Tích hợp giáo dục môi trường trong chương VI Lịch sử 9

1. TÍCH HỢP GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG TRONG CHƯƠNG VI: “VIỆT NAM TỪ CUỐI NĂM 1946 ĐẾN NĂM 1954” –LỊCH SỬ 9. I. Đặt vấn đề: Ngay từ buổi ban đầu của xã hội nguyên thủy, con người đã dựa vào thiên nhiên trong cuộc đấu tranh sinh tồn của mình. Đó là cuộc sống săn bắt, hái lượm. Có thể nói cuộc sống của loài người từ thuở ban sơ đã phụ thuộc vào thiên nhiên, môi trường sống. Trong quá trính phát triển của xã hội loài người ngày nay cuộc sống văn minh hơn, con người đã tự chủ được nguồn thức ăn, không còn phụ thuộc vào thiên nhiên nữa nhưng cũng không tách khỏi môi trường sống. Môi trường sống xung quanh chúng ta dù ở thời đại nào, khong gian nào cũng luôn ảnh hưởng, tác động trực tiếp hay gián tiếp đến con người. Trước hết, chúng ta càn hiểu về khái niệm môi trường là gì? Môi trường là không gian sinh sống của con người và sinh vật, là nơi chứa đựng các nguồn tài nguyên cần thiết cho đời sống và sản xuất, là nơi chứa đựng và phân hủy các chất thải do con người tạo ra trong cuộc sống và hoạt động sản xuất...Môi trường có vai trò cực kỳ quan trọng đối với đời sống con người. Đó không chỉ là nơi tồn tại, sinh trưởng và phát triển mà còn là nơi lao động và nghỉ ngơi, hưởng thụ và trau dồi những nét đẹp văn hóa, thẩm mĩ... 1. Lý do chọn đề tài: Trong công cuộc bảo vệ và xây dựng đất nước của nhân dân ta, môi trường đóng vai trò vô cùng quan trọng. Từ xa xưa, ông cha ta đã biết dựa vào môi trường sống để đánh giặc, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và phát triển kinh tế đất nước. Trong giai đoạn cuộc kháng chiến chống Pháp (1946- 1954), là 1 giai đoạn lịch sử hào hùng của dân tộc, cá nhân tôi thực sự rất tự hào về chiến công hiển hách của dân tộc, và thực sự nhận thấy rằng, một trong nguyên nhân chúng ta đánh bại được một đế quốc lớn là Đảng và nhân dân ta đã phát huy lợi thế của dân tộc ta mà cụ thể đó là vùng núi rừng Tây Bắc rậm rạm, hùng vĩ. Như nhà thơ Tố Hữu đã viết “ Rừng che bộ đội, rừng vây quân thù”. Một câu thơ chỉ 8 chữ mà đã thể hiện được một chiến lược của Đảng ta đó là: Phát huy lợi thế của ta, biến lợi thế đó thành khó khăn của địch.”che” bộ đội nhưng cũng chính là khu rừng đó lại “vây” quân thù.Thử hỏi nếu không được sự che chở của cánh rừng rậm rạp thì cuộc kháng chiến của quân và dân ta còn gặp biết bao tổn thất, hi sinh mất mát nữa. Tuy nhiên, một thực tế đang diễn ra trên đất nước chúng ta nói chung và vùng núi rừng Tây Bắc nói riêng là rừng đang bị tàn phá nghiêm trọng. Diện tích rừng đang giảm rất nhanh trong thời gian gần 1 https://sangkienkinhnghiemlop2.com/

2. đây và không có dấu hiệu dừng lại. Đó là thực tế đáng buồn, đáng báo động. Trong thời tiết nắng nóng đầu mùa, hiện tượng cháy rừng rất dễ xảy ra trên khắp cả nước cũng như địa phương của chúng ta. Nếu không nâng cao ý thức phòng chống cháy rừng thì hậu quả sẽ càng nguy hiểm hơn nữa. Hơn nữa, huyện Nghĩa Đàn của chúng ta là một vùng đất nằm ở phía Tây Bắc Nghệ An toàn huyện có 18.20510 ha diện tích rừng. Tỷ lệ che phủ rừng đạt 25,40%. Đó là con số khá khiêm tốn, vì vậy cần phải chú trọng vấn đề giáo dục ý thức bảo vệ rừng hơn nữa. 2. Mục tiêu, nhiệm vụ: Thông qua các bài học trong chương để giúp cho học sinhnhận thức được: Trong cuộc kháng chiến chống Pháp, quân và dân ta đã dựa vào vùng núi rừng hiểm trở của Tây Bắc để đánh giặc, núi rừng đã che chở ngụy trang để dân công hỏa tuyến chở hàng hóa, đồ dùng, vũ khí vào tận căn cứ của ta mà địch không hề phát hiện. Những cuộc hành quân và chiến đấu của bộ đội ta cũng được tiến hành kín đáo dưới cánh rừng rậm rạm. Trong khi đó, đối với quân Pháp thì vùng núi rừng Tây bắc nhất là vào mùa mưa, việc di chuyển bằng đường bộ là cực kì nan giải.Do vậy, Pháp hoàn toàn không ngờ bằng sức người và với các phương tiện hết sức thô sơ, quân và dân ta đã vượt qua được khó khăn về địa hình, thời tiết để chuẩn bị và tiến hành kháng chiến thắng lợi. Hiện nay, rừng còn cho con người các giá trị về kinh tế, du lịch, phục vụ nghiên cứu khoa học. Bởi vậy rừng và môi trường nói chung có vai trò cực kỳquan trọng trọng công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước cũng như phát triển kinh tế. Qua đó, giáo dục cho các em tình yêu quê hương đất nước, yêu quý môi trường sống xung quanh chúng ta và có ý thức giữ gìn, bảo vệ rừng.xây dựng môi trường tốt hơn mà cụ thế là ý thức bảo vệ rừng. 3. Đối tượng nghiên cứu: Học sinh khối 9. II. Cơ sở lý luận: Như đã nói ở trên các vấn đề về ô nhiễm môi trường đang đe dọa cuộc sống con người hàng ngày, hàng giờ.Các nhà khoa học và quản lí đã xác định một trong những nguyên nhân cơ bản gây suy thoái môi trường là do sự thiếu hiểu biết, thiếu ý thức của con người. Vì vậy giáo dục bảo vệ môi trường là một trong những biện pháp hữu hiệu nhất, kinh tế nhất và có tính bền vững trong các biện pháp để thực hiện mục tiêu bảo vệ môi trường và phát triển bền vững đất nước. Thông qua giáo dục, từng người và cộng đồng được trang bị kiến thức về môi trường, ý thức bảo vệ môi trường, năng lực phát hiện và xử lí các vấn đề môi trường. Giáo dục bảo vệ môi trường còn góp phần hình thành nhân cách người lao động mới, người chủ tương lai của đất nước –người lao động, 2 https://sangkienkinhnghiemlop2.com/

3. bảo đảm nhu cầu của hôm nay mà không phương hại đến các thế hệ mai sau. Giáo dục bảo vệ môi trường là vấn đề có tính chiến lược của mỗi quốc gia và toàn cầu. Đối tượng học sinh lớp 9 là học sinh cuối cấp, sau khi ra trường các em sẽ có nhiều định hướng tiếp theo, có thể học tiếp vào THPT hoặc các em sẽ học nghề việc trang bị các kiến thức về môi trường, kĩ năng bảo vệ môi trường cho số đối tượng này cũng có nghĩa là góp phần vào việc hướng nghiệp cho các em.Đây cũng chính là lực lượng xung kích, hùng hậu nhất trong công tác tuyên truyền bảo vệ môi trường cho gia đình và cho cộng đồng dân cư của khắp các địa phương cả nước. III.Cơ sở thực tiễn: Thuận lợi: Nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước, nhiều văn bản được Đảng và Nhà nước ban hành nhằm thể chế hóa công tác bảo vệ môi trường. Chính quyền địaphương rất quan tâm đến vấn đề bảo vệ môi trường và trong cuộc sống hằng ngày, nhiều học sinh có bố, mẹ cũng làm nghề trồng và khai thác rừng nên vấn dề này nó gần gũi với các em học sinh, được các em quan tâm, chú ý. Khó khăn: Áp lực về mục tiêu kiến thức bộ mônlich sử quá nặng nên thời gian cho giáo dục môi trường còn rất hạn chế hoặc khiêng cưỡng, hình thức. Hằng ngày trong quá trình học tập trên lớp hay ở nhà các em vẫn luôn thực hiện những công việc nhằm bảo vệ, giữ gìn môi trường sống xanh –sạch –đẹp nhưng không phải em nào cũng ý thức được tầm quan trọng của công việc đó nên sẽ có em có tư tưởng coi thường hoặc làm mang tính đối phó, không tự giác. Trên cơ sở nghiên cứu kỹ lý luận kết hợp với thực tiễn công tác bản thân đã giải quyết được khó khăn trên và tiến hành tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường trong môn Lịch sử một cách có hiệu quả đạt yêu cầu đề ra. IV. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU: 1. Một số yêu cầukhi thực hiện: - Tích hợp giáo dục môi trường cầnlấy kiến thức lịch sử làm nội dung chính và sử dụng các kiến thứcvề giáo dục môi trường để hướng việc dạy học lịch sử vào các chức năng, nhiệm vụ giáo dục học sinh về môi trường để làm cho hiệu quả dạy học có chất lượng cao hơn chứ không làm cho việc dạy học bộ môn thêm nặng nề, quả tải làm hiệu quả giáo dục không cao. - Ở những bài nào có nội dung sở trường, ưu thế trong giáo dục bảo vệ môi trường thì mới tích hợp chứ không bắt buộc phải tiến hành ở tất cả các chương, bài trong toàn bộ chương trình. 3 https://sangkienkinhnghiemlop2.com/

4. - Nên tích hợp giáo dục môi trường trong các tiết ngoại khóa, lịch sử địa phương, hoạt động ngoài giờ lên lớp chứ không chỉtiến hành trong bài nội khóa. - Tiến hành tích hợp phải khéo léo, đặt câu hỏi ngắn gọn, súc tích, dễ hiểu, nêu vấn đề gần gũi với thực tế gia đình và địa phương các em để tạo sự hứng thú, tích cực, tự giác cho học sinh. - Giáo dục học sinh cần liên hệ với công việc thực tế hằng ngày mà các em thường xuyên làm ở nhà, ở trường , lớp. 2. Cách tiến hành lồng ghép tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường trong chương VI: “ Việt Nam từ cuối năm 1946 đến 1954”– Lịch sử 9: (Tác giảxin được phép xây dựng giáo án của phần mụcđược tích hợp nội dung môi trường chứ không xây dựng toàn bộ giáo án để người đọc dễ nắm được nội dung một cáchcô đọng hơn). Ở bài 25: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNGTHỰC DÂN PHÁP (1946- 1950) (T2 1.Mục tiêu bài học: -Giúp học sinh nắm được:Những thắng lợi mở đầu có ý nghĩa chiến lược của quân dân ta trong các mặt trận chính trị, quân sự kinh tế ngoại giao, văn hóa giáo dục, âm mưu và thủ đoạn của thực dân pháp trong những năm đầu của cuộc kháng chiến ( 1946 -1950 ). -Bồi dưỡng cho Hs lòng yêu nước, tinh thần CM, niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, niềm tự hào dân tộc.Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường. -Rèn luyện cho HS: + Kỹ năng phân tích nhận định đánh giá những hoạt động của địch và của ta trong giai đoạn đầu của cuộc kháng chiến. + Kỹ năng sử dụng tranh ảnh, phân tích bản đồ các chiến dịch và các trận đánh. 2. Nội dung và địa chỉ tích hợp giáo dục môi trường. Nội dung giáo dục bảo vệ môi trường được tích hợptrong hoạt động học tập này là: con người đã biết khai thác và sử dụng điều kiện tự nhiên một cách hợp lý để giảm bớt tổn thất, rút ngắn thời gian chiến đấu chống ngoại xâm Địa chỉ tích hợp: mục 2: “Quân ta chiến đấu bảo vệ chiến dịch Biên giới” trong phần V: “Chiến dịch Việt Bắc thu đông 1947”. Ghi chú: Sử dụng lược đồ Chiến dịch Việt Bắc thu –đông 1947 3.Sự chuẩn bị:: Giáo viên sử dụng ĐDDH: lược đồ Chiến dịch Việt Bắc thu – đông 1947,máy chiếu, bút chỉ lược đồ, hình ảnh về núi rừng tây Bắc... 4 https://sangkienkinhnghiemlop2.com/

5. GV cung cấp cho học sinh những thông tin các quốc gia cổ đại phương đông: tên quốc gia, thời gian ra đời, địa điểm thành lập... Học sinh : nghiên cứu sách giáo khoa, chuẩn bị bài ở nhà. 4. Hoạt động dạy –học: IV. Chiến dịch Việt Bắc thu đông 1947 (GV tổ chức các hoạt động tìm hiểu kiến thức mới) Trình bày diễn biến chiến dịch Việt Bắc? Hs trình bày, giáo viên củng cố lại và kết hợp miêu tả ngắn ngọn: Ở Bắc Cạn và cánh quân hướng đông, quân ta tiến công dưới sự che chở của cánh rừng rậm rạp, hết sức nahnh chóng và bất ngờ, đẩy quân địch vào thế bị bao vây, chia cắt và quân ta lần lượt tiêu diệt từng gọng kìm. Sau khi tìm hiểu diễn biến, kết quả, Gv đặt câu hỏi: Nguyên nhân thắng lợi của chiến dịch Việt Bắc? GV kết luận: Từ yếu tố chủ quan và quyết định thắng lợi trong chiến dịch nhưng việc tận dụng cánh rừng rậm để chiến đấu đã góp phần làm cho chiến thắng của ta nhanh hơn và đỡ tổn thất hơn. 1. Thực dân Pháp tiến công căn cứ địa kháng chiến Việt Bắc 2. Quân ta chiến đấu bảo vệ căn cứ địa Việt Bắc * Nguyên nhân: - Chủ trương kịp thời, đúng đắn của Đảng. - Tinh thần chiến đấu dũng cảm, quyết tâm của quân và dân ta. - Phát huy lợi thế của ta: tận dụng địa bàn hiểm trở và cánh rừng rậm rạp để tiến quân bí mật Nội dụng giáo dục bảo vệ môi trường đã được kết hợp với nội dung bộ môn một cách nhuẫn nhuyễn, vừa phải không thô cứng, áp đặt, hình thức. Bài 26: Bước phát triển mới của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp 1. Mục tiêu bài học: - Giúp học sinh nắm được: Sau chiến dịch biên giới, cuộc kháng chiến của ta được đẩy mạnh từ tuyến đến hậu phương giành thắng lợi toàn diện về chính trị ngoại giao,.Đế quốc Mỹ can thiệp sâu vào chiến tranh đông dương Pháp Mỹ âm mưu giành lại quyền, chủ động chiến lược đã mất. 5 https://sangkienkinhnghiemlop2.com/

6. - Bồi dưỡng lòng yêu nước, tinh thần cách mạng, tình đoàn kết dân tộc,niềm tự hầo của dân tộc.Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường sống, cụ thể là tài nguyên rừng. - Rèn luyện kỹ năng phân tích đánh giá, so sánh. 2. Nội dung và địa chỉ tích hợp: Nội dung tích hợp:Sử dụng lược đồ để trình bày diễn biến, qua đó nhận thấy tinh thần chiến tranh anh dũng, thông minh, sáng tạo của quân và dân ta. Liên hệ thực tế : Giáo dục ý thức bảo vệ tài nguyên rừng nói riêng và môi trường sống nói chung Địa chỉ tích hợp : Mục2. Quân ta tiến công địch ở Biên Giới phía Bắc. của mục I. Chiến dịch Biên giới thu đông 1950. 3. Sự chuẩn bị: Giáo viên sử dụng ĐDDH: lược đồ Chiến dịch Biên giới 1950, máy chiếu, bút chỉ lược đồ, hình ảnh về núi rừng tây Bắc... 4. Hoạt động dạy - học: GV tổ chức hoạt động dạy học: trên cơ sở tư liệu sgk, thông tin của GV cung cấp, học sinh hoạt động nhóm tìm hiểu các nội dung sau: I/ CHIẾN DỊCH BIÊN GIỚI THU- ĐÔNG 1950 Sau khi học sinh tìm hiểu về âm mưu của Pháp trong kế hoạch Rơ-ve và chủ trương của Đảng ta, gv yêu cầu học sinh dựa vào lược đồ chiến dịch Biên giới 1950 để tường thuật diễn biến. - Gv củng cố lại về diễn biến, lồng ghép miêu tả về cánh rừng ở Việt Bắc cây cối um tùm là một điều kiện để ta ngụy trang và tiến quân mà địch không phát hiện được. Em hãy trình bày kết quả, ý nghĩa của chiến dịch Biên giới? - Ở phần nguyên nhân thắng lợi, gv hướng dẫn để học sinh nhận thấy việc tận dụng môi trương rừng núi là 1 nguyên nhân góp phần thuạn lợi cho chiến dịch giành thắng lợi. Bài tâp:: Ở địaphương em có rừng núi không? Thực trạng rừng như thế nào ( có rậm rạp, nhiều cây cối không, cây cổ thụ hay cây thấp 1. Hoàn cảnh lịch sử mới. 2. Quân ta tiến công địch ở Biên Giới phía Bắc - Diễn biến: + Quân ta tiêu diệt Đông Khê ( 18.9.1950) uy hiếp Thấ Khê. Đến 22,10,1950, quân Pháp rút khỏi đường số 4. - Kết quả: - Ý nghĩa: - Nguyện nhân thắng lợi: + Tinh thần chiến đấu anh dũng của quân và dân ta. + Chiến thuật bao vây, cô lập kẻ thù, phá vỡ thế bao vây cả trong lẫn ngoài. + Tận dụng địa hình hiểm trở và cảnh quan rừng ở tây Bắc. ->Rừng ở địa phương em chủ yếu là rừng mới trồng, cây thấp bé. 6 https://sangkienkinhnghiemlop2.com/

7. bé….)? Bản thân em thấy cần có trách nhiệm gì? -> Tích cực tham gia trồng và bảo vệ rừng. Phòng chống cháy rừng. Nội dung giáo dục bảo vệ môi trườngđược tích hợp trong hoạt động học tập này là: con người đã khai thác lợi thế môi trường tự nhiên vào mục đích chiến lược quân sự, góp phần đánh bại âm mưu đánh nhanh thắng nhanh của kẻ thù, biết phát huy mặt lợi của núi rừng Tây bắc vào công cuộc chống ngoại xâm, giáodục ý thức bảo vệ rừnghiện tại ngay ở địa phương em. Bài 27: Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc. 1.Mục tiêu bài học: - Giúp học sinh năm được: Âm mưu mới của Pháp - Mỹ trong kế hoạt Nava (5/ 1953) nhằm giành thắng lợi sự quyết định “ kết thúc chiến tranh trong danh dự” . Chiến dịch ĐBP ( 1954) giành tháng lợi quân sự quyết định có ý nghĩa hết sức to lớn. - Bồi dưỡng cho HS lòng yêu nước tinh thần cách mạng lòng đoàn kết dân tộc,đoàn kết với nhân dân Đông Dương, đoàn kết quốc tế, niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng vào niềm tự hào dân tộc.Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường. - Rèn luyện cho Hs kỹ năng phân tích, nhận định đánh giá âm mưu, thủ đoạn chiến tranh của Pháp, Mỹ, kỹnăng sử dụng lược đồ. 2.Nội dung và địa chỉ tích hợp: Nội dung tích hợp:Trong cuộc tiến công chiến lược đông – xuân 1953 –1954, ta đã phát huy địa bàn rừng núi –yếu tố này là lợi thế của ta nhưng lại là bát lợi cho Pháp, bởi Pháp không quen địa hình,, thời tiết nên việcvận chuyển bằng cơ giớihay sức người đềurất khó khăn. Tổ chức những cuộctiến công trên địa bàn chiến lược quan trọng buộc địch phải phân tán lực lượng thành 5 điểm tập trung, làm phá sản bước đầu kế hoạch Na-va của Pháp –Mỹ. Giáo dục niêm tự hào dân tộc và tinh thần, ý thức bảo vệ rừng Địa chỉ tích hợp:Mục II - Cuộc tiến công chiến lược đông – xuân 1953 –1954 và chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ. 3. Sự chuẩn bị: GV chuẩn bị lược đồ chiến cuộc Đông – xuân 1953 –1954 và lược đồ chiến dịch Điện Biên Phủ. Tranh ảnh về bộ đội ta ngụy trang bằng lá cây ( hoặc hình ảnh trên máy chiếu),Máy chiếu, bút chỉ lược đồ, phiếu học tập. 4. Hoạt động dạy - học: 7 https://sangkienkinhnghiemlop2.com/

8. II. CUỘC CHIẾN CÔNG CHIẾNLƯỢC ĐÔNG XUÂN 1953- 1954 VÀ CHIẾN DỊCH LỊCH SỬ ĐIỆN BIÊN PHỦ 1954. Gv yêu cầu học sinh trình bày được diễn biếncác cuộc tiến công chiến lược Đông Xuân 1953 – 1954 Em thấy có đặc điểm gì chung ở 4 chiến dịch trên? Vì sao địa bàn rừng núi lại có lợi cho ta? Gv cho học sinh quan sát 1 số hình ảnh về công tác chuẩn bị cho chiến dịch Điện Biên Phủ của quân và dân ta: 1. Cuộc tiến công chiến lược Đông Xuân 1953- 1954 Hs trình bày 4 chiến dịch: Tây Bắc, trung Lào, Thượng Lào, Tây Nguyên. ->Các chiến dịch đều tiến hành ở đại bàn rừng núi,địa bàn khó khăn của địch . -> Đối với nhân dân ta tuy cũng vất vả nhưng có thể khắc phục được bằng sự huy động sức người và phát huy lợi thế địa bàn của chúng ta, thông thạo địa hình, thích ứng với điều kiện thời tiết. Góp phần làm phá sản bước đầu kế hoạch Na-va của Pháp –Mỹ. 2. Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ1954: Quan và dân ta đã chuẩn bị cho chiến dịch như thế nào? 8 https://sangkienkinhnghiemlop2.com/

9. - Quân dân ta chuẩn bị chu đáo, nêu cao quyết tâm. Em có nhận xét gì về các hình ảnh trên? Qua đó e thấy rừng có vai trò gì trong cuộc kháng chiến của quân và dân ta? Gv minh họa thêm: Đúng như nhà thơ Tố Hữu viết: “ Núi giăng thành lũy sắt dày Rừng che bộ đội rừng vây quân thù”. Thiên nhiên thật là ưu đãi cho người dân Việt, khi được sử hữu núi rừng xanh trùng điệp, hùng vĩ. ? Ngoài ra, em biết rừng còn có tác dụng gì đối với con người? Tuy nhiên, hiện nay thực tế rừng nước ta đang trong tình trạng như thế nào? Bản thân e suy nghĩ thấy mình cần phải làm gì trước thực thế đó? - Hình ảnh bộ đội ta ngụy trang để hành quân trong rừng sâu, địch không thể phát hiện được. ->Rừng che chở cho bộ đội ta. - Rừng còn cung cấp các giá trị về kinh tế, du lịch, điều hòa và thanh lọc không khí…. - Hiện nay, rừng nước ta đang bị khai thác bừa bãi, bị tàn phá nghiêm trọng, làm ảnh hưởng đến môi trường sống của con người, gián tiếp 9 https://sangkienkinhnghiemlop2.com/

10. Hãy nêu những việc làm thực tế bản thân em và các bạn đã làm góp phần bảo vệ môi trường nói chung? (HS có thể nêu các việc hằng ngày đã làm như: trồng cây, bảo vệ cảnh quan trường lớp: xanh –sạch –đẹp). gây ra thiên tai, lũ lụt, đe dọa cuộc sống con người. - Mỗi người phải có ý thức bảo vệ rừng, tuyên truyền cho mọi người hiểu được tầm quan trọng của việc bảo vệ rừng. Bài tập vận dụng: Qua các bài đã học ở chương VI, em hãy cho biết rừng có vai trò như thế nào trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1946 –1954) của quân và dân ta? => Hoc sinh nêu được: Trong cuộc kháng chiến chống Pháp, ta đã phát huy vai trò của rừng núi rậm rạp và địa hình hiểm trở để kháng chiến, bao vây, chia cắt địch, đẩy chúng vào thế khó khăn, bất lợi và suy yếu dần, tạo điều kiện để ta tấn côngvà giành thắng lợi. GV cũng cần nhấn mạnh: tuy nhiên, các yếu tố ngoại cảnh chỉ là tạo điều kiện chứ không phải quyết địnhthắng lợi của ta. Yếu tố quyết định là tinh thần yêu nước, đoàn kết chống giặc của nhân dân ta và đường lối chiến thuật đúng đắn sáng tạo của Đảng đứng đầu là chủ tịch Hồ Chí Minh. Việc tận dụng môi trường và địa hình rừng núi là góp phần đê chiến thắng của ta giảm bớt khó khăn, tổn thất, rút ngắn hơn thời gian đi đến thắng lợi. Nội dung giáo dục bảo vệ môi trường được tích hợp trong hoạt động học tập này là giúp học sinh nhận thức được vai trò của rừng đối với con người, không chỉ trong công cuộc chốngngoại xâm mà là trong cuộc sống hằng ngày. Từ đó giáo dục ý thức bảo vệ tài nguyên thiên nhiện mà cụ thể là bảo vệ rừng ở địa phương em đang sinh sống. *Lưu ý: - Để việc lồng ghép giáo dục môi trường vào bài học có hiệu quả, trước hết giáo viên phải có sự chuẩn bị chu đáo về tư liệu và tranh ảnh để minh hoạ.Giáo viên có thể sử dụng máy chiếu để học sinh lĩnh hội kiến thức lịch sử trên quê hương mình. - Khi đặt câu hỏi tích hợp, giáo viên nên đặt câu ngắn gọn súc tích, dẫn dắt dễ hiểu. Nội dung tích hợp ngắn gọn, chiếm lượng thời gian ít để không ảnh hưởng đến việc tìm hiểu kiến thức của cả tiết học. -Từ đây để bài học lịch sử không khô khan giáo viên cần lồng ghép liên hệ thực tếở địa phương các vấn đề gần gũi để học sinh dễ tìm hiểu.. - Việc tích hợp cần được tiếnhành thường xuyên khi có điều kiện bài học liên quan sẽ tạo cho các em thói quen liên hệ đến ý thức bảo vệ môi trường trong những bài học khác. 10 https://sangkienkinhnghiemlop2.com/

11. 3. Kết quả nghiên cứu: . Qua việc áp dụng các kinh nghiệm và phương pháp trên trong quá trình dạy học lớp 9 – THCS Nghĩa Hội, bản thân tôi nhậnthấy có kết quả tương đối tốt: - Trong các tiết học có liên quan đến vấn đề môi trường, các em học sinh đã có sự liên hệ khi giáoviên đặt câu hỏi và các em có sự liên hệ khá tốt. - Trong các bài tập vận dụng tìm hiểu về vai trò của môi trường các em đã đạt được câu trả lời đúng với tỉ lệ cao. - Học sinh có ý thức hơn trong việc bảo vệ môi trường sống, trong công việc cụ thể là vệ sinh lớp học sạch sẽ, chăm sóc cảnh quan trường xanh sạch đẹp. Với kết quả trên cho ta thấy rằng học sinh có sự tiến bộ trong nhận thức về vai trò của môi trường và mối quan hệ chặt chẽ giữa con người với môi trường sống, học sinh nhận thức được thực trạng môi trương ở địa phương và các biện pháp để bảo vệ và xây dựng môi trường sống tốt hơn.Góp phần nhỏ vào việc bảo vệ tài nguyên và môi trường sống. V. Kết luận: Chúng ta đã biết, ngay từ buổi đầu con người đã khai thác và sử dung thiên nhiên trong cuộc đấu tranh sinh tồn, trong những thời kỳ tiếp theo đó, con người ngày một phát triển, đã tìm cách cải tạo, chinh phục tự nhiên để phục vụ cho cuộc sống và nhiều mục đích khác nhau. Ngày nay, với các thành tựu khoa học kỹ thuật ngày một tiến bộ, con người còn cải tạo được thiên nhiên phục vụ cho mục đích của mình và cuối cùng chúng ta cần rút ra những bài học gì trong việc khai thác bảo vệ môi trường sinh sống một cách bền vững, có hiệu quả cao, tránh những “ sự trừng phạt” của tự nhiên khi phá hoại một cách vô ý thức hay những chủ đích cá nhân, vô tổ chức, không khoa học, mang tính tàn phá. Như vậy, việc tìm hiểu quan hệ của con người, sự phát triển lịch sử của xã hội không chỉ nâng cao chất lượng bộ môn Lịch sử mà còn giáo dục ý thức về bảo vệ môi trường để phát triển bền vững và toàn diện. Để thực hiện tốt công tác giáo dục bảo vệ môi trường thông qua dạy học môn Lịch sử ngoài việc các giáo viên bộ môn nắm vững yêu cầu chung, xác định nội dung giáo dục, phương pháp giáo dục theo hướng tích cực cần tổ chức hoạt động ngoại khóa, tiến hành bài học tại thực địa, thực hiện các công tác công ích xã hội. Sử dụng các phương tiện và thiết bị hỗ trợ đa dạng để hoạt động không bị nhàm chán mà góp phần gây hứng thú cho học sinh. Nhưng để làm được điều này, một số vấn đề được đưa ra để lãnh đạo các cấpquan tâm giải quyết: kinh phí và thời gian tổ chức đểhoạt 11 https://sangkienkinhnghiemlop2.com/

12. động đạt hiệu quả cao hơn. Ngoài ra cần có sự quan tâm, hỗ trợ của lãnh đạo, chuyên môn nhà trường. Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ trong thời gian giảng dạycủa bản thân tôi được áp dụng tại trường tôi và mộtsốtrường trong cụm, chắc chắn còn có nhiều thiếu sót, rất mong được sự góp ý bổ sung của các đồng chí là cốt cán chuyên môn của bộ môn. Tôi xin chân thành cảm ơn. Nghĩa Hội ,ngày 2 tháng 4 năm 2019 Người viết: Vương Thị Định. 12 https://sangkienkinhnghiemlop2.com/

13. VI. Tài liệu tham khảo: . Sách giáo khoa Lịch sử 9. Chuyên đề tập huấn tích hợp môi trường trong dạy học lịch sử. Giáo dục bảo vệ môi trường trong môn Lịch sử Trung học cơ sở - Phan Ngọc Liên - Phan Thị Lạc - Trần Thị Nhung - Nguyễn Xuân Trường.Nhà xuất bản Giáo dục. 13 https://sangkienkinhnghiemlop2.com/

14. VII. Phụ lục: I 1 2 3. II III. IV 1 2 3 V VI VII Đặt vấn đề. Lí do chọn đề tài. Mục tiêu, nhiệm vụ Đối tượng nghiên cứu. Cơ sở lý luận Cơ sở thực tiễn. Nội dung nghiên cứu. Một số yêu cầu khi thực hiện. Cách tiênhành lồng ghép tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường trong chương VI. Kết quả nghiên cứu: . Kết luận Tài liệu tham khảo. Phụ lục Trang 1 Trang 2 Trang 2 Trang 2 Trang 3 Trang 3 Trang 3 Trang 4 Trang 11 Trang 11 Trang 13 Trang 14 14 https://sangkienkinhnghiemlop2.com/