คำแนะนำการออกกำลังกาย ในผู้ที่มีปัญหาสุขภาพ

1. คำแนะนำการออกกำลังกายในผู้ที่มีปัญหาสุขภาพคำแนะนำการออกกำลังกายในผู้ที่มีปัญหาสุขภาพ ผศ. นพ. วิศาล คันธารัตนกุล แพทย์เวชศาสตร์ฟื้นฟู โรงพยาบาลสมิติเวช ศรีนครินทร์ อาจารย์พิเศษ คณะแพทยศาสตร์ รพ. รามาธิบดี ม.มหิดล

2. หัวข้อ • ปัญหาสุขภาพก่อนออกกำลังกาย • การออกกำลังกายในผู้ที่มีปัญหาสุขภาพ

3. ก่อนเป็นโรค เจ็บป่วย/เป็นโรค ภาวะสุขภาพ การออกกำลังกายเพื่อสุขภาพ การออกกำลังกายเพื่อการรักษา ความรู้ด้านการออกกำลังกาย + โรค ความรู้ด้านการออกกำลังกาย การตรวจประเมินที่เหมาะสม ความแนะนำที่เหมาะสม

4. แนวคิด สอบถามสุขภาพ และปัจจัยเสี่ยง พิจารณาอายุ และสมรรถภาพร่างกาย อายุมาก, สมรรถภาพต่ำมีปัจจัยเสี่ยง อายุน้อย, ไม่มีปัจจัยเสี่ยง ระวัง/ประเมินละเอียดหรือพบแพทย์ แนะนำการออกกำลังกายตามสมรรถภาพ

5. รายบุคคล มีปัญหา แนะนำการออกกำลังกาย เมื่อมีปัญหาสุขภาพ ประเมินสุขภาพ:PAR-Q ไม่มีปัญหา ประเมินสมรรถภาพ:ด้วยตนเอง/จนท. สร้างพฤติกรรม การออกกำลังกาย แนะนำการออกกำลังกายตามสมรรถภาพ ให้ความรู้ที่เหมาะสม - การบาดเจ็บ - รูปแบบการออกกำลังกาย(ทางเลือก)

6. กลุ่มที่ 1 การประเมินความเสี่ยงในผู้ที่เสมือนสุขภาพดี เด็ก ผู้ใหญ่เพศชายอายุ < 45 ปี และ เพศหญิงอายุ < 55 ปี ไม่มีอาการของโรคหัวใจหรือปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจ ผู้ใหญ่เพศชายอายุ > 45 ปี และ เพศหญิงอายุ > 55 ปี ไม่มีอาการของโรคหัวใจหรือมีปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจ < 2 ข้อ คำแนะนำ: ใช้ PARQ

7. ปัจจัยที่มีผลต่อการเกิดภาวะหลอดเลือดแข็งตัวปัจจัยที่มีผลต่อการเกิดภาวะหลอดเลือดแข็งตัว • ปัจจัยต้นเหตุ • การสูบบุหรี่ • ภาวะความดันโลหิตสูง • ภาวะไขมันในเลือดสูง • ภาวะไขมันในเลือดชนิด HDL ต่ำ • โรคเบาหวาน

8. ปัจจัยที่มีผลต่อการเกิดภาวะหลอดเลือดแข็งตัวปัจจัยที่มีผลต่อการเกิดภาวะหลอดเลือดแข็งตัว ปัจจัยหนุน • ภาวะน้ำหนักเกินและความอ้วน • การไม่ค่อยเคลื่อนไหว/ออกกำลังกาย • เพศชาย • ประวัติโรคหลอดเลือดหัวใจในครอบครัว • ภาวะเศรษฐานะ • ภาวะทางสังคมและจิตใจ • ความผิดปกติของอินซูลิน

9. กลุ่มที่ 2: มีความเสี่ยง/เป็นโรคหัวใจ ทราบว่าเป็นโรคหัวใจ ผู้ใหญ่เพศชายอายุ > 45 ปี และ เพศหญิงอายุ > 55 ปี ไม่มีอาการของโรคหัวใจหรือมีปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจ < 2 ข้อ คำแนะนำ: หากออกกำลังกายอย่างหนัก ควรจะได้ทำการทดสอบสมรรถภาพหรือเริ่มการออกกำลังกายเบา ๆ

10. Metabolic Syndrome

11. Metabolic syndrome • เกณฑ์วินิจฉัย: WHO 1999, NCEP ATPIII 2001, IDF 2005, AHA&NHLBI 2005 • International Diabetes Federation (IDF): abdominal obesity + อย่างน้อย 2 ใน 4 ข้อ ( TG > 150 mg/dL, HDL-chol < 40 mg/dL in males or < 50 mg/dL in females, BP > 130/85 mmHg or on anti-HT drug, FBS > 100 mg/dL • Abdominal obesity: รอบเอว > 90, 80 cm ในชายและหญิง ตามลำดับ

12. NCEP, ATP III JAMA 2001; 285 (19): 2486 - 2497

13. Hypothetical Dose-Response for Exercise induced changes in selected CHD risk factors and CHD Response % Coronary Blood Flow 20 HDL-C 40 60 CHD Mortality 80 BP Insulin Resistance 100 1000 2000 3000 Dose (volume) of Exercise per Week (Kcal) Intensity x Duration x Frequency Source: Haskell (2001)

14. NEngl JMed 349;5 july 31, 2003

15. Value of EST in asymptomatic ind.

16. NEngl JMed 349;5 july 31, 2003

17. ผู้ที่มีความเสี่ยงปานกลาง (ความเสี่ยงอยู่ระหว่าง 6 – 20 % ต่อปี) นั้นจำเป็นต้องการการทดสอบเพิ่มเติมโดยแนะนำการตรวจ 4 ชนิดคือ • การทดสอบสมรรถภาพร่างกายพร้อมคลื่นไฟฟ้า • การตรวจคลื่นความถี่สูงของเส้นเลือดคาโรติด • การตรวจ coronary artery calcium score • การตรวจ Ankle-Brachial Indexes (ABI) NEngl JMed 349;5 july 31, 2003

18. NEngl JMed 349;5 july 31, 2003

19. NEngl JMed 349;5 july 31, 2003

20. NEngl JMed 349;5 july 31, 2003

21. Ann Intern Med. 2004;140:W9-W24.

23. (Circulation. 2004;110:1920-1925.)

25. Exercise purposes Physiology & Bl. chem FATNESS FITNESS

26. FITNESS

27. Predicted likelihood of improved survival per 1-MET higher maximal exercise capacity Study Percent Blair, et al. (1989) 8 Dorn, et al. (1999) 8-14 Myers, et al. (2002) 12 CVD 9 Normal 16

28. Exercise to increase fitness เพิ่มความทนของระบบหัวใจหลอดเลือดและหายใจ (cardiorespiratory endurance) • = Aerobic exercise • F = ประมาณสัปดาห์ละ 3 ครั้ง ครั้งละนานกว่า 20 นาที • I = ระดับชีพจรมากกว่าหรือเท่ากับ 50-75 % ของชีพจรสูงสุด กิจกรรมที่ทำต่อเนื่องและเหนื่อยจนพอคุยได้ (conversational dose) • T = เดิน วิ่ง กระโดดเชือก ขี่จักรยาน ว่ายน้ำ เล่นกีฬาที่หนักปานกลาง

29. FATNESS • Weight & BMI • Body Fat

30. CVD risk in Asia-Pacific: abdominal obesityInternational Obesity TaskForce, Gill TP. Asia Pacific J Clin Nutr 2001; 10: 85-89

31. Treatment goal • Weight reduction10 % in 6 months • Rate 1-2 lb/wk • Energy def = 300-500 K/day a loss of between 26 and 52 pounds. However, the average weight loss actually observed over this time is between 20 and 25 pounds. A greater rate of weight loss does not yield a better result at the end of 1 year.

33. Calorie needs to lose weight ลดน้ำหนัก 1 กิโลกรัม จะต้อง กำไรการใช้พลังงานเท่ากับ 8000 แคลอรี หากต้องการลด 0.5 กก. ใน 10 วัน เท่ากับต้องการกำไรพลังงาน 400 กิโลแคลอรี: ลดการรับประทาน 200 กิโลแคลอรี เพิ่มการใช้พลังงาน 200 กิโลแคลอรี

34. Caloric deficit 400 kcal/day Day 1 2 3 4 5 300 200 200 100 100 200 200 300 400 300 400 200 200 200 100 200 200 200

36. การออกกำลังกายในผู้ป่วยภาวะกระดูกและกล้ามเนื้อการออกกำลังกายในผู้ป่วยภาวะกระดูกและกล้ามเนื้อ • การออกกำลังกายในผู้ป่วยเบาหวาน • การออกกำลังกายในผู้ป่วยความดันโลหิตสูง