1 / 23

AYDINLANMA

AYDINLANMA. Gelişme. “gelişme fırsatları geri kalmışlıkla doğrudan oranlıdır” Alexander Gershenkron: Economic Backwardness in Historical Perspective “challenge and response” Toynbee. M erkantilizm. Bullion (külçe), bullionism Ticaret fazlası Kendine yeterlilik Çözüm:

andres
Download Presentation

AYDINLANMA

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. AYDINLANMA

  2. Gelişme • “gelişme fırsatları geri kalmışlıkla doğrudan oranlıdır” • Alexander Gershenkron: • Economic Backwardness in Historical Perspective • “challenge and response” • Toynbee

  3. Merkantilizm • Bullion (külçe), bullionism • Ticaret fazlası • Kendine yeterlilik • Çözüm: • tasarruf • ucuz al pahalı sat • ham al mamul sat

  4. Aydınlanmanın tetikleyicileri • Bilimsel devrim(Scientific Revolution) • Matbaa ve bilginin yaygınlaşması • Gelişen orta sınıf (burjuvazi) • “Aydınlatılmış” aristokratlar

  5. Siyasal felsefenin temel soruları • Devlet nasıl var? • Devlet neden var? • Devleti meşru kılan nedir? • En iyi devlet biçimi nedir?

  6. AYDINLANMA YAKLAŞIMI • Devlet ve Otorite sorgulanır • “Sivil Toplum” • “Temsil Edilme” • “Seçme hakkı” • “Doğal Haklar”

  7. Neden İngiltere’de? • İngiliz siyasal geleneği • Magna Carta (1215) • Parlamento • İngiliz İç Savaşı (1642-49) • Charles I, Parlamentoya karşı • Thomas Hobbes düşünmeye başlar! • Leviathan (1651) • The Glorious Revolution (1688) • James II, Parlamentoya karşı • John Locke da düşünür! • Second Treatise of Civil Government (1690)

  8. Thomas Hobbes (1588-1679) • İnsan doğası bencildir • Çatışma > korunma > kurallar • Kural koyucu: devlet (Leviathan) • Hakların bir kısmının devlete teslimi, • “birey” in itaat görev ve yükümlülükleri

  9. John LockeSecond Treatise of Civil Government • Tüm insanlar doğadan özgür ve eşittir. (Kadınlar hariç ) • Hiç bir fert bir diğerinden üstün ve üstünde olamaz • Doğa yasaları insan aklına da uygundur • Yaşama, özgürlük ve mülkiyet hakları insanın vazgeçilmez “doğal” haklarıdır John Locke (1632-1704)

  10. John Locke (1632-1704) • Doğa yasaları • İnsanın temel gereksinimi • Yaşama ve mutluluğu arama hakkı • “devlet” bunu gerçekleştirmekle GÖREVLİ • Bu görev bir “SÖZLEŞME” dir • Devletin varlık nedeni “meşruiyet” i dir • Devlet görevini yerine getirmiyorsa • Reddetme ve DEĞİŞTİRME hakkı vardır

  11. Hobbes versus Locke • Ortaklıklar: • “doğa hali” • doğal haklar • toplumsal sözleşme • Farklılıklar: • İnsan davranışı? • Duygular (Hobbes) • Akıl (Locke) • En iyi yönetim? • mutlak monarşi (Hobbes) • anayasal devlet (Locke) Hobbes Locke

  12. Ve Newton • Canlı varlıklar da fizik cisimlerin ve evrenin tabi olduğu yasalara tabidirler. • Bu yasaların bilinmesi ile toplumlar da aynı düzen ve belirlilikle sürdürülebilirler 1643-1727

  13. Aydınlanma & Bilimsel Devrim • Evren, “AKIL”la çözümlenebilir • “DOĞAL YASALAR”la vardır • “BİLİM” bunları bulur ve kullanır • Tek OTORİTE bilim ve bilimsel deneyimdir • Bu yaklaşımda “bilinmeyen”e “belirsizlikler”e ve belirleyici bir “TANRI” ya yer yoktur • İnsan ve toplum sonsuza dek geliştirilebilir

  14. COGITO • Gelenekler ve eski düşünceler> OUT • Pozitif ve deneysel bilgi> IN • “Açıkça ve bilimsel olarak doğrulanmamış hiçbir bilgi doğru değildir” • Rene Descartes: cogito ergo sum “I think therefore I am”

  15. Aydınlanma, insanın kendi suçu ile düşmüş olduğu bir yetişkin olamama durumundan kurtulmasıdır. • Bu durum , insanın kendi aklını bir başkasının kılavuzluğuna başvurmaksızın kullanamayışıdır. • Bu duruma düşmesi kendi kabahatidir; bunun nedenini aklın kendisinde değil, aklını başkasının kılavuzluğu ve yardımı olmaksızın kullanmak kararlılığını ve yürekliliğini gösteremeyen insanda aramalıdır. • Aydınlanmanın parolası şudur: • Sapere Aude! “Bilmeye cesaret et!” • Immanuel Kant What is Enlightenment? 1784

  16. Jean Jacques Rousseau The Social Contract (1762) • İnsan doğal halinde eşit ve özgürdür • Bunu korumak toplumsal sözleşme sonucu devletin görevidir • Tarih boyunca güçlüler eşitsizliği sürekli kılmıştır • Devlet güçlü ve zengin bir azınlığın değil herkesin hakları ve eşitliğini korumalıdır

  17. Aydın “despot” luğu ! • Toplumu yönetmek “aklın yolu”ndan geçer • bizdeki “aklın yolu birdir” gibi değil • İnanılan tek şey “ gelişme” (progress) ve “değişim” (change) • Osmanlıya yansıması:“terakki” • “AYDINLANMIŞ OLAN AYDIN AYDINLATMAK ZORUNDADIR”

  18. Tıp okuyanlar için Aydınlanma  • Descartes : Rasyonalizm Klinik bulgunun analizi • Newton : Ampirisizm Vakadan teşhise • Voltaire : Hümanizm Hasta odaklılık • Rousseau : Ortak yarar “Hizmet” olarak sağlık • Diderot : Ansiklopedi Standartlaştırma

  19. THE END • Yeni gelenler için klavuz: • “Humanities” ders notları ve konferans sunumlarına Yeditepe web de “Eğitim” sayfasından ulaşabilirsiniz. • Doğrudan adresi: • http://hum.yeditepe.edu.tr • Prof. Erdal Yavuz

More Related