چهارم دوره عمر تکنولوژی
نمودارs پیشرفت تکنولوژی بهبود عملکرد تکنولوژی از نموداری به شکلs تبعیت می کند.هنگامی که شاخص عملکرد تکنولوژی(محورy) با توجه به محور زمان(محورx)ترسیم سود،شکلی شبیه sحاصل می شود که به آن نمودارsمی گویند. تکنولوژی در طی فرایند 3مرحله ای دوره عمر تکنولوژی متحول می شود: دوره اختراع جدید،که مرحله طفولیت نیز نامیده می شود دوره بهبود تکنولوژی که به مرحله رشد معروف است. دوره بلوغ تکنولوژی،هنگامی که تکنولوژی جدید یا بهتری ظهور می کند،تکنولوژی موجود با خطر جایگزینی یا منسوخ شدن مواجه می شود. نمودارs-شکل پیشرفت تکنولوژی محدودیت فیزیکی دوره بهبود تکنولوژی دوره تکنولوژی بالغ دوره اختراعات جدید شاخص عملکرد تکنولوژی رشد زوال بلوغ طفولیت زمان
