مقدمه

2. مقدمه آلوین تافلر در کتاب موج سوم خود نوشته است، مردم کره زمين تا امروز سه موج اساسى تحول را پشت سر گذاشته اند. موج اول، موج انقلاب کشاورزى است که زمان آغاز آن بر کسى مشخص نيست، موج دوم انقلاب صنعتى است که بدنبال اختراع ماشين بخار در سال 1764، آغاز شده است و بالاخره موج سوم انقلاب انفورماتيک است که ازسال1946که بشر به ساخت کامپيوتر نائل آمد، آغازشد. موج سوم را موج خرد ورزى هم لقب داده اند، همه چيز تعريف شده و براى هر تعريف يک کد در نظر گرفته شده است حتى نام افراد هم که زمانى تحت تاثير موج اول و دوم با اسامى چون برنج،کار، صنعت، کارخانه و موارد مشابه مورد خطاب قرار مى‌گرفتند، در موج سوم تمام هويتشان در يک مجموعه اعداد خلاصه مى‌شود.در موج سوم انتصاب به افراد خاص، نژاد و مليت معيارى براى برترى و شناخت نيست،بلکه اين کامپيوترها هستند که افراد را بر مبناى شماره طبقه بندى و تقسيم مى کنند. شهر الکترونيکى که يکى از دستاوردهاى موج سوم است،از اين قاعده مستثنى نمى‌باشد.

3. تعریف شهر الکترونیکی: شهرالكترونیكیعبارت استازشهری كه اداره امور شهروندان شامل خدمات و سرویس های دولتی و سازمان های بخش خصوصی به صورت برخط (online) و به صورت شبانه روزی و در هفت روز هفته باكیفیت و ضریب ایمنی بالا و با بهره گیری از ابزارهاى فناوری اطلاعات و ارتباطات( ICT ) و كاربردهای آن انجام می شود.

4. فعالیتهایی که می توان برای شهر الکترونیک بر شمرد: 1- فعالیت های اداری: مانند ثبت اسناد و املاک، درخواست گذرنامه و غیره. 2- فعالیت های بانكی: پرداخت قبوض، برداشت پول از حساب، انتقال پول، اعلام وصول و برگشت چک و غیره. 3- فعالیت های تجاری: خرید و فروش كالا، موسیقی ، فیلم ، خرید بلیت هتل ها و هواپیماها و غیره. 4- فعالیت های تفریحی: بازی های رایانه ای، بازدید از موزه ها و پارك ها، انجام مسافرت های مجازی و غیره. 5- فعالیت های علمی: انجام تحقیقات علمی، جست و جوی مقالات علمی، استفاده از منابع كتابخانه ها، انتشار و چاپ كتاب های الكترونیكی و غیره. 6- دریافت اطلاعات: شامل اخبار، روزنامه ها، نشریات، ترافیک شهری، ساعات ورود و خروج قطارها و غیره بدون خارج شدن از منزل و یا محل كار.

5. 7- فعالیت های آموزشی: ثبت نام و رفتن به كلاس های مجازی و امتحانات مجازی, كسب مدارك معتبر بین المللی و غیره.8- فعالیت های گردشگری: رزرو بلیت و هتل - رزرو اتومبیل در مقصد، انتخاب بهترین شهرها و مكان های تاریخی و مسافرتی برای گردشگری و غیره.9- فعالیت های درمانی: مراجعه به پزشك و دریافت دستورالعمل های درمانی و پزشكی، مشاوره با پزشك خانوادگی بدون نیاز به حضور فیزیكی درمطب و غیره.10- فعالیت های تصمیم گیری: انتخاب بهترین مكان برای مسافرت با توجه به وضعیت رزرو هتل ها و قطارها، انتخاب بهترین مسیر برای رفتن به نقطه ای دیگر از شهر و غیره.

6. اهداف شهر الکترونیکی: 1- ارائه خدمات بهتر:ارائه خدمات به صورت راحت تر و قابل اعتماد، با صرف هزينه های كمتر و كيفيت وارزش بالاتر. 2- تأثير مثبت در قيمت و كارآيى خدمات:ارائه اطلاعات و خدمات بهتر و ارزان تر به استفاده كنندگان و عوارض دهندگان. 3- مشاركت بيشتر مردم در امور شهری: آسان تر كردن امكان مشاركت كسانى كه تمايل دارند در كارها نقش داشته باشند. 4- ارائه و به كارگيری روش های مناسب برای اداره جامعه: حمايت از جامعه علمى از طريق ايجاد نوآوری و بازآفرينى در بخش شهری.

7. ویژگی های شهر الکترونیکی خوب: 1- استفاده آسان كاربران: يک شهر الكترونيكى خوب بايد بتواند با به كارگيری ابزار مناسب سخت افزاری، نرم افزاری و ارتباطى به آسانى ارتباط مردم را به خدمات شهری برقرار نمايد. 2- در دسترس همگان باشد: خدمات شهر الكترونيكى بايد از طريق سايت در منزل، محل كار، كارخانه، كتابخانه و ... در هر زمانى در دسترس همه افراد جامعه با هر درآمدی باشد. 3- حريم خصوصى و امن: بايد استانداردها در آن به گونه ای پيش بينى شود كه حريم خصوصى و امنيت مردم شهر و كاربران تضمين شده باشد..

8. 4- نوآور و با خروجى ملموس: بايد از جديدترين و پيشرفته ترين فناوری ها استفاده كند، تا سرعت و پاسخ سيستم همواره رو به افزايش بوده و خروجى آن برای مردم قابل لمس باشد. 5- تعاملى باشد: بايد انديشه عموم مردم در آن اثر داشته باشد، تا بخش های خصوصى، سازمان های غيرانتفاعى، محققان و حتى مردم عادی نيز بتوانند با شهردار و مسؤولان شهری به صورت دوطرفه براى بالا بردن كيفيت خدمات شهری هم انديشى كنند 6- كم هزينه باشد: سيستم های خدمات الكترونيكى و برخط در يک شهر الكترونيكى بايد به گونه ای طراحى شوند كه مردم پول زيادی بابتدريافت خدمات ندهند و شهر هم از پس هزينه های سخت افزاری و نرم افزاری برای توسعه خدمات الكترونيكى برآيد 7-انتقال فناوری با دقت انجام شود: در مواقعى كه تغيير فناوری تأثير جدی در سيستم مى گذارد انتقال سيستم های شهر الكترونيكى از وضع قديم به جديد بايد به دقت انجام شود، تا كاربر هنگام مواجه با فناوری جديد دچار مشكل نشود

9. ویژگی های اساسی شهر الکترونیکی: 1- كوچک بودن: شهر الكترونيكى نبايد بيش از حد گسترده باشد تا بتواند از اتلاف نيروی انسانى و سرمايه جلوگيری كند. بنابراين بهتر است شهرهای الكترونيكى بزرگ به شهرهای محلى كوچک تر تقسيم شوند. 2- اخلاقى بودن: شهر الكترونيكى بايد مقيد به اخلاق الكترونيكى بوده و حريم اطلاعات خصوصى شهروندان را حفظ نمايد. 3- پاسخگو بودن: شهر الكترونيكى بايد نسبت به فعاليت اجتماع، اقتصادی و سياسى كه انجام می دهد، پاسخگو باشد. يعنى شرايطى فراهم شود كه شهروندان بتوانند تا حد امكان از روند پيشرفت اين فعاليت ها آگاهى های لازم را كسب كنند. 4- مسئوليت پذير بودن: شهر الكترونيكى بايد در صورت بروز مشكلاتى ناشى از فعاليتهای خود ( در هر حوزه ای ) به مردم شهر پاسخگو باشد. 5- شفاف بودن: شهر الكترونيكى بايد در رابطه با امور شهروندان موضع شفافى داشته باشد.

10. آمادگی الکترونیکی ضرورت ورود به شهر الکترونیکی: پنج محوری كه معمولاً برای تشخيص آمادگى الكترونيكى و ارزيابى ايجاد شهر الكترونيكى مورد توجه قرار مى گيرد عبارتند از: 1- زيرساخت ها 2- منابع انسانى 3- اراده دولت و حاكميت شهری 4- قوانين و مقررات 5- بودجه و منابع مالى

11. 1- زيرساخت ها: به طور خلاصه، فاكتورهای مورد توجه در اين محور عبارت اند از: 1- تعداد خطوط تلفن ثابت. 2- تعداد مشتركين تلفن همراه. 3- وضعيت شبكه ارتباطى كل كشور از نظر اتصال به اينترنت)فيبر، ماهواره(. 4- كيفيت و ضريب اطمينان شبكه های ملى وبين المللى. 5- نوع تجهيزات دسترسى به اينترنت، سرعت خطوط. 6- تعداد كاربران اينترنت پر سرعت و اتصال با شماره گيری تلفن. 7- تعداد افرادی كه به صورت روزانه از اينترنت استفاده مى كنند. 8- پهنای باند اينترنت در كل كشور، دريافت و ارسال. 9- تعداد كامپيوترهای شخصى ( pc )موجود به ازاء هر1000نفر. 10- تعدادpc در منزل، دانشگاه، اداره ها و مدارس. 11- قيمت استفاده از اينترنت، هزينه رايانه و تجهيزات جانبى. 12- تعداد ICPها 1, ISPها2 وASPها3. 13- تعداد مراكز داده و نقاط اتصال به فيبر نوری واينترنت ماهواره ای. 14- تعداد افرادی كه از كاربردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات به صورت روزانه استفادهمى كنند.

12. 2- منابع انسانى: منابع انسانى در توسعه شهر الكترونيكى نقش مهمى دارند. لازم است كه اين امر مهم دربرنامه ريزی ها مورد توجه قرار گيرد. هم اكنون، بسياری از كشورهای توسعه يافته در زمينه فناوری اطلاعات و ارتباطات دچار كمبود نيروی انسانى متخصص هستند. كشورهايى مانند هندوستان با تربيت نيروی انسانى متخصص در اين زمينه از فرصت هایخوبى برخوردار شده اند. همچنين، مردمى كه بايد از شهر الكترونيكى استفاده كنند نيز بايد با خدمات برخط اين پديده آشنا شوند. به عبارت ديگر، تربيتشهروندان الكترونيكى يكى از اصلى ترين نيازهای توسعه شهر الكترونيكى است. آموزش افراد متخصص و مردم عادی, بخشى از برنامه توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات و كاربردهای آن مانند شهر الكترونيكى به شمار مى رود. دانشگاه ها و مؤسسه های آموزش عالى شهری مى بايست ( در كنار مراكز آموزشى بخش خصوصى ) بتوانند نيروی متخصص مورد نياز جامعه را تربيت و تأمين نمايند. فرهنگ سازی با هدف به كارگيری فناوری اطلاعات و ارتباطات و استفاده از خدمات شهر الكترونيكى بخش ديگری از نياز جامعه اطلاعاتى امروز است كه رسانه های گروهى بايد در راستای آن تلاش و برنامه ريزی كنند. از آنجا كه ميزان استفاده از كامپيوتر و اينترنت در ميان مردم عادی دركشورهای كمتر توسعه يافته بسيار كم است، از طريق فرهنگ سازیمى توان مردم را متوجه ارزش اين پديده نمود.

13. دلايل مختلفى وجود دارد كه كاربردهای فناوری اطلاعات در بعضى از كشورها توسعه خوبى نداشته است، برخى از اين دلايل عبارتند از: 1- تعداد كمى از مردم عادی صاحب كامپيوتر شخصى ( PC ) هستند. 2- كمبود دسترسى به مراكز خدمات كرايه رايانه و مراكز ارائه خدمات اينترنت و عدم آشنائى مردم از وجود چنين مراكزی. 3- قيمت گران دسترسى به اينترنت و هزينه رايانه. 4- كمبود آموزش آشنايى مقدماتى عمومى مردم به رايانه و اينترنت از طريق رسانه های گروهى. 5- محدود نمودن بعضى از كاركنان به استفاده از رايانه و اينترنت به صورت رسمى در محيط كار. 6- محدود بودن سرعت اينترنت به خصوص درمحيط های كاری كه از طريق شماره گيری است. 7- رسمى نبودن استفاده از اينترنت در محيط های كاری و اجباری نبودن استفاده از پست الكترونيكى در محيط كاری. 8- اتصال كم به اينترنت و كافى نبودن تعداد رايانه در مدارس. 9- مشخص نبودن برنامه های اصولى برای تأمين رايانه و دسترسى اينترنت مدارس ( ابتدائى، راهنمايى و دبيرستان( . .

14. 10- كمبود محتوای آموزشى قابل عرضه بر روی شبكه مدارس. 11- پايين بودن درصد استفاده كنندگان از اينترنت در سنين بالا. 12- فقدان متخصص و كاربر حرفه ای فناوری اطلاعات و ارتباطات. 13- مهاجرت افراد حرفه ای در زمينه فناوری اطلاعات و ارتباطات به كشورهای توسعه يافته. 14- عدم امنيت. 15- كم بودن پهنای باند دسترسى به خدمات اينترنت و كاربردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات. 3- اراده دولت و حاكميت شهری: اراده دولت و حاكمان شهرها در توسعه زيرساخت، مديريت و هدايت كلان توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات و شهر الكترنيكى نقش اساسى دارد. تجربه شهرهای الكترونيكى موفق نشانمى دهد كه موفقيت آنها در اين زمينه به حمايت بى دريغ سران آن شهرها و همچنين، عزم و اراده دولت بستگى مستقيم داشته است.

15. 4- قوانين و مقررات: توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات و شهر الكترونيكى به عنوان يک كاربرد آن نياز به قوانين خاص خود دارد. در بعضى از كشورها، با تهيه قوانين و مقرارات ويژه، حمايت از بخش خصوصى در اولويت اهداف ملى توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات و شهر الكترونيكى قرار گرفته است. قوانين و مقررات در هر كشوری مى تواند متناسب با وسعت توسعه كاربردهای فناوری اطلاعات متفاوت باشد. تاكنون در ايران، چندين قانون در حوزه توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات به تصويب رسيده است كه مهم ترين آنها عبارتند از: 1- قانون تجارت الكترونيكى و امضاء الكترونيكى تهيه شده توسط وزارت بازرگانى و مصوب مجلس شورای اسلامى. 2- دستور العمل و قوانين مربوطه به مديريت ICPها و ISP ها توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات. 3- قوانين شهر الكترونيكى توسط نهاد رياست جمهوری. 4- قانون جرايم رايانه ای توسط قوه قضاييه. حال، در صورتى كه يك سيستم مشخص مسئوليت تهيه قوانين و مقرراتدر اين حوزه را بر عهده بگيرد به طور قطع، مشكلات كمتری در مرحله اجرايى به وجود مى آيد.

16. 5- بودجه و منابع مالى: توسعه شهر الكترونيكى نياز به سرمايه گذاری و تأمين منابع مالى طولانى مدت توسط شهر و بخش خصوصي را دارد. در بسياری از شهرهای الكترونيكى جهان، سرمايه گذاری های زيادی در اين خصوص انجام شده است. به عنوان مثال، تا سال 2002 ميلادی در آمريكا 444 ميليارد دلار، در اروپای غربى 300 ميليارد دلار و در ژاپن 128 ميليارددلار در زمينه توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات سرمايه گذاری شده است. در سال 2005 ميلادی نيز به ترتيب 2500 و 2000 دلاردر كشورهای سوئيس و انگلستان بابت سرانه توسعه فناوری اطلاعات هزينه شده است. هزينه های انجام شده معمولاً صرف به روزرسانى سيستم های فناوری اطلاعات و ارتباطات شهر الكترونيكى مى شود.

17. الزامات شهر الکترونیکی: 1- دولت الكترونيک 2- تجارت الکترونیک 3- آموزش الکترونیک

18. دولت الکترونیک: دولت الکترونیک استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات برای ‌ایجاد تحول در ساختار عملكردی دولت ها می باشد. دولت الکترونیک عبارت است از متحول کردن دولت و فرآیند كشورداری از طریق قابل دسترس تر، کارآمدتر و پاسخگوتر کردن آن و ارائه اطلاعات و خدمات به شهروندان و سایر نهادهای دولتی با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات(ICT). مزاياى دولت الكترونيكى: 1- افزايش اختيارات شهروندان از طريق دسترسى به اطلاعات و اداره موثرتر امور دولتى . 2- بهبود ارتباطات ميان سازمانهاى دولتى با تجارت و صنعت و ساير سازمانهاى دولتى. 3- افزايش دقت و شفافيت در كارهاى دولتى. 4- رشد درآمدهاى دولت و كاهش هزينه‌هاى آن. 5- ارتقاء كارآيى سيستم‌هاى اقتصادى و ايجاد شفافيت براى جذب سرمايه ‌گذارى هاى خارجى و پشتيبانى در كشورهاى در حال توسعه. 6- ايجاد احساس بهتر در مشاركت اجتماعى و اصلاح تصميم گيرى ها و پياده ‌سازى برنامه‌هاى توسعه.

19. زمينه‌هاى كاربرد دولت الكترونيكى: دولت الكترونيكى داراى كاربردهاى متفاوتى است كه مى ‌توان آنها را در4 گروه زير دسته ‌بندى كرد: 1- ارتباط دولت با شهروندان:از اطلاع رسانى به مردم تا پرداخت صورت حساب هايى مانند قبوض آب، برق، تلفن، و جريمه هاى ترافيكى از طريق شبكه اينترنتى را شامل مى شود. 2- ارتباط دولت با تجارت و صنعت: مانند صدور مجوز و گواهى نامه ها، انجام خريد و فروش كالا و خدمت از طريق اينترنت. 3- ارتباط دولت با كاركنان: هدف ارائه اطلاعات به كاركنان دولتى با استفاده از شبكه هاى داخلى دولتى, مانند اطلاعات پرسنلى، مزايا بازنشستگى پرسنل و آخرين اخبار مربوط به فعاليت ها و درخواست هاى ساير كاركنان انجام مى گيرد. 4- ارتباط دولت با دولت: ارتباط سازمانهاى دولتى با يكديگر از طريق شبكه هاى داخلى است.

20. تجارت الکترونیک: در دنیای امروز و در حالی که با حجم عظیم تبادلات الکترونیکی رو به رو هستیم تجارت الکترونیک جزء جدانشدنى دنیای الکترونیکی قرار گرفته است. امروزه فروشگاهای بزرگ به آسانی محصولات خود را از طریق اینترنت به فروش می گذارند و شرکت ها تبادلات عظیم خود را بر روی اینترنت سامان بخشیده اند دنیای تجارت الکترونیک دنیای وسیعی است که درایران امروز به آن توجهی نمی شود. سرمایه گذاری, بازاریابی الکترونیک, پرداخت های الکترونیک, فروشگاهای آنلاین, بازارهای بزرگ حراجی و ... همه و همه تنها گوشهای از وسعت تجارت الکترونیک را شامل می گردد. مزاياى تجارت الكترونيكى: 1- در خريد و فروش كالاها و ارائه خدمات فروش سهولت فراوانى وجود دارد. 2- مشترى از قدرت انتخاب بالايى برخوردار مى شود. مى ‌تواند به فروشگاه هاى مجازى زيادى سرزده و كالاى مورد نظر خود را انتخاب كند. 3- بين 21 تا 70 درصد در هزينه هاى مختلف فعاليت هاى تجارى از قبيل تهيه اسناد و فاكتورهاى خريدوفروش صرفه جويى مى شود. 4-فواصلجغرافيايى حذف مى ‌شود

21. مراحل ایجاد شهر الکترونیکی: مرحله اول 1- تهيه قانون شهر الكترونيكى. 2- ارائه تسهيلات اينترنتى و طراحى سايت هاى سازمان هاى دولتى و بخش خصوصى. 3- ايجاد ساختار سازمانى مناسب در وزارت كشور و سازمان مديريت و برنامه ريزى. 4- افزايش آگاهى عمومى شهروندان وكاركنان دولت نسبت به توانمندى هاى فناورى اطلاعات. 5- تربيت نيروى انسانى متخصص در فناورى اطلاعات. 6- ايجاد شبكه هاى لازم بين دستگاه ها و سازمان هاى شهرى، تجهيز و ارتقاء سخت افزار ونرمافزار مورد نياز آنها. مرحله دوم 1- عرضه خدمات الكترونيكى به شهروندان. 2- توليد، توزيع و استفاده از اطلاعات ديجيتالى در واحدهاى دولتى و خصوصى شهر الكترونيكى. 3- توسعه آموزش تخصصى به كاركنان دولت و آموزش هاى ويژه شهروندى الكترونيكى. 4- توسعه سيستم هاى نرم افزارى كاربردى در واحدهاى شهر الكترونيكى.

22. مرحله سوم 1- ايجاد تعامل اطلاعاتى بين دستگاه هاى دولتى و بخش خصوصى. 2- ايجاد تعامل اطلاعاتى بين شهروندان و دستگاه هاى دولتى و بخش خصوصى در شهر الكترونيكى. 3- توسعه آموزش هاى تعاملى و تجارت نوين. 4- ارتقاء استانداردهاى لازم براى اداره شهر الكترونيكى. مرحله چهارم 1- ايجاد سيستم هاى عمومى يكپارچه ( تجارت الكترونيكى، بانكدارى الكترونيكى، آموزش الكترونيكى، سيستم مالياتى و ... ) در سطح اداره ها، سازمان ها، شركت ها، اصناف و ساير بخش هاى شهر الكترونيكى. 2- انجام تراكنش هاى ويژه به صورت الكترونيكى. 3- ايجاد سازمان هاى بين المللى مجازى در تجارت, آموزش، بهداشت و... 4- تعامل اطلاعاتى در سطح ملى با دستگاه هاى دولتى و بخش خصوصى. 5- تعامل اطلاعاتى با جامعه اطلاعاتى جهان به عنوان شهروندان هزاره سوم. 6- بازنگرى منظم سياست ها و برنامه شهر الكترونيكى و به روز رسانى آن. 7- بهبود مستمر سيستم هاى شهر الكترونيكى.

23. چشم انداز شهر الکترونیکی: 1- ارائه خدمات مطلوب به شهروندان و گردشگران در هر زمان و هر مكان. 2- ايجاد محيط اقتصادى پويا با قابليت رقابت. 3- كاهش سفرهاى درون شهرى با توسعه كاربردهاى فناورى اطلاعات. 4- شفاف سازى فرآيند هاى كارى. 5- ارائه كليه خدمات مورد نياز شهروندان به صورت برخط. 6- ايجاد يک شهر نمونه براى زندگى، كار و تفريح.

24. شهروند الکترونیکی: شهروند الکترونیک، کسی است که توانایی انجام وظایف روزمره‌ای که ایفای نقش‌های متفاوت درطول زندگی برای وی به وجود می‌آورد را با کمک ابزارهای الکترونیکی داشته باشد. مقوله های جدیدی چون تجارت الکترونیک، دولت الکترونیک، آموزش الکترونیک، سلامت الکترونیک، انتشارات الکترونیک، انتخابات الکترونیک و ... هر یک در برگیرنده قسمتی از زندگی و فعالیت‌های روزمره ما هستند. شهروند الکترونیک باید بتواند در قالب آن‌ها به انجام وظایف خویش بپردازد. شهروند الکترونیک به شهروندی گفته می شود که توانایی استفاده از خدمات برخط دولتها را در حد مطلوب داشته باشد. در واقع شهروندان الکترونیک همان کاربران جوامع اطلاعاتی هستند. .

25. طبق استاندارد بين المللى, شهروند الكترونيكى بايد علوم ومهارت هاى زير را دارا باشد: 1- سواد كامپيوتر مثل مبانى كامپيوتر, ويندوز و غيره . 2- آشنا با اينترنت و پست الكترونيک. 3- آشنايى با تكنيک هاى جستجوى اطلاعات در وب سايت ها 4- دستيابى به آخرين اخبار,اقتصادى, سياسى, وضعيت آب و هوا و غيره از طريق وب سايت هاى مختلف 5- استفاده از خدمات با نكدارى الكترونيكى 6- دريافت خدمات از دولت الكترونيک 7- توانايى حفظ امنيت خود و خانواده در برابر آسيب هاى اينترنت 8- آشنايى با فرم هاى اينترنتى ونحوه تكميل آنها 9- كاريابى ازطريق اينترنت

26. مقایسه شهروند الکترونیکی با شهروند معمولی: 1- شهروند الكترونيكى, سواد استفاده از كامپيوتر و اينترنت را دارد به همين جهت با اعتماد به نفس بيشترى در عصر ارتباطات و اطلاعات زندگى مى كند. 2- شهروند الكترونيكى توانايى بيشترى, در دفاع از حقوق شهروندى خود دارد. 3- شهروند الكترونيكى مى تواند, ارتباط فرزندانش به اينترنت را كنترل كند. 4- شهروند الكترونيكى قادر است, با استفاده اينترنت, كاريابى و كسب درآمد كند. 5- شهروند الكترونيكى, از حداقل وقت حداكثر استفاده را مى كند. چرا كه بدون حضور و مراجعه به محلى, بسيارى از كارهاى خود را در منزل انجام مى دهد. 6- شهروند الكترونيكى, با آگاهى از وضعيت ترافيک شهر, ازعبور و مرورهاىاضافى خوددارى كرده, كه باعث كاهش مشكل ترافيک و آلودگى هوا شهرها مى شود. 7- شهروند الكترونيكى, غالبا به روز زندگى مى كند. زيرا توانايى دريافت آخرين اطلاعات و اخبار را از طريق اينترنت دارا مى باشد.

27. مزیت های شهر الکترونیکی: 1- فراهم آوردن خدمات اينترنتى با كيفيت و سرعت بالا براى شهروندان. 2- فراهم آوردن كانال هاى آموزشى متفاوت و محيط آموزشى مادام العمر. 3- بهبود كيفيت زندگى مردم. 4- ارائه خدمات يک مرحله اى به شهروندان. 5- تقويت رقابت تجارى شهر وايجاد فرصت هاى تجارى بيشتر توسط تجارت الكترونيک. 6- ارتباط بهتر سازمان ها وارگان هاى مختلف شهرى. 7- دسترسى24ساعته به خدمات شهرى. 8- افزايش مشاركت مردم در اداره شهر. 9- كاهش ترافيک شهر با توجه به كاربرد اينترنت در فعاليت هاى شهرى شهروندان. 10- كاهش آلودگى هوا با كاهش ترافيک شهرى. 11- هم سوء سازى سرمايه گذارى بيشتر روى روش هاى نوين اداره شهر. 12- تسریع در بر طرف شدن مشکلات ایجاد شده در شهر و ارتباط مستقیم مسئولین شهری با شهروندان.

28. 13- صرفه جويى در وقت و انرژى. 14- جلوگيرى از سرمايه گذارى بيشتر روى روش هاى قديمى اداره شهر. 15- ايجاد زير ساخت لازم براى توسعه هاى, آتى شهر. 16- كاهش فساد ادارى از طريق شفاف سازى فرايندها. 17- افزايش نظم در فعاليت هاى شهر با استفاده از سيستم اطلاعاتى جامع. 18- افزايش سطح آگاهى مردم. 19- درآمد ثابت شهرى با به وجود آمدن يک سيستم, با ثبات گردش پول در جامعه. 20- نشر فرهنگ و عقايد. 21- مديريت و نظارت واحد شهرى.

29. برخی از خدمات قابل ارائه درشهرالکترونیکی 1- آموزش الكترونيكى 2- تراكنش هاى الكترونيكى 3- ارتباطات الكترونيكی 4- تفريحات الكترونيكى

30. 1- آموزش الكترونيكى: 1- مدارس مجازى و اينترنتى 2- دانشگاه هاى مجازى اينترنتى 3- آموزش ضمن خدمت كاركنان به صورت مجازى 4- آموزش هاى همگانى وعمومى براى شهروندان به صورت الكترونيكى 2- تراكنش هاى الكترونيكى: 1- داد وستد الكترونيكى 2- حراج الكترونيكى 3- كار از راه دور 4- شركت در معاملات بورس 5- بانكدارى الكترونيكى

31. 3- ارتباطات الكترونيكى: 1- پست الكترونيكى 2- مراكز گفت وگو و گپ 3- سيستم هاى مديريت روابط مشتريان 4- سيستم هاى تلفن گويا 5- سيستم هاى ATM 6- كيوسك هاى ارتباطى 4- تفريحات الكترونيكى: 1- مراكز اطلاعات پارک ها و مناطق تفريحى 2- خدمات توريست الكترونيكى 3- موزه ها و نمايشگاه هاى مجازى 4- فروشگاه هاى مجازى عرضه محصولات چند رسانه اى 5- كتابخانه هاى مجازى 6- كتابفروشى هاى مجازى

32. معایب شهر الکترونیکی: 1- دکوراژه الکترونیک: اولین عارضه در دکوراژه کردن آدمی, که از قضا اندام فیزیکی کاربران را مورد تهدید قرار می دهد، کار مداوم با ابزار الکترونیک است . به عنوان مثال می توان از دردهای عضلانی، درد مچ دست، خمیدگی پشت و دردهای موضعی در نزد اغلب کاربران کامپیوتر و اینترنت نام برد که هر روزه بر شمار آنها افزوده می شود. مشکلات بینایی نیز به دلیل کار زیاد با رایانه از قبیل سرخی و سوزش و آبریزش چشم که به کاهش قدرت بینایی، خستگی و سردرد منجرمی شود. 2- انزوای الکترونیک: فردگرایی از دیگر آسیب های زندگی الکترونیکی است که در بطن خود به تدریج ایجاد حصاری برای فرد خواهد کرد که گریز از آن به سادگی میسر نخواهد بود. زندگی الکترونیک خاصیت بینیازی را در آدم ها افزایش و در عوض تعامل طبیعی در روابط اجتماعی را به شدت خواهد کاست.

33. 3- بمباران اطلاعات الکترونیک: با آمدن اینترنت که به تعبیری همه چیز را به شکل الکترونیک در اختیار کاربرانش قرار می دهد و چندین رسانه را به صورت مجتمع در خود گرد آورده است، به شکلی بسیار آرام و خزنده کاربران را دچار خستگی و یا به عبارت بهتر گرفتار سرسام الکترونیک خواهد کرد.  میلیون ها سایت و میلیاردها وبلاگ و تریلیون ها صفحات اینترنتی و موضوعات گوناگون به یکباره در کمین کاربر نشسته و با اشاره ای ده ها صفحه حاوی انواع اطلاعات راست و دروغ به سمت استفاده کننده هجوم می آورند. 4- خشونت الکترونیک: از جمله غرایز بشری که مانند سایر غرایز در ساختار آدمی نهادینه است، غریزه خشونت است که در اثر ترغیب و رشد دادن آن، انسان را به هیولایی غیرقابل پیش بینی و خارج از تصور تبدیل خواهد کرد. گذشته از ترویج خشونت در رسانه های ماهواره ای و تلویزیونی، هم اکنون ده ها هزار سایت بر روی اینترنت به شكل هاى مختلف تبلیغ خشونت می نمایند تا از این رهگذر به اهداف مادیخود که سالیانه بالغ بر میلیارد ها دلار است دست یابند.  بسیار بدیهی است که صحنه های خشن در فیلم های تلویزیونی، سینمایی و بازی های رایانه ای، عملکرد مغز کودکان را تحت تاثیر قرار می دهد که منجر به تغییرات رفتاری خاصی در آنها خواهد شد.

34. 5- پورنوگرافی الکترونیک: دستیابی به تصاویر و فیلم های غیراخلاقی به خصوص برای کودکان و جوانان در بزرگراه اطلاعاتی یا اینترنت از مباحث بسیار جدی و نگران کننده ای است که خانواده ها و سایر اقشار فرهنگی و فرهیخته جوامع را به چالش کشیده است. این موارد ضد فرهنگی و ضداخلاقی الکترونیک که تنها در اینترنت شامل ده ها میلیون صفحات الکترونیکی است، کانون خانواده ها و در رأس آن کودکان و جوانان را هدف خود قرار داده است. 6- اعتیاد الکترونیک: تحقیقات و آمار نشان می دهد که الگوهای رفتاری اعتیاد گونه در بین کاربران دائمی اینترنت وجود داشته و بی وقفه بر تعداد آنها افزوده می شود.  نگران کننده ترین جنبه اعتیاد به اینترنت، آسیب دیدن کودکان و نوجوانان است که آنها را با ایجاد جذابیت گوناگون در کام خود فرو می برند.  بدین ترتیب کودکان و نوجوانان به راحتی به سوی بازی های چند نفره (Group Games) و حتی بخش های مبتذل آن کشیده می شوند. اعتیاد به اینترنت ساعت های بسیار زیادی از طول شب و روز این قبیل افراد را به باد نیستی داده و آنها را به ولگردی الکترونیک و گشت و گذارهای بی هدف (Surface) می کشاند.

35. گشت وگذار در شهر الکترونیکی: شروع سناریو، خروج از منزل صبح زمانی كه از خواب برمی‌خیزید، گزارش كاملی را از وضعیت سیستم‌های امنیتی، تسهیلات و وسایل منزل ‌تان از منشی الكترونیكی منزل تان دریافت خواهید كرد. قبل از دوش گرفتن می‌توانید از طریق اینترنت به شبكه راديويى دلخواهتان دسترسی داشته‌ باشید و اخبار روزانه را بشنوید. هنگام ترك منزل بد نیست كه به سیستم خرید خانه سری بزنید . البته این سیستم به‌طور خودكار موجودی مایحتاج منزل را كنترل می‌كند و در مواقع كمبود سفارش‌های لازم را ارسال ‌می‌كند. پس از خرید اجناس، قیمت آن‌ها به طور خودكار از كارت اعتباری شما كسر خواهد شد.

36. رانندگی در شهر الکترونیک وقتی در شهر الكترونیك رانندگی می‌كنید به ندرت به ترافیك‌های سنگین برمی‌خورید. یك سیستم هوشمند كنترل ترافیك، رفت و آمدهای شهری را طوری تنظیم می‌كند كه شما كم‌ترین زمان‌های انتظار را پشت چراغ قرمز داشته باشید. اتومبیل‌ها نیز به یك سیستم كنترل هوشمند مجهز هستند به طوری كه حداقل تخلفات شهری را شاهد خواهید بود. تصادفات در شهر الكترونیك حداقل خواهد بود. شروع رانندگی در صبح وقتی اتومبیل‌ تان را روشن می‌كنید به‌طور اتوماتیك آخرین وضعیت رفت و آمد در خیابان‌ها و ترافیك شهر را دریافت می‌كنید و بهترین مسیر برای رسیدن به محل كار برای شما برنامه‌ریزی می‌شود. هنگام رانندگی منشی الكترونیك شما، پیغام‌ها، قرارهای ملاقات و كارهای روزمره‌تان را بررسی كرده و فعالیت‌های شما را برنامه‌ریزی می‌كند.

37. حضور در محل کار الکترونیکی هنگام ورود به شركت سیستم هوشمند ورود و خروج شركت، اطلاعات شما را كنترل  و ساعت حضورتان را ثبت می‌كند. كارتابل الكترونیكی شما تمامی نامه‌های الكترونیكی‌تان را برای بررسی آماده می‌كند. نامه‌هایی كه به زبان‌های دیگر نوشته شده‌اند به زبان كشورتان ترجمه می‌گردد. ممكن است شما روز پركاری داشته‌ باشید، چند قرار ملاقات و جلسه تمامی ساعات كاری شما را پر كند. ولی شما برای شركت در این جلسه‌ها اصلاً محل كار خود را ترك نمی‌كنید. سیستم كنفرانس تصویری محل كار، حضور شما ار در تمامی جلسات ممكن خواهد ساخت. تمامی صورت جلسات نیز به صورت اتوماتیك و تصویری ضبط و نگه‌داری خواهد شد. برای بررسی وضعیت درسی فرزندتان می‌توانید از طریق سایت مدرسه مجازی عملكرد تحصیلی او را بررسی كنید و یا با معلمان او ارتباط برقرار كنید.

38. یک کار در شهر الکترونیکی قبل از جلسه با نمایندگی یكی از شركت‌های تجاری، می‌توانید اطلاعات مفیدی در مورد شركت مورد نظر، حیطه عمل كردش، وضعیت بازار و زمینه فعالیت شركت به‌دست آورید. اگر به شبكه پشتیبان تصمیم‌گیری شركت دسترسی داشته باشید احتمالاً گزارش‌های آماری و اطلاعات مفید و مناسب دیگری نیز در این زمینه به‌دست خواهید آورد. زمانی كه كارهای روزمره‌تان به پایان رسید، سیستم هوشمند جست‌وجوی شما، اعلام می‌كند كه تعدادی مقاله و اطلاعات جدید در ارتباط با موضوعات مورد علاقه شما یافته است. این سیستم اطلاعات جدید را به طور اتوماتیك به كتابخانه دیجیتال ‌تان اضافه می‌كند. بازگشت به منزل اگر در زمان بازگشت به منزل بخواهید در پمپ بنزین سوخت‌گیری كنید، سیستم موقعیت‌یاب هوشمند اتومبیل‌تان نزدیك‌ترین پمپ بنزین را به شما پیشنهاد می‌كند. پس از سوخت‌گیری نیز می‌توانید با كارت اعتباری، هزینه بنزین را بپردازید.

39. پایان یک روز در شهر الکترونیکی وقتی كه به منزل می‌رسید، همه چیز مرتب است. سیستم‌های تهویه هوشمند هوای خانه را به نحو مطلوبی تنظیم كرده‌اند. تسهیلات و وسایل منزل همه طبق برنامه كار می‌كنند. شما یك روز پركار را در شهر الكترونیك پشت سر گذارده‌اید. كارهای مختلفی انجام داده‌اید ولی به ندرت درگیر كارهای تكراری شده‌اید. شما می‌توانید اوقاتی زیادی را كه در شهرهای سنتی در خیابان‌های شلوغ و یا در صف بانك صرف می‌كردید، مشغول مطالعه، استراحت و تفریح شوید و یا به موضوعات مورد علاقه خود بپردازید.

40. نتیجه گیری: مسلم است كه در آغاز هزاره سوم، بسيار دور از ذهن است كه بتوان با اتكاء به شيوه هاى گذشته طراحى، برنامه ريزى و مديريت كلان شهرها را انجام داد. به طور كلى، فناورى اطلاعات و به طور خاص، شهر الكترونيكى مهمترين راهكار در اين زمينه است. به طور قطع، مديران اجرايى كشور مى توانند چنين پروژه هايى را در چارچوب برنامه هاى استراتژيك مصوب و با حمايت هاى خود به مرحله اجرا گذاشته و كمک كنند تا درسايه آن، اهداف مربوطه تحقق يابد.

41. منابع: www.IRITN.com www.yazd.mihanblog.com www.e-birjand.ir www.aftab.ir www.abharnews.ir www.ayandeh.com www.iritn.ir www.fara.ir www.itna.ir www.itnaalyze.ir www.ayandehnega.org