Nâng cao hiệu quả giờ dạy học Ngữ văn

1. MỤC LỤC 1.ĐẶT VẤN ĐỀ........................................................................................ Trang 2 2.GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.......................................................................... 2 2.1.Cơ sở lý luận của vấn đề..................................................................... 2 2.2. Thực trạng của vấn đề: ..................................................................... 2 2.3.Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề.............................. 2 2 2 3 8 2.3.1 Giải pháp mới cải tiến 2.2.1.1Khái quát chung về cấu trúc bài dạy 2.3.1.2 Ví dụ cụ thể 2.4.Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm.............................................. 3. KẾT LUẬN........................................................................................... 10 3.1. Ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm.................................................... 10 3.2. Khả năng áp dụng.............................................................................. 10 3.3. Bài học kinh nghiệm............................................................................. 10 4.Kiến nghị................................................................................................ 10 Tài liệu tham khảo……............................................................................ 10 1 https://camnangykhoa.net/

2. 1.ĐẶT VẤN ĐỀ Năm học 2013-2014, trườngTHPT số 2 Mường Khương tiến hành phân lớp theo khối thi đại học (Khối A,B,C) và tổ chức ôn tập buổi chiều theo nguyện vọng của học sinh. Đểđápứng thực tế giảng dạy, tổ Văn-Sửđã tiến hành họp chuyên môn, thống nhất chương trình dạy học từ thời gian, tên bài dạyđến nội dung yêu cầu cần đạt cho từng bài cụ thể. Từ quá trình giảng dạy, bên cạnh việc thực hiện những yêu cầu chung, bản thân tôi đã tích luỹđược một số kinh nghiệm riêng trong việc xây dựng cấu trúc một bài dạy ôn thi đại học và đã áp dụng vào thực tế giảng dạyđể nâng cao hiệu quả trong các kì thi tốt nghiệp và kì thi Đại học. 2.GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 2.1.Cơ sở lý luận của vấn đề Lập kế hoạch bài học hay còn gọi là soạn giáo án, soạn bài lên lớp là công việc bắt buộc cho tất cả giáo viên trước khi lên lớp. Đến nay, việc soạn giáo án nhiều giáo viên có quan niệm, hiểu và thực hiện rất khác nhau: Có giáo viên cho rằng soạn giáo án phải nhất thiết theo một mẫu cố định, có giáo viên lại cho rằng đó là sự tóm tắt lại nội dung sách giáo khoa, thậm chí chép lại sách giáo khoa cũng được, một số giáo viên khác lại photo hoặc chép lại bài soạn đã có sẵn để lên lớp. Nhưng chúng ta đều biết rằng giáo án chính là một trong những sản phẩm tri thức của người thầyđược chắt lọc qua nhiều công đoạn mà sản phẩm tri thức ấynó đánh giá tay nghề, trình độ cũng như năng lực sư phạm của người thầy. Làm thế nào để nâng cao chất lượng thiết bài học theo yêu cầu đổi mới đó là câu hỏi trăn trở đối với nghề làm thầy. Soạn một bài giảng có chất lượng không phải là dễ đặc biệt là đối với bộ mônNgữ Văn, một môn được coi là khó soạn, khódạy bởi chúng ta hiểu rằng thiết kế giờ dạy không chỉ đơn giản là thay đổi hình thức giờ dạy. Về bản chất nó là sự thay đổi làm nên hiệuquả của giờ dạy. 2.2. Thực trạng của vấn đề Trong các năm học qua, giáo viên giảng dạy môn Ngữ văn chương trình ôn thi Đại học vẫn tiến hành soạn giảng bài học với cấu trúc theo hệ thống đề. Ở mỗi đề cụ thể, giáo viên giúp học sinh lập dàn ý chi tiết. Ưu điểm của cách soạn theo cấutrúc bài học như vậy là: giáo viên có thể giúp học sinh rèn khả năng phân tích đề kết hợp tìm hiểu, củng cố sâu rộng kiến thức bài học Nhược điểm của cách soạn theo cấu trúc cũ này là:nếu được định hướng theo cách thức trên, học sinh sẽ thiếu cái nhìn bao quát, toàn diện về kiến thức một bài học. 2.3. Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề 2.3.1. Khái quát chung về cấu trúc bài dạy Một bài dạy gồm 4 phần: - Phần 1(Tìm hiểu chung): Giáo viên định hướng cho học sinh tìm hiểu những kiến thức khái quát về: + Tác giả: Phong cách nghệ thuật, vị trí trong nền văn học... 2 https://camnangykhoa.net/

3. + Tác phẩm: xuất xứ, hoàn cảnh ra đời... Đây không phải là phần kiến thức trọng tâm nhưng là kiến thức học sinh cần phải trình bày ở phầnđầu mỗi bài văn. Trên thực tế, khi bắtđầu nhận lớp tôi đã tiến hành kiểm tra khảo sát chất lượng học sinh. Qua đó, tôi nhận thấy rất nhiều học sinh chưa chú ý đề cậpđến những thông tin trên trong bài làm văn, cách giới thiệu về tác giả, tác phẩm nhiều khi do cảm tính nên dẫn tới tình trang thừa, thiếu thông tin hoặc là cả hai (vừa thừa vừa thiếu). Từđó tôi đặt ra mục tiêu từng bước một phải hướng dẫn học sinh cách trình bày khoa học, đảm bảo chuẩn kiến thức trong phầnđầu mỗi bài văn. - Phần 2 (Phân tích): Giáo viên định hướng cho học sinh tìm hiểu những kiến thức cơ bản, sâu rộng về tác phẩm. Bài họcđược triển khai theo các ý rõ ràng. Tuy nhiên ở mỗiđoạn văn tôi cũng giúp học sinh trình bày dưới dạng văn bản. Điều này xuất phát từ thực tế nhiều học sinh khả năng diễnđạt còn yếu. - Phần 3 (Các dạngđề cơ bản): Giáo viên giúp học sinh tìm hiểu các dạngđề cơ bản liên quan đến nội dung bài học, phần gợi ý được trình bày theo các ý chính. Với phần này học sinh sẽđược rèn luyện khả năng phân tích đề. - Phần 4: Bài tập thực hành ( Giáo viên giao bài tập, yêu cầu học sinh viết bài ở nhà vào một cuốn vở riêng, giáo viên kiểm tra đánh giá thường xuyên). Qua quá trình viết bài học sinh sẽ tiến bộ về kĩ năng và củng cố kiến thức một cách chắc chắn. 2.3.2 Ví dụ cụ thể: BàiHai đứa trẻ(Thạch Lam) Phần I: Tìm hiểu chung - Thạch Lam là thành viên của nhóm Tự lực văn đoàn (Văn đoàn lãng mạn) nhưng quan điểm nghệ thuật của ông lại có nét khác biệt. Trong bài tựa cho tập truyệnGió đầu mùa, nhà văn khẳngđịnh: "Đối với tôi văn chương không phải là một cách đem đến cho người đọc sự thoát li hay sự quên. Trái lại văn chương là một thứ khí giới thanh cao và đắc lực mà chúng ta có để vừa tố cáo và thay đổi cái thế giới giả dối và tàn ác vừa làm cho lòng người được thêm trong sạch và phong phú hơn". Với quan niệm như vậy, Thạch Lam đã tạođược nét đặc biệt trong mỗi sáng tác của ông là sự hoà quyện giữa bút pháp trữ tình lãng mạn và cảm quan hiện thực sâu sắc. - Thử sức và thành công ở nhiều thể loại nhưng sở trường của Thạch Lam vẫn là ở truyện ngắn. Mỗi câu chuyện của ông tựa như những bài thơ trữ tình đượm buồn. Truyện thường không có cốt truyện. Nhà văn chủ yếu khai thác thế giới nội tâm của nhân vật với những cảm xúc mong manh, mơ hồ. Có thể khẳngđịnh văn chương của Thạch Lam là kiểu văn thiên về cảm giác. - Tiêu biểu cho nét phong cách nghệ thuật này là truyện ngắnHai đứa trẻ (Nắng trong vườn-1938) Phần II: Phân tích 1. Bức tranh phố huyện khi chiều muộn và lúc đêm tối 1.1. Cảnh vật 3 https://camnangykhoa.net/

4. * Khung cảnh phố huyệnđược mở ra với những dấu hiệu của một ngày tàn. Đó là tiếng trống thu không- âm thanh quen thuộc báo một ngày kết thúc. Từng tiếng một vang ra rời rạc, trễ nải như càng làm tăng thêm sự tĩnh lặng và nhịp điệu buồn tẻ của phố huyện lúc chiều buông. Hơn nữa, qua cách miêu tả của Thạch Lam, tiếng trốngấy còn gợi cảm giác thật mơ hồ vì nó vang ra để gọi buổi chiều. Rồi, cùng với tiếng trống còn là tiếngếch nhái kêu ran ngoài đồng ruộng, tiếng muỗi vo ve trong cửa hàng của chị em Liên. Ngầnấy những âm thanh đã góp nhặt thêm những nét đặc trưng của vùng quê nghèo. - Hoà điệu với âm thanh là hình ảnhphương tây đỏ rực như lửa cháy và những đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn. Dường như ánh nắng của một ngày sắp tắtđang dồn hết sức lựcđể bừng lên với một thứ ánh sáng khác lạ- ánh sáng của sự tàn lụi, ánh sáng báo hiệu cho sự trở lại của bóng tối. Và quả thực, ngay sau đó bóng tốiđã hiện hữu: "Dãy tre làng trước mặt đen lại và cắt hình rõ rệt trên nền trời". Kì lạ hơn bóng tối như ngậpđầy trong đôi mắt của cô bé Liên để rồi dần dần xâm lấn, bủa vây lấy phố huyện khi đêm về. - Cũng như nhiều nhà văn khác, Thạch Lam thường miêu tả bóng tối. Nhưng chỉ ở trong truyện ngắn này bóng tối mới có đủ hình hài cung bậc. Từ cảnh nhá nhem tốiởđường phố và các ngõ con đến Tối hết cả, con đường thăm thẳm ra sông, con đường qua chợ về nhà, các ngõ vào làng lại càng sẫm đen hơn nữa. Rồi cả một vũ trụ thăm thẳm bao la nhưđầy bí mật và xa lạ với tâm hồn của hai đưa trẻ. Bóng tối còn đậmđặcđến mức cả tiếngđàn bầu của bác xẩm và tiếng trống cầm canh cũng không vang lên được: "Trống cầm canh ở huyện đánh tung lên một tiếng ngắn khô khan, không vang động ra xa rồi chìm ngay vào bóng tối" + Không dừng lạiởđó, để tô đậm thêm ấn tượng về cái mênh mông thăm thẳm của bóng đêm, Thạch Lam còn hướng ngườiđọcđến những nguồn sáng nhỏ nhoi. Đó là vệt sáng của những con đom đóm; nhữngkhe sáng lọt ra từ một vài cửa hàng; mộtchấm lửa nhỏ và vàng lơ lửng trong đêm tối; mộtquầng sáng thân mật của ngọnđèn nơi hàng nước chị Tí; từnghột sáng lọt qua phên nứa từ ngọnđèn của chị em Liên... Ánh sáng quá yếuớt không đủ sức xé rách màn đêm, ngược lại càng làm cho bóng đêm mịt mùng hơn. Bóng tối thời gian không khỏi gợi liên tưởngđến bóng tối cuộcđời và những nguồn sáng le lói không khỏi gợi nghĩđến những kiếp người chìm nhạt nơi phố huyện. Trên cái nền là miềnđất, miền trời dường như bị quên lãng ấy, Thạch Lam, bằng tất cả niềm cảm thương chân thành của mình đã hướng ngòi bút về những kiếpđời tàn tạ 1.2.Con người - Nhữngđứa trẻ nghèo ven chợ: Nhặt nhạnh những thứ còn xót lại sau một buổi chợ phiên như thanh nứa, thanh tre hay bất cứ thứ gì có thể dùng được. Chúng khiến Liên động lòng thương nhưng chính chị cũng không có tiềnđể mà cho. 4 https://camnangykhoa.net/

5. - Mẹ con chị Tí: Ngày chị Tí đi mò cua bắt tép, tối lại dọn hàng nước dưới gốc cây bàng. Dù không kiếmđược là bao nhưng ngày nào chị cũng dọn hàng từ chập tốiđếnđêm khuya. - Bác phở Siêu: không bán được nhiều hàng vì ở phố huyện này phở là một thức quà xa xỉ - Gia đình bác xẩm góp chuyện bằng mấy tiếngđàn bầu bật trong yên lặng. Thằng con bò ra đất nghịch nhặt những rác bẩn vùi trong cát - Cụ Thi điên: ngửa cổ uống một hơi cạn sạch cả cút rượu rồi loạng choạng lẫn vào bóng tối, tiếng cười khanh khách nhỏ dần về phía làng. - Chị em Liên: + Theo gia đình chuyển về phố huyện sinh sống do thầy Liên mất việc, gia cảnh sa sút + Họđược mẹ giao cho trông coi một cửa hàng tạp hoá nhỏ. Đó là một gian hàng ọpẹp thuê lại của bà lão móm, ngăn ra bằng một tấm phên nứa gián giấy nhật trình. + Hôm nay là buổi chợ phiên nhưng hai chị em không bán được nhiều. Dẫu vậy, họ vẫn kiểm hàng như lời mẹ dặn. => Có cảm giác những con người nơi đây làm việc theo thói quen, không tính toán, không mong đợi. Đến những câu đối thoại của họ cũng bị bỏ lửng; câu hỏi đưa ra không nhằm mụcđích tìm kiếm câu trả lời, không nhằm hiểu biết thêm điều gì thậm chí còn phụ hoạ thêm cho nhịp sống buồn tẻở phố huyện. Cảnh sốngấy gợi nhắcđến câu thơ thật buồn của Huy Cận: Quanh quẩn mãi giữa vài ba dáng điệu Tớihay lui cũng chừng ấy mặt người [...] Đời tẻ nhạt như tàu không đổi chuyến Vậy những con người nơi đây có mơướcđiểu gì? Chừng ấy người trong bóng tối mong đợi một cái gì tươi sáng hơn cho sự sống nghèo khổ hằng ngày của họ. Hi vọng rất mơ hồ này càng tô đậm thêm tình cảnh tội nghiệp của các nhân vật. Đến mơước cũng không dám mơ một cái gì định hình rõ nét. => Nếu các nhà văn khác day dứt trước thảm cảnhđói nghèo thì Thạch Lam lại day dứt trước cuộc sống tù đọng, quẩn quanh, mờ nhạt của con người. Đây là sự phát triển của nội dung nhân đạo mới của văn học Việt Nam giai đoạn 1930- 1945khi xuất hiện một tầng lớp các nhà văn có ý thức sâu sắc về cái tôi cá nhân và sự tồn tại có ý nghĩa của mỗi cá nhân trong xã hội. Qua Hai đứa trẻ, Thạch Lam đã rung lên một tiếng chuông cảnh tỉnhđể nhắc nhở, lay gọi: Những kiếp người nhỏ bé rất dễ bị xã hội lãng quên, bị chìm lấp trong đói nghèo, tăm tối. Họ có thể vô danh nhưng đừngđể họ vô nghĩa. 2. Phố huyện lúc có chuyến tàu đêm đi qua - Ở phố huyện này, đêm nào cũng có đoàn tàu chạy qua. Chờ đợi nó là niềm vui, niềm háo hức đối với hai đứa trẻ. Cho nên cô bé Liên dù đã rất buồn ngủ nhưng vẫn gượng thức. Còn An, trước khi ngủ, mi mắtđã sắp sửa rơi xuống vẫn không quên dặn chịđánh thức khi tàu đến. Có thể lấyđiều gì để lí giải cho sự chờđợi của hai chị em Liên? Họ chờđợi đoàn tàu để bán thêm hàng hay do sự tò mò của trẻ nhỏ? Không, họ chờ tàu vì lí 5 https://camnangykhoa.net/

6. do khác. chờ tàu để có thể thoát khỏi dù chỉ trong khoảnh khắc cuộc sống quẩn quanh bế tắc của phố huyện nghèo: + Đoàn tàu như mang đến một thế giới mới,làm thay đổi thực tại. Đó là một thế giới sáng sủa hơn với ánh sáng rực rỡ, nhộn nhịp hơn với âm thanh của còi tàu và tiếng xe rít mạnh vào ghi. + Đoàn tàu còn đưa hai chị em trở về với quá khứ, về với một tuổi thơđã mất. Tuổi thơấy gắn với kỉ niệm về những lầnđượcđi chơi bờ hồ, được uống những cốc nước lạnh xanh đỏ, được ngắm mộtHà Nội sáng rực vui vẻ và huyên náo... Tất cảđã trở thành một miền kí ức thiêng liêng trong ước vọng trở về của hai chị em Liên. + Đoàn tàu còn là biểu tượng cho giấc mơ về tương lai, về một cái gì tươi sáng hơn cho sự sống nghèo khổ hàng ngày => Đợi tàu không xuất phát từ nhu cầuđời sống vật chất mà xuất phát từ nhu cầu bức thiết về tinh thần, là nỗ lực vươn lên để không bị chìm nghỉm trong ao đời bằng phẳng. - Với ý nghĩađặc biệt như vậy nên khi tàu đến, hai chị em Liên đã ngắm nhìn nó với tất cả niềm say mê. Họ cùng đứng dậyđể nhìn đoàn xe vụt qua, rồi còn nhìn theo mãi chiếcđèn xanh treo trên toa sau cùng cho đến khi khuất sau rặng tre. - Và cũng bởi thế mà khi tàu qua đãđể lại trong hai chị em nỗi buồn bâng khuâng ngậm ngùi nuối tiếc. Có lẽ tâm trạngấy thể hiện rõ nhấtở hình ảnh Liên cầm tay em không đáp, cô lặng theo mơ tưởngđể sau đó trở về với hiện tại, với bóng tối, với cái mênh mông yên lặng, với ngọnđèn chị Tí- một chiếcđèn con chỉ chiếu sáng một vùng đất nhỏ.... =>Qua cảnhđợi tàu, Thạch Lam đã bày tỏ sự trân trọng nâng niu những khao khát đổiđời âm thầm của con người. Tổng kết: 1. Nghệ thuật: - Phối hợp nhuần nhị giữa bút pháp tả cảnh và tả tình: + Làm cho cảnh vật thấmđượm cảm xúc và trở nên có hồn + Làm cho thế giớiđược lạ hoá qua cảm giác của hai đứa trẻ => Bức tranh phố huyện còn là bức tranh tâm trạngđượcđan dệt bằng cảm giác - Kết hợp nhuần nhuyễn giữa lãng mạn với hiện thực, giữa tự sự với trữ tình trong loại truyện không có cốt truyện tạo nên sự pha trộn, thống nhất giữa nhiều sắc thái tương phản: Những hình ảnh êm đềm thi vị hoà trộn với hình ảnh gợi sự nghèo nàn lam lũ; ánh sáng hoà với bóng tối; cái ồn ào trong chốc lát hoà với cái im lặng mênh mông....Bằng cách thức như vây, Thạch Lam đã tìm được "Cái đẹp chính ở chỗ mà không ai ngờ tới..., cái đẹp kín đáo và che lấp của sự vật, cho người đọc một bài học trông nhìn và thưởng thức". 2. Nội dung: - Niềm cảm thương chân thành với những kiếp người sống cơ cực quẩn quanh - Niềm trân trọng, nâng niu những nét đẹp bình dị và khát khao đổiđời âm thầm của con người 6 https://camnangykhoa.net/

7. Phần III:Các dạng đề cơ bản Đề 1. Bức tranh phố huyện ( Hoặc bức tranh nhân thế )trong tác phẩmHai đứa trẻcủaThạch Lam Gợi ý: Sử dụng nội dung toàn bài Đề 2. Cảnhđợi tàu trong tác phẩmHai đứa trẻcủaThạch Lam Gợi ý: - Tóm tắt nội dung phầnđầuđể giới thiệu vị trí củađoạn trích trong tác phẩm - Phân tích cảnhđợi tàu ( Sử dụng mục II.2) - Khái quát về nghệ thuật, nội dung ( Phần tổng kết) Đề 3. Diễn biến tâm trạng của nhân vật Liên trong tác phẩmHai đứa trẻcủa Thạch Lam Gợi ý: Cần triển khai bài viết theo các luậnđiểm sau: * Tâm trạng buồn man mác khi chứng kiến cảnh phố huyện nghèo lúc chiều muộn - Cuộc sống nghèo khổđược gợi lên từ cảnh: + Ngày tàn + Chợ tàn ( Chợ vãn, trên đất chỉ còn rác rưởi => Chợ vốn là bộ mặt của một vùng quê. Nhìn vào cái chợ gầy guộc này người ta rất dễ hình dung về một cuộc sống nghèo khổ nơi phố huyện) + Những kiếp người tàn ( Nhữngđứa trẻ nghèo ven chợ, mẹ con chị Tí, cụ Thi điên, chị em Liên) + Đồ vật tàn: Chiếc chõng tre sắp gãy, cửa hàng ọpẹp... * Tâm trạng buồn thấm thía trước cảnh phố huyện lúc đêm về: - Buồn thấm thía trước cuộc sống chìm trong bóng tối ( Phần 1.1) - Buồn thấm thía trướcmột cuộc sống lặp lại( phần cuối mục 1.2) * Tâm trạng Liên trong cảnhđợi tàu: ( Phần 2) - Niềm khắc khoải háo hức chờ mong - Niềm hân hoan ngây ngất nhìn ngắm - Niềm bâng khuâng ngậm ngùi nuối tiếc - Lí do đợi tàu * Khái quát về nghệ thuật, nội dung Đề 4. Giá trị nhân đạo của tác phẩmHai đứa trẻ(Thạch Lam) Gợi ý: * Khái quát: Giá trị nhân đạo của một tác phẩm là sự thể hiện của tư tưởng nhân đạo- một khuynh hướng tư tưởng tiến bộ nhằm bảo vệ phẩm giá, quyền tự do và sự phát triển toàn diện nhân cách cá nhân trong các mối quan hệ xã hội * Luậnđiểm 1: Niềm cảm thương chân thành với những kiếp người sống cơ cực quẩn quanh - Để thể hiệnđượcđiều này trước hết nhà văn đãđưa ngườiđọcđến với không gian phố huyện nghèo ( Phần 1.1) - Những kiếp người tàn tạ ( Phần 1.2) 7 https://camnangykhoa.net/

8. * Luậnđiểm 2: Niềm trân trọng nâng niu những vẻđẹp bình dị và khao khát đổi đời âm thầm của con người - Những vẻđẹp bình dị: + Lòng thương người của Liên ( Chi tiết Liên nhìn nhữngđứa trẻ nghèo ven chợ) + Tâm hồn tinh tế nhạy cảm ( Chi tiết chị em Liên cảm nhậnđược mùi riêng của đất của quê hương, chi tiết 2 chị em cùng ngắm bầu trờiđêm) - Khát khao đổiđời âm thẩm: Cảnhđợi tàu ( Phần 3) Đề 5. Giá trị hiện thực của tác phẩmHai đứa trẻ(Thạch Lam) Gợi ý: * Luậnđiểm 1: Tác phẩm phản ánh chân thực cuộc sống cơ cực quẩn quanh của những kiếp người nhỏ bé ( Phần 1) * Luậnđiểm 2: Bức tranh hiện thựcđậm chất trữ tình + Viết bằng kí ức tuổi thơ: Thuở nhỏ Thạch Lam đã có thời gian theo gia đình về sốngở quê ngoại-Phố huyện Cẩm Giàng, Hải Dương. Đây là quãng đờiđể lại nhữngấn tượng sâu sắc, sau này đãđi vào nhiều trang viết của Thạch Lam trong đó có Hai đứa trẻ. Có thể nói ở thiên truyện ngắn này, trang đờiđã hoá trang văn + Hiện thựcđược cảm nhận qua tâm trạng: Nêu diễn biến tâm trạng của nhân vật Liên Đề 6. Đặcđiểm truyện ngắn Thạch Lam qua Hai đứa trẻ Gợi ý: Hai đứa trẻ là mộttruyện ngắn trữ tình * Về cốt truyện: Truyện dường như không có cốt truyện, toàn bộ câu chuyện được kể qua diễn biến tâm trạng của nhân vật chính * Về nhân vật: + Nhà văn không miêu tả những biểu hiện bên ngoài mà đi sâu vào thế giới nội tâm + Trong thế giới nội tâm nhân vật, nhà văn không đi sâu vào những cảm xúc mang tính chất nhận thức lí trí mà đi sâu khám phá những rung động mong manh mơ hồ * Về miêu tả thiên nhiên: Bên cạnh những cảnh gợi sự nghèo nàn tàn lụi, nhà văn hướng tới những hình ảnh gợi vẻ trữ tình thơ mộng * Về lời văn: Nhà văn chủ yếu sử dụng lối diễnđạt nhẹ nhàng, không dùng những từ ngữ tác động mạnh PHẦN IV: BÀI TẬP THỰC HÀNH Đề 4: Giá trị nhân đạo của tác phẩmHai đứa trẻ(Thạch Lam) ( Học sinh viết bài ở nhà vào một cuốn vở riêng, giáo viên kiểm tra đánh giá thường xuyên) 2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm - Cấu trúc bài học như trên đãđược tôi áp dụng trong thực tế giảng dạy tại lớp Văn 1 vào những buổi học ôn chiều. Theo những phản hồi từ phía học sinh kết 8 https://camnangykhoa.net/

9. hợp với kiểm tra đánh giá trực tiếp của giáo viên đứng lớp, đa số các em hiểu bài, nội dung và cấu trúc bài học phù hợp.Tôi xin dẫn ra đây ví dụ cụ thể về kết quả thi khảo sát chất lượng ôn tậpđợt 1 môn văn năm học 2013-2014 Kết quả thi khảo sát chất lượng ôn tập đợt 1 môn Ngữ văn năm học 2013- 2014 STT Họ tên Điểm thi Điểm khảo sát 5 4 3 3 4,5 4 4 4,5 5 3 3 4 5 6 6 3 4 4 3 3 4 5 6 4 5 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 Thống kê: Kì thi Khảo sát chất lượng ôn tậpđợt 1 Điểm kiểm tra cuối đợt 6,5 5 4 5,5 6 5 6 5.5 7.5 5.5 5 5 6 7 8 5 6 5 6.5 5 5.5 6.5 8.0 6 8.0 Nguyễn T. Phương Anh Nguyễn V. Huyền Anh Hoàng Dũng Vũ Khánh Duy Phạm Thị Giang Lồ Thị Hà Lương Thị Hải Trương Thị Hoài Phạm Thị Huệ Vũ Thị Hường Lục Văn Hưởng Nguyễn Tiến Hữu Mà Thị Huyên Pờ Thị Kiều Kim Tuyết Loan La Thế Lưu Lương Thảo Mi Lục Diễm Phúc Vàng Thị Phương Nguyễn Tùng Sơn Lý Chỉn Tấn Vương Thị Thi Hoàng Thị Hải Vân Hoàng Thị Xuân Tạ Thị Xuân Điểm < 5 17 Điểm ≥ 5 8 Điểm ≥ 8 0 1 21 3 9 https://camnangykhoa.net/

10. 3. KẾT LUẬN 3.1.Ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm Thống nhất chung cho kiểu bài soạn giảng ôn thi tốt nghiệp và đại học ở các giáo viên Cung cấp và hướng dẫn khoa học lượng kiến thức cần và đủ cho học sinh, tránh tình trạng phiến diện, học lệch, học tủ ở môn văn Nâng cao chất lượng môn Văn ở các kì thi 3.2. Khả năng áp dụng Cấu trúc bài dạy nhưđã trình bày có thể áp dụng khi tiến hành ôn tập cho học sinh tại các lớp ôn khối C,D. 3.3. Bài học kinh nghiệm Giáo viên soạn giảng theo cấu trúc mới để học sinh ôn tập có cái nhìn toàn diện về tác phẩm từ đó sẽ linh hoạt, sáng tạo trong các đề văn ra theo định hướng mở Học sinh có soạn bài ở nhà, có đủ sách giáo khoa và tài liệu tham khảo 4.Kiến nghị Trong quá trình giảng dạy, tôi cũng nhận thấy khó khăn khi trình độ nhận thức của học sinh lớp dạy không đồngđều. Có những học sinh nhận thức khá, chỉ cần giáo viên gợi dẫn những ý chính là nắm bắtđược vấnđề. Nhưng có nhiều học sinh khả năng diễnđạt còn kém, học tập thụđộng. Vì thế cá nhân tôi mong muốn và đề nghị nhà trường một số vấnđề sau: - Khi phân học sinh vào các lớp học ôn theo khối C, D cần có sự rà soát chặt chẽ đảm bảo sựđồngđều tương đối về trình độ học sinh. - Thư viện nhà trường cần được bổ sung những sách văn mới phù hợp với yêu cầu kiểm tra, đánh giá mới Trên đây là kinh nghiệm nhỏ của tôi trong quá trình giảng dạy. Rất mong nhận được những ý kiếnđóng góp từ phía các đồng nghiệp và lãnh đạo nhà trường. 10 https://camnangykhoa.net/

11. Tài liệu tham khảo Phan Trọng Luận (2 tập)(Chủ biên) và các tác giả: Thiết kế bài học Ngữ văn 11- NXBGD,2009. 11 https://camnangykhoa.net/