1 / 52

Kinh nghiệm thiết kế hoạt động khởi động trong các bài dạy môn GDCD cấp THPT

Giu00e1o du1ee5c phu1ed5 thu00f4ng nu01b0u1edbc ta u0111ang thu1ef1c hiu1ec7n bu01b0u1edbc chuyu1ec3n tu1eeb chu01b0u01a1ng tru00ecnh giu00e1o du1ee5c tiu1ebfp cu1eadn nu1ed9i dung sang tiu1ebfp cu1eadn nu0103ng lu1ef1c cu1ee7a ngu01b0u1eddi hu1ecdc, nghu0129a lu00e0 tu1eeb chu1ed7 quan tu00e2m u0111u1ebfn viu1ec7c hu1ecdc sinh hu1ecdc cu00e1i gu00ec u0111u1ebfn chu1ed7 quan tu00e2m hu1ecdc sinh lu00e0m u0111u01b0u1ee3c cu00e1i gu00ec qua viu1ec7c hu1ecdc. u0110u1ec3 lu00e0m u0111u01b0u1ee3c u0111iu1ec1u u0111u00f3 nhu1ea5t u0111u1ecbnh phu1ea3i thu1ef1c hiu1ec7n thu00e0nh cu00f4ng viu1ec7c chuyu1ec3n tu1eeb phu01b0u01a1ng phu00e1p du1ea1y hu1ecdc nu1eb7ng vu1ec1 truyu1ec1n thu1ee5 kiu1ebfn thu1ee9c sang du1ea1y cu00e1ch hu1ecdc, cu00e1ch vu1eadn du1ee5ng kiu1ebfn thu1ee9c, ru00e8n luyu1ec7n ku1ef9 nu0103ng, hu00ecnh thu00e0nh nu0103ng lu1ef1c vu00e0 phu1ea9m chu1ea5t. Trong phu01b0u01a1ng phu00e1p du1ea1y hu1ecdc tu00edch cu1ef1c hu1ecdc sinh luu00f4n u0111u01b0u1ee3c cuu1ed1n hu00fat vu00e0o cu00e1c hou1ea1t u0111u1ed9ng do giu00e1o viu00eantu1ed5 chu1ee9c vu00e0 chu1ec9 u0111u1ea1o.

RustySatterfield
Download Presentation

Kinh nghiệm thiết kế hoạt động khởi động trong các bài dạy môn GDCD cấp THPT

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Đề tài: KINH NGHIỆM THIẾT KẾ HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG TRONG CÁC BÀI DẠY MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN CẤP TRUNG HỌC PHỔ THÔNG MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN https://tieuluan.com/

  2. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN TRƯỜNG THPT CỜ ĐỎ __________________________________________________ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Đề tài: KINH NGHIỆM THIẾT KẾ HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG TRONG CÁC BÀI DẠY MÔNGIÁO DỤC CÔNG DÂN CẤP TRUNG HỌC PHỔ THÔNG MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN Ngườithực hiện: Điện thoại: Tổ: Năm học 2019 - 2020 TRẦN THỊ OANH 0963.768.881 Xã hội https://tieuluan.com/

  3. MỤC LỤC PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ ...................................................................................... 1 1. Lý do chọnđề tài ......................................................................................... 1 2. Mục đích của đề tài ...................................................................................... 1 3. Tính mới và kết quả đạt được của đề tài ..................................................... 1 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................... 1 PHẦN II: NỘI DUNG ......................................................................................... 2 1. Cơ sở lí luận ................................................................................................. 2 1.1. Một số vấn đềvề đổi mới phương pháp dạy học .................................... 2 1.2. Vai trò của hoạt động khởi động trong trong tiến trình dạy học .............. 3 1.3. Một số hình thức và phương pháp sử dụng cho hoạt động khởi động ..... 4 1.4. Một số lưu ý khi thực hiện hoạt động khởi động ..................................... 5 2. Cơ sở thực tiễn ............................................................................................. 7 2.1. Thực trạng của việc tổ chức hoạt động khởi động trong dạy học nói chung hiện nay ................................................................................................. 7 2.2. Thực trạng của việc tổ chức hoạt động khởi động trong việc dạy học môn giáo dục công dân tại các trường trung học phổ thông trên địa bàn Huyện Nghĩa Đàn vàthị xã Thái Hòa ............................................................. 9 3. Một số kinh nghiệm thiết kế hoạt động khởi động trong các bài dạy môn Giáo dục công dân cấp trung học phổ thông ......................................... 11 3.1. Kinh nghiệm trong việc sử dụngphương pháp trò chơi khi thiết kế hoạt động khởi động ............................................................................... 11 3.2. Kinh nghiệm trong việc sử dụngphương pháp đóng vai khi thiết kế hoạt động khởi động ............................................................................... 17 3.3. Kinh nghiệm trong việc khai thác ca dao, tục ngữ, thành ngữ, thơ khi thiết kế hoạt động khởi động ......................................................................... 21 3.4. Kinh nghiệm trong việc sử dụngphương pháp kể chuyện khi tổ chức hoạt động khởi động ...................................................................................... 25 3.5. Kinh nghiệm trong việc khai thác video, tranh ảnh trong việc thiết kế hoạt động khởi động trong các bài dạy Giáo dục công dân cấp trung học phổ thông ....................................................................................................... 33 4. Kết quả đạt được ........................................................................................ 40 PHẦN III: KẾT LUẬN ..................................................................................... 42 1. Phạm vi ứng dụng của đề tài ..................................................................... 42 2. Mức độ vận dụng ....................................................................................... 42 3. Kết luận ...................................................................................................... 42 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................ 43 PHỤ LỤC ........................................................................................................... 44 https://tieuluan.com/

  4. DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TT Từ viết tắt Từ đầy đủ 1 GDCD Giáo dục công dân 2 GV Giáo viên 3 HS Học sinh 4 PPDH Phương pháp dạy học 5 THPT Trung học phổ thông https://tieuluan.com/

  5. PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1.Lý do chọnđề tài Giáo dục phổ thông nước ta đang thực hiện bướcchuyển từ chương trình giáo dục tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực của người học, nghĩa là từ chỗquan tâm đến việc học sinh học cái gì đến chỗ quan tâm học sinh làm được cái gì qua việc học. Để làm được điều đó nhất định phải thực hiện thành công việc chuyển từ phương pháp dạy họcnặng về truyền thụ kiến thức sang dạy cách học, cách vận dụng kiến thức, rèn luyện kỹ năng, hình thành năng lực và phẩm chất. Trong phương pháp dạy học tích cực học sinh luôn được cuốn hút vào các hoạt động do giáo viêntổ chứcvà chỉ đạo. Một trong những hoạt động của tiến trình dạy học đó chínhlà hoạt động khởi động. Khởi động là hoạt động đầu tiên trong tiến trìnhdạy học của một bài nên có có vai trò rất lớn giúp tiết dạy thànhcông. Mục đích nhằm tạorakhông khí vui vẻ tronglớpvà tình huống có vấn đề giúp học sinh tiếp cận được với nội dung bàihọc. Với ý nghĩa đó, trong những năm qua bản thân tôi luôn quan tâm, tìm tòi đổi mới để tìm ra cách khởi động bài học hấp dẫn, đúngyêu cầu và đem lại hiệu quả cho từng tiết dạy. Chính vì vậy tôi viết đề tài “Kinh nghiệm thiết kế hoạt động khởi động trong các bài dạy môn Giáo dục công dân cấp trung học phổ thông”. Hy vọng qua đề tài này tôi nhận được nhiều ý kiến đóng góp của các đồng nghiệp để được sự dụng rộng rãi. 2. Mục đích của đề tài Đề tài nhằm mục đích cung cấp một số cơ sở lí luận về đổi mới phương pháp dạy học, kĩ thuật dạy học cho việc tổ chức hoạt động khởi độngtrongcác bài dạy. Đồng thời cung cấp một số kinh nghiệm của bản thân tôi trong việc thiết kế hoạt động khởi động cho các bài dạy môn GDCD. 3. Tính mới và kết quả đạt được của đề tài Với đề tài này tôixin khẳng định lần đầu tiên được áp dụng tại trường THPT Cờ Đỏ. Tên đề tài có thể là không mới hoặc đã có những tác giả khai thác nhưng tôi xin khẳng định những vấn đề tôi nêu ra ở đây hoàn toàn là những kinh nghiệm, những tâm huyết mà bản thân tôi đã đúc kết lại trong quá trình giảng dạy của mình tại đơn vị của mình đã được kiểm định qua thực tế và mang lại những hiệu quả tích cực, góp phần nâng cao thành tích giảng dạy của của bản thân tôi. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - Nghiên cứu ở bộ môn GDCD cấp THPT - Thực nghiệm tại trường THPT Cờ Đỏ- Huyện Nghĩa Đàn - Thời gian thực hiện: Từ năm học 2018- 2019 đến năm học 2019– 2020. 1 https://tieuluan.com/

  6. PHẦN II: NỘI DUNG 1. Cơ sở lí luận 1.1. Một số vấn đề về đổi mới phương pháp dạy học Đổi mới chương trình giáo dục và cùngvới nó là đổi mớiphương pháp dạy học(PPDH) và đổi mới đánh giá là những phương diệnthể hiệnsựquyết tâm cách tân, đem lại nhữngthay đổivềchất lượng vàhiệu quảgiáo dục. Và ở khía cạnhhoạt động, tất cảnhững đổi mới này đều được biểu hiện sinh động trong mỗi giờ học qua hoạt độngcủa người dạy và người học. Chínhvì thếnhữngcâu hỏinhư: Làmthế nàođểcó một giờ học tốt? Đánh giá một giờ học tốt nhưthế nàocho chính xác, khách quan, công bằng?Luôn cótính chấtthờisự vàthu hútsựquan tâmcủatất cảcác giáo viênvàcán bộquản lí giáo dục.Về phương pháp dạyhọc, tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy và học theo hướng hiện đại; phát huy tínhtích cực, chủ động, sáng tạovà vận dụng kiến thức, kỹ năng của người học; khắc phục lối truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớ máy móc. Tập trung dạy cách học, cách nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở để người học tự cập nhật và đổi mới tri thức, kỹ năng, phát triển năng lực. Chuyển từ học chủ yếu trên lớpsang tổ chức hình thức học tập đa dạng, chú ý các hoạt động xã hội, ngoại khóa, nghiên cứu khoa học. Bởi vậy một giờ học tốt là một giờ học phát huy được tính tích cực, tự giác, chủ động,sáng tạocủa cả người dạy và người học nhằm nâng cao tri thức, bồi dưỡng năng lựchợptác,năng lực vận dụng tri thức vàothực tiễn, bồi dưỡngphương pháptự học,tácđộngtích cựcđến tư tưởng, tình cảm, đem lại hứng thú học tập cho người học.Về bản chất, đó là giờ học có sự kết hợp giữa học tập cá thể (hình thức học cá nhân) với học tậphợp tác(hình thứchọc theo nhóm, theo lớp); Chú trọng kết hợp học với hành, nâng cao tri thức vớirèn luyệncác kỹ năng, gắn vớithực tiễncuộc sống; Phát huy thế mạnh của các phương pháp dạy họctiên tiến, hiện đại; Các phương tiện, thiết bị dạy học và những ứng dụng của công nghệthông tin…; Chú trọng cả hoạt động đánh giá của giáo viên và tự đánh giá của học sinh. Mặt khácđổi mới phương pháp dạy học cònđược cụ thể hóa trong các văn bản chỉ đạo về việc thực hiện nhiệm vụ năm học hàng năm của Bộ Giáo dục và Đào tạo;Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học của Sở Giáo dục và Đào tạo; Kế hoạch năm học của nhà trường và kế hoạch thực hiện nhiệm vụ năm học của mỗi giáo viên. Chính vìlẽđó trong những năm gần đây, nhiều giáo viên đã có sáng kiến trong việc áp dụng kỹ thuật dạy học,đổi mới phương pháp dạy học đã góp phần tăng hiệu quả giờ dạy. Tuy nhiên, trên thực tế đa số giáo viên mới chỉ tập trung đổi mới hoạtđộng hình thành kiến thứclà chủ yếu, chưa quan tâm đúng mức tới hoạt động khởi độngcũng như vai trò của khởi động trong việc định hướng giờ dạy học. 2 https://tieuluan.com/

  7. 1.2. Vai trò của hoạt động khởi động trong trong tiến trình dạy học Trong tiến trình dạy học bao gồm cácchuỗihoạt động sau: Hoạt động khởi động; Hoạt động hình thành kiến thức; Hoạt động luyện tập; Hoạt động vận dụng; Hoạt động mở rộng. Theo tiến sỹ Đặng ThịThu Hương, Học viện quản lý giáo dục, một trong những nội dungcủa phương pháp giảng dạy mà giáo viên cầnchú trọng tới đó là tổ chức cáchoạtđộng khởi độngtrong giờ học. Hoạt động này có vai trò làm “tan băng” (ice-breaking),xóa đi sự ngại ngùng, e dè của người học và thu hẹp khoảng cách giữa người dạy -người học, người học - người học.Thay vào đó, nó giúp làm “ấm lên”bầukhông khí trong lớp học.Hoạt động này thường được sử dụng trước khi bắt đầu buổi học, trước một nội dunghọc nhưng cũng có lúc được dùng đan xen trong giờ nếu giáo viên nhận thấy ngườihọc đang chán nản hoặc mệt mỏi.Có rất nhiều hoạt động khởiđộng được tổ chức trong giờ học.Chẳng hạn, hoạt động“Giới thiệu bản thân” của giáo viên, giáo viên ghi lên bảng một số từ khóa về bản thân.Giáo viên cho học sinh làm việc theocặpđể đoánthông tin trên bảng, sau đó mờimộtsố học sinhđặt câu. Hoạt động khởi động rất cần thiết trong dạy học nhằm phát triển năng lực cho học sinh, phát triển năng lực tư duy nêu để giải quyết vấn đề.Hoạt động nàycần tạora những tình huống, những vấn đề ở đó người học cần được huy động tất cả các kiến thức hiện có, những kinh nghiệm, vốn sống của mình để cố gắng nhìn nhận và giải quyết theo cách riêng của mình và cảm thấy thiếu hụt kiến thức, thông tin để giải quyết. Như vậy, hoạt động “khởi động” nêu vấn đề làmộthoạt động học tập, nhiệm vụ chuyển giao của giáo viên phải rõ ràng, học sinh phải được bày tỏ ý kiến riêng của mình cũng như ý kiến của nhóm về vấn đề đó cũng như việc trình bày báocáo kết quả.Hoạt động khởi động bài học thườngchỉ chiếm một vài phút đầu giờ nhưng có ý nghĩa rất quan trọng trong việc kích hoạt sự tích cực của người học. Trước hết, hoạt động khởi động có vai trò tạo hứng thú học tập cho học sinh. Một khởi động bài học hiệu quả trước hết phải tạo được hứng thú cho học sinh. “Hứng thú là một thái độ đặc biệt của cá nhân đốivới một hiện tượng nào đó vừa có ý nghĩa đối với cuộc sống, vừa mang lạicảmxúccho cá nhân trong quá trình học tập”. Hứng thú có một vai trò quan trọng trong quá trình hoạt động của con người. Nó là động cơ thúc đẩy con người tham gia tích cực vào hoạt động, là động lực thúc đẩy chủ thể tạo ra những sản phẩm góp phần vào sự phát triển của xã hội. Trong hoạt động học tập, hứng thú có vai trò hết sức quan trọng, thực tế cho thấy hứng thú đối với các bộ môn của học sinh tỉ lệ thuận với kết quả học tập của các em. Không phải bất cứ học sinh nào đều có sẵn niềmsay mê, yêu thích đối với môn học. Vì vậy, nhiệm vụ của hoạt động khởi động là khơi gợi hứng thú đối với bài học và hơn thế nữa còn khơi dậy niềm đam mê, gây dựng, bồi đắp tình yêu lâu bền đối với môn học.Dạy học trò không có hứng 3 https://tieuluan.com/

  8. thú cũng chỉ như “đập búa trên sắt nguội” mà thôi.Bởi vậy, người thầy trước hết phải là người “thắp lửađam mê”.Bên cạnh đó hoạt động khởi động còn huy động vốn tri thức, kĩ năng nền tảng của học sinh.Bởi dạy học là một quá trình kiến tạo.Nếu vítri thức, kĩ năng học sinh tiếp nhận được ví như ngôi nhà, thì nền móng sẽ xuất phát từ những tri thức, kĩ năng vốn có, nền tảng của người học. Quan điểm dạy học kiến tạo đặc biệt chú ý đến việc huy động kiến thức, kĩ năng, hệ giá trị nền tảng của cá nhân người học tạo tiền đề cho việc tiếp nhận kiến thức mới. Vì vậy, một khởi động bài học hiệu quả nên tạo ra cơ hội cho các em tự làm sốnglại những kiến thức nềnđã có, cần thiết cho việc học bàimới.Đó là một tiền đề để thầy cô thiết kế hoạt động khởi động.Có thể nói rằng học tập là một quátrình khám phá,quá trình ấy bắt đầu bằng sự tò mò, nhu cầu cần được hiểu biết và giải quyết mâu thuẫn giữa điềuđã biết và điều muốn biết. Một khởi động bài học thành công cần khơi gợi trong học trò mong muốn được tìm hiểu, khám phá bằng những hoạt động tiếp theo trong giờ học, thậm chí là sau giờ học. Muốn như vậy, hoạt động khởi động cần tạo ra mâu thuẫn trong nhận thức cho học trò.Đây là tiền đề để thực hiện một loạt các hoạt động tìm tòi, giải quyết vấn đề.Muốn như vậy, giáo viên phảilà người có ý tưởng, biết gieo vấn đề để kích thích trítò mò của người học. 1.3. Một số hình thức và phương pháp sửdụng cho hoạt động khởi động Việc vận dụng các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực, thiết kế tiến trình dạy học các bài học hoặc chủ đề dạy học đảm bảocác yêu cầu về phương pháp dạy học, cách xây dựng, tổ chức thực hiện, kiểm tra đánh giá chuỗi các hoạt động học theo sự định hướng phát triển năng lực người học là rất cần thiết đối với giáo viên trong giai đoạn hiện nay.Khởi động là hoạt động đầu tiên, hoạt động này nhằm giúp học sinh huy động những kiến thức, kĩ năng, kinh nghiệm của bản thân về các vấn đề có nội dung liên quan đến bài học mới.Mặt khác hoạt động khởi động sẽ kích thích tính tò mò, sự hứng thú, tâm thế của học sinh ngay từ đầu tiết học.Chính vì vậy trong quá trình thiết kế giáo viên phải tìm tòicác hình thức và phương pháp phù hợp, phải linh hoạt, sáng tạo, trong việc tổ chức hoạt động khởi động bài học. Tránh tình trạng hoạt động đơn điệu, nhàm chán, hoặc không tổ chức hoạt động khởi động mà để nó diễn ra một cách tuần tự, cứng nhắc. Sau đây là một sốhìnhthức và phương pháp mà bản thân tôi đã sử dụngkhi thiết kế hoạt động khởi động trong các tiết dạy: - Thứ nhất là khởi động tiết học dưới dạng trò chơi. Hiện nay hầu hết các tiết dạy tại trường tôithường chọn cho mình hình thức khởi động bằng cách tổ chức các trò chơi nhanh như:Đuổihình bắtchữ, Giải ô chữ, Trò chơi nhanh như chớp, Trò chơi phá băng,trò chơi mảnh ghép… Với việc sử dụng trò chơi giúp cho hoạt động dạy học trở nên sôi nổi, cuốn hút, giúp học sinh rèn luyện sự mạnh dạn, tự tin, khả năng phản xạ nhanh, sự sáng tạo, nâng cao tinh thần đoàn kết và sự tương tác giữahọc sinh với học sinh, học sinh với giáo viên…Trong tiết học môn giáo dục công dâncác trò chơi thường 4 https://tieuluan.com/

  9. được giáo viên tổ chức liên quan đến kiến thức của các tiết học trước như học sinh sẽ được tái hiện kiến thứchay kiểm tra nhận thức của học sinh về những vấn đềliên quan đến bài học mới, làm tiền đề để giáo viên dẫn vào bài một cách hấp dẫn. - Thứ hai là sử dụngtranh ảnh, video-clip có liên quan đến bài học. Mục đích của việc sử dụngtranh ảnh, video- clip đểhọc sinh được trải nghiệm, được phát huy những tri thức vốn có của mình về vấn đề của tiết học tạothêmhứng thúcho giờ học. - Thứ balà khởi động bằng cácbài tập hay câu hỏi tình huống. Các câu hỏi trong phần khởi động có thể chỉ là một tình huống để cho học sinh phát hiện hay huy động vốn hiểu biết của mình để giải quyết tình huống ấy. Các vấn đề hay câu hỏi được đưa ra sẽ giúp học sinh phát triển tư duy, xâu chuỗi vấn đề một cách mạch lạc đồng thời tạo hứng thú cho học sinh vào tiết học mới để khám phá vấn đề còn đang bỏ ngỏ. - Thứ tưlà khởi động bằng cách sử dụngkho tàngtục ngữ, ca dao, thành ngữ, thơ… Ca dao, tục ngữ rất phong phú trong văn học dân tộc lại có đặc điểm về nội dung và hình thức ngắn gọn, có vần, dễ nhớ nên giáo viên sử dụng sẽ tạo hứng thú học tập cho các em hơn. Đặc biệt đối với các bài về đạo đức thì việc sử dụngca dao, tục ngữ, thành ngữ, thơ… cho hoạt động khởi động sẽ phát huy hiệu quả rất cao. - Thứ năm là khởi động bài học bằng cách sử dụngcác câu chuyện. Có thể là chuyện dân gian, chuyện trong nước, chuyện nước ngoài, chuyện pháp luật, các câu chuyện về Bác Hồ… khi thiết kế hoạt độngkhởi động cho các bài dạy GDCD tạo sự hấp dẫn cho giờ học. Thứ sáu là khởi động bằng cách sử dụngphương pháp đóng vai. Đóng vai là một trong những cách thức đem lại hiệu quả cao trong phần khởi động bài học,làphươngphápgiáodụcgiúphọc sinh thựchànhcáchứngxử, bàytỏtháiđộ trong nhữngtìnhhuốnggiảđịnhhoặctrêncơsởóctưởngtượngvàý nghĩsángtạocủacác em. Vớiviệcsửdụngphươngphápđóng vai trong thiếtkế hoạtđộngkhởiđộngsẽđemlạihiệuquả trong quátrìnhdạyhọc,đặcbiệtlà khi dạycácbàivềphápluật… 1.4. Một số lưu ý khi thực hiện hoạt động khởi động Chúng ta biết rằng việc tạo hứng thú cho học sinh với bài học ngay từ những phútđầu tiên là điều rất quan trọng.Bởithông qua hoạtđộngkhởi độnggiáoviênsẽkiểm tra quátrìnhhọc sinh nắmbàicũcũngnhưthiếtlậpmối quan hệthânthiệngiữagiáoviênvàhọc sinh. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện cần lưu ý những vấn đề sau: 5 https://tieuluan.com/

  10. - Vấnđềđịnhlượngthời gian: đâylàkhâu quan trọngđểđảmbảotiến trìnhgiờhọc.Tùyvàonội dung bàihọcgiáodụccôngdânđểgiáoviênđịnh lượngthời gian. Đốivớicácbàidạyhọc theo chủđềtừ 2 tiếttrởlên,giáoviên cóthểtổchứchoạtđộngkhởiđộng trong vòng 10-15 phút.Đốivớibàihọc theo từngtiết,giáoviênnêntổchứchoạtđộngkhởiđộng 5-7 phút.Tránh tình trạng khởi động quá nhiều thời gian, làm ảnh hưởng đến quá trình chiếm lĩnh tri thức, kĩ năng. Hoặc khởi động rất công phu, bài bản nhưng lại không ăn nhập gìvới bài học.Mặtkhác khởi động quá phấn kíchcũng làm cho học sinh khó tập trung trở lại bài học. -Vấn đề kỹ thuật thiết kế hoạt động khởi động: Khi xây dựng kịch bản cho hoạt động khởi động giáo viên cần đảm bảo trong khởi động bao quát được nội dung bài học. Giáo viên có thể lựa chọn một số kịch bản phù hợp như kịch bản dựa trên vấn đề: Loạikịch bản này là lý tưởng cho các tình huống mà người học phải tích hợp kiến thức lý thuyết và thực hành của họ để giải quyếtmột vấn đề. Là loại kịch bản giúp người học phân tích vấn đề, tìm kiếm dữ liệu, thông tin, lập luận logic và ra quyết định giải quyết vấn đề; Kịch bản dựa trên tình huống: Trong loại kịch bản này, người học được học cách khám phá các vấn đề để hiểu cách thức chúng ảnh hưởng đến việc ra quyết định; Kịch bản suy đoán: Trong kịch bản này, người học phải dựđoán kết quả của một sự kiện trong tương lai dựa trên kiến thức và các suy luận của họ; Kịch bản dựa trên các trò chơi: Như được hiển nhiên từ tên gọi của kịch bản này, các kịch bản này liên quan đến việc sử dụng các trò chơi như các công cụ học tập. Từ đó giáo viên sẽ khai thác sâu vào những nội dung học sinh chưa biết một cách nhẹnhàng, sinh động. - Vấnđềvềcáchtiếnhànhhoạtđộng:Đểtổchứchoạtđộngkhởiđộng đạtmụcđíchtrên,ngườidạycóthểthựchiệnbằngnhiềucáchkhác nhau. Lựa chọncáchthứcnhưthếnàophụthuộcvàotừngbàihọc,đốitượnghọc sinh và phụthuộcvàosởtrườngvàsự linh hoạtcủamỗigiáoviên,một nội dung có thể triển khai các cách thức khác nhau miễn làm sao phù hợp và hiệu quả, nên tránh sự trùnglặpmộtkiểuvàobàigâysựnhàmchán. Tuy nhiênlưuý trong quátrình thựchiệnhoạtđộnggiáoviênphảiluôngiữtâmthái vui vẻ,thoảimái,gầngũi thânthiệnvớihọc sinh đểtạogiờdạyhấpdẫnvàcuốnhútngườihọc. - Vấn đề về cáchđặtvà sử dụng câuhỏi hay tình huống khởi động. Mục đích của việc đặt câu hỏi và tình huống là thách thức các ý tưởng hiện tại, thăm dò kiến thức người học, khẳng định vấn đề đã được người học hiểu rõ và thu hút người học tạo ra không khí học tập sống động. Câu hỏi phải liên quan bàihọc,nhữngdựkiếnvềkếhoạchhọctậptiếp theo hoặcnhữngdự đoánvềkếtquảcủaviệchọ.Muốnvậythìcâuhỏicần có nhiều mức độ như nhận biết, thông hiểu, vận dụng.Các câu hỏi phải có câu dễ,câu hỏi khó liên 6 https://tieuluan.com/

  11. quan đến nội dung bài học, đòi hỏi học sinh phải tư duy, phải chủ động khai thác kiếnthức mới.Giáo viên phải biết cách sử dụngcâu hỏi đóng, câu hỏi mở.Dùcó bấtkỳhìnhthứcnàothìgiáoviênphảidùngcâuhỏikếtnốihọc sinh tham gia vào hoạt độnghọc.Giáoviêncóthểdựkiếnhoạtđộngcủahọc sinh, tứclàhọc sinh làmgì?Trảlờicâuhỏinhưthếnào?Sẽcónhữngthắcmắcgì?Đồng thời giáo viên phải biết cách xử lý các câu trả lời của học sinh như biết khen ngợi, ghi nhận đóng góptránh phê bìnhthẳng thắn, phải luôn luôn khích lệ học sinh tham gia xây dựng. Do đó nếu tronghoạt động khởi động, nếu giáo viênđưara được tình huống khó thì vẫn có thểhấp dẫn,kích thích trí tò mò của học sinhđể các emcó nhu cầu tìm hiểu để tự giác, tích cựcgiải quyết điều khúc mắc đã được đưa ra trước đó. 2. Cơ sở thực tiễn 2.1.Thực trạng củaviệc tổ chức hoạt động khởi động trong dạy học nói chung hiện nay Quá trình dạy - học là một hoạt động phức tạp có sự tác động đa chiều, trong đó chất lượngvà hiệu quả của hoạt động dạy - học cơ bản phụ thuộc vào chủ thể nhận thức - người học.Tuy nhiên các yếu tố khách quan cũng đóng vai tròrất quan trọng trong việc tác động để tạo tâm lý sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ và hứng thú học tập của học sinh. Hiện nay đa số giáo viên đều có tinh thần tự đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực của học sinh; tuy nhiên phần lớn các thầycô giáo đều hướngđến việc đổi mới trong hoạt động hình thành kiến thức là chủ yếu, chưa quan tâm đúng mức tới hoạt động khởi động cũng như vai trò của khởi động trong việc định hướng tiết dạy, tạo tâm lý tích cực cho học sinh để các em chủ động và tích cực khai thác, khám phá kiến thức mới nhằm đạt được mục tiêu giáo dục đề ra về kiến thức, kỹ năng và những năng lực cần hình thành cho học sinh sau mỗi tiết học.Thực tế cho thấy hầu hết giáo viên khi thiết kế hoạt động khởi động thường chỉ làm theo hình thức giới thiệu qua một chút để vào bài, như vậy sẽ tiết kiệm được nhiều thời gian dành cho hoạt động khai thác kiến thức mới, không lo lắng nhiều về vấn đề thiếu thời gian, cháygiáo án… do đó tiết học tương đối khô khan, thiên về lý thuyết và giảngmà thiếuđi sự hợp tác tích cực của học sinh; ngay từ bước vào bài học sinh đã có tâm lý thụ động chờgiáo viên dẫn dắt nội dung và truyền thụ một chiều, từ đó sẽ khó tạotâm lý để các em sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ một cách tích cực ở các hoạt động tiếp theo của bài học. Để khách quan tôi đã tiến hành khảo sát việc tiến hành thực hiện hoạt động khởi độngcủa giáo viênở tại trường trung học phổ thôngCờ Đỏ - Huyện Nghĩa Đàn nơitôi đang công tác(bao gồm 59 giáo viên giảng dạy các môn)và đem lại kết quả như sau: 7 https://tieuluan.com/

  12. *Kết quả khảo sát: Nội dung Số lượng 52 7 Tỷ lệ % 88 12 34 25 31 10 1. Thực hiện hoạt động khởi động - Có - Không 2. Cơ sở tiến hành khởi động - Xuất phát từ nội dung - Từ các nội dung liên quan đến bài học - Từ nội dung liên quan đến tên bài học - Từ nguồnkhác 20 15 18 6 3. Mục đích khởi động - Kiểm tra và thống kê kiến thứccủahọc sinh - Tạo hứng thú cho học sinh - Tạo tình huống có vấn đề để vào bài 42 39 19 25 23 11 4. Cách thứctiến hànhhoạt động khởi động thường dùng - Tổ chức thànhhoạt động - Dẫn dắt - Khác 42 58 0 25 34 0 5. Người thực hiện hoạt động khởi động - Giáo viên - Học sinh - Giáo viên và học sinh 51 8 41 30 5 24 28 20 11 6. Mức độ thu hút và hiệu quả - Cao - TB - Thấp 47 34 19 * Nhận xét: Đa số giáo viên có thực hiện khởi động nhưng chỉ được tiến hành trong giờ thao giảng, dạy học chủ đề, dạy học minh họa,nghiên cứu bài học.Họ dành thời gian và tập trung cho hoạt động khai thác kiến thức mới được nhiều hơn còn việc định hướng vào bài học chỉ sơ qua bằng một vài câudẫn dắt có liên quan, mang tính chất giới thiệu bài học. Không ít giáo viên gặplúng túng khi tổ chức do chưa nắm được các yêu cầu, mục tiêu cơ bản của hoạt động khởi động, làm cho giờ học còn nặng nề, nhàm chán. Một số ít giáo viên có nêu tình huống khởi động nhưng còn mang tính hình thức, chưa xuất phát và tạo được liên kết thực sự với bài họcđể tạo hứng thú, kích thích sự sáng tạo, chủđộng học tập của học sinh. Giáo viên bộ môn 8 https://tieuluan.com/

  13. GDCD đã đều tay trong triển khai trong giờ dạy songcó một số có khi có lúc còn lúng túng, làm cho xong chuyện. 2.2.Thực trạng củaviệc tổ chức hoạt động khởi động trong việc dạy học môn giáo dục công dân tại các trường trung học phổ thôngtrên địa bàn Huyện Nghĩa Đàn và thị xã Thái Hòa Trong quá trình thực hiện đề tài bản thân tôi cũng đã tiến hành khảo sát việc tổ chức hoạt động khởi động trong việc dạy học môn GDCD ở các trường THPT trên địa bàn Huyện Nghĩa Đàn và Thị Xã Thái Hòa (bao gồm: Trường THPT Cờ Đỏ, Trường THPT 1/5, Trường THPT Thái Hòa, Trường THPT Tây Hiếu, Trường THPT Đông Hiếu. Tổng 5 trường gồm12 giáo viên) kết quả như sau: *Kết quả khảo sát: Nội dung 1. Thực hiện hoạt động khởi động - Có - Không 2. Cơ sở tiến hành khởi động - Xuất phát từ nội dung - Từ các nội dung liên quan đến bài học - Từ nội dung liên quan đến tên bài học - Từ nguồn khác 3. Mục đích khởi động - Kiểm tra và thống kê kiến thứccủa học sinh - Tạo hứng thú cho học sinh - Tạo tình huống có vấn đề để vào bài 4. Cách thức tiến hành hoạt động khởi động thường dùng - Tổ chức thành hoạt động - Dẫn dắt - Khác 5. Người thực hiện hoạt động khởi động - Giáo viên - Học sinh - Giáo viên và học sinh 6. Mức độ thu hút và hiệu quả - Cao - TB - Thấp Số lượng 10 2 5 4 3 0 Tỷ lệ % 83 17 42 33 25 0 42 25 33 42 58 0 42 25 33 42 42 16 5 3 4 5 7 0 5 3 4 5 5 2 * Nhận xét: Đa sốcác giáo viênGDCD trên địa bàn Huyện Nghĩa Đàn và Thị xã Thái 9 https://tieuluan.com/

  14. Hòađều đãcó sự đổimới đầu tưcải tiến phương pháp giảng.Tuy nhiên vẫn còn một sốítgiáo viên có những hạn chế nhất định như:giáo viên vẫn chưa mạnh dạn vận dụng phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực vào việc thiết kế các hoạt động dạy học trong đó có hoạt động khởi động. Do đóđangtạo cảm giác mệt mỏi, thụ động đối với học sinh trong việc tiếp nhận kiến thức.Bên cạnhđó, việc thiếu những dẫnchứng sinh độngtrong thực tế cũng như thiếu những dụng cụ trực quan làm cho hoạt động khởi độngtrở nên khô khan, nhàm chán, không gây được sự hứng thú đối với học sinh.Hệ quả tất yếu là chất lượng tiết học có nhiều hạn chế.Một số giáo viên tâm lí môn mình là môn phụ nên chưa chịu đầu tư trong việc soạngiáo án, tìm hiểu những nội dung kiến thức mới thành ra bài dạy gây nhàm chán, không tạođược sự hứng thú cho người học.Thực tế trong quá trình giảng dạy bộ môn này đối với hoạt động khởi động thì chủ yếu giáo viên đang sử dụngphương pháp dạy học truyền thống.Do đó chưa kích thích được học sinh chưa chủ động, tích cực trong việc học, không chủ động tìm hiểu kiến thức, vào lớp không chú ý nghe giảng, về nhà không xem bài, không học bài. Chính vì lẽ đó bản thân tôi nghĩ người giáo viên dạy môn GDCD luônphải tìm tòi, đổi mới đểtìm ra phương pháp phù hợp cho từng bàiđặc biệt phải biết cách thiết kế hoạt động khởi động đểđemlại hiệu quả khi giảng dạy.Chúng ta thường thấy những lờivào bài mượt mà, trơn tru với câu từ bay bổng, trau chuốt của giáo viên.Tất nhiên để có được lời vào bài đầytính nghệ thuật như vậy đòi hỏi giáo viên phải có sự am hiểu sâu sắcvề nội dung kiến thức bài họccùng những vấn đề có liên quan rồi chuyển hóa thành câu từ kết hợp với giọng đọc hay nói diễn cảm, thuyết phục. Tuy nhiên, lời vào bài có hay đến đâu cũng chỉ là hoạt động khởi động cho giáo viên là chủ yếu.Bởi học sinh vẫn đóng vai trò thụ động lắng nghe, được “ru vỗ” bằng những lời có cánh. Còn cảm xúc, hứng thú chỉ là sự “lây lan” từ giáo viên sang học sinh chứ không phải được khơi dậy, hình thành từ sự hoạt động của học sinh.Mặt khác do việc ứng dụng công nghệ thông tin chưa tốt nên một số giáo viên còn ngại và rơi vào tình trạng lúng túng trong việc đổi mới phương pháp dạy học, thiết kế hoạt động khởi động có khi có lúc còn máy móc, rập khuôn, thiếu tính sáng tạo. Cá biệt có giáo viên năng lực chuyên môn chưa đáp ứng đượcvới nhu cầu của người học hiện nay nên tình trạng tổ chức hoạt động khởi động nhưng còn lạm dụng như tổ chức trò chơi, hát múamà không phù hợp với bài học hoặc chỉlà để “vào bài” với cái tên bài học vẫn xảy ra. Bên cạnh đó nhiều bài học trong sách giáo khoa môn GDCDcòn khô khan, một số kiến thức triết học, kinh tế, chính trị, chủ nghĩa xã hội khoa học... khá trừu tượng, khó hiểu đối với học sinh phổ thông nên việc lựa chọn hình thức hoạt động như thế nào để dẫn dắt học sinh vào bài quả là vấn đề không mấy dễ dàng đối với mỗi giáo viên. Rất nhiều giáo viên trong quá trình dạy học thường không tổ chức hoạt động khởi động vì nhiều lí do: lo lắng vì thời gian không đủ cho kiến thức bài dạy; không biết tổ chức như thế nào; sợ hoạt động gây ồn ảnh hưởng lớp học khác.Vì vậy, trong quá trình dạy, dù rất cố gắng, nhiều giáo viên 10 https://tieuluan.com/

  15. cũng không thể lôi kéo sự tập trung của học sinh, hiệu quả giờ học bị giảm sút. Chính vì lẽ đó bản thân tôi trong quá trình giảng dạy bộ môn GDCD bậc THPT tôi luôn luôn trăn trở để tìm ra giải pháp dạy hoạt độngkhởi động một cách hiệu quả nhằm tạo hứng thú cho cácem khi học bộ môn này. 3. Một số kinh nghiệm thiết kế hoạt động khởi động trong các bài dạy môn Giáo dục công dâncấp trung học phổ thông 3.1. Kinh nghiệm trong việc sử dụngphương pháp trò chơi khi thiết kế hoạt động khởi động - Trò chơi là hoạt động được các học sinh thích thú tham gia. Vì vậy nó có khả năng lôi kéo sự chú ý và khơi dậy được hứng thú học tập. Rất nhiều trò chơi ngoài mục đích đó còn có thể ôn tập kiến thức cũ hoặc dẫn dắt các em vào hoạt động tìm kiếm tri thức mới một cách tự nhiên, nhẹ nhàng. Hoặc có những trò chơi giúp các em vận động tay chân khiến cho cơ thể tỉnh táo, giảm bớt những áp lực tâm lý do tiết học trước gây ra. - Sử dụngphương pháp trò chơilà phương pháp giáo viên thông qua việc tổ chức các trò chơi có liên đến nội dung bài học, có tác dụngtạo hứng thú học tập cho học sinh ngay từ khi bắt đầu bài học mới. - Qua trò chơi học sinh tiếp thu kiến thức một cách nhẹ nhàng, tự nhiên, đồng thời cũng phát triển tính tự giác ở học sinh.Bản chất của phương pháp sử dụng trò chơi học tập là dạy học thông qua việc tổ chức hoạt động cho học sinh. Dưới sự hướng dẫn của GV, HS được hoạt động bằng cách tự chơi trò chơi trong đó mục đích của trò chơi chuyển tải mục tiêu của bài... - Phương pháp trò chơi có một số ưu điểm và nhược điểm sau: + Ưu điểm: .Trò chơi học tập là một hình thức học tập bằng hoạt động, hấp dẫn HS do đó duy trì tốt hơn sự chú ý của các em với bài học. . Trò chơi làm thay đổi hình thức học tập chỉ bằng hoạt động trí tuệ, đo đó giảm tính chất căng thẳng của giờ học, nhất là các giờ học kiến thức lý thuyết mới. . Trò chơi có nhiều học sinh tham gia sẽ tạo cơ hội rèn luyện kỹ năng học tập hợp tác cho HS. +Nhược điểm: .Khó củng cố kiến thức,kỹ năng một cách có hệ thống. . Học sinh dễ sa đà vào việc chơi mà ít chú ý đến tính chất học tập của các trò chơi. Khi sử dụngphương pháp này GVcầnlưu ýmột số điều sau: . Lựa chọn hoặc tự thiết kế trò chơi đảm bảo những yêu cầu: 11 https://tieuluan.com/

  16. .Mục đích của trò chơiphải thể hiện mục tiêu của bài học hoặc một phần của chương trình. .Hình thức chơi đa dạng giúp HS được thay đổi các hoạt động học tập trên lớp, giúp HS phối hợp các hoạt động trí tuệ với các hoạt động vận động. . Luật chơi đơn giản để HS dễ nhớ, dễ thực hiện. Cần đưa ra các cách chơi có nhiều HS tham gia để tăng cường kỹ năng học tập hợp tác. . Các dụng cụ chơi cầnđơn giản, dễ làm hoặc dễ tìm kiếm tại chỗ .Chọn quảntrò chơi có năng lực phù hợp với yêu cầu của trò chơi. . Tổ chức chơi vào thời gian thíchhợp của bài học để vừa làm cho học sinh hứng thú học tập vừa hướng cho học sinh tiếp tục tập trung các nội dung khác của bài học một cách có hiệu quả. - Trong quá trình tổ chức hoạt động khởi động bản thân tôi thường sử dụngmột số trò chơi sau: Trò chơi “Hỏi nhanh, đáp gọn”, trò chơi “làm theo lời tôi hát”, trò chơi ô chữ, trò chơi “Gió thổi”, Trò chơi mảnh ghép, trò chơi đoán ý đồng đội, trò chơi “nhanh như chớp”… Sau đây tôi xin trình bày một số ví dụ cụ thể trong các tiếtdạy của tôi khi vận dụng phương pháptrò chơiđể thiết kế hoạt động khởi động trong bài dạy môn GDCD bậc THPT Ví dụ 1:Khi dạy bài6: Công dân với các quyền tự do cơ bản (tiết 3- GDCD 12) thì giáo viên thiết kế hoạt động khởi động bằng trò chơi “Hỏi nhanh đáp gọn”. - Đây là trò chơi rất hấp dẫn tạo ra không khí học tập sôi nổi cho học sinh đầutiết học. Giáo viên sẽ đưa ra bộcâu hỏi gồm10 câu và trong thời gian 1 phút học sinh sẽ trả lời ‘đúng’ hoặc ‘sai” -Mục tiêu: +Kích thích HS tự tìm hiểu xem các em biết gì về các quyền tự do cơ bản của công dân +Rèn luyện kĩ năng quan sát, giao tiếp +Rèn luyện năng lực tư duy. -Cách tiến hành: GV tổ chức cho học sinh trò chơi “Hỏi nhanh đáp gọn” GV chia lớp thành 2 đội. Mỗi đội cử1 người tham gia chơi GV cử1 thư kíghi kết quả. Thời gian cho mỗi đội chơilà 1 phút 2 bạn chơi sẽ phải trả lời 10 câu hỏi trong vòng 1 phút. 12 https://tieuluan.com/

  17. GV mờilần lượt từngHS trả lời Thư kí ghi kết quả nhưng giáo viên chưa vộicông bố đáp án mà phầnđápánsẽ được công bố sau khi tìm hiểu xong bài Câu1: Không ai được xâm phạm tới tính mạng sức khỏe của người khác.Đúng hay sai? Câu 2: Nếu chỉ có hành vi đe dọa giết người nhưng chưa thực hiện thì không vi phạm pháp luật. Đúng hay sai? Câu 3: Nói xấu người khác là không vi phạm pháp luật. Đúng hay sai? Câu 4: Tự ý vào chỗ người khác làkhông vi phạm pháp luật đúng hay sai? Câu 5: Em đến nhà bạn mượn sách nhưng không có ai ở nhà em vẫn mở cửa vào lấy sáchđem về. Việc làm đó đúng hay sai? Câu 6:Đồ áo nhà em phơitrên sân thượng, gióthổi bay sang nhà hàng xóm. Mặc dù không có ai ở nhà nhưng em vẫn trèo qua lấy.Việc làm đó đúng hay sai? Câu 7: Xâm nhập vào và đọc trộm mailcủa người khác. Đúng sai Sai? Câu 8: Tự tiện xem nhật kí của người khác. Đúng hay sai? Câu 9: Nghe lén điện thoại của người khác là hànhvi đúng hay sai? Câu 10: Đọc trộm thưvà tin nhắn của người khác nhưng bí mật không nói cho ai biết là không vi phạm pháp luật. Đúng hay sai? Kết thúc trò chơi GV: Như vậy 2 đội đã vừa tham gia một trò chơi rất thú vị với 10 câu hỏi nhanh. Một số câu liênquan đến các quyềnchúng ta đã được học. Tuy nhiên cũng có một số câu hỏi liên quan đến nội dung kiến thức mà chúng ta sẽ tìm hiểu trong tiết học ngày hôm nay. Do đó phần đánh giá kết quả của 2 đội chơi chúng ta sẽ chờ sau khi chúng ta tìm hiểu xong tiết học này nhé! Và bây giờ chúng ta sẽ tiếp tục tìm hiểu bài 6 tiết 3. Ví dụ 2:Khởi động phá băngbằng trò chơi“Làm theo lời tôi hát” khi dạybài3: Sự vận động và phát triển của thế giới vật chất (GDCD 10) - Phá băng đầu giờ được xem là một công cụhữu hiệu để bắt đầu một buổi học hiệu quả. Phiên đánày được diễn ra vào đầu bài học với nhiều hoạt động tương tác vui vẻ để giúp mọingười hiểu nhau hơn và giúp học sinh hứng thú với buổi học hơn. Nếu một phiên đá băngđược thiết kế tốt thì mọi người sẽcó một khởi đầu tuyệt vời. Bằng cách phá băng, tất cả mọi thành viên sẽ có cơ hội được hiểu về nhau nhiều hơn, được biết rõmục tiêu của buổi học từ đó hứng thú hơn với bài giảng và đóng góp hiệu quả để buổi học đi đến thành công. 13 https://tieuluan.com/

  18. Trò chơi với mục đích phá băng nàyđược thiết kế để xóa đi những sự ngại ngùng và khoảng cách giữa cácthành viên khi bắt đầubuổi học. -Mục tiêu: Kích thích tạo không khí vui vẻ cho tiết học đồng thời rèn luyện kĩ năng quan sát, giao tiếpcho học sinh. -Cách tiến hành: GV: Hôm nay nhìn các bạn rất là tuyệt. Cô muốn mời các em chơi một trò chơi khởi động cho tiết học Chúng ta sẽ hát một câu trong bài ALIBABA Các em để ý trong câu hát cô yêu cầu gì thì các em sẽ làm theo yêu cầu đó nhé và đồng thời các em hát câu ALIBABA GV: Alibaba xin mời cả lớp chúng ta đứng lên HS: vừa đứng lên vừa hát Alibaba GV: Alibaba xin mời cả lớp chúng ta vỗ tay thật to HS: vừa vỗ tayvừa hát Alibaba GV: Alibaba xin mời cả lớp giơtay trái lên HS: vừa giơ tayvừa hát Alibaba GV: Alibaba xin mời cả lớpgiơ tay phải lên HS: vừa giơ tayvừa hát Alibaba GV: Alibaba xin mời cả lớp chúng ta ngồi xuống HS: vừa ngồi xuống vừa hát Alibaba GV: Rất tuyệt vời. Xin Cảm ơn các bạn Hỏi: Các em thấy trong mànkhởi động đó chúng ta đã làm những làm những gì nào? HS: thực hiệnnhững động tác đứng lên, vỗ tay, giơ tay trái lên, giơ tay phải lên, ngồi xuống GV: Tất cả những động tác đó là chúng ta đang vận động và đó là 1 hình thức vận động. Trong thực tế vận động nó có phải là như thế hay không?Nó có những hình thức nào?Vì sao phải vận động?Vận động có làm cho sự vật hiện tượng phát triển và tồn tại hay không?Thì bài học hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu. Ví dụ 3:Khởi động phá băng bằng trò chơi “gió thổi” khi thiết kế hoạt động khởi động bài3: Sự vận động và phát triển của thế giớivật chất (tiết 1- GDCD 10) * Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ trong lớp và tạo tình huống có vấn đề 14 https://tieuluan.com/

  19. giúp học sinh tiếp cận được kiến thức sẽ tìm hiểu trong bài học * Cách tiến hành: - Cách chơi: GV hướng dẫn: Các em hãy tưởng tượng mình là một cái cây. Tất cả đứng giang tay ra để tạo hàng cây. Gió thổi bên nào các em nghiêng về bên đó. Cả lớp đứng rồi dang tay sang hai bên. + GV: (Hô) Gió thổi, gió thổi. + Cả lớp: Về đâu, về đâu? + GV: Bên trái, bên trái. + Cả lớp: Nghiêng người sang bên trái. + GV: Bên phải, bên phải. + Cả lớp: Nghiêng người sang bên phải. +GV hôrồi làm tiếp với các vị trí: trước, sau. GV dẫn dắt: Tất cả những động tác đó là chúng ta đang vận động và đó là 1 hình thức vận động. Trong thực tếvận động nó có phải là như thế hay không? Nó có những hình thức nào? Vì sao phải vận động? Vận động có làm cho sự vật hiện tượng phát triển và tồn tại hay không? Thì bài học hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu. Ví dụ 4:Khởi động bằng trò chơi “Nhanh như chớp”khi dạy bài 12: Công dân với tình yêu hôn nhân gia đình (Tiết 2- GDCD 10) Đây là trò chơi mang tính trí tuệ và cũng rèn luyện khả năng phản xạ của học sinh. Các em phải đối mặt với người hỏi, trong thời gian nhanh nhất trả lời được nhiều câu hỏi nhất. Câu hỏi ở đây có thể liên quan đến kiến thức bài học trước, cũng có thể là những câu hỏi hài hước để các em suy luận theo logic lứa tuổi. * Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ trong lớp và tạo tình huống có vấn đề giúp học sinh tiếp cận được kiến thức sẽ tìm hiểu trong bài học * Cách tiến hành: - Trong thời gian 2 phút sẽ cócác câu hỏi ngắn. Học sinh đối diện trực tiếp với dẫn chương trình. - Gói câuhỏi được chuẩn bị như sau: Câu 1: Điền từ còn thiếu vào hai câu thơ sau: Nhớ ai bổi hổi bồi hồi Như đứng… như ngồi đống than Đáp án: Đống lửa 15 https://tieuluan.com/

  20. Câu 2: Tình yêu là sự… và…sâu sắc giữa hai người khác giới? Đáp án: Rung cảm và quyến luyến Câu 3: Trong tình yêu chúng ta cần tránh những điều gì Đáp án: Yêu đương quá sớm Yêu một lúc nhiều người Quan hệ tình dục trước hôn nhân Câu 4: Lối sống của một số thanh niên hiện nay mà dư luận xã hội lên án? Đáp án: Sống thử Câu 5: Hậu quả đau lòng do nhận thức không đúng đắntrong yêu đương của một bộ phận giới trẻ hiện nay? Đáp án:Nạo phá thai Câu 6: Đây là cụm từ dùng để nói đến tình cảm của lứa tuổi học sinh? Đáp án: Trong sáng Câu 7:Tên một bài hát ca ngợi tình cảm gia đình của nhạc sỹNgọc Lễ? Đáp án: Ba ngọn nến lung linh Với góicâu hỏi nhanh đó giáo viên vừa giúp học sinh hệ thống lại những kiến thức vừa học đồng thời cũng là để khởi động cho tiết học mới.Với trò chơi này tạo không khí lớp học sôi nổigiúp học sinh bước vào tiết học nhẹ nhàng và hiệu quả. Ví dụ 5:Khởi động bằng trò chơimảnh ghépkhi dạy Bài 11: Một số phạm trù cơ bản của đạo đức học (tiết 2- GDCD 10) Đây là trò chơi vừa đòi hỏi học sinh có vốn hiểu biếtnhất định, vừa có sự nhanh nhẹ vận động thể lực, lại vừa đòi hỏi sự kết hợp ăný với các bạn cùng nhóm. * Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ trong lớp và tạo tình huống có vấn đề giúp học sinh tiếp cận được kiến thức sẽ tìm hiểu trong bài học * Cách tiến hành: - Cách tổ chức: Chia lớp thành 2 đội chơi. Giáo viên sẽ cho chủ đề trước thích hợp cho bài dạy. Mỗi nhóm sẽ tìm những mảnh ghép phù hợp để ghép vào chủ đề đã chotheo nhóm. Trong thời gian 2 phút, đội nào tìm được nhiều mảnh ghép sẽ chiến thắng. Nhóm 1: Chủ đề tìm những việc làm thể hiện là người có nhân phẩm, danh dự Nhóm 2: Chủ đề viết những điều em cảm nhận được xung quanh cuộc sống của mình mà em cho đó là hạnh phúc? 16 https://tieuluan.com/

  21. Sau khi học sinhchơi xong giáo viên sẽ nhận xét và dẫn dắt: Với phần khởi động đó các em đã tìm ra những hành động việc làm biểu hiện của người có nhân phẩm và biểu hiện của hạnh phúc trong cuộc sống của chúng ta. Vậy nhân phẩm, danh dự là gì? Thế nào là hạnh phúc thì tiết học hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu Ví dụ 6: Khởi động bằng trò chơi mảnh ghépkhi dạy Bài13: Chính sách giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ và văn hóa (tiết 3)GDCD 11. * Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ trong lớp và tạo tình huống có vấn đề giúp học sinh tiếp cận được kiến thức sẽ tìm hiểu trong bài học * Cách tiến hành: - GV chuẩn bị một số bức ảnh: Quan họ Bắc Ninh; Nhã nhạc cung đình Huế, Cồng chiêng Tây Nguyên, Ca trù, Dân ca ví dặm, Vịnh Hạ Long, Cố đô Huế, Phố cổHội An,Thánh địa Mỹ Sơn, Hoàng Thành Thăng Long + Chia cả lớp thành 2 đội chơi. Mỗi đội chơi gồm3 HS tham gia trò chơi tiếp sức. Trong thời gian 1 phút, 3 học sinh tham gia trò chơi lên bảng hỗ trợ nhau để ghép 10 mảnh ghép thành“câyvăn hóa”. +GV nêuyêu cầu trong thời gian nhanh nhất 2 đội chơi hãy ghép các mảnh ghép hình ảnh cho phù hợp theo hai mảng màutinh thần và vật chất tạo thành giá trịvăn hóa. + GV tuyên bố đội chơi thắng cuộc và dẫn vào bài mới: Đây là những giá trị vật chất hay giá trị tinh thần do con người lao động sáng tạo ra. Vậy Nhà nước ta đã có những chính sách như thế nào nhằm giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa đó chúng ta sẽ tìm hiểu trong tiết học ngày hôm nay. * Đánh giá hiệu quả sau khi sử dụngphương pháp trò chơi để thiết kế hoạt động khởi động trong dạy học môn GDCD: Có thể nói rằng khi sử dụngphương pháp trò chơi trong thiết kế hoạt động khởi động đã làm cho bài học thêm sôi nổi, hấp dẫn, đem lại hiệu quả cao trong giờ học. Tấtcảcácthànhviêncủanhómđều tham gia hếtmìnhvàtừđó các em sẽđượctrảinghiệm.Trò chơi giúp cho hoạt động dạyhọctrở nên nhẹ nhàng, hứng thú với học sinh, giúp các em rèn luyện sự mạnh dạn tự tin, tinh thần đoàn kết và dễ dàng tiếp cận với kiến mới của bài học. 3.2. Kinh nghiệm trong việc sử dụngphương pháp đóng vai khi thiết kế hoạt động khởi động Đóng vai là phương pháp tổ chức cho HS thực hành, “làm thử” một số cách ứng xử nào đó trong một tình huống giả định. Đây là phương pháp nhằm giúp HS suy nghĩ sâu sắc về một vấn đề bằng cách tập trung vào một sự việc cụ thể mà các em vừa thực hiện hoặc quan sát được. Việc “diễn” không phải là phần chính của 17 https://tieuluan.com/

  22. phương pháp này mà điều quan trọng là sự thảo luận sau phần diễnấy.Trong các phương pháp dạy học tích cực, đóng vai là phương pháp phù hợp với đặctrưng dạy - học của môn GDCD, đặc biệt là dạy học phần pháp luật và đạo đức. Đây là phương pháp tổ chức cho học sinh thực hành để trình bày những suy nghĩ, cảm nhận và ứng xử theo một vai giả định. Từ đó giúp học sinh suy nghĩ sâu sắc về một vấn đề bằng cách đứng từ chỗ đứng, góc nhìn của người trong cuộc, tập trung vào một sự kiện cụ thể mà các em quan sát được từ vai của mình.Với phương pháp đóng vai học sinh được rèn luyện thực hành những kỹ năng ứng xử và bày tỏ thái độtrong thực tiễn.Đồng thời gây hứng thú và chú ý cho học sinh, tạo điều kiện làm nảy sinh óc sáng tạo của học sinh, khích lệ sự thay đổi thái độ, hành vi của học sinh theo chuẩn mực hành vi đạo đức và chính trị - xã hội. Tuy nhiên trong quá trình sử dụngphương pháp này GV cầnlưu ý về tình huống đóng vai phải phù hợp với chủ đề bài học, phù hợp với lứa tuổi, trình độ HS và điều kiện, hoàn cảnh lớp học, không nên quá dàivà phức tạp, vượt quá thời gian cho phép, tình huống phải có nhiều cách giải quyết, cần để mở để HS tự tìm cách giải quyết, cách ứng xử phù hợp, không cho trước “kịch bản”, lời thoại.Mỗi tình huống có thể phân công một hoặc nhiều nhóm cùng đóng vai, cần quy định rõ thời gian thảo luận và đóng vai của các nhóm. Trong khi HS thảo luận và chuẩn bị đóng vai, GV nên đi đến từng nhóm lắng nghe và gợi ý, giúp đỡ HS khi cần thiết, nên khích lệ cả học sinh nhút nhát cùng tham gia. Ví dụ 1: Khởi động bằng phương phápđóng vai khi dạy bài 6: Công dân với các quyền tự do cơ bản (tiết1 - GDCD 12) *Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ, từ đó học sinh nhậnbiết được những nội dung có liên quan đến bài học. * Cách thức tiến hành - GV đưa ra tình huống: Nghi ngờ em A ăn trộm hàng của siêu thị A nên bảo vệ X đã bắt nhốtem A lạitrong phòng, đồng thời còn chửivà đánh em A - Các nhóm sẽ thảo luận và đóng vai đưa ra cách xử lý. - GV đưa ra câu hỏi: Em có nhận xét gì về hành vi của Bảo vệ X? - GV sẽ căn cứ vàocâu trảlời của HSđể GV dẫn dắt học sinh vào nội dung kiến thức sẽ tìm hiểuhôm nay. Cụ thể khi HS trả lời hành vi của bảo vệ X là vi phạm pháp luật…GV dẫn dắt vậy thì hành vi đó xâmphạm đến quyền gì của công dân? Quyền đó có nội dung như thế nào thì bài học hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu Ví dụ 2:Khởi động bằng phương phápđóng vaikhi dạy bài 10: “Quan niệm về đạo đức” (tiết 1- GDCD 10) *Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ, từ đó học sinh nhận biết được những nội dung có liên quan đến bài học. 18 https://tieuluan.com/

  23. * Cách thức tiến hành - Cáchtiến hành: Phương pháp đóng vai chủ yếu được tiến hành theo các bước sau: + Giáo viên nêu chủ đề, chia nhóm và giao tình huống. Tình huống nêu ra cho học sinh đóng vai gần như là tình huống có thật trong thực tế; yêu cầu đóng vai của từng nhóm, trong đó quy định thời gian cho mỗi nhóm. + Các nhóm thảo luận đóng vai. Các nhóm tiến hành đóng vai, bắt đầu biểu diễn, trong khi đó các em khác theo dõi các vai diễn, xem các bạn diễnvà suy nghĩ như thế nào để giải quyết tình huống đó. + GV hướng dẫn lớp thảo luận, nhận xét. +GV sẽ dẫn dắt vàonội dungbàihọc - Đối với phần khởi động ở tiết 1 bài 10 - GDCD10 GV có thể đưa ra tình huống sau: Trên đường đi học về, tình cờ em đi cùng chiềuvới một chị vừa bế con, vừa xáchmột túi nặng. Em sẽ làm gì trong tình huống đó? Tại sao em lại làm như vậy? Và sau đó yêu cầu cácnhóm thảo luận và đóngvai thể hiện cách giải quyết của mình. Sau khi diễn giáo viên cho học sinh kết luận được: Trong trường hợp trên em sẽgiúpngười phụ nữ đó vì trong cuộc sống mỗi cá nhân phải biết tự điều chỉnh hành vicủa mình cho phù hợp với các chuẩn mực đạo đức của xã hội. Vậy đạo đức là gì? Bài học hôm nay chúng ta sẽ cùng tìmhiểu Ví dụ3:Khởi động bằng phương phápđóng vai khi dạy bài 2:Thực hiện pháp luật (tiết1 - GDCD 12) *Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ, từ đó học sinh nhận biết được những nội dung có liên quan đến bài học. * Cách thức tiến hành - GV đưa ra tình huống: Emvà bạnđang vội đi học. Tới ngã tư thấy đèn đỏ nhưng vắng người. Em sẽ như thế nào? vì sao em lại có hành động như vậy? - Các nhóm sẽ thảo luận và đóng vai đưa ra cách xử lý. - GV sẽ căn cứ vào phần thể hiện của các nhóm để dẫn dắt học sinh vào nội dung kiến thức sẽ tìmhiểuhôm nay. Chẳng hạn như có nhóm sẽ thể hiện là bạn sẽ dừng lạikhi thấytín hiệu đèn đỏ. Khi đó GV sẽ dẫn dắt việcbạn dừng lại khi thấy đèn đỏ là các bạn đã thực hiện pháp luật. Vậy thực hiện pháp luật là gì bài học hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu. 19 https://tieuluan.com/

  24. Ví dụ 4:Sử dụngphương phápđóng vai khi tổ chức hoạt động khởi động cho bài 11: Một số phạm trù cơ bản của đạo đức học (Tiết 1- GDCD 10) *Mục tiêu: +Tạo không khí vui vẻ trong lớp và tạo tình huống có vấn đề giúp học sinh tiếp cận được khái niệm nghĩa vụ, lương tâm. + Góp phần hình thành năng lực tư duy, năng lực hợp tác cho học sinh - Cách thức tiến hành hoạt động: + HS tiến hành thực hiệnthông qua hình thứcđóng vai về cách xử sự của các nhân vật về một vụ tai nạn. Trên đường đi học về tình cờ em nhìn thấy một vụ tai nạn, em và một bạn nữacứugiúp người bị nạn. Tuy nhiên bên cạnh đó có 2 ngườiđàn ông dừng lại nhưng không cứugiúp người bị nạn. Em và bạn em rất vui vì cứu giúp người bị nạn, còn 2 người kia bị mọi người lên án nên rất xấu hổ + Sau khi các bạn HS thể hiện các vai diễn, GVđặt câu hỏi: Em có nhận xét gì về hành động của 2 người đàn ông và 2 em học sinh? + HS trả lời được hành động của 2 người đàn ônglà không phù hợp với các chuẩn mực đạo đức xã hội, còn hành động của 2 em HS là phù hợp với chuẩn mực đạo đức, đã thực hiện được nghĩa vụ của cá nhân đối với xã hộivà thể hiện là người có lương tâm. Từ cách trảlời của HS, GV dẫn dắtvào bài. Ví dụ 5:Sử dụngphương phápđóng vai khitổ chức hoạt động khởi động chobài 2. Hàng hóa, tiền tệ, thị trường(GDCD 11) * Mục tiêu: tạo không khí vui vẻ trong lớp và tạo tình huống có vấn đề giúp học sinh tiếp cận được thị trường và các yếu tố liên quan, góp phần hình thành năng lực tư duy, năng lực hợp tác cho học sinh * Cách tiến hành: Giáo viên giao nội dung hoạt động cho học sinh thựchiện đóng vai một các bạn HS tham gia bánhàng tại một gian hàng của hội chợ. Trong thời gian 6 phút: + Học sinh chuẩn bị: 3nhân vật đóngvai người bán các mặt hàng: Sách vở, bút,bánh kẹo; 3 nhân vật đóng vai ngườimua; một số tiền tệ, người bán, bàn ghế... + Học sinh tiến hành thực hiện giả định mộtgian hàng tại hội chợ trong đó người mua người bán thực hiện quá trình mua bán trao đổi hàng hóa. + Sau khi đóng vaikết thúc, giáo viên đặt câu hỏi:Em thấy hoạt độngchủ yếu nào xuất hiện tại gian hàng trong hộichợ ? Học sinh trả lời được hoạt động chủ yếu trong gian hàng tại hội chợlà: hoạt động mua bán trao đổi hàng hóa giữa người bán, người mua... Vậy thì thế nào là hàng hóa? Thế nào là tiền tệ? Thế nào là thị trường? Chúng ta sẽ cùng tìm 20 https://tieuluan.com/

  25. hiểu bài 2: Hàng hóa, tiền tệ, thì trường... * Đánh giá hiệu quả sau khi sử dụngphương pháp đóng vai để thiết kế hoạt động khởi động trong dạy học môn GDCD Có thể nói rằng khi sử dụngphương pháp đóng vaitrong thiết kế hoạt động khởi động đã làmbầu không khí trong lớp học luôn sôi nổi, hấp dẫn và thu hút người học, hiệu quả mang lại rất rõ rệt. Các em sẽđượctrảinghiệmvàocác nhânvậtđược rèn luyện thực hành những kỹ năng ứng xử và bày tỏ thái độcủa mình trước những vấn đề đặt ra.Chính vì vậy với việc sử dụngphương pháp này khi tổ chức hoạt động khởi động tôi đã có những thành công nhất định khi dạy các bài ở chương trình GDCD đặc biệt là phần pháp luật và đạo đức. 3.3. Kinh nghiệm trong việc khai thácca dao, tục ngữ, thành ngữ, thơ khi thiết kế hoạt động khởi động Ca dao, tục ngữ, thơ rất gần gũi và gắn bó với con người Việt Nam.Ngay từ khi mới lọt lòng ca dao, tục ngữ, thơ đã đến với tuổi ấu thơ qua lời rucủa mẹ, lớn lên ca dao, tục ngữ, thơ là người thầy răn dạy con người đạo lý tốt đẹp của dân tộc. Ca dao, tục ngữ, thơ là người từ ngữ được chọn lọcchính xác và được gọt giũa qua nhiều thời gian. Không những thế ca dao, tục ngữ là kho tàng vô cùng quý báuvề những kinh nghiệm,lối sống của ông cha ta truyền lại, vận dụng vào việc hình thành nhân cách,đạo đức cho học sinh vừa là tiếp thu vừa là tiếp nối truyền thống đạo đứcdân tộc. Chính vì lẽ đó nên trong quá trình giảng dạy môn GDCD cấp THPT bản thân tôi đã mạnh dạn sử dụng ca dao, tục ngữ, thơ...vào trong hoạt động khởi động của các bài dạyđểcác em học sinhnhanh chóng nhận biết được các nội dungcủa bài và ý nghĩa giáo dục của ca dao tục ngữ,thơ qua bài dạy. Bên cạnh đó học sinh sẽ tiếp xúc bài học hứngthú hơn, giờ học sinh động hơn.Có thể nói rằngtrong quá trình thiết kế hoạt động khởi động giáo viên có thể khai thác ca dao, tục ngữ, thơ...để dẫndắt bàinhằm tạohứng thú cho học sinh tiếp cận kiến thức bài học. Ví dụ 1:Sử dụngca dao, tục ngữ, thơ...để tổ chứchoạt động khởi động bài 5 SGK GDCDlớp 10: "Cách thức vậnđộng, phát triển của sự vật và hiện tượng". * Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ trong lớp và tạo tình huống có vấn đề giúp học tiếp cận được kiến thức sẽ tìm hiểu trong bài học. * Cách tiến hành: GV có thể đọc cho HS nghe 2 câu thành ngữ sau: “Góp gió thành bão” “Tích tiểu thành đại” 21 https://tieuluan.com/

  26. GV đặt tiếpcâu hỏi: Các em hãy cho biết hai câu thành ngữ trên muốn nói điều gì? HS trả lời xong giáo viên bổ sung và kết luận: Hai câu thành ngữ trên hàm ý nói sự thay đổi, sự biến đổi của sự vật hiện tượng. Vậy sự thay đổi đó như thế nào? cách thức biến đổi nó ra sao? Bài học hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu. Ví dụ2:Sử dụngca dao, tục ngữ, thơ...để tổ chức hoạt động khởi động bài 10:“Quan niệm về đạo đức”(GDCD 10) * Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ trong lớp và tạo tình huống có vấn đề giúp học sinh tiếp cận được kiến thức sẽ tìm hiểu trong bài học * Cách tiến hành: GVsửdụng câuthành ngữ “Tiên học lễ, hậu học văn” GVcâu hỏi: Theo em nội dung câu thành ngữ trên nói về điều gì? HS trả lời sau đó GV dẫn dắt: “Lễ” ở đây được hiểulà đạo đức, còn “Văn” là kiến thức văn hóa. Câu thành ngữ này nhằm khẳngđịnhđạo đức giữvai trò quan trọng hàng đầu trong sự phát triển nhân cách và trítuệcủa con người. Thế đạo đức là gì? Đạo đức có vai trò như thế nào trong sựphát triểncủa cá nhân, gia đình và xã hội? Để trả lời những câu hỏi trên cô tròchúng ta cùng tìm hiểu bài 10: Quan niệm đạo đức Ví dụ 3:Sử dụngca dao, tục ngữ, thơ...để tổ chức hoạt độngkhởi động bài 7 “Thực tiễn và vai trò của thực tiễn đối với nhận thức” (GDCD 10) * Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ trong lớp và tạo tình huống có vấn đề giúp học sinh tiếp cận được kiến thức sẽ tìm hiểu trong bài học * Cách tiến hành: GV sửdụng các câu thành ngữ: “Đi một ngày đàng họcmột sàng khôn” “Đi ra mới biết đó đây Ở nhàvới mẹ biết ngày nào khôn” Sau đóđặt câu hỏi: Em hiểu nội dung hai câu thành ngữ trên muốn nói điều gì? Học sinh trả lờixong GV sẽ dẫn dắt:Hai câu thành ngữ trên muốn nói lên vaitròquan trọng của thực tiễn đối với nhận thức con người. Nếu không có thực tiễnthì con người sẽ không có nhận thức đúng đắn, sâu sắc. Thế thực tiễn là gì? Thế nào là nhận thức? Vai trò của thực tiễn đối với nhận thức như thế nào? Tacùng đi nghiên cứu bài 7. 22 https://tieuluan.com/

  27. Ví dụ4:Sử dụngca dao, tục ngữ, thơ...để tổ chức hoạt động khởi động bài 11: Một số phạm trù cơ bản của đạo đức học (GDCD 10) * Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ trong lớp và tạo tình huống có vấn đề giúp học sinh tiếp một số phạm trù cơ bản của đạo đức.Những câu tục ngữ, ca dao đầyý nghĩa sẽ giúp học sinh tiếp cận với các phạm trù đạo đức một cách dễ dàng * Cách tiến hành: - GV có thể cho HS sưutầmcác câu tục ngữ ca dao nói về các phẩm chất của con người sau đó dẫndắtvào nội dung các cặp phạm trù đạo đức - Một số câu tục ngữ ca dao: “Kính trên nhường dưới” “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” “Xay lúa thì thôi ẵmem” “Chia sẻ ngọt bùi” “Đói cho sạch, rách cho thơm” “Trăm năm bia đá cũng mòn Nghìn năm bia miệng vẫn còn trơ trơ” "Cây xanh thì lá cũng xanh, Cha mẹ hiền lành để đức cho con." HS trả lời xong GV dẫn vào bài: Những câu tục ngữ, ca dao trên nói đạo lý của con người. Mỗi người ai cũng phải sống có trách nhiệm, có nghĩa vụ và luôn giữ gìn lương tâm của mình.Vậy nghĩa vụ là gì? Lương tâm là gì? Hôm nay chúng ta cùng nhau tìm hiểu trong tiết học hôm nay. Ví dụ 5: Sử dụngca dao, tục ngữ, thơ...để tổ chức hoạt động khởi động bài 12: Công dân với tình yêu, hôn nhân gia đình (Tiết 1- GDCD 10) * Mục tiêu: +Tạo không khí vui vẻ trong lớp và tạo tình huống có vấn đề giúp học sinh tiếp cận kiến thức về tình yêu, hôn nhân và gia đình.Những câu ca dao đầy cảm xúc sẽ tạo cho các em sự háo hức khi tiếp cận bài tình yêu cũng như hiểu được giá trị đích thực của tìnhyêu, để sau này các em có thái độ biết trântrọng tình yêu đôi lứa, tránh thái độ chỉ xem tình yêu như một trò đùa. * Cách thức tiến hành: - Giáo viên sử dụngcác câu ca dao, tục ngữ, những câu thơ hay nói về tình yêu. 23 https://tieuluan.com/

  28. Ví dụ: * Ca dao nói về tình yêu: -“Yêu nhau mấy núicũng trèo Mấy sôngcũng lội mấy đèocũng qua Yêu nhau chẳng ngại đường xa Một ngày không đến buồn ba bốn ngày” “Tiện đây Mận mới hỏi Đào Vườn Hồngđã có ai vào hay chưa? Mận hỏithì Đào xin thưa Vườn Hồng có lối nhưng chưa ai vào” “Nhớ ai bổi hổi bồi hồi Như đứng đống lửa như ngồi đống than” * Xuân Diệu- Một nhà thơ viết khá nhiều về tình yêucó những câu thơ rất hay về tình yêu: “Đố ai định nghĩa được tình yêu Có khó gì đâu một buổi chiều Gặp người con gái ngây thơ ấy Rồi thươngrồi nhớ thế là yêu”. GV:Cảm nhận của em khi nghe những vần thơ, câu ca dao trên?Những câu ca dao và câu thơtrên gợicho em nghĩ đến nội dung nào? HS trả lời xong GV dẫn vào bài: Những câu ca trên nói đến tình yêu, gia đình. Vậy tình yêu là gì? Chúng ta nên có cách hiểu như thế nào cho đúng về tình yêuhôm nay chúng ta cùng nhau tìm hiểubài 12: Công dân với tình yêu hôn nhân và gia đình. Ví dụ 6:Sử dụngca dao, tục ngữ, thơ...để tổ chức hoạt động khởi động bài 5: Cách thức vận động và phát triển của sự vật hiện tượng(GDCD 10) * Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ trong lớp và tạo tình huống có vấn đề giúp học sinh tiếp cận được kiến thức sẽ tìm hiểu trong bài học. * Cách tiến hành: GV sửdụng đoạn thơ sau: Thêm một chiếc lá rụng Thế là thành mùa thu Thêm một tiếng chim gù 24 https://tieuluan.com/

  29. Thành ban mai tinh khiết Dĩ nhiên là tôi biết Thêm một lắmđiều hay Nhưng mà tôi cũng biết Thêm một phiền toái thay (Nhà thơ Hòa Bình) GVhỏi HS: Theo em những câu thơ trên muốn nói lên điều gì? Sau khi HS trả lời GV dẫn dắt: Trong sự vận động biến đổi không ngừng của thế giới các sự vật, hiện tượng cũng như trong cuộc sống, nhiều khi chúng ta chỉ cần thêm một chút hoặc bớt đi một ít là sự vật, hiện tượng có thể biến đổi thành cái khác. Tại sao lại như vậy? Chúng ta cùng tìm hiểu nội dung bài 5 để lí giải vấn đề đó. * Đánh giá hiệu quả sau khi sử dụngca dao, tục ngữ, thành ngữ, thơ để thiết kế hoạt động khởi độngđể thiết kế hoạt động khởi động trong dạy học môn GDCD: Việc sử dụng những câu tục ngữ,ca dao và những bài thơlồng ghép trong hoạt động khởi độngbước đầu đã có những biểu hiện tích cực trong thái độ học tập của HS,tạo niềmthích thú, từ đó góp phần nâng cao hiệu quả dạy và học của bộ môn. Tránh được hiện tượng HS bị nhàm chán với cáchthức tổ chức lớp học truyền thống.Mặt khác nó còngóp phần đa dạng hóa các kênh thông tin làm cho bài học trở nên gần gũihơn với cuộc sống, làm cho HS nắm bắt nhanh hơn, hiểu sâu hơn, dễ học thuộc bài.Tuy nhiên để đạt được điều đó thì trong khi soạn bàibản thân tôi phải cân nhắc thậtkỹ càng những nội dung mà mình cần đưavào bài giảng, cần phải khéo léo lồng ghép để làm rõ được nội dung mà mình muốn chohọc sinh đạt được. Đồng thời phải sưu tầm nhữngcâu thơ, tục ngữ, ca dao có liên quan đến bài dạy, phải đảm bảo tính chính xác của những nội dung mà mình cần đưa vào bài dạy.Giáo viên phải làm tốt công tác tổ chứcgiờ học, quán xuyến các em, tránh tìnhtrạng ồn trong giờ học của học sinh, không sa đà vào nội dung văn học. 3.4. Kinh nghiệm trong việcsử dụngphương pháp kể chuyện khi tổ chức hoạt động khởi động - Truyện kể là một trong những nguồn tư liệu quan trọng trong dạy học môn GDCD ở trường THPT, đặc biệt là đối với các bài dạy đạo đức. Ngoài những tư liệu dạy học cơ bản như thông tin - sự kiện, tình huống điển hình, tranh ảnh, văn thơ, âm nhạc thì truyện kể là một dạng tư liệu có tầm quan trọng đặc biệt đối với quá trình dạy học phân mônnày. Kểchuyện góp phần hình thành cho học sinh những phương pháp học tập tích cực, năng động, sáng tạo, tạo cho học sinh hiểu sâu và nhớ lâukiến thức. Bằng những câu chuyện có thật, học sinh 25 https://tieuluan.com/

  30. sẽ hứng thú tìm tòi các tình tiết và tìm cách giải quyết, phán đoán phù hợp với thực tiễn. Vì tính thực tiễn của câu chuyện rất cao, nên sẽ giúp học sinh có kinh nghiệm, thái độ ứng xử trong cuộc sống một cách hợp lý nhất. Từ những câu truyện được kể giáo viên sẽ giúp học sinh nhìn nhận vấn đề một cách khách quan và giúp các em điều chỉnh hành vi của mình. - Trong quá trình tổ chức hoạt động khởi động việcGV sử dụng những câu chuyện có thật ngắn gọn, hấp dẫn sẽ là phương pháp hiệu quả để tạo được ở các em học sinh những ấn tượng mạnh mẽ, những cảm xúc sâu sắc và sự hứng thú trong học tập.Để đạt hiệu quả tối ưu trong quá trình sử dụng phương pháp kể chuyện nhằm nâng cao hiệu quả của việc tổ chức hoạt động khởi động trong các bài GDCD đặc biệt làphần “Công dân với đạo đức” môn GDCD lớp 10 thì giáo viên cần chú ý các nguyên tắc sau: +Các câu chuyện phải xuất phát từ nội dung cơ bản của bài, sátvới thực tế cuộc sống, phù hợp với trình độ nhận thức và tâm lý lứa tuổi học sinh. +Các câu chuyện phải có nguồn trích dẫn rõ ràng, nguồn thông tin đó phải là nguồn chính thống để cung cấp cho học sinh. +Các câu chuyện phải ngắn gọn, súc tích, đảm bảo tính thẩm mỹ, ngôn ngữ chính xác, dễ hiểu, không cầu kỳ, sáo rỗng. + Các câu chuyện được khai thác theo các hướng khác nhau, thể hiện ở cách giáo viên đặt câu hỏi gợi ý cho học sinh. - Vai trò và ý nghĩa của truyện kể trong dạy môn GDCD trước hết được thể hiện ở chỗ nó tạo ra sự hứng thú và hấp dẫn cho bài học. Sự hấp dẫn ấy đến từ chính nội dung cốt truyện, từ những tình tiết, những mâu thuẫn nảy sinh và cách giải quyết các tình huống qua cách kể của người GV. Bên cạnh đó, đối với các bài dạy đạo đức, truyện kể là một trong những phương thức giáo dục đạo đức luôn mang lại hiệu quả cao.Thực chất đây là hình thức GV dùngcâu chuyện có nội dung phù hợp với chủ đề bài học để khơi gợi vấn đề sắpđược nghiên cứu. Từ nội dung câu chuyện, GV làm rõ chủ đề bài học bằng những câu hỏi có tính định hướng nhằm chuẩn bị tâm thế tiếp nhận bài học mới cho HS.Việcsử dụng một cách khoa học và nghệ thuật, truyện kể còn góp phần bồi dưỡng và phát triển các năng lực cơ bản, phát huy tính tích cực, sáng tạo của HS trong các bài dạy đạo đức. Bài giảng sẽ tránh được sự đơn điệu, nhàm chán nhờ có sự tham gia của người học trong quá trình tiếp thu nội dung và chiêm nghiệm ý nghĩa từ các câu chuyện.Trong hệ thống các tư liệu dạy học môn GDCD thì truyện kể một khi được sử dụngđúng lúc, đúng mức, đúng yêu cầu sẽ luôn đem lại hiệu quả cao, đặc biệt là đối với các bài đạo đức. điều này xuất phát từ chính giá trị của bản thân truyện kể trong việc gitrong việc giáo dụcnhân cách, đạo đức và đặc thù tri thức giátrị của bản thân truyện kểtrong việc giáo dục nhân cách, đạo đức của các bài dạy môn GDCD. Vấn đề đáng lưu ý nhất trong quá trình sử dụng truyện kểlà GV cần nắm vững cách thức sử dụng chúng trong 26 https://tieuluan.com/

  31. trong môn GDCD, tức là căn cứ vào mục đích dạy học để chọn lựa cách thứcsử dụng cho phù hợp. Giáo viên sử dụng truyện kể để thiết kế hoạt động khởi động dẫn dắt vào nội dung bài học.Trước khi vào nội dung chính của bài học, GV phải thiết kế được hoạt động khởi độngđể giới thiệu về nội dung bài học mới để dẫn dắt, tạo tâm thế tiếp nhận bài học và kích thích sự hứng khởi của HS. Sử dụng truyện kể, GV sẽ dẫn dắt HS vào nội dung bài học bằng một câu chuyện đạo đức cụ thể.Thực chất đây là hình thức GV dùng câu chuyện có nội dung phù hợp với chủ đề bài học để khơi gợi vấn đề sắp được nghiên cứu. Từ nội dung câu chuyện, GV làm rõ chủ đề bài học bằng những câu hỏi có tính định hướng nhằm chuẩn bị tâm thế tiếp nhận bài học mới cho HS. Ví dụ 1: Sử dụngphương pháp kể chuyện khi tổ chứchoạt động khởi động bài 12 “Công dân với tình yêu, hôn nhân và gia đình” (tiết 2, GDCD 10) *Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ, từ đó học sinhnhận biết được những nội dungcó liên quan đến bài học. * Cách thức tiến hành - GV có thể kể câu chuyện sau: “Bức tranh tuyệt vời” Một họa sĩ suốt đời mơđược vẽmột bức tranh đẹp nhất trần gian. Ông đến hỏi vịgiáo sĩ để biết được điều gì đẹp nhất. Vị giáo sĩ trả lời: "Tôi nghĩ điều đẹp nhất trần gian là niềm tin, vì niềm tin nâng cao giá trị con người". Họa sĩ cũng đặt câu hỏi tương tự với cô gái và được trả lời: "Tình yêu là điều đẹp nhất trần gian, bởi tình yêu làm cho cay đắng trở nên ngọt ngào, mang đến nụ cười cho kẻ khóc than, cuộc sống sẽ nhàm chán biết bao nếu không có tình yêu". Họa sĩ gặp một người lính mới trở về từ trận mạc. Người lính trả lời: "Hòa bình là cái đẹp nhất trần gian, ở đâu có hòa bình là ở đó có cái đẹp". Họa sĩ tự hỏi: "Làm sao tôi có thể vẽ cùng lúc niềm tin, hòa bình và tình yêu?...". Khi trở về nhà, ông nhận ra niềm tin trong ánh mắt các con, tình yêu trong cái hôn của người vợ. Chính những điều đó làm tâm hồn ông ngập tràn hạnh phúc và bình an. Và ông đã hiểu thế nào là điều đẹp nhất trần gian. Người họa sĩ nhanh chóng thực hiện tác phẩm của mình. Sau khi hoàn thành tác phẩm, ông đặt tên cho nó làGia đình. Kể xong, GV có thể dẫn dắt: Câu chuyện trên kể về một người họa sĩ trong cuộc đời sáng tác tranh cuối cùng cũng đã nhận ra một chân lý về vai trò của gia đình đối với cuộc sống của mỗi con người. Gia đình là nơi đầy ắp tiếng cười của trẻ thơ, tiếng hát của người mẹ và sức mạnh của người cha. Gia đình là ngôithánh đường đầu tiên cho tuổi thơ học những điều hay lẽ 27 https://tieuluan.com/

  32. phải, niềm tin và lý tưởng sống.Đó là nơi chúng ta tìm về để được an ủi, nâng đỡ; là nơi những món ăn đơn sơ cũng thành mỹ vị; chính nó mang lại niềm tin, tình yêu và hoà bình hạnh phúc. Vậy gia đình là gì?Làm thế nào để có thể xây dựng cho mình một gia đình hạnh phúc? Chúng ta sẽ tìm hiểu điều đó ở bài học hôm nay. Ví dụ 2:Sử dụngphương pháp kể chuyện khi tổ chức hoạt động khởi độngbài 13 "Công dân với cộng đồng" (GDCD 10) *Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ, từ đó học sinhnhận biết được những nội dungcó liên quan đến bài học. * Cách thức tiến hành GV chiếu2 hình ảnh sau và kể câu chuyện: “Hai biển hồ” Biển Chết Biển Galilê Người ta bảo ở bên Palextin có hai biển hồ... Biển hồ thứ nhất gọi là biển Chết. Đúng như tên gọi, không có sự sống nào bên trong cũng như xung quanh biển hồ này.Nước trong hồ không có một loại cánào có thể sống nổimà người uống cũng bị bệnh.Không một aimuốn sống ở gần đó. Biển hồ thứ hai là Galilê. Đây là biển hồ thu hút khách du lịch nhiều nhất. Nước ở biển hồ lúc nào cũng trong xanh mát rượi, con người có thể uống được mà cá cũng có thể sống được.Nhà cửa được xây cất rất nhiều ở nơi đây.Vườn câyở đây tốt tươi nhờnguồn nước này... Nhưng điều kỳ lạ là cả hai biển hồ này đều được đón nhận nguồn nước từ sông Jordan.Nước sông Jordan chảy vào biển Chết. Biển chết đón nhận và giữ lại riêng cho mình mà không chia sẻ, nên nướctrong biển Chết trở nên mặn chát. Biển hồ Galilê cũng đón nhận nguồn nước từ sông Jordan rồi từ đó mà tràn qua các các hồ nhỏ và sông lạch, nhờ vậy nước trong biển hồ này luôn sạchvàmang lại sự sống cho cây cối, muôn thúvà con người. Kể xong, GV có thể đặtmột câu hỏi cho học sinh: Em có suy nghĩ gì sau 28 https://tieuluan.com/

  33. khi nghe cô kể hai câu chuyện trên? Sau khi học sinh trả lời giáo viên dẫn dắt: Câu chuyện trênnóivề một hiện tượng thiên nhiên kỳthúnhưng ẩn chứa bài học nhân sinh vô cùng sâu sắc có ý nghĩa lớnđối với mọi người. Bởi trong đời sống xã hội chúng ta rất cần sống hòa nhập, hợp tác với mọi người xung quanh để có nhiều niềm vui và hạnh phúc như dòng nước trong xanh của biển hồ Galile.Vậy thếnào là hòa nhập?thế nào là hợp tác? Tiếthọc hôm nay chúng tacũng nhau tìm hiểu Ví dụ 3:Sử dụngphương pháp kể chuyện khi tổ chứchoạt động khởi động bài 5: Cách thức vận động và phát triển của sự vật vàhiện tượng.(Tiết 1- GDCD10) *Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ, từ đó học sinhnhận biết được những nội dungcó liên quan đến bài học. * Cách thức tiến hành - Giáo viên có thể khai tháccâu chuyện sau: Gà đẻ trứng vàng Ngày xưa, có một người lái buôn cùng với vợ và hai đứa con sống trong một ngôi làng. Gia đình ông lái buôn có một cuộc sống khá sung túc. Họ có một con gà mái với bộ lông mướt và đẹpmỗi ngày đẻ ra một trái trứng. Đây không phải trứng bình thường mà là trứng vàng. Tuy nhiên, ông lái buôn vẫn không hài lòng.Ông muốn trở nên giàu có nhanh hơn. Ông muốn có tất cả trứng vàng trong bụng con gà liền một lúc. Ông nghĩ nếu đem con gàmái giết đi thì sẽ lấy được rất nhiều trứng vàng. Vì thế, ông quyết định giết con gà. Ngày hôm sau, khi con gà mái vừa đẻ ra một trái trứngvàng, ông lái buôn liền bắt lấy nó mổ bụng. Nhưng ông chẳng thấy trái trứng nào trong bụng con gà cả. Ông chợtnhận ra đã phạmmột lỗilầm lớn và từ nay ông sẽ không còn có được một trái trứng vàng mỗi ngày nữa. Cuộc sống của ông lái buôn đang từ chỗ khá giả dầntrở nên nghèo khó, khổ sở và cuốicùng đi đến chỗ phải ăn xin. Kể xong, GV có thể dẫn dắt: Câu chuyện trên kể về lòng tham của người lái buônđể rồi phải trả một giá đắt từ chính lòng tham ấy. Tuy nhiên, xét dưới góc độ triết học, truyện kể đã giúp chúng ta nhận ra về một quy luật cơ bản của triết học khi bàn về con đường, phương thức, cách thức của sự vận động, phát triển của thế giới vật chấtnói chung. Con đường đó phải luôn đi từ những sự thay đổi dần về lượng rồi mới dẫn đến những biến đổi về chất. Mọi thứ nóng vội, tham lam, hấp tấp, không biết tích lũy dần về lượng mà mong muốn có được kết quả ngay sẽ bị trả giá bởi chính quy luậtkhách quan này.Vậy lượngtrong triết học là gì?Chất là gì?Sự 29 https://tieuluan.com/

  34. biến đổi từ lượng đến chất được diễn ra ra sao?Bài học“Cách thức vận động, phát triển của sự vật, hiện tượng” (Bài 5 - GDCD10) sẽtrả lời những câu hỏi thú vị đó. Ví dụ 4:Sử dụngphương pháp kể chuyện khi tổ chức hoạt độngkhởi động vào bài 13:Công dân với cộng đồng(tiết 2- GDCD 10) *Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ, từ đó học sinhnhận biết được những nội dungcó liên quan đến bài học. * Cách thức tiến hành - GV có thể kể câu chuyện sau: Tháng 4 năm 1946, với danh nghĩa là Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Bác Hồ sang Pháp để đàm phán với Chính phủ Pháp về những vấn đề có liên quan đến vận mệnh của đất nước. Nhân dịp đó, Tòa thị chính Pa-ri mởtiệc lớn đón mừngBác.Tiệc tan, mọi người mời Bác ra phòng lớn uống nước và nói chuyện. Bác vui vẻ đứng dậy và cầmmột quả táo mang theo. Nhiều người ngạc nhiên, nhiều con mắttò mò chú ý. Bác ra đến ngoài thì có một đám thiếu nhi ríu rít chạy tới chào. Bác tươi cười bếmột em bé gái nhỏ nhất lên và trao cho em quả táo. Mọi người bấy giờ mới vỡ lẽ và rất cảmđộng trước cử chỉ thương yêu con trẻ của Người. Ngày hôm sau, câu chuyện “Quả táo của Bác Hồ” đều được các báo đăng lên đầu trangnhất. Các báo còn kể lại rằng em bé gái khi nhận được quả táo đó thì giữ khư khư trên tay, ai xin cũng không cho. Lúc về nhà, em để quả táo trên bàn học. Cha mẹ bảo: - Con ăn đi, kẻođể lâu sẽ hỏngkhông ăn được. Thế nhưng, em bé nhất định không ăn và bảo: - Đó là quả táo Bác Hồ cho con, con sẽ giữ thật lâu để làm kỷ niệm. (Phỏng theo chuyện“Quả táo của Bác Hồ”, Tuyển tập Thơvăn cho thiếu nhi, NXB Văn học, 1961) Kể đến đây GV giới thiệu bài học: Với mẫu chuyện trên, thôngqua những hành động, cử chỉ, việc làm của Bác, chúng ta thấy toát lên ở Bác một phẩm chất thật đáng quývà trân trọng. Đó là tấm lòng, tình thương yêu, lối sống hòa nhập, luôn quan tâm và sống chan hòa với mọi người.Đó là một trong những phẩm chất đạo đức cao đẹp của Hồ Chí Minh - vị lãnh tụ vô cùng kính yêu của dân tộc Việt Nam.Vậy sốnghòa nhập là gì? Phẩm chất đạo đức này có vai trò như thế nào trong cuộc sống của mỗi con người trong cộng đồng xã hội?Những vấn đề đó sẽ được làm rõ qua bài học ngày hôm nay. Ví dụ 5:Sử dụngphương pháp kể chuyện khi tổ chức hoạt độngkhởi động bài 14 “Công dân với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”(GDCD10). 30 https://tieuluan.com/

  35. *Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ, từ đó học sinhnhận biết được những nội dungcó liên quan đến bài học. * Cách thức tiến hành - GV có thể sử dụngcâu chuyện sau: Sáng hôm ấy, nắngnhuộm vàng mái đềncổ kính, Bác Hồ đến thăm đền Hùng và gặp các chiến sĩ đạiđoàn quân Tiên Phong đang đóng ở đây. Bác nhìn khắp một lượt các chiến sĩ ra đón rồi hỏi: - Các chủ có khỏe không? - Thưa Bác, khỏe ạ! Mọi người hồi hộp chờ Bác nói chuyện thì lại nghe Bác hỏi: - Các chú có biết đền thờ ai đây không? Một chiến sỹ đứng gầnBác thưa: - Đền thờ một ông vua ạ! - Nhưng vua nào?Bác mỉm cười trìu mến nhìn bộ đội. Một cán bộ trả lời: - Dạ, vua Hùng! - Thế các chú có biết vua Hùng là ông vua thế nào không? Tất cả đều lặng im. Bác giải thích: - Vua Hùng là ông vua có công dựng nước,chính là ông Tổ của nước Việt Nam ta. Rồi Bác ân cần dặnmọi người: “Các vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”. Lời Bác Hồ dạygiản dị mà đầy ý nghĩa, còn vang vọng mãitrong lòng mọi người. Theo Đoàn Minh Tuấn (Trích“Núi sông hùng vĩ”) Kể đến đây, GV đưa ra yêu cầu: Em hãy phát biểu suy nghĩ của em về ý nghĩa quan trọng nhất về lời dặn dòcủa Bác Hồ đốivới chúng ta. Với sự dẫn dắt của GV, HS sẽ hướng đến kết luận: câu chuyện này một lần nữa đã khẳng định xây dựng và bảo vệ Tổ quốc là trách nhiệm và nghĩa vụ thiêng liêng của mỗi người Việt Nam chúng ta, vì đó cách để ghi nhớ công ơn của Tổ tiên và các thế hệ cha anh đã hi sinh xương máu để có được giang sơn, gấm vóc này.Vậy Công dân phải có trách nhiệm gì đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc bài học hôm nay chúngta sẽ cùng tìm hiểu. Ví dụ 6:Sử dụngphương pháp kể chuyệnkhi tổ chứchoạt độngkhởi động bài 7: Thực tiễn và vai trò của thực tiễn đối với nhận thức(Tiết 1-GDCD10) *Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ, từ đó học sinhnhận biết được những 31 https://tieuluan.com/

  36. nội dungcó liên quan đến bài học. * Cách thức tiến hành - GV sửdụng câu chuyện: Nhà Bác học Ga-li-lêtìm ra định luật sức cản: “Nhà bác học Ga-li-lê rất coi trọng thí nghiệm. Ông thường dùng thí nghiệm để chứng minh lập luận của mình. Một lần nghe người ta dạy cho học sinh: Các vật nặng bao giờ cũng rơinhanh hơn vật nhẹ. Nhà bác họ liền phản đối: - Làm gì có chuyện vô lý thế! Chẳng lẽ một hòn đá nặng 1kg lại rơi chậm gấp10 lần hòn đá nặng 10kg ư? - Chứ sao- mọi người đồng thanh nói: A-rít- xtot nói như vậy! Ga-li-lê đã làm một thí nghiệm thảhai hòn đá nặng, nhẹkhác nhau cùng một lúc. Song khônghiểuvì sao hònđá nặnglại rơi xuống trước hòn đá nhẹ một chút. Không nản lòng, Ga-li-lê làm đi làm lại thí nghiệm. Kết quả ông đã phát hiện ra không khí có sức cản. Khi thả rơinhững vật trong ống đã rút hết không khí thì quả nhiên tốc độ rơi của các vật nặng. Thế là nhờ hoạt động thực nghiệm khoa học, Ga-li-lê không những đã chứng minh được lập luận của mình, bác bỏ được sai lầm của A-rít-xtot mà còn phát hiện ra định luật về sức cản của không khí”. - GV hỏiHS: Em có suy nghĩ gì sau khi nghe câu chuyện đó HS trả lời xong GV nhận xét và dẫn dắt: Qua câu chuyện đó chúng ta thấy rằng nhà bác học Ga-li-lê nhờhoạt động thực nghiệm khoa họcđã phát hiện ra định luật về sức cản của không khí, bác bỏ được những nhận thức sai lầm của mọi người khi cho rằng các vật nặng bao giờ cũng rơi nhanh hơn vật nhẹ. Điều này cho thấy nhờ có thực tiễn mà con người có thể nhận thức đúng thế giới khách quan. Vậy thực tiễn là gì? Nhận thức là gì? Thực tiễn có vai trò như thế nào đối với nhận thức? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu bài học hôm nay. * Đánh giá hiệu quả sau khi sử dụngphương pháp kể chuyệnđể tổ chức hoạt động khởi động trong dạy học môn GDCD: Việc thiết kế hoạt động khởi động bằng phương pháp kể chuyện nêu trên đã đem lại hiệu quả cao trong giờ dạy. Bởi lẽ với câu chuyện đưa raphù hợp với nội dung bài học,lôi cuốn được HS và kích thích được tính tò mò, ham hiểu biết đối với bài học mới. Tuy nhiên để đạt được điều đóthì trước khi bước vào tiết học, GV dẫn dắt HS vào nội dung bài học bằng một câu chuyện cụ thể. Từ nội dung câu chuyện, GV gợi mở, liên hệ với chủ đề bài học bằng những câu hỏi có tính định hướng, chuẩn bị tâm thế tiếp nhận bài học mới cho HS. Bản thân tôi khi sử dụngphương pháp kể chuyệncho hoạt động khởi độngở các bài học thì hầu như các giờ dạy trở nên rất nhẹ nhàng, học sinh rất lắng nghe. Bên cạnh đó 32 https://tieuluan.com/

  37. có những tiết tôi cho học sinh thể hiện câu chuyện luôn để các em có thể phát huy hếtkhả năng,năng khiếu của bản thân. Do đó các em tỏ ra rất thích thú làm cho giờ dạy GDCD không còn khô cứng mà trở nên mềm mại hơn. Chính vì điều đó đã thôi thúc tôi luôn luôn tìm tòi, nghiên cứu, sưu tầm để vận dụng các câu chuyện vào trong các bài học nhằm giúp học sinh khám phá tri thức mới một cách dẽ dàng. 3.5. Kinh nghiệm trong việc khai thác video, tranh ảnh trong việc thiết kế hoạt động khởi độngtrong các bài dạyGiáo dục công dân cấp trung học phổ thông - Hình ảnh và video- clip có chức năng cơ bản là tích hợp và cơ động. Hình ảnh trướchếtlà để thông báo thông tin, sau đó là để minh họa, giải thích, mô tả trực quan. HS sẽ quan sát hình ảnh, xử lý tài liệu và trao đổi với nhau về thông tin hình ảnh đó. Việc sử dụnghình ảnh, video vào hoạt động khởi động làm cho giờ dạy bớtkhô khan, cứng nhắc. Đồng thời làm tăng tính hấp dẫn đối với nội dung học tập, gây hứng thú học tập ở HS, làm cho việc học trở nên dễ dàng, thuận lợi hơn. Các hình ảnh, video- clip lànguồn cung cấp các chất liệu để học sinh khai thác nội dung học tập một cách tích cực, tự giác hơn. Ví dụ 1: Sửdụng hình ảnh, video- clip khi tổ chức hoạt động khởi động Bài 12: Chính sách tài nguyên và bảo vệ môi trường (GDCD 11) *Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ, từ đó học sinhnhận biết được những giá trị văn hóacó liên quan đến bài học. * Cách thức tiến hành - GV cho HS xem mộtsố hình ảnhvề thực trạng tài nguyên, môi trường ở nước ta hiện nay - GV hỏiHS: Em có suy nghĩ gì saukhi xem những hình ảnhđó? - HS trả lời xongGV dẫn dắt vào nội dung sẽ tìm hiểu trong tiết học: Vậy thì đứng trước thực trạng đó chúng ta cần phải làm gì cũng như Đảng và Nhà nước ta có những chính sách cụthể như thế nào để bảo vệ tài nguyên, môi trườngbài học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu. 33 https://tieuluan.com/

  38. Ví dụ 2:Sử dụnghình ảnh, video- clip khi tổ chức hoạt động khởi độngBài 4: Quyền bình đẳng của công dân trong một số lĩnh vực của đời sống xã hội (Tiết 3- GDCD 12) *Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ, từ đó học sinhnhận biết được những nội dungcó liên quan đến bài học. * Cách thức tiến hành - GV sẽ trình chiếu một số hình ảnh về hoạt động kinh doanh trong nền kinh tế thị trường: - GV nêucâu hỏi: Những hình ảnh trên miêu tả hoạt động gì?Em hãy cho biếtmục đíchcủa hoạt động đó là gì? - Sau khi HS học sinh trả lời xong GV dẫn dắt vào bài: Vậy thì trong kinh doanh cá nhân, doanh nghiệp có những quyền và nghĩa vụ gì chúng ta cùng tìm hiểu nội dung bài học hôm nay. 34 https://tieuluan.com/

  39. Ví dụ3:Sử dụnghình ảnh, video- clip khi tổ chức hoạt động khởi động Bài 13: Công dân với cộng đồng (Tiết 2- GDCD 10) *Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ, từ đó học sinhnhận biết được những nội dungcó liên quan đến bài học. * Cách thức tiến hành GV chiếuhình ảnh cho HS quan sát sau: GV đưa ra câu hỏi: Em có suy nghĩ gì sau khi quan sát bức ảnh đó? HS trả lời xong GV dẫn dắt hình ảnh trên thể hiện sự hòa nhập, hợp tác của mỗi chúng ta trong cộng đồng.Vậy hòa nhập, hợp tác là gì?Biểu hiện cụ thể của những giá trị này như thế nào?Làm thế nào để mỗi ngườikhi sống trong cộng đồng đều hòa nhập, hợp tác với nhau bài học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu. Ví dụ 4:Sử dụnghình ảnh, video- clip khi tổ chức hoạt động khởi động Bài 2: Thực hiện pháp luật (Tiết - GDCD 12) *Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ, từ đó học sinhnhận biết được những hành vi thực hiện pháp luật và không thực hiện pháp luậtcóliên quan đến bài học. * Cách thức tiến hành GV chiếu cho học sinh quan sát một số hình ảnh sau: 35 https://tieuluan.com/

  40. GV nêu câu hỏi: Em có nhận xét gì về hành vi của những bạn HS trong hai bức ảnh trên? HS trả lời và GV sẽ dẫn dắt trong hai bức ảnh đó các bạn HS đã không thực hiện đúng pháp luật vì đã có những hành vi tham gia giao thông khôngđội mũ bảo hiểm, vượt đèn đỏ… Vậy như thế nào là thựchiện pháp luật?có những hình thức thựchiện pháp luật nào thì bài học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu. Ví dụ 5:Sử dụnghình ảnh, video- clip khi tổ chức hoạt động khởi độngBài 13: Chính sách giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, văn hóa- GDCD 11 *Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ, từ đó học sinhnhận biết được những giá trị văn hóacó liên quan đến bài học. * Cách thức tiến hành - GV chiếu cho HS xem một số bức ảnh:Quan họ Bắc Ninh; Nhã nhạc cung đình Huế, Cồng chiêng Tây Nguyên, Ca trù, Dân ca ví dặm, Vịnh Hạ Long, Cố đô Huế, Phố cổHội An,Thánh địa Mỹ Sơn, Hoàng Thành Thăng Long 36 https://tieuluan.com/

  41. + HS quan sát hình ảnh + GV nêu câu hỏi: Em có nhận xét gì khi xem các hình ảnh trên? + GV nhận xétvà dẫn vào bài mới: Đây là những giá trị vật chất hay giá trị tinh thần do con người lao động sáng tạo ra. Vậy Nhà nước ta đã có những chính sách như thế nào nhằm giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa đó chúng ta sẽ tìm hiểu trong tiết học ngày hôm nay. Ví dụ 6:Khởi động bằng cách sửdụng đoạn video- clip khi dạy Bài 15: Công dân với những vấn đề cấp thiết của nhân loại (GDCD 10) *Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ, từ đó học sinh nhận biết được những nội dung có liên quan đến bài học. * Cách thức tiến hành - GV cho HS xem một video về vấn đề ô nhiễm môi trường, bùng nổ dân số, dịch bệnh hiểm nghèo… - Sau đó GV đưa ra câu hỏi: Em có suy nghĩ gì sau khi xem xong video đó? - HS trả lời xong GV dẫn dắt: Những cái phóng sự trong video trên đã đề cậpđến những vấn đề hiện nay được coi là cấp thiết của nhân loại, đây quả thực là những thách thức lớn gây nguy hiểm mà không một dân tộc, quốc gia nào có thể tự đứng ra giải quyết. Muốn giải quyết vấn đề này đòi hỏi các quốc gia phải liên kết, hợp tác với nhau. Vậy vì sao đây là những vấn đề cấp thiết của nhân loại? Nguyên nhân nào khiến cho chúng xuất hiện và gây nguy hại cho cuộc 37 https://tieuluan.com/

  42. sống của con người? Trách nhiệm của công dân nói chungvà HS nói riêng trong việc giải quyết những vấn đề cấp thiết này là gì? Chúng ta cùng tìm hiểu bài học hôm nay. Ví dụ 7:Khởi động bằng cách sửdụng đoạn video- clip khi dạy Bài 12: Công dân với tình yêu hôn nhân gia đình (Tiết 2- GDCD 10) *Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ, từ đó học sinh nhận biết được những nội dung có liên quan đến bài học. * Cách thức tiến hành - GV cho HS xem video bài hát “Ba ngọn nến lung linh” sáng tác của nhạc sỹ Ngọc Lễ - GV đưa ra câu hỏi: Em có cảm xúc gì sau khi nghe bài hát trên? - HS trả lời xong GV dẫn dắt: Chúng ta biết rằng tình yêu chân chính sẽ dẫn đến hôn nhân. Hôn nhân sẽ tạo ra cuộc sống gia đình. Một gia đình hạnh phúc không chỉ mang lại những điều tốt đẹp, hạnh phúc cho mỗi thành viên mà còn trở thành một tế bào lành mạnh đầy sức sống cho xã hội. Vậy hôn nhân là gì? Gia đình là gì chúng ta sẽ cùng tìm hiểu nội dung tiết học hôm nay. Ví dụ 8:Khởi động bằng cách sử dụngđoạn video- clip khi dạy Bài 14: Công dân với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc (GDCD 10) * Môc tiªu: +Tạo không khí vui vẻ trong lớp và tạo tình huống có vấn đề giúp học sinh tiếp cận kiến thức về yêu nước + Góp phần hình thành năng lực tư duy cho học sinh * Cách thức tiến hành: *Mục tiêu:Tạo không khí vui vẻ, từ đó học sinhnhận biết được những nội dungcó liên quan đến bài học. * Cách thức tiến hành - Giáo viên sử dụng bài hát“Đất nước” của nhạc sỹ Phạm Minh Tuấn - Học sinh lắng nghe và cảm nhận - Sau đó, giáo viên hỏi: Em cảm nhận như thế nào khi nghe bài hát trên?Bài hát trên cho em nghĩđến nội dung nào? - Học sinh trả lờisau đó giáo viên dẫn vào bài: Bài hát thểhiện tình yêu của tác giả đối với đất nước, đối với Tổ quốc mình “Đất nước tôi, Đất nước tôi... 38 https://tieuluan.com/

  43. sáng ngời muôn thuở” và ngàn lần xin được ngợi ca như thế. Mỗi người chúng ta ai cũng có gia đình, quê hương, đất nước để mà yêu thương, gắn bó. Và ai cũng muốn làm một việc gì đó có ích để đóng góp cho quê hương đất nước. Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay có nhiều thuận lợi nhưng cũng có không ít khó khăn, thách thứcđặt ra. Vậy là công dân của đất nước chúng ta có trách nhiệm như thế nào đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc? hôm nay ta học bài 14. Ví dụ 9:Sử dụng video bài hátkhi tổ chức hoạt động khởi động Bài 14. Chính sách Quốc phòng và an ninh - GDCD 11. * Mục tiêu:Để tạo không khí vui vẻ trong lớp và tạo tình huống có vấn đề giúp học sinh tiếp cận kiến thức về chính sách quốc phòng và an ninh, từ đó góp phần hình thành năng lực giải quyết vấn đề, tư duy cho học sinh, giáo viêntiến hành theo cách thức sau: * Cách tiến hành: - GV sử dụng video trên nền nhạc bài hát “Giữ cho cuộc sống bình yên” của nhạc sỹ Mai Công Thắng, lồng ghép bộ hình ảnh An ninh - Quốc phòng - Trong khoảnh khắc thời gian 2 phút, học sinh được thưởng thức những ca từ, nốt nhạc nhẹ nhàng, lắng đọng và tinh tế của bài hát gợi người nghe nhiều cảm xúc. - Sau đó, giáo viên đặt câu hỏi: Cảm nhận của em thế nào sau khi thưởng thức đoạn clip trên? - Sau khi học sinh trả lời, giáo viên dẫn vào bài: Những ca từ và hình ảnh này có thể chưa phản ánh vai trò của lực lượng an ninh quốc phòng luôn giữ cho cuộc sống con ngườiđược bình yên. Vậy nhà nước ta có những chính sách An ninh quốc phòng như thế nào chúng ta cùng tìm hiểu nội dung của bài học. * Đánh giá hiệu quả sau khi sử dụnghình ảnh, video đểthiết kế hoạt động khởi độngđể thiết kế hoạt động khởi động trong dạy học môn GDCD: Trong quá trình thiết kế hoạt động khởi động cho các bài thì việc sử dụnghình ảnh, videocó ý nghĩa to lớn không chỉ là nguồn kiến thức mà còn có tác dụng hình thành tri thức, kĩ năng, phát triển tư duy cho học sinh, các hình ảnh sinh động với màu sắc tươi sáng còn có tác dụng hình thành xúc cảm thẩm mĩ cho các em.Tranh ảnh, video giúp phần khởi động bài học trở nên hấp dẫn hơn, đồng thời giúp cho học sinh biết cáchcảm nhận các vấn đề của cuộc sống. Phần mở đầu giới thiệu bài học sẽ rất nhẹ nhàng và thú vị đem lại hiệu quả cao trong quá trình dạy và học. 39 https://tieuluan.com/

  44. 4.Kết quả đạt được * Kết quả khảo sát Bảng khảo sát thái độ học tập của học sinh sau tiết học Sử dụng phương pháp của đề tài Không sử dụng phương pháp của đề tài TrườngNăm Lớp Lớp học ThíchKhông Dễ hiểu Khó hiểu ThíchKhông Dễ hiểu Khó hiểu thích thích 15/43 28/43 18/43 25/43 58,0% 10C2 28/38 10/38 31/38 7/38 10A1 35,0% 65,0% 42,0% 73,6% 26,4% 81,5% 18,5% THPT 15/39 24/39 14/39 25/39 64,1% 11A2 32/41 9/41 35/41 6/41 2018- 2019 11A4 Cờ Đỏ 38,5% 61,5% 35,9% 78,0% 22,0% 85,3% 14,7% 12/36 24/36 14/36 22/36 61,1% 12A2 26/34 8/34 30/34 4/34 12A3 33,0% 67,0% 38,9% 76,4% 23,6% 88,2% 11,8% 33/43 10/43 13/43 30/43 69,8% 10A1 36/39 3/39 36/39 3/39 10C2 76,7% 23,3% 30,2% 92,3% 7,7% 92,3% 7,7% THPT 14/40 26/40 15/40 25/40 62,5% 11C2 33/37 4/37 33/37 4/37 2019- 2020 11A5 Cờ Đỏ 35% 65% 37,5% 89,1% 10,9% 89,1% 10,9% 14/33 19/33 15/33 18/33 54,6% 12A1 30/34 4/34 30/34 4/34 12A3 42,4% 57,6% 45,4% 88,2% 11,8% 88,2% 11,8% Như vậy, qua việc áp dụng đề tài này tại một số lớp ở trường tôi học sinh rất ủng hộ và tỏ ra rất thích thú phương pháp dạy học này. Các em đã được giải tỏaáp lực tâm lý kiểm tra bài cũ, mạnh dạn bày tỏ suy nghĩ của mình, giờ học sôi nổi, sinh động, thực sự gây hứng thú. Việc lĩnh hội tri thức của các em có tính hiệu quả cao, tạo sự hào hứng, thoải mái, khắc phục được sự tẻ nhạt của bộ môn, kích thích tính hamhiểu biết, cô và trò bình đẳng trong quá trình khám phá, sáng tạo, hình thành và phát huy năng lực. Tuy nhiên, bên cạnh đó đối với một số lớpkhông áp dụng đề tài này thìvẫncòn tình trạng một số ít học sinh lo lắng, sợ bị kiểm tra bài cũ, tinh thần học uể oải, không khí giờ học nặng nề và hiệu quả thấp, chủ yếu là giáo viên nói và dẫn dắt vào bài nên chưa tạo ra sự sôi nổi cho giờ học.Bản thân tôisau khi tổ chức khởi động trong dạy học thì giờ dạy đã có sự thay đổi nhiều và theo chiều hướng tích cực, với sự chuẩn bị chu đáo về cáchthiết kế, sự kết hợp kiến thức của giáo viên nên giờ học không còn cứng nhắc, đơn điệu, truyền thụ kiến thức một chiều, mà giờ học trở nên sinh động, học sinh rất tích cực tham gia xây dựng bài. Giáo viên tạo được sự đam mê 40 https://tieuluan.com/

  45. trong công tác giảng dạy. Tạo mối quan hệ gắn kết giữa giáo viên và học sinh, tạo điều kiện cho học sinh phát huy tính tích cực, sáng tạo trong học tập.Chính vì vậy tôi sẽ tiếp tục sử dụng và nhân rộng hơn đề tài này để học sinh yêu mến hơn bộ môn GDCD. Với những kết quả đó,tôi có thể khẳng định rằngviệctổ chức hoạt động khởi động theo các phương pháp mà tôi đã nêu trên sẽ là cơ sở, là điều kiện để nâng cao chất lượng dạy học cũng như tạo được hứng thú và niềm đam mê môn GDCD của học sinh. Đồng thời giáo viên dạy môn GDCD sẽnâng cao vị trí bộ môn mình khắc phục được tư tưởng bị xem là môn phụ trong nhà trường. 41 https://tieuluan.com/

  46. PHẦN III: KẾT LUẬN 1. Phạm vi ứng dụng của đề tài Đề tài được nghiên cứu và ứng dụng một số kinh nghiệm trongviệcthiết kế hoạt động khởi động trong các bài dạy môn GDCD cấpTHPT từ năm học 2018-2019 và 2019-2020 và đang tiếp tục được triển khai tại Trườngtrung học phổ thông Cờ Đỏ - huyện Nghĩa Đàn.Đối vớigiáo viên môn GDCDtôi hi vọng sáng kiến của tôi sẽ là nguồn tài liệu tham khảo cho các GV trong công tác giảng dạy bộ môn GDCD tại trường trung học phổ thông. 2. Mức độ vận dụng Đề tài “Kinh nghiệm thiết kế hoạt động khởi động trong các bài dạy môn Giáo dục công dân cấp trung học phổ thông”có thể vận dụng cho tất cả các trường trung học phổ thông trong quá trình giảng dạy môn GDCD nhằm góp phần nâng cao chất lượng bộ môn. 3. Kết luận Với đề tài “Kinh nghiệm thiết kế hoạt động khởi động trong các bài dạy môn Giáo dục công dân cấp trung học phổ thông”đã giúp tôi bước đầu đạt được những thành công trong việc dạy học môn GDCDtạo ra được sự thích thú đối với HS khi học bộ môn này, các em thật sự yêu thích bộ môn của tôi không xem đó là môn phụ nữa. Một điều không thể phủ nhận là với niềm đam mê của mình trong việc thiết kế các bài dạy môn GDCD bản thân tôi ngày càng nâng cao chuyên môn, được đồng nghiệp ghi nhận và được Ban giám hiệu nhà trường đánh giá cao. Điều đó làm cho tôi có động lực để không ngừng phấn đấu hoàn thiện bản thân mình, thành công hơn nữa trong sự nghiệp giảng dạy của mình. Mặt khác tôi mong muốn các đồng nghiệp có thể tham khảo, vận dụng được phần nào những kinh nghiệm này vào trong quá trình giảng dạy và mong nhận được những góp ý từ các bạn đồng nghiệp, Hội đồng khoa học các cấp và bạn bè chia sẻ, góp ý, bổ sung để đề tài có thể hoàn thiện hơn. Xin chân thành cảm ơn! Nghĩa Đàn, tháng2 năm 2020 Tác giả Trần Thị Oanh 42 https://tieuluan.com/

  47. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1.Bộ Giáo dục và Đào tạo, Giáo dục công dân 10, 11, 12, Sách giáo viên, NXB Giáo dục. 2.Bộ Giáo dục và Đào tạo, Giáo dục công dân 10, 11, 12, Sách giáo khoa, NXB Giáo dục. 3.BộGiáo dục và Đào tạo (2006),Chương trình giáo dục phổthông - Những vấn đề chung, NXB Giáo dục. 4.Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tài liệu tập huấn chuyên đề đổi mới sách giáo khoa, NXB Giáo dục. 5.Bộ Giáo dục và Đào tạo, Một sốphương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực, NXB Giáo dục. 6.Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tài liệu bồi dưỡng giáo viên GDCD trường THPT, NXB Giáo dục. 7.Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tài liệu hướng dẫn thực hiện chương trình, sách giáo khoa 10, 11, 12 môn GDCD, NXB Giáo dục. 8.Bộ Giáo dục và Đào tạo, Thiết kế bài giảng 10, 11, 12 GDCD, NXB Hà Nội. 9.Bộ Giáo dục và Đào tạo, Dạy học theo chuẩnkiến thức, kỹ năng GDCD 10, 11, 12, NXB Đại học sư phạm. 10.Bộ Giáo dục và Đào tạo (2014), Tài liệu tập huấn Dạy học theo định hướng phát triển năng lực, Nxb Giáo dục, Hà Nội. 11.Nguyễn Hữu Châu (2005), Những vấn đềcơ bản vềchương trình và quá trình dạy học, Nxb Giáo dục. 12.Nguyễn Văn Cường, Bernd Meier (2007), Một số vấn đề chung vềđổi mới phương pháp dạy học ởtrường THPT, Hà Nội. 13.Nguyễn Văn Cường - Bernd Meier (2014), Lý luận dạy học hiện đại - Cơ sở đổi mới mục tiêu, nội dung và phương pháp dạy học, NXB Đại học Sư phạm. 14.Tham khảo ý kiến bạn bè, đồng nghiệp. 43 https://tieuluan.com/

  48. PHỤ LỤC 1 Phiếu khảo sát ý kiến giáo viên để tìm hiểu thực trạng vấn đề PHIẾU KHẢO SÁT DÀNH CHO GIÁO VIÊN Họ và tên: ...................................................... Số điện thoại................................... GV môn: ......................................................... Trường THPT: ............................... (Cảm ơn Thầy (Cô) bởi sự hợp tác điềnthông tin vào phiếu khảo sát) Câu 1:Thầy (cô)có thực hiện hoạt động khởi động trong tiết học hay không? Có Không Câu 2: Cơ sở tiến hành khởi động là từ đâu? Xuất phát từ nội dung Từ các nội dung liên quan đến bài học Từ nguồn khác Câu 3:Thầy (Cô) tổchức hoạt động khởi động nhằm mục đích gì? Kiểm tra và thống kê kiến thứccủahọc sinh Tạo hứng thú cho học sinh Tạo tình huống có vấn đề để vào bài Câu 4: Cách thứctiến hànhhoạt động khởi động thầy (cô) thường dùng là gì? Tổ chức thành hoạt động Dẫn dắt Khác Câu 5: Người thực hiện trong hoạtđộng khởi động là ai? Giáo viên Học sinh Giáo viên và học sinh Câu 6: Mức độ thu hút và hiệu quả của hoạt động khởi động như thế nào? Cao Thấp Trung bình 44 https://tieuluan.com/

  49. PHỤ LỤC 2 MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG TRONG CÁC BÀI DẠY GDCD TẠI TRƯỜNG THPT CỜĐỎ Hoạt động khởi động Bài 12: Công dânvới tình yêu, hôn nhân, gia đình (tiết 1) tại lớp 10C4 45 https://tieuluan.com/

  50. Hoạt động khởi động Bài 14: Công dân với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc (tiết 1) tại lớp 10A1 Hoạt động khởi động Bài 13: Công dân với cộngđồng (tiết 2) tại lớp 10A2 46 https://tieuluan.com/

More Related