Bài giảng Quản trị nhà trường - Chuyên đề 1: Khái quát Quản trị nhà trường

1. QUẢN TRỊ NHÀ TRƯỜNG Chuyênđề 1: KHÁI QUÁT VỀ QUẢN TRỊ NHÀ TRƯỜNG TS. BÙI QUANG XUÂN

2. TRƯỜNG HỌC • Làmộttổchứctriểnkhaicódoanhthuhoặc phi doanhthu. • Diễn ra nhữnghoạtđộnggiảitrídạyvàhọccủagiáoviênvàngườihọc. • Hoạtđộngdạyhọcđượcmiêutảlàmộthoạtđộnggiảitrícómụctiêu, tổchứctriểnkhai, nội dung, chiêuthức, cósựthamgiacủanhữngphươngtiệnđilạidạyhọcdướisựchỉhuycủanhàtrườngđồngthờihoạtđộnggiảitrínàycũngcầncósựthamgiamộtcáchtựgiác, tíchcựccủangườihọc. • Đâylàhoạtđộnggiảitrídữthếchủđộngthếchonênnórấtcầncósựquảntrị.

3. QUẢN TRỊ NHÀ TRƯỜNG • Hệthốngquảntrịcủanhàtrườngyêucầunhữngtácđộngảnhhưởngcókếhoạch, ý thứcvàmụctiêucủahoạtđộnggiảitríquảntrịnhàtrườngtươngquantớitổngthểnhữngmặttrongđờisốngcủamộtngôitrường, • Nhằmmụcđíchhoàntoàncóthểbảovệđượcsựquảnlývàvậnhànhmộtcáchtốiưuvềnhữngmặtnhưxãhội – kinhtếtàichính, vềtổchứctriểnkhaimặtsưphạmcủahoạtđộnggiảitrígiảngdạy – họctậpvàphânphốinềngiáodụctốiưuchothếhệđanglớndầnlên.

4. QUẢN LÝ GIÁO DỤC - Theo nghĩachungnhất: đólàsựđiềuhành, điềuchỉnhvàphốihợpcáclựclượngxãhộinhằmthựchiệnmụctiêuxãhộiđãđặt ra. - Quảnlýgiáodụclàtácđộngcómụcđích, cóđịnhhướngcủachủthểquảnlýlênhệthốnggiáodụcnhằmhuyđộng, tổchức, điềuphối, giámsátmộtcáchcóhiệuquảcácnguồnlựccho GD vàcáchoạtđộngphụcvụchomụctiêupháttriểngiáodục ,

5. QUẢN TRỊ TRƯỜNG HỌC • Làhoạtđộngcủacơquanquảnlýgiáodục • Nhằmtậphợpvàtổchứccáchoạtđộngcủagiáoviên, họcsinhvàcáclựclượnggiáodụckhác, huyđộngtốiđacácnguồnlựcgiáodụcđểnângcaochấtlượnggiáodụcvàđàotạotrongnhàtrường (TrầnThịTuyếtOanh (Chủ biên,2006), GDH, NxbĐạihọcsưphạm, tr. 135 )

6. ĐẶC ĐIỂM CỦA QUẢN TRỊ TRƯỜNG HỌC ĐẶC ĐIỂM: - Tínhchủthếvàđốitượng - Tínhtraođổithông tin vàliênhệngược - Tínhthíchnghi - Tính khoa học, nghệthuậtvànghềnghiệp - Tínhquyềnlực, tínhlợiíchvàdanhtiếng - Tínhsángtạovàkhôngchophépsailầmkhitạo ra sảnphẩm.

7. BẢN CHẤT CỦA QUẢN LÝ GIÁO DỤC : Làtạoảnhhưởng,địnhhướngvàpháttriểntổchứcnhàtrườngtheomụctiêuvàgiátrịđãđịnh.

8. VAI TRÒ CỦA MỤC ĐÍCH GIÁO DỤC • Xácđịnhmụcđíchgiáodụclàviênđáthửcủalýluậntriếthọcvàtâmlýhọc, làvấnđềđầutiêncủagiáodụchọc K. D. Usinsky

9. MỤC ĐÍCH CỦA GIÁO DỤC • Quyếtđịnhphươnghướngnội dung, phươnpháp, tổchứcquátrìnhgiáodục • Vấnđề then chốtcủachiếnlượcpháttriểngiáodục, chiếnlược con người • Cơsởxácđịnhchuẩnđánhgiáchấtlượnggiáodục

10. TÍNH CHẤT CỦA MỤC ĐÍCH GIÁO DỤC

11. Mụcđíchgiáodục Cótínhđịnhhướng, ,tínhlýtưởng Thờigianthựchiệndài Tínhrộnglớn, kháiquátcủavấnđề Khôngthểđođượckếtquả Cấutrúcphứctạpđượctạothanh do nhiềumụctiêukếthợplại Mụctiêugiáodục Cótínhcụthểvớihànhđộngvàphươngtiện Thờigianthựchiệnngắn, xácđịnh Tínhxácđịnhcủavấnđề Kếtquảđođược Làmộtbộphậncủamụcđích. SO SÁNH MỤC ĐÍCH VÀ MỤC TIÊU

12. MỤC TIÊU TỔNG QUÁT • “Pháttriểngiáodục • Nhằmnângcaodântrí, đàotạonhânlực, bồidưỡngnhântài, đàotạonhững con ngườicókiếnthứcvănhoá, khoa học, cókỹnăngnghềnghiệp, laođộngtựchủ, sángtạovàcókỷluật, giàulòngnhânái, yêunước, yêuchủnghĩaxãhội, sônglànhmạnh, đápứngnhucầupháttriểnđấtnướctrongnhữngnăm 90 vàchuẩnbịchotươnglai” (Hộinghịlần IV BCH Trungươngkhoá 7 (1993)

13. BIỆN PHÁP CƠ BẢN THỰC HIỆN MỤC TIÊU 1. Thựchiệngiáodụcphổthôngcơbản, laođộngkỹthuậtvàhướngnghiệptheomụctiêu, trìnhđộbậchọc. 2. Chuẩnbịchohọcsinhkiếnthức, kỹnăng, tâmlý, tháiđộsẵnsàngđivàocuộcsống, làmquenvớimộtsốnghềnghiệp 3. Chuẩnbịcho HS ý thức, nănglực, sẵnsànghọclên ở bặccaohơn, gópphầnđàotạonguồnnhânlực, bồidưỡngnhântài, gópphầnđàotạođộingũcánbộkinhtế, khoa học, kỹthuậtchonướcnhà.

14. C. Mác… Giáodụckếthợpvớilaođộngsảnxuấtlàphươngphápduynhấtđểđàotạo con ngườipháttriểntoàndiện”

15. Địnhhướngđổimới • Tiếptụchoànchỉnhcơcấuhệthốnggiáodụcquốcdânvàpháttriểnmạnglướitrườnglớp, cơsởgiáodục: • Hoànthiệncơcấuhệthốnggiáodụcquốcdântheohướngđadạnghoá, chuẩnhoá, liênthôngliênkếttừgiáodụcphổthông, giáodụcnghềnghiệpđến CĐ, ĐH vàsau ĐH

16. Địnhhướngđổimới • Tổchứcphânluồngsau THCS và THPT. Pháttriểnmạnglướitrườnglớp, cơsởgiáodụctheohướngkhắcphụccácbấthợplývềcơcấutrìnhđộngànhnghềvàcơcấuvùngmiền, gắnnhàtrườngvớixãhội, gắnđàotạovới NCKH vàứngdụng. • Ưutiênpháttriểncáctrường CĐ kỷthuật, côngnghệ, cáccơsởgiáodục ở cácvùngdântộcthiểusố, vùngsâu, vùngxa.

17. GS. TS. Phạm Minh Hạc • ViệcquảntrịnhàtrườngchínhlàviệcthựcthiđườnglốicủaĐảngtrongkhoanhvùngphạm vi thuộcvềtráchnghiệmcủamình, hoàntoàncóthểhiểulàđưatrườnghọcquảnlývàvậnhànhtheonhữngnguyêntắcgiáodụcđểtiếntớitiềmnăngđãđề ra QUẢN TRỊ NHÀ TRƯỜNG LÀ GÌ ? TS. BÙI QUANG XUÂN

18. Quảntrịnhàtrườngchínhlàviệcquảntrịgiáodụctrongphạm vi nhàtrường. • Việcquảntrịnhàtrườngchínhlàmộtquátrìnhxâydựngnhữngđịnhhướng, kếhoạch, quyđịnhtronghoạtđộngcủanhàtrường. QUẢN TRỊ NHÀ TRƯỜNG LÀ GÌ ? TS. BÙI QUANG XUÂN

19. Quảntrịnhàtrường… • Quảntrịnhàtrườngchínhlàviệcquảntrịgiáodụctrongphạm vi nhàtrường. • Việcquảntrịnhàtrườngchínhlàmộtquátrìnhxâydựngnhữngđịnhhướng, kếhoạch, quyđịnhtronghoạtđộngcủanhàtrường. • Tổchứccáchoạtđộnggiáodụcnhưdạyhọcchohọcsinh, sinhviênthông qua việchuyđộngvàsửdụngcácnguồnlựccầncó. • Đồngthờigiámsátvàthựchiệncôngtácđánhgiádựatrêncáccơsởtựchủ. • Thựchiệnviệcgiảitrìnhđểcóthểpháttriểnnhàtrườngtheotầmnhìn, sứmạngvàmụctiêunhưđãđề ra.

20. Quảntrịnhàtrường… • Trongquảntrịnhàtrường, nhữngtácđộngảnhhưởngcủanhữngchủthểquảntrịchínhlànhữngtácđộngảnhhưởngcủacôngtáclàmviệctổchứctriểnkhaivềmặtsưphạmtớiđốitượngngườitiêudùngđượcquảntrịnhằmmụcđíchxửlýnhữngtráchnhiệmgiáodụccủatổchứctriểnkhaisưphạm. • Đâychínhlàmộtmạnglướihệthốngảnhhưởngtácđộngcóphươnghướng, mụctiêuvàmốiquanhệ qua lạilẫnnhaugiữanhữngchủthể.

21. QUẢN TRỊ NHÀ TRƯỜNG VAI TRÒ VÀ MỤC TIÊU CỦA CÔNG TÁC LÀM VIỆC QUẢN TRỊ NHÀ TRƯỜNG ? TS. BÙI QUANG XUÂN

22. VAI TRÒ CỦA CÔNG TÁC LÀM VIỆC QUẢN TRỊ NHÀ TRƯỜNG • Bảovệđượcsựphốihợpgiữanhữngnguồnlựcvớinhau. Đảmbảođượctiềmnănggiáodụcđãđề ra. • Quảntrị, bảovệsựtăngtrưởng, triểnkhaixongmộtcáchtổnglựccủathếhệtrẻtheophươngpháp khoa học, hàihòavàhợplývàhiệusuấtcao. • Đề ra nhữnggiảiphápvậndụngchogiáoviênvàngườihọccủatrườnghọcđểhoàntoàncóthểxửlýtổngthểnhữngvấnđề, trườnghợpxảy ra ngoàikếhoạchtươngquanđếntrườnghọcđó.

23. MỤC ĐÍCH CỦA CÔNG TÁC LÀM VIỆC QUẢN TRỊ NHÀ TRƯỜNG : Đạtđượcsựhìnhthành “ nhâncách – sứclaođộng ” chongườihọcnhằmmụcđíchgiaohàngchoviệctăngtrưởnghộiđồng, làmtăngnănglực con người, vốnxãhội, vốntổchứctriểnkhai.

24. MỤC ĐÍCH CỦA CÔNG TÁC LÀM VIỆC QUẢN TRỊ NHÀ TRƯỜNG Quảnlýviệcđổimớicácphươngphápdạyhọcphùhợphơnvớimụctiêupháttriểnchung: • Đổimớidạyvàhọclàmộttrongnhữngvấnđềcápthiếtnhấttrongtrườnghọc. • Đổimớidạyvàhọclàmsaocóthểkhơidậysựsángtạo, tiềmnăngtrongmỗihọcsinh, đổimớikhôngkhídạyhọctừnhồinhét sang thuhútvàcuốnhúthơn. • Tùythuộcvàođiềukiệncủatừngtrườngmụcđíchtrongcôngtácquảntrịnhàtrường ở việcquảnlývàđổimớiphươngphápdạyhọcsẽkhácnhau.

25. MỤC ĐÍCH CỦA CÔNG TÁC LÀM VIỆC QUẢN TRỊ NHÀ TRƯỜNG Quảnlýgiáodụcchongườihọctừkỹnăngvàkiếnthứctrìnhđộchotớikiếnthứcvàkỹnăngsống: • Xâydựngmộtđộingũgiáoviênđủđức, đủtàiđểhoàntoàncóthểtruyềnđạtkiếnthứcvàkỹnăng, kỹnăngvàkiếnthứcchongườihọcmộtcáchtốtnhất. • Đồngthời, phongcáchthiếtkếchươngtrìnhhọckháđầyđủnhữngnội dung từkiếnthứcvàkỹnăngsáchvởđếnkỹnăngvàkiếnthứctrongthựctiễntrongđờisống. • Đểngườihọchoàntoàncóthểtăngtrưởngmộtcáchtổnglựcnhất. 

26. MỤC ĐÍCH CỦA CÔNG TÁC LÀM VIỆC QUẢN TRỊ NHÀ TRƯỜNG Xâydựngmộtđộingũgiáoviênđủđức, đủtài – Quảnlýmạnglướihệthốngthưviện, pháthuyđượchếtvaitròtíchcựccủathưviệntrongtrườngvớiquytrìnhhọctậpcủahọcviên, sinhviên : • Quảnlývàkiếnthiếtxâydựngmộtmạnglướihệthốngthưviệnđạtchuẩn, rấtđầyđủthiếtbịđểhọcviêncómôitrườngtựnhiênthưviệntốtnhất. • Cónhiềuđầusáchphongphúnhiềuchủđề.

27. NHỮNG YẾU TỐ NÀO SẼ TÁC ĐỘNG ẢNH HƯỞNG TỚI CÔNG TÁC LÀM VIỆC QUẢN TRỊ NHÀ TRƯỜNG Chiếnlượctăngtrưởngmạnglướihệthốnggiáodụccủatrườnghọc: • Đâylàyếutốtiênphongvàảnhhưởngtácđộngtrựctiếpđếncôngtáclàmviệcquảntrịnhàtrường. • Cáckếhoạchnàysẽquyếtđịnhhànhđộngtiềmnăngcủacôngtáclàmviệcquảntrịnhàtrườngtừđókhiếnnhữnghoạtđộnggiảitrítrongcôngtáclàmviệcquảntrịtrởnênkhácđiđểtươngthíchvớitiềmnăngquảntrị.

28. NHỮNG YẾU TỐ NÀO SẼ TÁC ĐỘNG ẢNH HƯỞNG TỚI CÔNG TÁC LÀM VIỆC QUẢN TRỊ NHÀ TRƯỜNG Nội dung chươngtrìnhđàotạolàmộtyếutốảnhhưởngđếncôngtácquảntrịtrườnghọc: • Mỗinội dung chươngtrìnhhọcứngvớicácnội dung, giảipháp, phươngpháphọctậpkhácnhau. • Ở mỗicấp, côngtácquảntrịnhàtrườngđềusẽkhácnhau.

29. NHỮNG YẾU TỐ NÀO SẼ TÁC ĐỘNG ẢNH HƯỞNG TỚI CÔNG TÁC LÀM VIỆC QUẢN TRỊ NHÀ TRƯỜNG Chiếnlượctăngtrưởngvàchấtlượngnguồngiáoviên, họcviên: Từđâysẽtổchứctriểnkhainhữngchươngtrìnhtudưỡng, phụđạohọcviên, sinhviênchotươngthích. Cũngnhưnhữngchươngtrìnhhọcnângcao, tudưỡngchogiáoviên. • Nhữngyếunàytácđộngảnhhưởngtrựctiếpđếncôngtáclàmviệcquảntrịnhàtrường. • Ngoài ra, cònsốngsót 1 sốítyếutốảnhhưởngtácđộngđếncôngtáclàmviệcquảntrịnhàtrườngnhư : điềukiệnkèmtheocơsởvậtchấtcủanhàtrường, cỗmáytổchứctriểnkhaicủanhàtrường, ảnhhưởngtácđộngcủaxãhội, ý thứccủahọcviên, sinhviêngiáoviên. Nội dung bàiviếtvừagửitớingườiđọckháiniệmquảntrịnhàtrườnglàgì. • Tầmquantrọngcủaquytrìnhquảntrịnhàtrường, mụctiêucủacôngtáclàmviệcnày. Đồngthờilànhữngyếutốảnhhưởngtácđộngtớicôngtáclàmviệcnày.

30. LÃNH ĐẠO QUẢN LÝ • Lãnhđạo: Địnhđườnglối, phươnghướngvàtổchức, hướngdẫnthựchiện VD:Toàndân, toàndiện, trườngkỳ / Thầntốc! Thầntốcvàthầntốc! • Quảnlý: Tổchức, điềukhiểnvàtheodõithựchiệncôngviệccủamộttổchức, mộttậpthể. VD:Quảnlýnhânsự, quảnlýtrườnghọc, quảnlýnhàhàng, kháchsạn

31. LÃNH ĐẠO QUẢN LÝ • LĐ – vạchđườngđi- quátrìnhđịnhhướngdàihạnchuỗitácđộngcủachủthểquảnlý • Người LĐ tạo ra viễncảnhđểtậphợpmọingườivàotổchức • Đôikhíngườilãnhđạolàngườiquảnlý • Đốitượnglãnhđạochỉlà con người • QL: Quátrìnhchủthể QL tổchức, liênkếtlênđốitượngbị QL • Người QL tậphợpsửdụngnhântài, vậtlựcđểbiếnviễncảnhthànhhiệnthực • Người QL đôikhiphảilàmngườilãnhđạo • Đốitượngquảnlýcóthểlàđồvật, con vật

32. Tómlại … • Lãnhđạovàquảnlýlàhaidạngkhácnhaucủasựphâncônglaođộngquảnlývàchuyênmônhóahoạtđộngquảnlý. • Ngoàisựgắnbóvớinhaugiữa 2 hoạtđộngnàycòncósựkhácnhauvềmặtđốitượng , nội dung, phươngphápvàhìnhthứctácđộng

33. Trênmặttrậntưtưởngvàvănhoá: + Giáoviênlàngườichiếnsỹcótráchnhiệmtruyềnbáchothếhệđanglớnlênhệthốngcácgiátrị, tinhhoavănhoácủadântộcvànhânloại, bồidưỡngphẩmchấtcaođẹpvànănglựcsáng - Đốivớisựnghiệpgiáodục: Giáoviênlàlựclượngnòngcốttrongsựnghiệpgiáodụcvàđàotạo Vaitròcủangườithầygiáo

34. Đốivớisựnghiệpgiáodục: Giáoviênlàlựclượngnòngcốttrongsựnghiệpgiáodụcvàđàotạo • Đốivớihọcsinh: Thầygiáovừalàngườichỉdẫn, vừalàngườigầngũi, thânthiếtcủacácem Vaitròcủangườithầygiáo

35. DANH NGÔN VỀ NHÀ GIÁO “ Khôngcónhàgiáothìkhôngcógiáodục…Khôngcógiáodụcthìkhôngcócánbộ, khôngcócánbộthìcũngkhôngnóigìđếnkinhtế, vănhoá”HồChí Minh“ Danhhiệunhàgiáodụclàquantrọng, vĩđạivàthiêngliêng, vậnmệnhcủatoànbộcuộcsống con ngườinằmtrongtayhọ” V.G. Bêliênxki

36. NGƯỜI QUẢN LÝ GIỎI • Không phải tất cả người giỏi chuyên môn đều có năng lực quản lý. • Quản lý là một nghệ thuật đòi hỏi nhiều yếu tố. • Một người quản lý giỏi cần phải biết tạo động lực cho nhân viên, coi nhân viên là “linh hồn” của doanh nghiệp. 

37. Nếu như nhânviên làm hỏng thì đó cũng là lỗi của mình. • Nếu như họ làm tốt thì vinh quang thuộc về nhânviên. • Một người quản lý tốt là biết nhận trách nhiệm. • Người lãnh đạo nếu có chuyện không hay xảy ra thì phải là người đứng ra gánh vác trách nhiệm. LÃNH ĐAO - HÃY BIẾT NHẬN TRÁCH NHIỆM

38. NHIỆM VỤ QUAN TRỌNG CỦA LÃNH ĐẠO NHÀ TRƯỜNG  • MỘT LÃNH ĐẠO NHÀ TRƯỜNG CÓ THỂ GIÚP MỖI GIÁO VIÊN PHÁT TRIỂN VÀ NÂNG CAO CHUYÊN MÔN.

39. ĐÁNH GIÁ CÓ Ý NGHĨA • Lãnh đạo nhà trường nên thường xuyên quan sát và đánh giá lớp học của giáo viên để xác định nhu cầu và điểm yếu, từ đó, lập kế hoạch nâng cao chuyên môn cho mỗi giáo viên. • Việc đánh giá phải kỹ lưỡng, đặc biệt đối với những giáo viên thuộc diện cần bồi dưỡng chuyên môn

40. 2. PHẢN HỒI, GÓP Ý MÁNG TÍNH XÂY DỰNG • Một nhà lãnh đạo trường học phải nhận thấy điểm yếu của giáo viên trong quá trình đánh giá, đồng thời, góp ý chi tiết để giáo viên rút kinh nghiệm.

41. 3. TẠO ĐIỀU KIỆN PHÁT TRIỂN CHUYÊN MÔN • Một nhà lãnh đạo trường học cần phải xem xét kỹ lưỡng sự phát triển chuyên môn mà họ đang lập kế hoạch và xác định xem nó có mang lại kết quả mong muốn hay không. • Phát triển chuyên môn có thể thúc đẩy sự thay đổi năng động ở giáo viên. • Tạo cơ hội sản sinh ra các ý tưởng sáng tạo.

42. 4. CUNG CẤP CÁC ĐIỀU KIỆN CẦN THIẾT • Nhà lãnh đạo trường học nên làm tất cả mọi thứ có thể để cung cấp cho giáo viên những nguồn lực hoặc sự bồi dưỡng chuyên môn tốt nhất, từ đó, sử dụng các nguồn lực một cách hiệu quả.

43. 5. TẠO ĐIỀU KIỆN CHO GIÁO VIÊN CHIA SẺ KINH NGHIỆM • Giáo viên nhiều kinh nghiệm có thể đem đến một góc nhìn sâu sắc và sự động viên khích lệ cho giáo viên trẻ hoặc đang gặp khó khăn. • Tạo dựng một bầu không khí đáng tin cậy và cởi mở trong đó toàn bộ giáo viên giao tiếp, hợp tác và chia sẻ với nhau. • Tạo ra các mối quan hệ cố vấn, trong đó hai bên có sự tương đồng hoặc tương phản trong tính cách. • Sự tương tác hiệu quả nhất khi nó diễn ra hàng ngày và liên tục.

44. 6. THIẾT LẬP CỘNG ĐỒNG TIẾN BỘ & CỞI MỞ • Phải có chính sách mở cửa. Khuyến khích giáo viên tham gia vào các buổi thảo luận sôi nổi. • Tạo dựng dựng mối quan hệ tin cậy với các giáo viên. Đây là điều cần thiết nhằm nâng cao chất lượng giáo viên. • Phải lắng nghe tích cực, khuyến khích, đánh giá có tính xây dựng và góp ý khi thích hợp.

45. 7. KHUYẾN KHÍCH VIỆC GHI CHÉP & TỰ ĐÁNH GIÁ • Các nhà lãnh đạo trường học nên khuyến khích các giáo viên trẻ hoặc đang gặp khó khăn ghi chép lại sau mỗi buổi dạy. • Giúp giáo viên phát triển và cải thiện trình độ thông qua sự tự đánh giá. • Nhận ra điểm mạnh và điểm yếu của bản thân. • Có giá trị như một lời nhắc nhở về những điều đã làm tốt và chưa làm tốt trong lớp học. • Đem đến một cái nhìn sâu sắc và hiểu biết.

46. TÓM LƯỢC CUỐIBÀI Trong bài học này, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu các nội dungsau: Địnhnghĩaquảntrịnhàtrường Vaitròcủacôngtáclàmviệcquảntrịnhàtrường Mụcđíchcủacôngtáclàmviệcquảntrịnhàtrường Nhữngyếutốnàosẽtácđộngảnhhưởngtớicôngtáclàmviệcquảntrịnhàtrường

47. CHÚC THÀNH CÔNG & HẠNH PHÚC TS. BÙI QUANG XUÂN