Bài giảng Ngữ văn 11 - Đọc hiểu: Chí Phèo

1. NGUỒN CẢM HỨNG NÀO???? Cho các tác phẩm trên????

4. ChíPhèo -Nam Cao-

5. I. Tìmhiểuchung

6. 1. Hoàn cảnh sáng tác: • -Năm 1941 - giai đoạnxã hội Việt Nam nửa thực dânnửa phong kiến. • - Dựa vào những việc thật,người thật ở làng quê Nam Caotrước Cách mạng tháng Tám.

7. 2. Thểloại: Truyện ngắn. 3. Đề tài: người nông dân nghèo Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám.

8. 4. NHAN ĐỀ

9. - Nơi Chí được người ta tìm thấy • Sựluẩnquẩn, bếtắc, sựtùđọngcủacuộcsống ở nôngthônViệt Nam trướcCáchmạng “Cái lò gạch cũ” - Hình ảnh thoáng hiện trong đầu Thị Nở khi nghe tin Chí Phèo chết

10. “Đôilứaxứngđôi” Hướngsựchú ý vàomốitìnhgiữaChíPhèovàThịNở - một con quỷdữlàngVũĐạivàmộtngườiđànbàxấu ma chêquỷhờn Nhanđềgiậtgân, gâytòmò, phùhợpvớithịhiếucủamộtlớpcôngchúnglúcbấygiờ

11. “ChíPhèo”: Làmnổibậtnhânvật trungtâm, ý nghĩatưtưởng củatácphẩm

12. 5. Nội dung: • Tốcáo/ kếtánXãhộinửathựcdânnửaphongkiến. • Trân trọng, khẳng định bản chất tốt đẹp của con người.

13. + Đoạn 1: Chí Phèo say rượu vừa đi vừa chửi. +Đoạn 2:ChíPhèotrởvềlàngsaumấynămđitù. HắnđếnnhàBáKiếnrạchmặtănvạnhưngBáKiếnđãxửêmvụnày. + Đoạn3: Nhữngbiếnđổi, thứctỉnh ở ChíPhèosauđêmgặpThịNởvàtrậnốm. 6. Bốcục: + Đoạn4: ChíPhèođâmchếtBáKiếnrồitựsát. + Đoạn 5: Thái độ của mọi người và Thị Nở sau cái chết của Bá Kiến và Chí Phèo.

14. II. ĐỌC, HIỂU VĂN BẢN:

15. 1. HìnhảnhlàngVũĐại:

16. “Tiếng vậy, làm tổng lý không phải việc dễ. Ở cái làng này, dân khôngquá hai nghìn, xa phủ xa tỉnh, kể ăn thì cũng dễ ăn nhưng không phải hễ mà làm lý trưởng thì cứ việc ngồi mà khoét. Hồi năm nọ, một thầy địa lý qua đây có bảo đất làng này vào cái thế “quần ngư tranh thực”, vì thế mà bọn đàn anh chỉ là một đàn cá tranh mồi. Mồi thì ngon đấy, nhưng mà năm bè bảy mối, bè nào cũng muốn ăn. Ngoài mặt tử tế với nhau, nhưng thật ra trong bụng lúc nào cũng muốn cho nhau lụn bại để cưỡi lên đầu lên cổ.”

17. Là không gian của tác phẩm. • Dân “không quá hai nghìn, xa phủ, xa tỉnh”. • Tôn ti, trật tự nghiêm ngặt: • + Cao nhất: Bá Kiến “bốn đời làm tổng lí”. • + Thứ hai: đám cường hào. • + Thứ ba: người nông dân. • + Những người dân dưới đáy cùng của xã hội, sống tăm tối như thú vật: Chí Phèo…

18. Kếtluận • NamCao đã dựng nên một làng VũĐạisống động, hết sức ngột ngạt, đen tối. • Làm nổi bật mối xung đột giai cấp âm thầm mà quyết liệt ở nông thôn. •  Đây chính là hình ảnh thu nhỏ của nông thôn ViệtNam trước CMT8

19. 2. Hìnhtượng BáKiến

20. BáKiến Ấn tượng: • giọng quát rất sang • cái cười nhạtvàgiòn • “mềm nắn rắn buông”…

21. “Muốn trị những thằng đầu gấu, thì phải có những thằng đầu gấu hơn mới có thể trị được!” - BáKiến-

22. - Nham hiểm: Trước sự việc Chí rạch mặt ăn vạ • + Bá Kiến giải tán đám đông • +Giở giọng đường mật với Chí Phèo: • “Mời vào nhà uống nước/ Nhận họ hàng, giết gà mua rượu/ Đãi thêm đồng bạc.” - Nhân cách xấuxa, bỉổi.

23. Kếtluận • Bá Kiến vừa mang bản chất chung của giai cấp địa chủ cường hào, vừa có những nét riêng biệt, sinh động.

24. 3. Hình tượng Chí Phèo:

25. a. Sựxuấthiệnđộcđáo • “Hắn vừa đi vừa chửi” • Chửi đời, chửi trời, chửi tấtcả làng Vũ Đại, chửi cha đứa nào không chửi nhau với hắn, chửiđứachếtmẹnàođẻrathânhắn.

27. bị đánh bật ra khỏi xã hội loài người+ không còn được xem là con người nữa.

28. Cách mở truyện độc đáo khiến người đọc bắt nhịp được ngay với tác phẩm, kích thích trí tò mò của người đọc về một nhân vật thật đáng thương! Vậy hắn là ai? CHÍ PHÈO

29. b. Trướckhivàotù “Một anh đi thả ống lươn, một buổi sáng tinh sương đã thấy hắn trần truồng và xám ngắt trong cái váy đụp để bên một lò gạch bỏ không…” • -Bịbỏ rơi, không rõ cha mẹ. • - Không biết quê hương. • - Được người ta nhặt về từ chiếc lò gạch cũ, người làng chuyền tay nhau nuôi. •  Làmộtđứatrẻbấthạnh

30. b. Trướckhivàotù Hồi ấy hắn hai mươi. Hai mươi tuổi, người ta không là đá, nhưng cũng không toàn là xác thịt. Người ta không thích cái gì người ta khinh. • - Có mơ ước, suy nghĩ bình dị về mái ấm gia đình. • - Bị vợ ba bá Kiến sai làm việc xấu xa, Chí Phèo cảm thấy rất xấu hổ, nhục nhã. •  Một con người đầy ý thức về danh dự

31. b. Trướckhivàotù “Năm hai mươi tuổi, hắn làm canh điền cho ông lý Kiến, bấy giờ cụ bá Kiến, ăn tiên chỉ làng” • Là một con người lương thiện

32. Kếtluận • Chí Phèo là một con người hiền lành, có quyền sống một cuộc sống đời thường, bình dị như những người lao động khác.

33. NHÂN DẠNG trông đặc như thằng săng đá Đầutrọclốc, răngcạotrắnghớn Mặtđen, rấtcơngcơng Hai mắtgườmgườm c. Khi ở tùra Chạmtrổ

34. Trướckhivàotù Saukhiratù

35. c. Khi ở tùra HÀNH ĐỘNG say khướt, hắn xách một cái vỏ chai đến cổng nhà bá Kiến, gọi tận tên tục ra mà chửi. “điệubộ hung hăng”, “taynólạinhămnhămcầmmộtcáivỏ chai” lăn lộn dưới đất, vừa kêu vừa lấy mảnh chai cào vào mặt.

36. ChíPhèo → Chí Phèo đã trở thành con quỷ của làng Vũ Đại. → Cuộc sống lao vào tăm tối của loài thú vật.

37.  Nam Cao tố cáo xã hội đươngthời: tàn phá thể xác, hủy hoại tâm hồn người lương thiện.

38. Mộtmặt, nhàvănmuốnthểhiệncái hung hãn, lưumanh, cônđồcủaChí. Mặtkhác, phảnánh ý thứcphảnkhángliềulĩnhtrongbếtắcvàtuyệtvọngcủaChíPhèo.

39. *Cuộcgặpgỡvới THỊ NỞ *

40. TâmtrạngcủaChíPhèosaucuộcgặpgỡ: Bângkhuâng, Mơhồbuồn Nhớvềquá khứvớimong ướcnhỏnhoi Ýthứcvềhiệntại Sợchotươnglai

41. →Tâm hồn Chí Phèo đã được hồi sinh:ý thức đầy đủ, sâu sắc về cuộc đời mình.

42. bát cháo của tình thương, Thị tự nguyện mang cho Chí Phèo với tình yêu thương mộc mạc của mình. VỚI THỊ NỞ VỚI CHÍ PHÈO • Bátcháocủatìnhyêu, củalầnđầuđượcsănsóc • Bátcháocủasựhồisinh BÁT CHÁO HÀNH Ý NGHĨA CHI TIẾT

43. BátcháohànhcủaThịNởvừalàhìnhảnhthực, vừalàhìnhảnhmangnhiềulớpnghĩa.

44. d. KhibịThịNởcựtuyệt: • Ngạc nhiên, thích chí trước sự giận dữ của Thị Nở. • Đến khi hiểu rõ sự thật, Chí “ngẩn người”, rồi “sửng sốt”. • Chí Phèo “đuổi theo nắm tay” Thị Nở… rồi hắn “ôm mặt khóc rưng rức”. • →Bị Thị Nở cự tuyệt, Chí Phèo hoàn toàn rơi vào tuyệt vọng.

45. Kếtluận • ①Tâm trạng của Chí Phèo sau cuộc gặp gỡ với Thị Nở theo mạch: • Thức tỉnh → Hy vọng→ Đau đớn → Tuyệt vọng.

46. ②Thị Nở đã giúp Chí Phèo phát hiện lại chính mình nhưng Thị Nở cũng là nỗi đau sâu thẳm của Chí Phèo. • →Chính điều này tô đậm thêm cái bi đát, hẩm hiu trong số phận nhân vật.

47. ③ Khẳng định bản chất lương thiện của người nông dân ngay cả khi họ bị xã hội tàn ác cướp mất cả hình người, tính người.

48. e. Hành động giết Bá Kiến: • “Những thằng điên và những thằng say rượu không bao giờ làm những cái mà lúc ra đi chúng định làm”. →Chí Phèo đến nhà bá Kiến trong tâm trạng tuyệt vọng của một con người đã thức tỉnh, đau xót, phẫn uất.

49. “Tao muốn làm người lương thiện”… “Không được! Ai cho tao lương thiện? Làm thế nào cho mất được những vết mảnh chai trên mặt này? Tao không thể là người lương thiện nữa. Biết không! Chỉ có một cách.. biết không! Chỉ còn một cách là… cái này! Biết không!...”

50. Chí Phèo say nhưng vẫn có phần tỉnh trong ý thức của mình: • + Hiểu rõ nguyên nhân mình không thể lương thiện • +Hiểu con đường cùng của mình