Bài giảng Ngữ văn 11 - Văn bản: Hạnh phúc của một tang gia

1. KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM!

2. TRÒCHƠI Ô CHỮ A 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1. BútdanhcủaVũTrọngPhụng (7 chữcái). 7. Điềumàrấtnhiềungườimơtới (7 chữcái). 2. Nhữngvị tai to mặtlớnđếnđám tang ngoàikhoehuânhuychươngcònkhoe... (3 chữcái). 4. Tênmộttronghaiviêncảnhsátđượcthuêđểgiữtrậttựchođám ma (6 chữcái). 9. TênmộttiểuthuyếtcủaVũTrọngPhụng (7 chữcái). 3. NơisinhvànơimấtcủanhàvănVũTrọngPhụng (5 chữcái). 5. NgườithiếtkếthờitrangcủatiệmÂuhóa (4 chữcái). 8. Nhânvậtchínhcủatácphẩm “Sốđỏ” (4 chữcái). 6. Con traitrưởngcủacụcốtổ (6 chữcái).

3. HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA Trích “Sốđỏ - VũTrọngPhụng

4. Cấutrúcbàihọc I. Tìmhiểuchung II. Đọc – hiểuvănbản III. Tổngkết IV. Vậndụng V. Luyệntập

5. HãynêunhữngnétcơbảnvềtácgiảVũTrọngPhụng ?

6. I. Tìmhiểuchung 1. Tácgiả a. Cuộcđời • VũTrọngPhụng (1912–1939). • Quê: HưngYên • Sinhraở HàNội. • Giađình: giađìnhnghèo VŨ TRỌNG PHỤNG

7. I. Tìmhiểuchung 1. Tácgiả a. Cuộcđời • Saukhitốtnghiệptiểuhọc, VũTrọngPhụngđilàmkiếmsống, nhưngchẳngbaolâuthìmấtviệc. • Ôngsốngchậtvật, bấpbênhbằngnghềviếtbáo, viếtvănchuyênnghiệp. • Ôngmấtsớmvìbệnhlao. VŨ TRỌNG PHỤNG

8. I. Tìmhiểuchung 1. Tácgiả b. Sựnghiệp • Năm1930: VũTrọngPhụngbắtđầucótruyệnđăngbáo • Bútdanh: ThiênHư • Làcâybútcósứcsángtạodồidào. NhàvănlớntrongdòngvănhọchiệnthựcphêphántrướcCáchmạngthángTámnăm 1945. VŨ TRỌNG PHỤNG

9. Ôngđãđềlạikhốilượngvănchươngđồsộ: + Phóngsự + Tiểuthuyết + Truyệnngắn, kịchnói: Khôngmộttiếngvang KỹnghệlấyTây Cạmbẫyngười Cơmthầycơmcô Nội dung:niềmcămphẫnmãnhliệtvàoxãhộiđentối, thốinátđươngthời. Sốđỏ Giôngtố Vỡđê

11. Một số tác phẩm của Vũ Trọng Phụng được tái bản gần đây.

12. I. Tìmhiểuchung 2. Tácphẩm • Hoàncảnhxuấtsứ • Tiểuthuyết “Sốđỏ” đượcđăngtrênHàNộibáotừsố 40 ngày 07 tháng 10 năm 1936, in thànhsáchnăm 1938. b. Tómtắt • Tómtắttruyệnbằngsơđồ Emhãychobiếthoàncảnhxuấtxứcủađoạntrích ?

13. Vô học Tinhquái Lư­u manh Con rểcụcốHồng XuânTócĐỏ Anh hùng cứu quốc BàphóĐoan Nhà cải cách xã hội Văn Minh Cố vấn báo gõ mõ Cô Tuyết Cậu Tú Tân Doctor Kẻ vô lại Cụ cố Hồng Sinh viên trường thuốc Hạ lưu vỉa hè Cụ cố Tổ

14. Emhãynêugiátrịcủa tácphẩmSốđỏ ?

15. I. Tìmhiểuchung 2. Tácphẩm c. Giátrị • Giátrịnội dung: • Tácphẩmđảkíchmộtcáchsâusắcxãhộitựsảnthànhthịđangchạytheolốisốngvăn minh rởm, hếtsứclốlăngđồibạiđươngthời. • Giátrịnghệthuật: • Trìnhđộtiểuthuyếtgiàdặn, bútphápchâmbiếmđặcbiệt, sắcsảo. • Nghệthuậtcườngđiệu, sửdụnglốinóingược, nóimóc. • Xâydựngnhiềutìnhtiết, chi tiếtđốilậpnhau gay gắt. • Xâydựngcácnhânvậtđiểnhìnhmangtínhkíhọa…

16. I. Tìmhiểuchung 3. Đoạntrích: Hạnhphúccủamột tang gia • Vịtríđoạntrích • Chương XV, của tiểu thuyết “Số đỏ” b. Bốcục Emhãysắpxếpbốcụcchođoạntrích ? Hãychobiếtvịtríxuấtxứcủađoạntrích ? Phần 1 NiềmvuicủanhữngthànhviêntronggiađìnhvàmọingườikhicụcốTổ qua đời. TừđầuchođếnTuyếtvậy Phần 2 Đám tang gươngmẫu Cònlại

17. Mâuthuẫn tràophúng đượcbắt nguồntừ đâu ? Nhanđề đoạntrích mang ý nghĩagì ?

18. II. Đọc – hiểuvănbản 1. Ý nghĩanhanđề: Hạnhphúccủamột tang gia >< Niềmvui, sự sung sướng Nhàcó tang  Hạnhphúccủamộtgiađìnhvôphúc, niềmvuicủalũ con cháuđạibấthiếu.  Tìnhhuốngtràophúng

19. Vìsaocáichếtcủa cụcốTổlạilàniềmvuicủacác thànhviêntronggiađìnhcụ ?

20. II. Đọc – hiểuvănbản 2. Niềmvuicủacácthànhviêntronggiađình. • Niềmvuichung: “CụcốTổchết, cáichứcthưkiasẽđivàothờikỳthựchànhchứkhôngcònlàlýthuyếtviểnvôngnữa”.  CáichếtcủacụcốTổmanglạiniềmhạnhphúclớnchođạigiađìnhbấthiếu.

21. NiềmvuiriêngcủanhữngngườitronggiađìnhcụcốTổđượctácgiảkhắchọanhưthếnào ? `

22. II. Đọc – hiểuvănbản 2. Niềmvuicủacácthànhviêntronggiađình. b. Niềmvuiriêng • CụcốHồng Đãnhắmnghiềnhaimắt…phảichỉtrỏ: “Uíkìa, con giainhớnđãgiàđếnthếkia”… • Cụ cố Hồng mới 50 tuổi nhưng lây nay mới mơ ước được gọi là cụ cố bây giờ đã được thỏa nguyện. • Mong cha chết đi để được trở thành người thay thế vị trí cụ cố

23. II. Đọc – hiểuvănbản 2. Niềmvuicủacácthànhviêntronggiađình. b. Niềmvuiriêng • ÔngVăn Minh • Ông mong luật sư đến nhanh • Phân vân, vò đầu, rứt tóc vì “hai cái ơn to và một cái tội nhỏ” của Xuân. Giảdối, hámtiền, vôđạođức. VợchồngVăn Minh cótâmtrạngnhưthếnàotrướccáichếtcủaôngnội ?

24. II. Đọc – hiểuvănbản 2. Niềmvuicủacácthànhviêntronggiađình. b. Niềmvuiriêng • BàVăn Minh • “Sốt cả ruột vì mãi không được mặc đồ xô gai tân thời, cái mũ trắng viền đen”… • Được dịp lăng xê những mốt y phục tân thời, táo bạo  cơ hội kiếm tiền.

25. II. Đọc – hiểuvănbản 2. Niềmvuicủacácthànhviêntronggiađình. b. Niềmvuiriêng: • CậuTúTân • “ Sướng điên người lên vì cậu đã sẵn sàng cho mấy cái máy ảnh mà mãi cậu không được đụng đến”.

26. II. Đọc – hiểuvănbản Niềmvui củaông Phán mọc sừng làgì ? 2. Niềmvuicủacácthànhviêntronggiađình. b. Niềmvuiriêng • ÔngPhánmọcsừng • “Sung sướng vì cái sừng trên đầu mình có giá trị: “không ngờ rằng giá trị đôi sừng…to đến như thế”.

27. II. Đọc – hiểuvănbản 2. Niềmvuicủacácthànhviêntronggiađình. b. Niềmvuiriêng • CôTuyết Được dịp mặc y phục ngây thơ để chứng tỏ mình hãy còn trinh tiết nhưng đau khổ như kim châm vào lòng “không thấy bạn giai đâu cả” đến.  Hư hỏng, lẳng lơ.

28. II. Đọc – hiểuvănbản 2. Niềmvuicủacácthànhviêntronggiađình. b. Niềmvuiriêng Nhậnxét: • Lũcon cháubấthiếu, chỉ lo toantínhđểchụclợichoriêngmình. • Tiếng cười trào phúng thấm đượm sự chua xót, đau đớn. Emcónhậnxét nhưthếnàovề đám con cháu nhàcụcốHồng?

29. II. Đọc – hiểuvănbản 3. Niềm vui của những người ngoài gia đình. Emhãychobiết niềmvuis­ướnghạnh phúccủanhữngngư­ời ngoàitang quyến?

30. II. Đọc – hiểuvănbản 3. Niềm vui của những người ngoài gia đình.  XuânTócđỏ - Tựđắc, vênhváo: “danhdựcủaXuânlạicàng to thêm”. - Hắnđangtừkẻcótộibỗngtrởthànhkẻcócông.

31. II. Đọc – hiểuvănbản 3. Niềm vui của những người ngoài gia đình.  Cảnhsát Min Đơvà Min Toa • “Sung sướngcựcđiểm” vìđangthấtnghiệp“đượcthuêgiữtrậttựchođám ma”.

32. II. Đọc – hiểuvănbản 3. Niềm vui của những người ngoài gia đình.  BạnbècụcốHồng • Được dịp khoe khoang: “Ngực đầy những huy chương…”, “trên mép và cằm đều đủ râu ria…”, “thấy làn da trắng… cảm động”…

33. II. Đọc – hiểuvănbản 3. Niềm vui của những người ngoài gia đình.  Đámgiaigáithanhlịch • “Chim nhau, cười tình với nhau, bình phẩm nhau, chê bai nhau, ghen tuông nhau”,…

34. II. Đọc – hiểuvănbản 3. Niềm vui của những người ngoài gia đình.  Hàngphố • Vui, nhốnnháovìđượcxemmộtđám ma to tátchưatừngcóđưađếnđâulàmhuyênnáođếnđấy.  Tácgiảkhaithácnhữngyếutốmâuthuẫngâycười, cáicườiphêphánđầymỉamaichâmbiếmvềmộtxãhộithựcdânthunhỏvớinhữngsựđồibại, xuốngdốccủađạolývànhâncách con người.

35. II. Đọc – hiểuvănbản 4. Cảnhđám tang gươngmẫu • THẢO LUẬN NHÓM Nhóm 2: Cảnhđ­ưađámđược diễnranh­ư thếnào ? Nhóm 1: Emhãynhậnxét vềcáchtổchức đám tang ? Nhóm 3: Bộmặtthậtcủa nhữngngư­ờiđi đưađám ? Nhóm 4: Cảnhhạhuyệtđược tácgiảmiêutảnh­ư thếnào ?

36. II. Đọc – hiểuvănbản 4. Cảnhđám tang gươngmẫu a. Cảnhđưađám • “Mộtđám ma theocảlối Ta, Tàu, Tây” • Đi qua 4 con phố. SáuchiếcxecủaXuânvàbáogõmõxuấthiện.  Khoekhoangdanhvọng, tiếngtăm, giàucó. Lốlăng, kệchcỡm.

37. II. Đọc – hiểuvănbản 4. Cảnhđám tang gươngmẫu a. Cảnhđưađám • Bề ngoài long trọng, “gương mẫu” nhưng tổ chức theo lối “hổ lốn”, nhố nhăng, lộn xộn: + kèn Ta, kènTây, kènTàulầnlượtthaynhau + “…làmrabộmặtnghiêmchỉnh…chuyệntrò - Điệpkhúc “Đámcứđi” Đâylàđám ma đồsộ, nhưmộtđámrước, đưađếnđâulàmhuyênnáođếnđấy.

38. II. Đọc – hiểuvănbản 4. Cảnhđám tang gươngmẫu b. Cảnhhạhuyệt • “CậuTúTân…chụpảnhkỷniệmlúchạhuyệt…bạnhữu…rầmrộnhảylên” • CụHồng ho khạcmếumáovàngấtđi • ÔngPhán: khóc to “Hứt!...Hứt!...Hứt!”, “khócquá, muốnlặngđi”, “cứoặtngườiđi, khócmãikhôngthôi”, “dúivàotaynómộtcáigiấybạcnămđồng...” Mànkịchsiêuhạng

39. II. Đọc – hiểuvănbản 4. Cảnhđám tang gươngmẫu b. Cảnhhạhuyệt  Đámtang diễnranhưmộttấnđạihàikịch. Nónóilêntấtcảsựlốlăngvôđạođứccủacáixãhộithượnglưungàytrước, cáixãhộimàtácgiảgọilà “Chóđểu, khốnnạn”. Hãychobiếttháiđộcủatácgiảđốivớixãhộinày ?

40. Emcónhậnxétgìvềnghệ thuậttràophúngcủatácgiảở đoạntríchnày?

41. II. Đọc – hiểuvănbản 4. Cảnhđám tang gươngmẫu b. Cảnhhạhuyệt Bằng nghệ thuật trào phúng sắc bén, tácgiảcho ta thấyđâylà một bi hài kịch, phơi bày bản chất nhố nhăng, đồi bại của một gia đình. Đồng thời phản ánh bộ mặt thật của xã hội thượng lưu thành thị trước Cách mạng tháng Tám. Từ một tình huống cơ bản, ban đầu tác giả đã phát triển theo nhiều hướng khác nhau tạo ra một vở hài kịch lớn.Tác giả còn phát hiện thủ pháp đối lập trong chính mỗi con người, mỗi sự vật, để tạo nên tiếng cười châm biếm. Tiểukết

42. III. Tổngkết 1. Nội dung • Phêphánsâusắclốisốngđạođứcgiảcủaxãhộithượnglưu, chạytheolốisốngvăn minh rởm. 2. Nghệthuật • Sửdụng hang loạtcácthủphápnghệthuật: cườngđiện, mỉamai. • Giọngvănhàihước, châmbiếm, đảkíchsâu cay…

43. IV. Vậndụng Câu 1:Vìsaonóikhôngđúngvềtácgiả “Sốdỏ” ? A.Sinhnăm 1912 tạiHàNội, trongmộtgiađìnhnghèo. B. Sốngbằngnghềviếtbáo, viếtvănchuyênnghiệp. C.Làngườimựcthước, chămhọcvàcầnmẫnlaođộngsángtạo. D.Ôngmấtnăm 1993 vìbệnhlao.

44. IV. Vậndụng Câu 2:“… phânvân, vòđầurứttóc, lúcnàocũngđămchiêu, thànhrahợpthờitrang,…thậtđúngcáimặtmộtngườilúcgiađìnhđương tang giabốirối”. Đólàchân dung củaai ? A. CụcốHồng. B. ÔngVăn Minh. C. ÔngPhánmọcsừng. D. CôTuyết.

45. IV. Vậndụng Câu 3:TạisaoôngPhánmọcsừnglạiđược chia thêmmộtsốtiềnvàinghìnđồng ? A. ÔngPhánlàngườitốt. B. ÔngPhánlàngườicócôngchămsócôngcụgiàtrongnhữngngàyôngcụbịốmđau. C. ÔngPháncóvợngoạitình. D. GiađìnhôngPhánkhókhănhơnnhữnggiađìnhkhác.

46. IV. Vậndụng Câu 4:Lúchạhuyệt, XuânTócĐỏ “chợtthấyôngPhándúivàotaynó…? A. mộtxấpgiấybạc” . B. mộtcáigiấybạcnămđồnggấptư” . C. mộttờgiấybạcnămđồnggấptư” . D. mộttờgiấybạcnămđồng” .

47. IV. Vậndụng Câu 5: Tìnhtiếtnàodướiđâybộclộrõnhấtsựgiảdốicóchủ ý củađám con cháu ? A. CậuTúTânlăngxăngchụpảnh. B. CụcốHồngnhắmnghiềnmắtlạiđểmơmàng. C. XuânTócĐỏxuấthiệnvớisáuchiếcxevàhaivònghoa. D. ÔngPhánmọcsừngkhóctrongcảnhhạhuyệt.

48. IV. Vậndụng Câu 6: Trongđoạntrích “Hạnhphúccủamột tang gia”, tạisaomọingườitrongnhàcụcốlạimangơnXuânTócĐỏvàxemhắnnhưânnhân? A. VìXuânTócĐỏđãgâyracáichếtchocụcốtổ. B. VìXuânTócĐỏđãcốgắngchạychữachocụcốtổ. C. VìXuânTócĐỏ lo việc ma chaychuđáo. D. VìXuânTócĐỏđãcứucuộcđờiTuyết, mộtcôgáilầmlỡ.

49. V. Luyệntập

50. V. Luyệntập