1 / 32

Temat 5

Temat 5. Rozwój gospodarczy. Wzrost gospodarczy – stałe zwiększanie zdolności danego kraju do produkcji towarów i usług pożądanych przez ludzi. Czyli są to zmiany ilościowe, jakie zachodzą w gospodarce narodowej w danym okresie (najczęściej jednego roku).

akiva
Download Presentation

Temat 5

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Temat 5 Rozwój gospodarczy

  2. Wzrost gospodarczy – stałe zwiększanie zdolności danego kraju do produkcji towarów i usług pożądanych przez ludzi. Czyli są to zmiany ilościowe, jakie zachodzą w gospodarce narodowej w danym okresie (najczęściej jednego roku). Ze względu na trudności w pomiarze zdolności wytwórczych, wzrost gospodarczy sprowadza się do badania tego, jak zwiększa się z okresu na okres realna wartość produkcji w gospodarce.

  3. Wzrost gospodarczypolega na rozszerzaniu i ulepszaniu materialnych i osobowych czynników produkcji (wymaga ciągłej akumulacji kapitału).

  4. Mechanizm wzrostu gospodarczego – zależności ekonomiczne, które prowadzą do zmian ilościowych w gospodarce. Relacje te mają zwykle charakter przyczynowo – skutkowy i dotyczą wpływu różnorodnych zmiennych na wzrost realnej produkcji.

  5. Stopa wzrostu - wyrażona w procentach stopa przyrostu rzeczywistego PKB w pewnym okresie (najczęściej roku). Nawet niewielkie różnice w przeciętnym rocznym tempie wzrostu gospodarki powodują w długim okresie duże zróżnicowanie w poziomie dochodu.

  6. PKB Polski w 2070 roku (w bln zł/w cenach z 2001 roku) w przypadku, gdyby tempo wzrostu gospodarki wyniosło w latach 2002-2070 przeciętnie odpowiednio: (a) 1 proc., (b) 3 proc., c) 4 proc., (d) 5 proc. rocznie.

  7. Nawet przy wysokiej stopie wzrostu PKB jest bardzo prawdopodobne, że znaczna część społeczeństwa (nie można wykluczyć, że nawet większość) z efektów tego wzrostu nie korzysta !!!

  8. Rodzaje wzrostu gospodarczego Kryterium: zmiana w poziomie efektywności • Wzrost ekstensywny – gdy wzrost produkcji wynika jedynie ze wzrostu nakładów czynników produkcji, bez poprawy efektywności. • Wzrost intensywny – wzrost realnej produkcji wynika nie tylko ze wzrostu nakładów, ale również efektywności.

  9. Rodzaje wzrostu gospodarczego Kryterium: równowaga • Zrównoważony wg: w warunkach dodatniego tempa wzrostu PKB zachowane są podstawowe warunki równowagi ogólnej (podaż globalna = popyt globalny). • Niezrównoważony wg: w warunkach dodatniego tempa wzrostu PKB nie są spełnione warunki równowagi ogólnej.

  10. Niezrównoważony wzrost gospodarczy Podaż globalna > popyt globalny typowe dla gospodarki rynkowej Podaż globalna < popyt globalny typowe dla gospodarki centralnie planowanej (gospodarka niedoboru)

  11. Rodzaje wzrostu gospodarczego Kryterium: tempo wzrostu • Równomierny (stałe tempo wzrostu) • Przyspieszony (rosnące tempo wzrostu) • Malejący (malejące tempo wzrostu)

  12. Wzrost a rozwój gospodarczy Rozwój gospodarczy oznacza obok zmian ilościowych równoczesne zmiany jakościowe w życiu społeczno-gospodarczym kraju. Chodzi o zmiany np. w strukturze społeczno-gospodarczej kraju, zmiany w stosunkach gosp. i metodach produkcji, zmiany jakościowe wytwarzanych dóbr i usług oraz zmiany ich struktury asortymentowej.

  13. Wzrost a rozwój gospodarczy Celem rozwoju gospodarczego jest nie tylko wzrost produkcji, ale i coraz lepsze zaspokojenie potrzeb gospodarczych społeczeństwa. Rozwój gospodarczy nie może istnieć bez wzrostu. Wzrost bez rozwoju tak !!!

  14. Rozwój gospodarczy = wzrost zamożności społeczeństwa (powiększanie dobrobytu ekonomicznego)

  15. Typy rozwoju • Rozwój spontaniczny - przekształcenia dokonują się samoczynnie, w wyniku samodzielnych , niezależnie podejmowanych działań jednostek gospodarczych. • Rozwój regulowany – kierowany, wspierany programami działania, strategiami i kierunkami rozwoju przyjętymi przez rząd- polityką gospodarczą.

  16. Mierniki wzrostu i rozwoju gospodarczego • Syntetyczne • Szczegółowe • Symptomatyczne

  17. Miary syntetyczne • Tempo wzrostu PKB (i różnych jego kategorii) przypadającego na 1 mieszkańca. • Wskaźniki ich dynamiki i struktury wytwarzania oraz podziału w układzie działowym, w przekroju regionalnym i skali całej gospodarki narodowej. Poziom PKB w przeliczeniu na jednego mieszkańca określany jest jako stopa życiowa ludności.

  18. Miary szczegółowe - mierniki charakteryzujące wybrane dziedziny rozwoju społeczno-gospodarczego Działalność inwestycyjna: stopa inwestycji, dynamika inwestycji, struktura inwestycji, efekty inwestycji. Działalność innowacyjna: liczba wynalazków, licencji, patentów Rozwój społeczny, np.: liczba lekarzy na 10 tys. mieszkańców, liczba studentów na 10 tys. mieszkańców, liczba abonamentów radia i telewizji na 100 gospodarstw domowych.

  19. Miary symptomatyczne Dotyczą kilku wybranych dziedzin, których zmiany świadczą o ogólnym rozwoju społ.- gospodarczym. Przykładowe mierniki symptomatyczne: • liczba komputerów osobistych na 100 gospodarstw domowych, podłączonych do nowoczesnej sieci informacji naukowej, technicznej, ekonomicznej, prasowej itp., • udział w produkcji światowej układów scalonych i komputerów.

  20. Wady PKB jako miernika rozwoju PKB nie uwzględnia: • efektów pracy w ramach gospodarki naturalnej (dobra na własne potrzeby), • dóbr wytwarzanych w szarej strefie, • czasu wolnego, • korzyści z bogactwa nabytego przez gosp. domowe (renta konsumenta z posiadanych dóbr trwałych), • wartości zmian w środowisku spowodowanych działalnością gospodarczą (efekty zewnętrzne), • skutków różnic cen w poszczególnych krajach (porównania międzynarodowe), • zróżnicowania dochodów w społeczeństwie (możliwe duże dysproporcje w podziale dochodu narodowego).

  21. Wady PKB jako miernika rozwoju cd. PKB uwzględnia: • antydobra, które nie służą człowiekowi (broń, tytoń), • usługi i dobra nie podlegające wycenie rynkowej (tzw. dobra publiczne), • powiększające się zadłużenie np. gospodarstw domowych (bańka spekulacyjna),

  22. Pomiar rozwoju gospodarczego Indeks Rozwoju Społecznego (HDI - Human Development Index) HDI = 1/3 (wskaźnik przewidywanej długości życia) + 1/3 (wskaźnik wykształcenia)+ 1/3 (PKB per capita wg parytetu siły nabywczej w USD) Składowymi indeksu są: spodziewana długość życia (w chwili narodzin), średnia ważona odsetka dorosłych umiejących czytać i pisać oraz odsetka skolaryzacji na wszystkich poziomach edukacji i PKB per capita wg parytetu siły nabywczej (PPP). Maksymalna wielkość wskaźnika to jeden.

  23. Wskaźniki ubóstwa • HPI-1 (krajów słabo rozwiniętych). Składniki: Prawdopodobieństwo śmierci przed 40. rokiem życia (%), odsetek dorosłych analfabetów, procent populacji nie mający stałego dostępu do źródeł wody i usług medycznych oraz odsetek dzieci o niedowadze dla danego przedziału wiekowego; • HPI-2 (dla krajów OECD). Składniki: Prawdopodobieństwo śmierci przed 60. rokiem życia (%), procent funkcjonalnych analfabetów, długotrwałe bezrobocie (%), ludność żyjąca poniżej 1/2 średniego dochodu (%)

  24. Jakość kapitału Jakość pracy Zasoby pracy Zasoby kapitału + + Nakłady pracy Nakłady kapitału Udział pracy x Udział kapitału x WKŁAD KAPITAŁU WKŁAD PRACY POSTĘP TECHNICZNY WZROST GOSPODARCZY Czynniki wzrostu i rozwoju gospodarczego

  25. Bariery wzrostu gospodarczego i rozwoju • konsumpcyjna i płac realnych • siły roboczej (zwł. wykwalifikowanej) • surowcowa • technologiczna • żywnościowa • handlu zagranicznego i zadłużenia zewnętrznego • organizacyjna

  26. Bariery wzrostu i rozwoju Barierę konsumpcji (i płac realnych) stanowią ograniczenia rozwojowe, będące wynikiem obniżenia poziomu konsumpcji kosztem wzrostu inwestycji. Bariera siły roboczej występuje w sytuacji braku tego czynnika. Może mieć wymiar ilościowy (pełne zatrudnienia), kwalifikacyjny (niedopasowana struktura) i alokacyjny (niedopasowanie przestrzenne).

  27. Bariery wzrostu i rozwoju Bariera surowcowa wiąże się z dostępnością do zasobów do zasobów bogactw naturalnych i ich wykorzystaniem. Bariera technologiczna – wyraża się w istnieniu luki technologicznej (tempo i struktura procesów postępu technicznego) - zużycie ekonomiczne majątku Bariera żywnościowa dotyczy zarówno ograniczeń produkcji rolniczej, jak i ograniczeń zaopatrzenia społeczeństwa w żywność.

  28. Bariery wzrostu i rozwoju Bariera handlu zagranicznego i zadłużenia zewnętrznego ma swoje źródła w: - niezdolności gospodarki danego kraju do wyprodukowania wyrobów o takim standardzie, który umożliwiłby im wejście na konkurencyjny rynek światowy oraz otrzymanie korzystnych cen. • ograniczone zdolności płatnicze państwa • niekorzystnych zmianach relacji cenowych

  29. Bariery wzrostu i rozwoju Bariera organizacyjna – nieodpowiednia organizacja pracy i produkcji, wadliwa, przestarzała struktura instytucjonalna całego systemu kierowania i zarządzania gospodarką.

More Related