WEB SAYFALARININ SUNUCUYA YERLEŞTİRİLMESİ

1. WEBSAYFALARININ SUNUCUYA YERLEŞTİRİLMESİ Okutman İlyas KOÇ

2. Web Server’e Bağlanmak istiyorum ftp yapmak istiyorum web FTP inetd sunucu

3. Dosya Transfer Protokolü (File Transfer Protocol, FTP) • FTP (File Transfer Protocol) İnternete bağlı iki bilgisayar arasında karşılıklı dosya aktarımı yapmak için geliştirilen bir İnternet protokoldür. • Aynı zamanda bu protokolü kullanan programlara da bu ad verilir. • FTP protokolü ile dosya aktarımı yapılırken, iki bilgisayar arasında on-line bağlantı kurulur ve FTP protokolü ile sağlanan bir dizi komutlar yardımıyla iki bilgisayar arasında dosya alma/gönderme işlemleri yapılır.

4. FTP yapmak için; • Bağlanılacak bilgisayarın internet adresini (numerik ya da sembolik formatta) ve İP Adresinin bilinmesi gerekir. • Bağlanılacak bilgisayardaki kullanıcı adı ve şifresinin bilinmesi gerekir. • Kullanıcı tarafında bir FTP istemci ve sunucu tarafında bir FTP sunucu programı gerekir.

5. FTP İstemci Programının Çalıştırılması ve Komutları • ftp programını çalıştırmak için UNIX/DOS komut satırında ftp yazın. Eğer bilgisayarınızda ftp programı varsa, karşınıza ftp komut promptu gelecektir. C:\>ftp ftp>

6. FTP Sunucuya Bağlanmak Ve Login Olmak • FTP istemci programı ile bir sunucuya bağlanmak için komut satırında ftp <sunucu_adı> [port] yazabilirsiniz. ÖRNEK: ftp mail.balikesir.edu.tr Başka bir alternatif ise ftp komut satırında open <sunucu_adı> [port] yazmanız olabilir. <sunucu_adı> ; ftp sunucunun ip adresi veya tanımlanmış adı olabilir. ftp> open mail.balikesir.edu.tr

7. ftp istemci komutlarını görmek için ? yazın. • ftp> ? Commands may be abbreviated. Commands are: ! delete literal prompt send ? debug ls put status append dir mdelete pwd trace ascii disconnect mdir quit type bell get mget quote user binary glob mkdir recv verbose bye hash mls remotehelp cd help mput rename close lcd open rmdir ftp>

8. Yukarıdaki komutlardan her hangi biri hakkında bilgi almak için ? komut_adı ifadesini kullanabilirsiniz. ftp> ? open open Connect to remote tftp (Uzaktaki tftp ye bağlan) ftp>

9. Sunucudan yardım almak için remotehelp komutunu kullanabilirsiniz. Elbette bunun için ftp sunucuya bağlı olmanız gerekir. Tüm ftp istemci komut satırında komutların ilk üç karakteri komutun çalışması için yeterlidir.

10. AKTARIM MODU • Dosya Taşıma Tipinin Ayarlanması • Dosya transfer tipinin doğru seçilmesi çok önemlidir. Dosya transferi için iki tip mevcuttur. • ascii : Yalnızca metin tipi dosyalar için uygundur. Kullanım deseniascii • binary : Binary veriler, resimler, ses, video, word dökümanları, tablolama dökümanları ve pekçok program veri dosyasının transferi için uygun olan transfer tipidir. Genellikle metin dosyaların binary dosya tipi ile transfer edilmesi herhangi bir probleme neden olmaz. Bununla beraber binary dosyalar metin gibi transfer edilecek olurlarsa problem çıkabilir. ascii transfer tipi ise default tiptir. type komutu geçerli olan transfer tipini gösterir. • Kullanım desenibinary

11. Dizinlerde Dolaşma Ve Dosyaların Listelenmesi • pwd (print working directory): Sunucu üzerinde çalışılan dizinin adını yazdırır. Kullanım deseniftp> pwd • cd (change directory): Sunucu üzerinde bulunulan dizinin değiştirilmesi için kullanılır. Kullanım deseniftp> cd <uzak dizin adı> • dir (directory): Sunucu üzerinde bulunulan dizinin içeriğinin listelenmesi için kullanılır ve ayrıca local dosya üzerine yazdırabilir. Kullanım deseniftp> dir <Uzak dizin adı> <Local dosya adı> • ls (list): Sunucu üzerinde bulunulan dizinin içeriğinin listelenmesi için kullanılır ve ayrıca local dosya üzerine yazdırabilir. dir komutu gibi Kullanım deseniftp> ls -al <Local dosya adı> <Uzak dizin adı> -a seçeneği : Tüm dizin içeriği listeler -l seçeneği : Uzun formatta dizin içeriğini listeler.

12. Dizinlerde Dolaşma Ve Dosyaların Listelenmesi • mkdir (make directory): Sunucu üzerinde dizin yaratma komutu • Kullanım deseni • mkdir <dizin adı> • rmdir (remove directory): Sunucu üzerinde dizin silme komutu • Kullanım deseni • rmdir <dizin adı> • lcd (Local change directory): İstemci üzerinde çalışılan dizini listeler veya dizinin değiştirilmesini sağlar.Kullanım deseni • ftp> lcd <dizin>

13. Joker Karakterler • Standart UNIX FTP sunucularda kullanılan ls, dir gibi komutların dizinlerdeki dosyaları listelediğini belirtmiştik. Eğer komut dir *.htm *.html şeklinde kullanılacak olursa, bulunulan dizindeki .htm ve html ile biten dosyaları listeler. Bulunduğunuz dizindeki jpg uzantılı resim dosyalarını bulmak için dir *.jpg komutu verilebilir.Joker karakter, *, dosyaları indirmek (download) veya sunucuya gönderme (upload) işlemleri sırasında da kullanılabilir.

14. Dosyaların İndirilmesi (Download) • Dosyaları indirmek için get ve retr gibi temelde aynı işi gören birkaç komut vardır. Başka bir komut mget komuttur. Çoklu dosya transferleri için kullanılan bu komut joker karakterleri ile birlikte kullanılabilir. • get : Uzaktaki dosyayı indirmek ve local makina üzerine depolamak için kullanılır. Eğer local dosya adı belirtilmemişse, sunucu üzerindeki dosya adı ile local makinaya kaydedilir. Kullanım deseniget <Uzak Dosya Adı> <Local Dosya Adı> • recv : get komutu ile aynı. Kullanım desenirecv <Uzak Dosya Adı> <Local Dosya Adı> • mget : Multiple get Sunucu üzerindeki dosyaların sırayla istemci tarafına indirilmesi için kullanılır. İndirilen dosyalar local çalışma dizinine indirilir. mget komutu joker karakterler ile birlikte kullanılabilir. prompt ayarları mget ile kullanmak için değiştirilebilir. Kullanım desenimget <Uzak Dosya Adı>           • prompt : Bu şeçenek açıldığında çoklu dosya transferleri sırasında kullanıcının seçimli olarak dosyaları indirmesine izin verilir. Standart olarak bu işlem açıktır. Bu seçenek kapatılırsa, mget veya mput tüm dosyaları transfer eder ve tüm dosyalar silinir.

15. Dosyaların Sunucuya Gönderilmesi (Upload) Dosyaların sunucuya gönderilmesi, dosyaların sunucudan indirilmesine benzer. Bununla beraber güvenlik riskleri nedeniyle anonim bağlantılarda dosyaların sunucuya upload edilmesine izin verilmez. Bu nedenle dosyaların sunucuya yerleştirilmeleri için kullanıcı adı ve parolanızı kullanarak sunucuya erişmeniz gerekir. Dosyaların upload edilmesi için kullanılan bazı komutlar aşağıda verilmiştir. • put : Local makina üzerindeki dosyanın uzaktaki makina üzerine konulması için kullanılır. Eğer uzak makinaya hangi isimle konulacağı belirtilmemişse, dosya uzak makinaya local makinadaki adı ile konulur. put <Local Dosya Adı> <Uzak Dosya Adı> • send : put komutu ile aynı. send <Local Dosya Adı> <Uzak Dosya Adı> • append : Uzak makina üzerindeki bir dosyaya local dosyayı eklenemek için kullanılır. Uzak dosya adı belirtilmemişse, local dosya adı kullanılır. append <Local Dosya Adı> <Uzak Dosya Adı> • mput : Localdeki dosyaların verilen joker karakterler de kullanılarak sunucuya gönderilmesi için kullanılır. mput <Local Dosya Adı>

16. Dosya ve Dizinleri Silinmesi, Yeniden Adlandırma • Uygun erişim yetkilerine sahip olunduğunda sunucu üzerindeki dosyalar silebilir veya yeniden adlandırabilirsiniz. Bu amaçla kullanılan komutlar aşağıda verilmiştir. • rename : Sunucu üzerindeki dosyanın adının değiştirilmesi için kullanılır. Kullanım desenirename <Eski Dosya Adı> <Yeni Dosya Adı> • delete : Sunucu üzerindeki dosyanın silinmesi için kullanılır. Kullanım desenidelete <Dosya Adı> • mdelete : Sunucu üzerindeki dosyaların silinmesi için kullanılır. Dosyaların silinmesi sırasında joker karakterler kullanılabilir. Kullanım desenimdelete <Dosya Adları> • rmdir : Sunucu üzerindeki dizinin silinmesi için kullanılır. Kullanım desenirmdir <Dizin Adı>

17. FTP Oturumunun Bitirilmesi ve FTP den Çıkış • Bir sunucu ile bağlantıda iken ftp oturumu bitirilir ve daha sonra başka bir sunucu ile bağlantı sağlanabilir. Oturumu birirmek için kullanılabilecek komutlar aşağıda verilmiştir. • close : Sunucu ile FTP oturumunu bitirir ve komut istemine düşülür. Belirlenmiş herhangi bir makra silinir. Kullanım deseniclose • disconnect : close ile eşanlamlıdır. Kullanım deseniclose • FTP oturumunun bitirilip aynı zamanda ftp uygulamasından çıkmak için ik komut kullanılır. • bye : FTP oturumunu bitirir ve ftp den çıkılır. Kullanım desenibye • quit : bye ile eşanlamlıdır. Kullanım deseniquit

18. FTP Yaparken Bir Dosyayı Almadan Nasıl Okuyabilirim? • Bunu yapamazsınız. Bir dosyayı görüntülemek için onu transfer etmelisiniz.FTP ortamından çıkmadan, aldığınız bir dosyayı listeleyebilirsiniz.Bunun için UNIX ' te ; '!cat <dosya_adı>', vm/cms'te 'CMS type <dosya adı>' , DOS ' ta ;'type<dosya_adı>' kullanılır.Bu komutları FTP ortamından çıkmadan verin. Eğer Netscape, Mosaic vb gibi bir Web istemcisi ile FTP yapıyorsanız, programın "setup"ından transfer edilecek dosya tipi için bir listeleyici (viewer) program tanımlayarak (bu, txt dosya (metin dosyası) için bir editör) dosya transferini doğrudan ekrana yönlendirebilirsiniz. Web sadece TXT dosyaların değil, diğer formatlardaki dosyaların da (ses, görüntü, video vb) transfer edilirken ekrana yönlendirilmesini sağlar.