Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Văn bản: Chữ người tử tù

1. Nguyễn Tuân

2. A. TÌM HIỂU TIỂU DẪN 1. TÁC GIẢ: • a. Cuộc đời: • Nguyễn Tuân: (1910 -1987) • Quê hương : Làng Mộc – Phường Nhân Chính, Quận Thanh Xuân – Hà Nội • Gia đình : Nhà nho khi Hán học đã phai tàn

3. I. TÌM HIỂU TIỂU DẪN - Bản thân: + Thuở nhỏ theo gia đình sống ở nhiều tỉnh miền Trung. Sau đó về Hà Nội viết văn và làm báo. + Sau CMT 8, phục vụ kháng chiến nhiệt tình. Ông từng là tổng thư kí hội văn nghệ Việt Nam

4. I. TÌM HIỂU TIỂU DẪN • Trước CMT 8- các đề tài : chủ nghĩa xê dịch, vang bóng một thời, đời sống trụy lạc • Sau CMT8: Nội dung sáng tác gắn liền với những sự kiện lớn của dân tộc. • - Cảm hứng sáng tác: nhìn sự vật, con người ở góc độ văn hóa thẩm mỹ, cảm hứng đặc biệt với tính cách phi thường, cảnh vật tuyệt mĩ. •  Phong cách: uyên bác, tài hoa, nghệ sĩ. c. Sự nghiệp sáng tác:

5. I. TÌM HIỂU TIỂU DẪN • Đóng góp: ngôn ngữ phong phú, điêu luyện; thúc đẩy tùy bút, bút kí; đem lại phong cách độc đáo, tài hoa • Vang bóng một thời (tập truyện ngắn 1940) • Chiếc lư đồng mắt cua ( tùy bút 1941) • Tình chiến dịch ( tùy bút ) • Sông Đà ( tùy bút, 1960)…….. * Một số tác phẩm:

6. I. TÌM HIỂU TIỂU DẪN • một cây bút truyện ngắn xuất sắc nhất, “Ông vua thể loại tùy bút” • Nguyễn Tuân là một nhà văn lớn, một nghệ sĩ suốt đời đi tìm cái đẹp, phong cách tài hoa độc đáo và có nhiều đóng góp cho văn xuôi Việt Nam hiện đại.

7. I. TÌM HIỂU TIỂU DẪN

8. I. TÌM HIỂU TIỂU DẪN • 1. TÁC GIẢ: a. Đề tài: thú chơi tao nhã của người xưa • 2. TÁC PHẨM “Vang bóng một thời”

9. I. TÌM HIỂU TIỂU DẪN “MởcuốnVangbóngmộtthờingườitatưởngnhưmởhaicánhcửabướcvàomộtnhàbảotàngvănhóadântộc,nơiđótrưngbàynhữnghiệnvậtcủamộtthờixưa, đốivớingườiđươngthờicóhiếmlạ song aicũngthấyquýgiávôcùng, phảithànhkínhchiêmngưỡng, đượcchiêmngưỡngrồithìtronglòngtrànngập sung sướng, tựhào” (Gs HòangNhư Mai)

10. II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN In năm 1938 trên tạp chí Tao Đàn với tên “Dòng chữ cuối cùng”  1940 đưa vào in trong tập “ Vang bóng một thời” đổi thành “Chữ người tử tù”

11. Huấn Cao cầm đầu nổi loạn, bị bắt Có tài vượt ngục bẻ khóa- viết chữ nhanh và đẹp Bình thản nhận sự ưu đãi nhưng vẫn khinh bỉ, lạnh nhạt Hiểu được nỗi lòng của quản ngục Đồng ý cho chữ, cho lời khuyên tâm huyết Cuộc gặp gỡ kì lạ trong ngục giữa Huấn Cao và Quản Ngục Quản ngục trông coi tù ngục-giam giữ HC Suy mê cái đẹp muốn có được chữ Biệt đãi-bị mắng càng hậu đãi hơn, cháy bỏng đam mê xin chữ hơn Nhờ thơ lại giãy bài nỗi lòng khi HC sắp bị giải đi

12. Nhận được phiến trát của Sơn Hưng Tuyên đốc bộ đường …

20. Đêm hôm ấy cảnh cho chữ diễn ra …

22. II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN • Ý nghĩa của nhan đề tác phẩm: - Thể hiện rõ dụng ý nghệ thuật của tác giả. “Chữ” – nghệ thuật thư pháp đây là một thú chơi tao nhã, sang trọng một nét văn hóa của người Việt. Một vài nét về nghệ thuật thư pháp

23. II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN  Cách đặt tên ấy thể hiện chủ đề tác phẩm là yếu tố quan trọng để xây dựng tính cách nhân vật và tình huống truyện

24. II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN 2. Tình huống truyện • Bối cảnh đặc biệt: Nhà giam tử tù và trong thời gian ít ngày trước lúc Huấn Cao bị án chém • Tình huống éo le, quan hệ và hoàn cảnh nhân vật đối lập:

25. II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN • Huấn Cao: Tên “đại nghịch” cầm đầu nổi loạn nay bị bắt và chờ ngày ra pháp trường xử tội. • Viên quản ngục: Kẻ đại diện cho trật tự xã hội đương thời

26. II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN  Tuy nhiên cả hai đều có tâm hồn nghệ sĩ, nghĩa là trên phương diện nghệ thuật họ là tri âm, tri kỉ - Diễn biến đầy kịch tính, từ chỗ nghi kị, ngăn cách đến hiểu rõ về nhau và kính yêu nhau

27.  Tình huống truyện độc đáo, đã tạo nên kịch tính cho thiên truyện và làm nổi bật tính cách nhân vật