Fitten

1. Fitten Goede ‘fit’ tussen taken / functie en competenties / vitaliteit gewenst • Geregelde aanpassing is nodig voor blijvende adaptatie (Roekel Kolkhuis Tanke, 2008) • Aanpassing kan gericht zijn op: • Organisatie (arbeidsomstandigheden, -inhoud, -voorwaarden en/of –verhoudingen) • Werknemer (scholing, verbeteren leefstijl) Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL

2. Fitten: werkomgeving • Werkomgeving moet passen bij kwaliteiten werknemer • Aandachtspunten zijn o.a.: • werktempo • fysieke belasting • mentale belasting • autonomie • eigen verantwoordelijkheid • aansturing Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL

3. Fitten: werknemer • Werknemer moet zich inspannen om ‘bij te blijven’ en goede conditie te behouden • Moet ook bereid zijn om periodiek van functie te veranderen in het kader van persoonlijke groei en flexibiliteit • Demotieregeling past in dit kader Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL

4. Flexibiliteit bij werkgever vereist -1 • Leeftijdsgericht personeelsbeleid begint bij aanstelling • Accepteer dat piek in productiviteit voor de pensioenleeftijd ligt • Beoordeel productiviteit van teams en niet alleen van individuen: • jongeren moeten nog leren • middenmoot is het meest productief • ouderen brengen rust en ervaring in Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL

5. Flexibiliteit bij werkgever vereist -2 • Schep niet alleen functies voor ‘ideale werknemer’ • Reken niet te strak in ‘gezonde fte’s’ • Reserveer geld voor outplacement of detachering naar elders • Zorg dat mensen op tijd vertrekken: uitgebluste ouderen vinden niks anders meer Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL

6. Eruit gelicht: ouderen en werk feiten en fictie Wat neemt af naarmate je ouder wordt? • fysieke vermogens (zintuigen, botmassa, spiermassa, coördinatie) • mentale vermogens (afname snelheid informatieverwerking, minder korte termijn geheugen) • secundaire veroudering in combinatie met leefstijl en omgevingsfactoren: blootstelling aan schadelijke stoffen langer, meer kans op (ouderdoms)ziekten (STECR, 2004) Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL

7. Ouderen en werk: feiten en fictie Wat neemt toe naarmate de leeftijd vordert? • minder fouten maken • life-events en omgang er mee • ervaring • ‘cristallized competences’ versus ‘fluid competences’ • zorg voor anderen Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL

8. Specifieke risicofactoren ouderen • werken onder hoge tijdsdruk • zware fysieke belasting • toepassing van snel ontwikkelende technologie • beeldvorming! Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL

9. Aandachtspunten voor behoud ouderen • ‘De’ oudere werknemer bestaat niet • De oudere van morgen is een andere dan die van vandaag • Er zijn ‘verborgen’ waarden van oudere werknemers (NIDI 2003) • De Nederlandse werknemer is zijn eigen grootste vijand (NIDI 2003) Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL

10. Leeftijdsbewust beleid: het lukt niet • Weerstand? bij werknemers: • beeldvorming rondom oudere werknemers • verworven rechten lastig af te staan bij werkgevers • extra kosten • rendementsverlies • investering in mensen ‘die toch verdwijnen’ Weerstand is te verwachten maar te managen! Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL

11. Aanpak weerstand • urgentie verandering aanpak duidelijk voor iedereen • ‘wat betekent het voor mij’? • aanpassing vergt tijd (rouwproces) • zeg wat u denkt (ik voel weerstand!) • begrijp de weerstand • welke bezwaren: weerstand als informatiebron • last but not least: bereid u voor op mogelijke weerstand Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL

12. Voorbeelden van weerstand • we hebben al een ouderenbeleid! • dat is dus een te late aanpak • het is niet ‘compleet’ m.a.w. het pampert alleen • ons bedrijf is nog jong • ook jongeren worden ouder: jong geleerd is oud gedaan! • juist deze doelgroep laat zich meenemen • je komt aan de rechten van het bedrijf! • of zijn het tradities? • ook rechten zijn aan tijdsgeest onderworpen • we kunnen en willen niet meer • leeftijdsbewust beleid richt zich niet op geforceerd actief houden • ouderen zijn niet rendabel • zie eerdere argumenten Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL

13. Rendement leeftijdsbewustbeleid? • minder job hopping • meer rendement door minder ‘muiterij’ (gebrek aan commitment en motivatie) • sneller innovatief werken en interesse voor innovaties • werknemerstevredenheid en lager verzuim • winst door kwaliteitsstijging • behoud bedrijfscontinuïteit • concurrentievoordeel • bedrijfsimago Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL

14. Kortom Investeren in uw werknemers loont! Meer vragen/ opmerkingen? Lectoraat Arbeid & Gezondheid Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Yvonne.Heerkens@han.nl Josephine.Engels@han.nl http://www.han.nl/start/graduate-school/gebieden/gezondheid Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL