Một số biện pháp khắc phục tình trạng học sinh đọc chưa đạt chuẩn môn Tập đọc

1. SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM RÈN HỌC SINH ĐỌC DIỄN CẢMLỚP 5 A. ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Cơ sở lí luận: Trong chương trình Tiểu học mục tiêu của môn Tiếng Việt ở Tiểu học được xác định là: - Hình thành và phát triển ở học sinh các kĩ năng sử dụng Tiếng Việt, (nghe, nói, đọc, viết) để học tập và giao tiếp trong các môi trường hoạt động của lứa tuổi. - Thông qua việc dạy và học Tiếng việt góp phần rèn luyện thao tác tư duy. - Cung cấp cho học sinh những kiến thức sơ giản về Tiếng Việt và những hiểu biết sơ giản về xã hội, tự nhiên, con người, về văn hóa văn học Việt Nam và nước ngoài. - Bồi dưỡng tình yêu Tiếng Việt và hình thành thói quen giữ gìn sự trong sáng và giàu đẹp của Tiếng Việt hình thành nhân cách con người xã hội chủ nghĩa. - Phân môn Tập đọc trong Tiếng Việt là một trong những phân môn quan trọng bởi có đọc tốt thì mới học tốt Tiếng Việt. Đọc tốt ở phân môn Tập đọclà các em được củng cố khắc thêm những tri thức, kĩ năng học tốt các môn khác của Tiếng Việt và các môn học khác. Chức năng của phân môn Tập đọclà luyện đọc: rèn cho học sinh đọc đúng, đọc trôi chảy, tiến tới đọc hay (đọc diễn cảm). Thông qua đọc đúng, đọc hay học sinh cảm thụ được cái hay cái đẹp của bài văn, bài thơ…Nó là chìa khóa đưa các em vào kho tàng văn hóa, khoa học, gíup các em nhận ra những tinh hoa của dân tộc đang được tàng trữ trong sách vở. Mỗi bài tập đọc là một văn bản là một bức tranh thu nhỏ về hiện thực về cảnh đẹp đất nước, con người, xã hội… Mặt khác, thể hiện được tâm hồn của tác giả không chỉ có nội dung hấp dẫn của bài văn bài thơ mà còn phụ thuộc vào người đọc tác phẩm đó. Trước hết người đọc phải đọc đúng, đọc chính xác, đọc trôi chảy, tiến tới đọc diễn cảm, đọc theo vai thìmới diển tả cảm xúc, tình cảm, thái độ của tác giả bộc lộ qua từng nhân vật trong tác phẩm. Bởi vậy nâng cao năng lực đọc học sinh nhất là đọc đúng, đọc diễn cảm là hết sức cần thiết đối với giáo viên cuối bậc tiểu học. Cũng từ lí do đó tôi nhận thấy mình cần phải rèn đọc cho học sinh và tôi đã tìm ra “một số biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh thông qua tiết Tập đọc” vì tôi cho rằng học sinh muốn đạt kết quả tốt trong học tập thì bản thân phải đọc thông viết thạo. 2. Cơ sở thực tiễn: + Qua nhiều năm nhà trường phân công giảng dạy lớp 5 và qua dự giờ trao đổi học tập lẫn nhau trong đồng nghiệp và được hội giảng cấp trường. Còn bộc lộ nhiều tồn tại như sau: + Có những học sinh học tới lớp 5 đọc vẫn chưa lưu loát,chưa hay, ngắt nghỉ chưa đúng, nhấn giọng văn bảncòn tùy tiện. Các em không hiểu được nội dung không hiểu được nghệ thuật, không hiểu được cái hay cái đẹp của tác phẩm. Bởi vì trình độ 1 https://dethilop11.com/

2. học sinh không đồng đều, chưa nắm vửng kĩ nội dung bài chưa cảm nhận được cái hay của bài tập đọc. + Mặt khác, địa bàn của trường còn bị ảnh hưởng của ngôn ngữ đia phương nên học sinh phần lớn còn đọc sai, phát âm nhằm lẫn ch/tr ; s/x ; d/gi/v ; dấu hỏi dấu ngã. Trong các giờ dạy tập đọc, việc rèn đọc cho học sinh còn hạn chế giáo viên chưa chú ý rèn đọckhi học sinh phát âm sai, khi ngắt nghỉ chưa đúng. Trong việc rèn đọc diễn cảm mang tính chất hình thức, nhiều giáo viên còn lúng túng trong việc hướng dẫn học sinh rèn đọc:đọc thành tiếng, đọc thầm. Ngược lại, trong giớ tập đọc có giáo viên chỉ chú trọng đến việc tìm hiểu nội dung bài, số lượng học sinh đọc trong lớp còn ít, chưa biết lên giọng, hạ giọng khi nào, nhấm giọng ở những từ ngữ nào. Nhất là khi đọc lời các nhân vật chưa thể hiện được tính cách của các nhân vật, qua giờ dạy chưa đạt được mục tiêu tiết học. Trước tình hình như vậy bản thân tôi suy nghĩ rất nhiều là người giáo viên truyền thụ kiến thức cho học sinh. Qua tìm hiểu cách đọc của học sinh sau đó nghiên cứu kĩ tính chất và nhiệm vụ của phân môn tập đọc, tôi thấy rằng mỗi bài đều có cách đọc riêng, một cách đọc diễn cảm khác nhau cần khai thác triệt để , để từ đó giúp các em từng bước kịp thời sửa chữa và đi đến đọc đúng, đọc trôi chảy, đọc diễn cảm đồng thời cảm thụ tốt bài tập đọc . Muốn vậy trước tiên với bản thân tôi phải cố gắng trau dồi nghiệp vụ chuyên môn ở các bạn đồng nghiệp dự giờ, thao giảng, nghiên cứu sách giáo khoa, sách tham khảo về phạm vi môn Tiếng Việt và sự chỉ đạo của cấp trên tạo cho bản thân nhiều phương pháp dạy tốt Đối với học sinh phải tạo được cảm xúc cho các em trước mỗi bài tập đọc, phải tạo được một lớp học một không khí thoải mái, tránh gò bó, để học sinh dễ dàng trực cảm với bài văn, tất cả đều hướng về tiết học, có tâm trạng chờ đợi và chú ý khi thầy- bạn đọc bài. + Mức độ đọc diễn cảm có thể tiến hành rèn luyện từ thấp đến cao như: + Đọc diễn cảm đúng theo ngữ điệu từng loại câu,biết hạ giọng hoặc cao giọng theo câu hỏi, câu kể, câu cảm, câu cầu khiến. + Biết nhấn mạnh các từ ngữ quan trọng câu, nhấn mạnh các tiếng gieo vần trong thơ ( thường là các từ gợi tả, gợi cảm, từ dùng để hỏi ...). Làm nổi bật ý nghĩa của câu văn ,câu thơ. + Biết ngắt nhịp đúng các vế ( ở giữa câu và nhịp thơ). + Biết diễn tả đúng tình cảm của từng đoạn văn , khổ thơ ( giọng vui, buồn,phấn khởi,hào hứng hoặc trang nghiêm). + Biết thay đổi giọng đọc văn đối thoại theo tính cách của từng nhân vật + Biết đọc phân biệt lời của tác giả ( thường là giọng kể ) với lời nhân vật. + Phân biệt và phát âm chính xác các phụ âm đầu, vần, thanh. + Nắm được các từ khó và luyện phát âm. + Luyện đọc diễn cảm, từng cụm từ, đoạn văn,... - Việc giúp học sinh đọc tốt cũng góp phần giúp các em cảm thụ tốt bài văn, vì khi đọc bài học sinh đã ít nhiều cảm thụ ; các em đọc diễn cảm ngày càng hay thì 2 https://dethilop11.com/

3. mức độ cảm thụ bài văn của các em càng sâu sắc và phong phú . Do đó với mỗi bài tập đọc cũng như từng đối tượng học sinh mà tôi luôn rèn luyện cho học sinh để các em kịp thời sữa chữa và đọc tốt hơn. 3.Tính mới của đề tài Nghiên cứu đề tài này, tôi nhằm tìm hiểu thực trạng học tập đọc của học sinh lớp 5 mà tôi đang chủ nhiệm. Cũng như những nguyên nhân dẫn đến việc đọc chưa đạt chuẩncủa các em từ đó đề ra các giải pháp khắc phục góp phần giáo dục toàn diện cho các em, và nâng cao chất lượng giáo dục cho nhà trừơng. Trong đề tàinày, vấn đề tôi nghiên cứu ở đây“ Một số biện pháp khắc phục tình trạng học sinh đọc chưa đạt chuẩn môn tập đọc” và chỉ nghiên cứu trên những học sinh lớp 5mà tôi đã chủ nhiệm có những khó khăn về đọc. Nhằm tìm ra những phương pháp hạn chế tối đa tình trạng học sinh đọc chưa đạt chuẩn trong môn Tập đọc. B. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 1. ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH: a) Thuận lợi: Được sự chỉđạo, quan tâm sâu sát của chi bộĐảng, của Ban Giám Hiệu, của Công đoàn giáo dục cơ sở cùng sự giúp đỡ của tất cả các ban ngành trong HĐSP nhà trường. Giáo viên chủ nhiệm năng nổ, thích học hỏi, tìm tòi sáng tạo trong dạy học, là người trực tiếp dạy lớp nên thời gian tiếp xúc với lớp rất nhiều hàng ngày, đó là cơ sở cho việc rèn đọc diễn cảm tốt hơn cho từng đối tượng học sinh . Hầu hết các phụ huynh học sinh đều rất quan tâm đến việc học của các em. Đội ngũ cán sự lớp tập trung những thành viên tích cực, ham học và hoạt động năng nổ. b) Khókhăn: Đầu năm học 2017 - 2018 tôi được Ban Giám Hiệu nhàtrường phân công chủ nhiệm lớp 5B. Đây là lớp 4B của năm học 2016-2017 có nhiều em lười học, ham chơi, thường không thuộc bài, không làm bài tập ảnh hưởng đến đọc còn chậm đọc không đúng yêu cầu... ảnh hưởng đến kết quả của lớp. Trình độ học sinh trong lớp chủ yếu ở mức đạt chuẩn (TS: 18/12) - HS trên chuẩn: 6 - HS đạt chuẩn: 10 - Chưa đạt chuẩn:2 Nhiều em có hoàn cảnh khókhăn, cha mẹ đi làm xa phải sống cùng ông bà, nhà xa trường, ít dành thời gian cho việc học. Đa số học sinh chưa ý thức học tập còn ham chơi. Một số phụ huynh học sinh phải bươn chải cuộc sống, ít cóđiều kiện để quan tâm chăm sóc con cái (Như đi làm xa tận TP HCM, làm thuê các tỉnh lân cận vài tháng mới về một lần gởi con ở nhàngoại, nội, dì, cậu, chú, bác, …) Khuôn viên nhàtrường khá hẹp, sân trường là đường giao thông qua lại của nhiều người dân trong xóm ấp làm ồn cho việc học tập của các em. 3 https://dethilop11.com/

4. 2. THỰC TRẠNG VÀ CÁC VẤN ĐỀ CẦN GIẢI QUYẾT: Trong quá trình giảng dạy ở lớp 5 và qua các tiết dự giờ của đồng nghiệp trong khối, tôi nhận thấy chất lượng đọc của học sinh chưa đạt cònrất thấp chỉ khoảng 40% (số học sinh lớp) đọc tốt, đúng yêu cầu và thường là học sinh trên chuẩn và đạt chuẩncòn lại khoảng 40% ( số học sinh lớp) đọc chưa tốt chưa đúng yêu cầu của bài tập đọc. Ví dụ như: + Đọc còn chậm so với qui định. + Đọc sai từ. + Đọc thêm từ, bớt từ. + Ngắt nghỉ không đúng chỗ. + Đọc đánh vần. - Nhìn chung đây là vấn đề chung mà tất cả các lớp học ở tiểu học nói chung và trường tiểu hoc Minh Diệu Bnói riêng đều mắc phải. - Vì vậy lớp 5do tôi chủ nhiệm cũng không ngoại lệ. - Năm học: 2017 – 2018 lớp 5do tôi chủ nhiệm có tổng số học sinh là: 18/12. - Sau khi nhận lớp tôi đã tự kiểm tra và thống kê được chất lượng đọc của lớp như sau: Tổng số HS tham gia KT 19/9 6 33,33 Với chất lượng học sinh như thế, tôi luôn trăn trở và suy nghĩ“tại sao chất lượng đọc của học sinh lớp tôi lại thấp như thế ? Đến cuối năm chất lượng sẽ ra sao?. Từ những trăn trở trên, tôi đã ra sức tìm hiểu, tôi đã xác định được những nguyên nhân dẫn đến việchọc sinhđọcchưa đạt chuẩn củalớp tôi như sau: a) Về phía giáo viên: - Chưa thường xuyên rèn đọc, rèn phát âm, những phụ âm sai. Chưa đầu tư quỹ thời gian và chưa rèn dứt điểm dẫn đến ảnh hưởng tới học sinh. Nhiều giáo viên đọc chưa hay, chưa đúng nhấtlà ở các lớp dưới làm ảnh hưởng không nhỏtới việc đọc của học sinh khi học 29 chữ cái. - Hơn nữa trong giờ tập đọccó giáo viên chưa chú ý đến học sinh đọc sai, chỉ chú ý đến học sinh đọc đúng, đọc hay. Các em này đọc làm việc liên tục trong giờ học do vậy các em đọc đạt chuẩn càng đọc tốt hơn, em đọc chưa đạt cũng không có tiến bộ gì. - Giáo viên còn nặng về phương pháp truyền thống, nặng thuyết trình không chú ý năng lực chủ động của học sinh. Gọi học sinh đọc ít, kể cả khâu rèn đọc và đọc giảng. Nhất là khi đọc diễn cảm giáo viên chỉ gọi một em trên chuẩnđọc mang tính chất hình thức.Chưa chú ý đến việc rèn đọc cho học sinh, nhận xét bạn đọc Chưa đạt chuẩn SL 2 Trên chuẩn Đạt chuẩn SL % SL 10 % % 55,55 11,11 4 https://dethilop11.com/

5. đúng hay sai để sửa cho bạn và điều chỉnh mình khi đọc sai. Khi học sinh đọc sai đọc lại thì chưa rèn dứt điểm những phụ âm đầu hay sainhiều. - Chưa chú ý đến đọc nhóm đôi nối tiếp, đọc cho bạn nghe và ngược lại. - Chưa chú ý đến khâu rèn đọc thường xuyên ở các tiết dạy tập đọc và các tiết học khác. + Chưa đổi mới cách kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh. + Môi trường học tập chưa được thân thiện cho học sinh. b) Về phía học sinh - Ham chơi, lười học, lười đọc sách báo, không chú ý cách hướng dẫn đọc của thầy, khôngnghe những bạn đọc đúng để mình học tập. - Việc chuẩn bị bài ở nhà chưa kĩ, không luyện đọc nhiều lần trước khi đến lớp. - Hỏng kiến thức từ những lớp trước. - Hoàn cảnh gia đình nghèo, thiếu sự quan tâm của cha mẹ. - Đi học không đều. c) Về phía gia đình. Chưa xác định được tầm quan trọng của việc học, nên còn xem nhẹ việc học của con em mình. Chưa cósự kết hợpchặt chẽ với nhà trường và giáo viên chủ nhiệm. Đồng thời còn giao phó cho giáo viên. Một phần do một số gia đình khó khăn phụ huynh các em phải đi làm mướn nên không có thời gianquan tâm đến việc học của con em mình. Bên cạnh đó còn có một số phụ huynh ít học nên gặp khó trong quá trình dạy con em họ họctập. 3. CÁC BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ: Từ thực trạng và những nguyên nhân dẫn đến việc học chưa tốt môn tập đọc của học sinh, để giải quyết được mục đích yêu cầu của tiết tập đọc và khắc phục những nguyên nhân tối đa trên tôi đã tiến các biện pháp, giải pháp những nội dung cụ thể sau: a)Một số công việc chuẩn bị của giáo viên và học sinh: * Đối với giáo viên: - Trước hết muốn cho học sinh đọc thành tiếng đúng thì giáo viên phải đọc hay ( đọc diễn cảm đúng). Để đạt được yêu cầu trên thì giáo viên phải rèn luyện bản thân mình đọc đúng, đọc hay . Không cho phép giáoviên dạy đọc mà đọc chưa chuẩn,trước khi đọc bài thì giáo viên phải đọc bài nhiều lần, đọc thể hiện được cảm xúc của tác giả khi viết bài văn đó. Dành quỹ thời gian cho việc soạn bài và thiết kế các hoạt động cụ thể của thầy tròở từng đoạn của bài. Thầy phải chú ý đến khâu rèn đọc cho học sinh, chú ý đến đối tượng học sinh đọc chưa đạt. Giáo viên phải nên sửa, rèn dứt điểm cho học sinh phát âm sai ở từng cặp phụ âm đầu mà em đó hay phát âm sai hoặc đọc chưa đúng. - Tham khảo nội dung sách hướng dẫn giảng dạy để lựa chọn nội dung, phương pháp, hình thức học tập cho phù hợp với đối tượng của lớp mình. 5 https://dethilop11.com/

6. - Sưu tầm đồ dùng dạy học, tranh minh họa phục vụ cho bài dạy giúphọc sinh hứng thú tiếp thu bài sâu hơn. - Chú ý đếnyêu cầu của phân môn tập đọc: Đó là rèn đọc, rèn đọc càng nhiều càng tốt. - Ngay từ đầu năm học, sau khi ổn định lớp, tôi liền liên hệ với giáo viên chủ nhiệm năm trước (lớp 4) đểtìm hiểu về đặt điểm của từng học sinh trong lớp. Khi thu thập đầy đủ thông tin của từng học sinh, tôi liền phân chia lớp thành những đối tượng sau: + Nhóm đoc trên chuẩn. + Nhóm đọc đạt chuẩn. + Nhóm đọc chưa đạt chuẩn. + Nhóm học sinh đi học đều. + Nhóm học sinh đi học không đều. +Nhóm học sinh đi học thụ động, ít phát biểu. - Sau khi phân chia lớp thành các nhóm đói tượng xong tôi tiếp tục điều tra về hoàn cảnh sống của từng học sinh thông qua các bạn cùng lớp ở gần nhà và trực tiếp đến thăm nhà các em theo thứ tự ưu tiên sau: + Nhóm học sinh chưa đạt chuẩn. + Nhóm học sinh thường xuyên nghỉ học. + Nhóm học sinh ít phát biểu. + Nhóm học sinh đạt chuẩn. + Nhóm học sinh trên chuẩn. - Lúc này, tôi tiếp tục bổ sung vào bảng thống kê của tôi thêm các nhóm đối tượng sau: + Nhóm học sinh còn nghèo. + Nhóm học sinh mồ côi. + Nhóm học sinh thiếu sự quan tâmcủa gia đình. - Khi đã có đầy đủ các thông tin cá nhân về học sinh,tôi tổng hợp và ghi lại vào “ sổ thông tin về học sinh”. Cách ghi như sau: Ví dụ: + Em Văn Quốc Toàn: cha mẹ đi làm ăn xa ở với ông bà nộithiếu sự quan tâm đã dẫn đến việc ít đọc vàtrở nên thụ động… + Các em: Huỳnh Chí Thảo, Lưu Hoàng Kha, Dương Yến Nhi, Phạm Thị Như Ý. Phần lớnsống chung với ông bàkhông biết chữ, gia đình nghèo nên không hướng dẫn dạy cho các emhọc ở gia đình. *. Đối với các em học sinh: - Yêu cầu học sinh đọc bài kĩ trước ở nhà, có đọc bài trước ở nhà học sinh mới biết được từ nào khó đọc, hay sai để đến lớp nghe giáo viên hướng dẫn sửa chữa. - Học sinh thường xuyên rèn đọc đúng bất kì một văn bản nào nói chung hay các tiết tập đọc nói riêng. 6 https://dethilop11.com/

7. - Cần có sự ham thích đọc, có ý thức tự đọc. Sưu tầm những loại sách, báo, truyện tranh để đọc. - Với cách làm trên sẽ giúp ít cho học sinh rất nhiều trong việc lựa chọn,sử dụng các phương pháp và hình thức tổ chức dạy học,góp phần nâng cao chất lượng giáo dục. vì có câu “ Biết người biết ta trăm trận trăm thắng”. b) Tổ chức lớp. - Căn cứ vào đặc điểm của học sinh, tôixếpthời gian cho các em học nhóm nhà bạnhoặc giờ ra chơi,theo hướng một em trên chuẩn kèm một em dưới chuẩn hoặc một em đọc tốt kèm một em đọc chưa tốt, để các em có điều kiện hỗ trợ lẫn nhau cùng tiến bộ. - Ngoài cách sắp xếp trên tôi còn thường xuyên tổ chức phụ đạo thêm giờ như: 10 phút đầu giờ, ra chơi.Tôi thườngkhuyến khích các em đọc thêm các bài tập đọc hoặc mượn truyện tranh, sách báo của thư viện đọc để bổ sung cho việc đọc diễn cảm. c) Đẩy mạnh vai trò của ban đại diện cha mẹ học sinh. - Đầu năm tôi liền mở cuộc họp phụ huynh học sinh. Mục đích của cuộc họp nhằm: -Thông báo kết quả học tập của con em đễ phụ huynh nắm. -Tuyên truyền với phụ huynh về phần quan trọng của việc học đối với phụ huynh. - Cùng phụ huynh xây đựng thời gian biểu học ở nhà cho học sinh. - Thông báo thời gian phụ đạo, yêu cầu phụ huynh phối hợp, nhắc nhỡ, dạy kèm thêm ở nhà và mua sắm đầy đủ những dụng cụ phục vụ cho việc học tập của học sinh. - Lắng nghe ý kiến đóng góp và đềxuất của phụ huynh về hoạt động của nhà trường. - Vận động học sinh thành lập quỹ hỗ trợ học sinh nghèo đễ các em đều được đến lớp góp phần làm giảm tỉ lệ học sinh bỏ học giữa chừng và nâng cao chất lượng học tập của học sinh. d) Gây sự hứng thú tích cực học tập cho học sinh trong các tiết học. - Để làm được điều này, giáo viên cần phải thực hiện các nhiệm vụ sau: - Đổi mới phương pháp dạy học: là dạy học lấy học sinh làm trung tâm, học sinh đóng vài trò chủ đạo, giáo viên làm người hướng dẫn, phát huy tối đa tính năng động sáng tạo của học sinh. - Sử dụng tối đa các thiết bị, đồ dùng dạy học trong các giờ dạy ( tuyệt đối không được dạy chai). -Kết hợp nhuần nhuyễn các phương pháp dạy học trong một giờ, một tiết dạy: Ví dụ như: + Phương pháp đàm thoại. + Phương pháp trực quan. + Phương pháp thảo luận nhóm. + Phương pháp đóng vai. 7 https://dethilop11.com/

8. + Phương pháp trắc nghiệm. + Phương pháp trò chơi. - Luôn tạo sự thoải mái cho học sinh ngồi học và đảm bảo tính “ vừa học vừa chơi”. - Tạo điều kiện để học sinh được giao tiếp với nhau, thường xuyên nhằm khắc phục rào cản giữa học sinh chưa đạt chuẩn và học sinh đạt chuẩn, trên chuẩn. giữa học sinh con nhà nghèo và con nhà giàu. - Đổi mới phương pháp nhận xét đánh giá và đảm bảo sự công bằng. + Khi nhận xét sản phẩm của học sinh, giáo viên không nên đem những sản phẩm chưa tốt ra phê bình trước lớp. Vì làm như vậy sẽ tạo cho học sinh sự mặt cảm đối với bạn bè trong lớp. Giáo viên nên chọn những sản phẩm tốt nhất để tuyên dương trước lớp nhằm tạo sự hưng phấn cho học sinh. Còn những học sinh học chưa tốt sẽ tự điều chỉnh chỗ sai của mình mà không bị thầy (cô) chê trước lớp. + Khi đánh giá, giáo viên nêu rõ cho học sinh biết vì sao các em được đánh giá như vậy để định hướng cho các em khắc phục. - Dạy theo đối tượng học sinh. - Do áp lực về thời gian của mỗi tiết dạy và sợ trễ chương trình nên buổi dạy giáo viên chỉ tập trung vào việc thực hiện mục tiêu của bài dạy đặt ra. Chính vì vậy khi dạy tập đọc, giáo viên vừa đưa ra yêu cầu chung cho cả lớp còn những học sinh chưa đạtthì ít được quan tâm đến vì sợ các em làm mất thời gian của mình. Do đó kĩ năng đọc của các em rất chậm phát triển. chính vì vậy dạy theo đối tượng học sinh là hết sức cần thiết. VD: Khi dạy luyện đọc cho học sinh, tôi cũng luyện đọc cho học sinh theo thứ tự: luyện đọc từ câu - đọc đoạn - đọc bài. - Như ở phần luyện đọc từ khó ngoài các từ được gợi ý trong sách giáo viên tôi còn cho học sinh tự tìm. Khi các em nêu, tôi ghi lên bảng lớp sau đó cho học sinh chưa đạtluyện đọc cá nhân, tổ, lớp. - Ở phần luyện đọc câu thì tôi tập trung vào học sinh chưa đạt và học sinh đạt chuẩn. Còn phần luyện đọc đoạn vàbài tôi tập trung từ học sinh trên chuẩn. - Để thực hiện mục đích, yêu cầu rèn đọc, luyện tập cụ thể cho học sinh trong giờ Tập đọc. tôi chú ý đến các khâu sau: 3.1. Luyện đọc đúng: - Đọc đúng là sự tái hiện mặt âm thanh của bài đọc một cách chính xác, không có lỗi. Đọc đúng là không đọc thừa, không đọc thiếu từng âm, vần và tiếng. Đọc đúng còn bao gồm đọc đúng các âm thanh, ngắt nghỉ hơi đúng chỗ. Biện pháp: Từ đầu năm, tôi đã phân loại học sinh, nắm được mức độ đọc của từng em. Từ đó có kế hoạch luyện đọc cho từng em. Trước khi dạy mỗi bài tập đọc, tôi dự tính các lỗi học sinh dễ mắc phải, những từ, câu khó học sinh chưa đọc tốt để luyện. Trong quá trình rèn đọc tôi giúp học sinh hiểu rằng, các em không chỉ đọc cho thầy và bản thân nghe mà phải đọc to, rõ cho cả lớp nghe. Có như vậy thì các bạn 8 https://dethilop11.com/

9. trong lớp mới nhận xét và cho chúng ta ý kiến hay như: đọc hay, chưa hay, sai từ, thừa,thiếu…. từ đó các em sẽ sữa chữa và phát huy tốt. * Phát âm sai tiếng có phụ âm đầu s/x VD: khi dạy bài: “ Những con sếu bằng giấy” Tiếng Việt 5 tập 1. HS phát âm sai từ “ con sếu, Xa-da-cô Xa-da-ki, Hi-rô-si-ma, xúc động” do cách phát âm sai của phương ngữ địa phương. + GV đọc lại từ học sinh đọc sai gọi vài học sinh đọc lại (học sinh sai). + Nếu cách phát âm theo không được tôi sẽ dùng cách mô tả. vì âm “s” là âm mũi khi phát âm nó các em sờ tay vào mũi thấy rung thì đọc mới đúng. Sau đó tôi cho các em phát âm “s”(vài lần) khi học sinh đọc âm đúng tôi mới cho phát âm lại từ sai. Ví dụ : Bài Thái sư Trần ThủĐộ Luyện đọc đúng các âm đầu: Suy nghĩ, quở trách, vượt qua, ví như,…. * Phát âm sai âm chính: VD: dạy bài: “ Đất Cà Mau” ( Tiếng Việt 5tập 1). Có từ “ Cà Mau” Đọc “Cà Mau” không đọc “Cà Mâu”. * Phát âm các từ phiên âm nước ngoài. Với các bài có nhiều tên riêng nước ngoài như: “A-lếch-xây”, “ Mo- ri-xơn”, “ Nen-xơn Man-đê-la”, “Vin-hem ten”, “A-ri-ôn”... tôi đều viết lên bảng, đọc trước mới cho học sinh đọc sau. * Với phương pháp trên và tôi đã áp dụng ngay từ đầu năm nên học sinh tôi phát triển khả năng đọc rất nhanh. 3.2. Luyện cách ngắt,nghỉ hơi. Bên cạnh việc hướng dẫn cho học sinh đọc đúng các tiếng, từ khó tôi hướng dẫn các em đọc đúng ngữ diệu câu ( ngắt,nghỉ hơi ) đúng chỗ. Tôi hướng dẫn cách đọc như sau: + Ngắt sau dấu phẩy: là dấu được đặt vào khi câu văn chưa hoàn chỉnh sẽ còn ý tiếp nối theo sau. Sau dấu phẩy ta nghỉ ngắn và lên giọng một chút. + Ngắt sau dấu chấm: là dấu báo hiệu ý trọn vẹn vì vậy nghỉ hơi dài hơn dấu phẩy, bằng một nữa so với dấu chấm xuống dòng và hạ thấp giọng. + Ngắt hơi sau dấu hai chấm: là dấu báo hiệu điều sẽ được trình bày, giải thích thuyết minh vấn đề vừa nêu, khi đọc ngừng lại một chút và hơi hạ giọng. + Đặt biệt với câu có dấu chấm lửng, khi đọc học sinh còn lúng túng không biết đọc như thế nào, tôi hướng dẫn các em đọc kéo dài chỗ có dấu chấm lửng. VD: Trong bài: “ Tiếng rao đêm” Tiếng Việt 5 tập 2. - Có câu “ Bánh…giò…ò…ò…!” - Hoặc với câu chỉ nói ngập ngừng, chưa nói hết thì khi đọc cần nghỉ hơi một quãng bằng thời gian phát âm một tiếng và đọc với ngữ điệu yếu. - Ngoài ra, đọc đúng còn bao gồm đọc đúng cả tiết tấu, ngắt hơi, nghỉ hơi, ngữ điệu câu. 9 https://dethilop11.com/

10. - Với câu dài không có dấu phẩy ta cần dựa vào nghĩa của từ. Nhờ hiểu nghĩa và các mối quan hệ ngữ pháp mà học sinh đọc đúng chỗ ngắt giọng và ngược lại. chỗ ngắt giọng cũng là căn cứ đễ người nghe hiểu chính xác được ý nghĩa, nội dung bài đọc. muốn hướng dẫn học sinh đọc những câu dài tôi đã tìm hiểu vàsoạn trước câu văn dài, xác lập chỗ cần ngắt giọng. - Đối với những bài văn xuôi, khi đọc ngoài việc tìm những dấu câu đặc biệt (câu hỏi, câu cảm, câu khiến,…) để hướng dẫn học sinh đọc đúng, giáo viên còn phải chú trọng đến việc ngắt hơi ở những chỗ không có dấu câu nhưng là những chỗ tách ý, tôi đã dựa vào nghĩa và quan hệ ngữ pháp để xác định đúng cách ngắt nhịp đúng các câu. Ví dụ: “ Dãy Tam Đảo như bức tường xanh /sừng sững chắn ngang bên phải / đỡ lấy mây trời cuồn cuộn ” ( Bài Phong cảnh đền Hùng ) “ Có cây đa / phải hỏi cây đa, có cây sung / phải hỏi cây sung, có mẹ cha / phải hỏi mẹ cha. Đi rừng lấy củi / mà không hỏi cha, đi suối lấy nước / mà chẳng nói với mẹ; bán cái này, mua cái nọ / mà không hỏi ông già bà cả là sai; phải đưa ra xét xử.” ( Bài Luật tục xưa của người Ê- đê) Đối với những bài thơ cần ngắt nghỉ hơi đúng nhịp thơ . Ví dụ: “ Gió hun hút / lạnh lùng Trong đêm khuya / phố vắng, Súng trong tay im lặng. Chú đi tuần / đêm nay. Hải Phòng / yên giấc ngủ say Cây / rung theo gió, lá / bay xuống đường.” ( Bài Chú đi tuần ) Vớibài thơ lục bát “Hành trình của bầy ong”, nhịp thơ phổ biến là 2/4, 4/2, 3/5, 2/6, “ Chắt trong vị ngọt / mùi hương Lặng thầm thay / những con đường ong bay Trải qua mưa nắng vơi đầy Men trời đất đủ làm say đất trời Bầy ong giữ hộ cho người Những mùa hoa / đã tàn phai tháng ngày ” Đối với những học sinh đọc quá nhanh nên dẫn đến đọc sai từ, thêm hoặc bớt từ, tôi tập cho các em tính cẩn thận hơn, bình tĩnh hơn khi đọc bài, nhìn kĩ từ ngữ khi đọc cho chính xác hơn. Trong các tiết học Tập đọc, tôi luôn cố gắng tạo điều kiện cho tất cả học sinh đều được tham gia đọc thành tiếng với nhiều hình thức như: đọc tiếp nối đoạn, đọc trong nhóm đôi, đọc phân vai, đọc trước lớp,… 10 https://dethilop11.com/

11. 3.3.Luyện đọc lưu loát: Đọc lưu loát là phẩm chất đọc về mặt tốc độ, đọc không ê a, ngắc ngứ. Tốc độ đọc nhanh chỉ thực hiện được khi đã đọc đúng. Khi đọc, phải chú ý xác định tốc độđể cho người nghe hiểuđược. Nhưng đọc nhanh không phải là đọc liên tục, không ngừng nghỉ. Tốc độ chấp nhận được của đọc nhanh khi đọc thành tiếng trùng với tộc độ của lời nói ( ở lớp 5:120 tiếng/phút ). Khi đọc thầm, tốc độ sẽ nhanh hơn nhiều.  Biện pháp : Muốn cho học sinh đọc nhanh, đúng tốc độ cần có sự chuẩn bị bài tốt, học sinh phải đọc trước nhiều lần. Đối với những em đọc chậm tôi tổ chức cho các em luyện đọc thêm sau giờ học. Trên lớp, tôi hướng dẫn cho học sinh làm chủ tốc độ bằng cách đọc mẫu cho học sinh đọc thầm theo. Ngoài ra, tôi còn kết hợp các biện pháp như: đọc tiếp nối đoạn trên lớp, đọc thành tiếng trong nhóm, đọc thầm có sự kiểm tra của giáo viên, của bạn để điều chỉnh tốc độ. Ví dụ: Khi một học sinh đọc cá nhân, tôi cho cả lớp đọc thầm theo. Ngoài ra, tôi còn gây hứng thú cho học sinh bằng những trò chơi cuối giờ như: Thi đọc tiếp sức, Đọc thơ truyền điện, Thả thơ,… Kết thúc trò chơi cho học sinh nhận xét và tuyên dương nhóm đọc hay nhất, nhanh nhất và rút kinh nghiệm cho những lần chơi sau. 3.4.Luyện đọc có ý thức: ( đọc hiểu ) Để giúp học sinhđọc cảm nhận văn bản thì trong dạy Tập đọc phải chú ý rèn luyện khả năng đọc hiểu cho học sinh. Đây là vấn đề cần thiết quan trọng đối với học sinh lớp 5. Có hiểu được nội dung bài văn, bài thơ thì mới có cách đọc đúng , đọc hay và diễn cảm được. Việc luyện đọc hiểu thường được thực hiện trong bước đọc thầm. Đọc thầm có ưu thế hơn đọc thành tiếng vì nhanh hơn 1,5 đến 2 lần. Nó có ưu thế hơn hẳn để tiếp nhận, thông hiểu nội dung văn bản vì người ta không phải chú ý đến việc phát âm mà chỉ tập trung hiểu nội dung điều mình đọc. Hiệu quả của đọc thầm được đo bằng khả năng thông hiểu nội dung văn bản vừa đọc. Do đó, dạy đọc thầm chính là dạy đọc có ý thức, đọc hiểu. Kết quả dọc thầm giúp học sinh hiểu nghĩa của từ, cụm từ, câu, đoạn, bài. Tức là toàn bộ những gì đọc được. Biện pháp: Trong dạy Tập đọc, tôi kết hợp chặt chẽ việc tìm hiểu bài với luyện đọc. Một giờ tập đọc tôi cho học sinh đọc thầm nhiều lần. Đồng thời tôi giao nhiệm vụ cho học sinh trong khi đọc thầm để kiểm tra kĩ năng đọc hiểu. Ví dụ: Khi dạy bài “Nghĩa thầy trò ” + Đọc thầm lần 1: Sau khi giới thiệu bài, 1 học sinh trên chuẩn đọc bài, cả lớp đọc thầm theo bạn để nắm nội dung bài . + Đọc thầm lần 2: Trong khi các bạn đọc nối tiếp đoạn (3 lượt), cả lớp cũng đọc thầm theo (3 lượt) để luyện phát âm và hiểu thêm về các từ ngữ trong bài. 11 https://dethilop11.com/

12. + Đọc thầm lần 3: Trước khi tìm hiểu nội dung câu hỏi 1(hoặc nội dung đoạn 1) cho học sinh đọc thầm đoạn 1. + Đọc thầm lần 4: Trước khi tìm hiểu nội dung câu hỏi 2 (hoặc nội dung đoạn 2) cho học sinh đọc thầm đoạn 2. + Đọc thầm lần 5: Trước khi tìm hiểunội dung câu hỏi 3 (hoặc nội dung đoạn 3) cho học sinh đọc thầm đoạn 3. + Đọc thầm lần 6: Trước khi luyện đọc diễn cảm bài, cho học sinh đọc thầm để tìm ra giọng đọc của bài. Như vậy, học sinh đã được đọc thầm nhiều lần trước khi phân tích nội dung bài kết hợp với đọc cá nhân thành tiếng để học sinh nắm đươc nội dung văn bản và từ đó có cách đọc đúng. Việc đọc thành tiếng và đọc thầm đã được kết hợp chặt chẽ, nhuần nhuyễn với nhau. Để giúp học sinh đọc hiểu tốt, tôi còn chuẩn bị hệ thống câu hỏi để học sinh nêu nội dung, nghệ thuật, cách đọc bài, chú ý các câu hỏi giúp học sinh tìm hiểu nghĩa của từ, đặt câu để làm rõ nghĩa của từ, tìm các từ gần nghĩa, cùng nghĩa, trái nghĩa,… Ví dụ: Tìm hiểu phần II của bài “Người công dân số Một” ( SGK Tiếng Việt 5 tập Hai trang 10, 11) có câu hỏi 3: - Người công dân số Một trong đoạn kịch là ai ? - Tôi đặt câu hỏi để giải nghĩa từ “ công dân ” - Em hiểu “công dân” nghĩa là gì ? ( Công dân là người sống trong một đất nước có chủ quyền, là người có nghĩa vụ, quyền lợi đối với đất nước. ) - Đặt câu với từ “ công dân ”. ( Mỗi chúngta là một công dân nước Việt.) - Sau đó, tôi cho học sinh tìm hiểu cách đọc đoạn này sau khi đã tìm hiểu nội dung bài, giúp các em thấy được vẻ đẹp của ngôn từ, vẻ đẹp của cách nói văn chương, hướng dẫn các em phát hiện những tín hiệu nghệ thuật và đánh giá được giá trị của chúng trong việc diễn đạt nội dung. Tất cả những việc như: yêu cầu học sinh tìm dàn ý bài , nắm ý chính của đoạn, bài, hiểu được nội dung, nghệ thuật bài đều nhằm giúp cho học sinh có cách đọc đúng, đọc diễn cảm. Ví dụ: Bài “Cửa sông" ( SGK Tiếng Việt 5 tập Hai, trang 74 ) Từ “Cửa” được dùng theo nghĩa mới, không dùng để chỉ mọi cái cửa bình thường mà bằng biện pháp nghệ thuật chơi chữ độc đáo, tác gia nói “Cửa sông” giống như một cái cửa của dòng sông mở ra để sông đi vào biển lớn. Nếu không chỉ ra được biện pháp nhân hóa ở khổ thơ cuối bài giúp tác giả nói lên được “ tấm lòng ” của cửa sông là không quên cội nguồn mà chỉ khai thác về địa điểm đặc biệt của cửa sông như thế nào… thì chưa làm nổi bật sắc vẻ riêng của “cửa sông” theo đúng ý đồ của tác giả. Yêu cầu học sinh nắm ý chính của đoạn, của bài, hiểu được giá trị nghệ thuật của bài thơ . Tất cả việc phân tích trên nhằm 12 https://dethilop11.com/

13. giúp cho học sinh hiểu được nội dung nghệ thụât của bài thơ để có cách đọc đúng, đọc diễn cảm. 3.5.Luyện đọc diễn cảm: Đọc diễn cảmlà một yêu cầu đặt rakhi đọc những văn bản văn chương hoặc có yếu tố của ngôn ngữ nghệ thuật. Đó là việc đọc thể hiện ở kĩ năng làmchủ ngữ điệu, chỗ ngừng giọng, cường độ giọng đọc,…để biểu đạt đúng ý nghĩa và tình cảm mà tác giả đã gửi gắm trong bài đọc, đồng thời biểu hiện được sự thông hiểu, cảm thụ của người đọc đối với tác phẩm. Đọc diễn cảm thể hiện năng lực đọc ở mức độ cao và chỉ thực hiện được trên cơ sở đọc đúng, đọc lưu loát. * Tìm đúng và đọc đúng giọng - Trong bài thì đoạn nào thể hiện sự vui, buồn, giận, nghiêm trang…phù hợp với nội dung bài đọc, phù hợp với kiểu câu, thể loại, đọc có cảm xúc cao.  Biện pháp: Nội dung của bài đọc qui định ngữ điệu của bài đọc nên tôi không bao giờ áp đặt sẵn giọng đọc bài mà để học sinh tự nêu cách đọc và đọc trên cơ sở đã hiểu từ, hiểu nghĩa. Tôi chỉ là người lắng nghe, sửa cách đọc cho từng học sinh. Tôi cũng luôn kích thích, động viên học sinh cố gắng đọc diễn cảm. * Với bài tập đọc thể loại miêu tả: tôi hướng dẫn các em biết nhấn giọng ở các từ ngữ biểu cảm, gợi cảm tính chất có tác dụng làm nổi bậc ý nghĩa của đoạn văn. Ví dụ:Bài “Phong cảnh đền Hùng”. Tiếng Việt 5 tập 2. Lăng các vua Hùng nằm kề bênđền Thượng, ẩn trong rừng cây xanh xanh. Đứng ở đây, nhìn ra xa, phong cảnh thật là đẹp. Bên phải / là đỉnh Ba Vì vòi vọi, nơi Mị Nương –con gái vua Hùng Vương thứ 18 –theo son Tinh về trấngiữ núi cao. Dãy Tam Đảo nhưbức tường xanh / sừng sửngtrấn ngang bên trái / đỡ lấy mây trời cuồn cuộn. Phía xa xa là núi Sóc Sơn, nơi in dấu chânngựa sắt Phù Đổng, người có công giúp vua Hùng Vương đánh thắnggiặc xâm lược. Trước mặt / là Ngã Ba Hạc, nơi gặp gỡ giữa ba dòng sông lớn / tháng năm mãi miếtđắp bồi phù xa cho đồng bằng xanh mát. * Với bài tập đọc thể loại truyện kể: - Với thể loại này tôi hướng dẫn các em đọc đúng lời nhân vật, lời người dẫn truyện và chuyển giọng linh hoạt cho phù hợp với từng nhân vật để làm rõ tính cách của nhân vật đó. Ví dụ: - Bài “ Lập làng giữ biển ” được đọc với giọng kể chuyện, thể hiện giọng đọc lúc trầm lắng, lúc hào hứng, sôi nổi của bố Nhụ kiên quyết rời xa mảnh đất quê hương quen thuộc tới lập làng mới ở một hòn đảo ngoài biển khơi để xây dựng cuộc sống mới. 13 https://dethilop11.com/

14. - Đoạn 1: Nhấn mạnh ở các câu nói thể hiện thái độ điềm tĩnh, dứt khoát của bố Nhụ như: “Con sẽ đưa thằng Nhụ ra trước. Rồi nhà con cũng ra. Ông cũng sẽ ra” “ Ngay cả chết, cũng cần ông chết ở đấy”. - Đoạn 2: Nhấn mạnh ở các từ ngữ giải thích của bố Nhụ: Đất rộng, bãi dài, cây xanh, nước ngọt, ngư trường gần…. - Để rèn kĩ năng đọc đúng giọng các nhân vật,tôi tổ chức cho các em đọc phân vai theo nhóm, thi đua, bình chọn bạn,nhóm đọc hay nhất. * Nhấn giọng vào điệp ngữ VD: Bài ca về trái đất(Tếng Việt 5 Tập 1) - Trên cơ sở học sinh đã hiểu những câu thơ ở phần kết thúc bài (khổ 3): khẳng định hành tinh mãi mãi của thiếu nhi trên thế giới là miền tự hào của các bạn nhò năm châu nói đến một truyền thống đoàn kết của các dân tộc.Tôi hướng dẫn học sinh cách nhấn giọng vào điệp ngữ “là của chúng ta”. Hành tinh này/ là của chúng ta ! Hành tinh này/ là của chúng ta ! * Nhấn giọng vào hình ảnh so sánh: Ví dụ: Bài “ Cao Bằng” Tiếng việt 5 tập 1. Ông lành như hạt gạo Bà hiền như suối trong. * Nhấn giọng những từ ngữ mà tác giả dùng biện pháp nhân hóa: VD: Bài: Cửa sông ( Tiếng Việt 5-Tập 2). - Nhà thơ đã nhân hóa cửa sông một cách trìu mếm đầy tình cảm như gọi 1 con người.Nên chúng ta nhấn giọng từ “tiễn”. “ Cửa sông tiễn người ra biển” - Tình cảm cửa sông chẳng khác nào tình cảm của người ở lại nhớ nhung người ra đi. Vì vậy khi đọc cần nhấn giọng những từ ngữ gợi tả. - Sau đó tổ chức cho học sinh luyện đọc diễn cảm theo nhóm, cá nhân,…từng đoạn mình thích hoặc cả bài. Ngoài ra, tôi tổ chức cho học sinh tham gia các hình thức thi đọc diễn cảm, đọc phân vai, đóng kịch,…Vì vậy, trong giờ tập đọc các em rất thích tham gia đọc diễn cảm.Đọc diễn cảm chỉ có được trên cơ sở hiểu thấu đáo bài học. Đọc diễn cảm yêu cầu đọc đúng giọng vui, buồn, giận dữ, trang nghiêm,…phù hợp với từng ý cơ bản của bài đọc, phù hợp với kiểu câu, thể loại, đọc có nhấn giọng ở những từ ngữ gợi cảm, gợi tả, phân biệt được lời nhân vật, lời tác giả. Để đọc diễn cảm, người đọc phải làm chủ được chỗ ngắt giọng ( kĩ thuật ngắt giọng biểu cảm ), làm chủ được tốc độ đọc ( độ nhanh, chậm,chỗ ngân hay dãn nhịp đọc), làm chủ cường độ đọc ( đọc to hay nhỏ, nhấn giọng hay không ) và làm chủ ngữ điệu ( độ cao của giọng đọc, lên giọng hay hạ giọng ). Để đọc diễn cảm hay, tôi luôn đàm thoại cho học sinh hiểu ý đồ của tác giả , thảo luận vì sao lại đọc như vậy ? Ngoài ra, khi học sinh luyện đọc, giáo viên phải tạo được một không khí lớp 14 https://dethilop11.com/

15. học thoải mái để học sinh dễ cảm xúc với bài văn, có tâm trạng chờ đợi và chú ý nghe giáo viên đọc và cũng từ đó các em có thể học tập và bắt chước gíáo viên. + Trong khi rèn đọc diễn cảm, tôi thường xuyên chú ý đến : + Những học sinh rụt rè, nhút nhát tôi thường xuyên động viên. Khuyến khích, không làm cho các em luống cuống. + Đối với những học sinh nghịch ngợm, không tập trung, hay phân tán tư tưởng, tôi thường chú ý để chỉ định các em đọc tiếp. +Đối với những em đọc diễn cảm chưa tốt, tổ chức cho các em luyện đọc diễn cảm theo nhóm để các em kèm cặp, giúp đỡ lẫn nhau. + Sau mỗi giờ tập đọc, tôi thường kiểm tra chất lượng đọc của học sinh thông qua đọc thành tiếng ( ở cả 3 đối tượng ) xem các em đã đọc diễn cảm chưa. 3.6. Rèn kĩ năng đọc cho học sinh ngoài giờ lên lớp. Ngoài biện pháp “ gây sự hứng thú,tích cực học tập” cho học sinh thì rèn kĩ năng “ đọc” cũng không kém phần quan trọng đối với học sinh lớp 5 nhất là đối với học sinh chưa đạt chuẩn. Theo quan điểm của tôi thì muốn đọc tốt phải thường xuyên luyện đọc và đọc thật nhiều. - Vì vậy vào các giờ ra chơi, tôi thường xuyên động viên và khuyến khích học sinh dành thời gian khoảng 5 đến 10 phút đễ ngồi lại lớp đọc sách, báo (nhất là đối với học sinh chưa đạt chuẩn). Nhưng để đảm bảo mỗi học sinh đều đọc sách, không lười thì tôi cũng phải ngồi lại quan sát và nhắc nhỡ các em. Đến giờ vào học giáo viên dành lại 5 phút kiểm tra các em bằng hệ thống câu hỏi như: + Em đọc chuyện gì ? Nội dung như thế nào ? Trong câu chuyện em vừa đọc em thích nhất nhan vật nào ? Vì sao?.... - Còn ở các giờ sinh hoạt tập thể,tôi thường biểu dương những học sinh đọc nhiều sách, báo nhất trong tuần hoặc tuyên dương những học sinh có nhiều tiến bộ trong học tập (dù là tiến bộ nhỏ). Việc này tôi thực hiện thường xuyên ở lớp và nhân rộng ra ở các giờ sinh hoạt lớp. 3.7.Đọc mẫu của giáo viên: Việc đọc mẫu của giáo viên cũng góp phần không nhỏ trong việc luyện đọc cho học sinh. Vì vậy, trước mỗi giờ dạy, tôi phải nghiên cứu nội dung bài dạy, tìm cách đọc hay nhất và tập đọc nhiều lần. Trên lớp, tôi chú ý đọc mẫu thật tốt để học sinh cảm thụ được bài học hiệu quả nhất. Có nhiều cách đọc mẫu như: + Đọc mẫu ở đầu tiết, giữa tiết hay cuối tiết học. + Đọc mẫu toàn bài . + Đọc mẫu từ , cụm từ, câu, đoạn. 15 https://dethilop11.com/

16. Vì vậy, tùy theo từng bài, từng nội dung mà giáo viên lựa chọn cách đọc mẫu phù hợp. Ví dụ 1: Với các bài tập đọc có độ khó không cao lắm như : Nhà tài trợ đặc biệt của Cách mạng, Tiếng rao đêm, Luật tục xưa của người Ê- đê,…. giáo viên đọc mẫu toàn bài trước khi hướng dẫn học sinh tìm hiểu bài sau khi cho học sinh luyện đọc đúng. Với các bài như: Người công dân số Một ( kịch );Thái sư Trần Thủ Độ, ….giáo viên cần đọc mẫu sau khi giới thiệu bài rồi mới hướng dẫn học sinh luyện đọc đúng. Ví dụ 2: Bài “ Hộp thư mật ” Câu đầu –giọng đọc náo nức, thể hiện sự sốt sắng của Hai Long. Đoạn từ “ Người đặt hộp thư …. đã đáp lại” –đọc với giọng chậm rãi, nhẹ nhàng, trải dài thiết tha, trìu mến ở hai câ: Đó là tên Tổ quốc Việt Nam, là lời chào chiến thắng. Đôi lúc Hai Long đã đáp lại. Đoạn từ “ Anh dừng xe…. trả hộp thuốc về chỗ cũ.” –đọc nhịp nhanh hơn, phù hợp với việc diễn tả các tình tiết bất ngờ, thú vị nhưng vẫn thể hiện phong thái bình tĩnh, tự tin, đĩnh đạc của nhân vật. Đoạn cuối –giọng chậm rãi, vui tươi. “ Hai Long phóng xe về phía Phú Lâm tìm hộp thư mật. Người đặt hộp thư lần nàocũng tạo cho anh sự bất ngờ. Bao giờ / hộp thư cũng đặt tại một nơi dễ tìm/ mà lại ít bị chú ýnhất. Nhiều lúc, người liên lạc còn gửi gắm vào đây một chút tình cảm của mình, thường bằng những vật gợi ra hình chữ V mà chỉ anh mới nhận thấy. Đó là tên Tổ quốc Việt Nam, là lời chàochiến thắng. Đôi lúc, Hai Long đã đáp lại.” (đoạn 1 , bài Hộp thư mật ) Ví dụ 3: Với bài thơ “Đất nước” toàn bài đọc với giọng trầm lắng, cảm hứng ca ngợi, tự hào về đất nước.Giọng đọc phù hợp với cảm xúc được thể hiện ở từng khổ thơ . Khổ thơ 1 và 2: Giọng tha thiết bâng khuâng. Khổ thơ 3 và 4: Nhịp nhanh hơn, giọng vui, khoẻ khoắn, tràn đầy tự hào. Khổ thơ 5: Đọc giọng chậm rãi, trầm lắng, chứa chan tình cảm, sự thành kính. “ Mùa thu nay / khác rồi Tôi đứng vui nghe/ giữa núi đồi Gió thổi rừng tre / phấp phới 16 https://dethilop11.com/

17. Trời thu / thay áo mới Trong biếc/ nói cười thiết tha Trời xanh đây / là của chúng ta Núi rừng đây / là của chúng ta Những cánh đồng / thơm mát Những ngả đường / bát ngát Những dòng sông / đỏ nặngphù sa.” ( khổ thơ 3 và 4 bài Đất nước ) Ví dụ 4 :Với vở kịch “Lòng dân ” khi đọc chú ý đọc phân biệt tên nhân vật với lời nói của các nhân vật và lời chú thích về thái độ, hành động của nhân vật. Cai: ( xẵng giọng) // Chồng chị à ? Dì Năm: - Dạ, chồng tui. Cai: - Để coi. ( Quay sang lính) // Trói nó lại cho tao // ( chỉ dì Năm). Cứ trói đi. Tao ra lịnh mà // ( lính trói dì Năm lại) Với hầu hết các bài tập đọc trong chương trình, giáo viên chọn ra đoạn văn cần luyện đọc diễn cảm, rồi đọc mẫu sau khi cho học sinh trao đổi tìm ra giọng đọc thích hợp nhất của bài. C.KẾT LUẬN 1. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC Trong thời gian từ đầu năm học 2017-2018 này, nhờ kiên trì thực hiện các giải pháp rèn đọc nêu trên mà chất lượng đọc của học sinh đã có nhiều chuyển biến rõ rệt. Tôi đã tiến hành khảo sát và có số liệu như sau : Tổng số học sinh : 18/12 em. Chưa đạt chuẩn SL Trên chuẩn Đạt chuẩn TSHS dự KT 19/9 SL 13 % SL 5 % % 72,22 27,77 Qua kết quả khảo sát trên và qua thực tế lớp, tôi nhận thấy trong các giờ Tập đọc học sinh rất say mê học tập làm cho không khí lớp trở nên sôi nổi, kĩ năng đọc đúng, đọc diễn cảm của học sinh được nâng lên rõ rệt. Có nhiều em đầu năm học đọc còn nhỏ lí nhí, chưa trôi chảy nhưng đến gần cuối năm đã đọc to, rõ ràng, lưu loát hơn, nhiều em đã biết đọc diễn cảm theo yêu cầu và rất thích đọc diễn cảm hơn. 17 https://dethilop11.com/

18. Trong quá trình giảng dạy học sinh cũng như thông qua kết quả đã đạt được từ áp dụng sáng kiến tôi nhận thấy để học sinh tiến bộ và khắc phục được những thiếu sót của bản thân người giáo viên không những phải nhiệt tình mà điều quan trọng là cần tìm ra những biện pháp cụ thể phù hợp với từng đối tượng học sinh. Từ đặc điểm của Tiếng Việt là nói sao đọc vậy, đọc sao viết vậy. Nói sai thì đọc sai và đọc sai sẽ viết sai. Vì vậy để kĩ năng đọc và kĩ năng viết của các em được hoàn thiện chúng ta cần điều chỉnh cách phát âm cho các em theo đúng chuẩn của Tiếng Việt.Tiếp đến là rèn kĩ năng đọc cho các em rồi rèn kĩ năng viết. Tuy vậy cả ba công việc này có sự tác động qua lại lẫn nhau, bổ sung cho nhau và cần được tiến hành đồng bộ. Mặt khác muốn việc khắc phục kĩ năng đọc của các em đạt hiệu quả cao bên cạnh các phương pháp và giải pháp chung trong chương trình giáo dục thì việc khắc phục kĩ năng đọc nói riêng và chất lượng giáo dục nói chung còn phụ thuộc rất nhiều vào sự nổ lực của các em và sự quan tâm giúp đỡ của các bậc phụ huynh. 2. Bài học kinh nghiệm: Muốn rèn cho học sinh đọc đúng, đọc diễn cảm trước hết giáo viên luôn cố gắng trau dồi, học hỏi về chuyên môn nghiệp vụ, đọc mẫu phải chuẩn, hay, có sức cuốn hút học sinh vì trong khâu rèn đọc thì việc đọc mẫu của thầy có ảnh hưởng rất lớn đối với học sinh. Các em sẽ theo dõi, lắng nghe giáo viên đọc và coi đó là chuẩn mực để bắt chước, so sánh, đánh giá với giọng đọc của mình. Chính vì vậy, thầy cô cũng phải có sự chuẩn bị chu đáo, chuẩn mực. Giáo viên phải nắm chắc đối tượng học sinh để có những biện pháp dạy học phù hợp nhằm đạt hiệu quả cao nhất phát huy hết tính tích cực của học sinh trong học tập, tổ chức điều khiển khéo léo gây bầu không khí sôi nổi, kích thích hứng thú học tập và nâng cao ý thức tự giác của học sinh. Giáo viêncần phảitìm hiểu chắcnội dungcơ bản của chương trình sách giáo khoa, sách hướng dẫn để hướng dẫn học sinh nắm vững nội dung bài, hướng dẫn rõ cách đọc từng đoạn văn, đoạn thơ cho học sinh. Bên cạnh đó, người giáo viên còn cần phải chủ động, sáng tạo và ứng xử linh hoạt đối với từng đối tượng học sinh khác nhau mới đem lại hiệu quả cao. Giáo viên cần phải giàu lòng yêu nghề, mến trẻ, nhiệt tình trong công tác soạn giảng, hướng dẫn tỉ mỉ từng từ ngữ, từng câu văn, đoạn văn, đoạn thơ, quan tâm ,theo dõi kịp thờiphát hiện lỗi sai của học sinh, kiên trì uốn nắn, sữa chữa phát âm sai cho học sinh thật tận tình chu đáo. Trong dạy học, giáo viên cần xây dựng hệ thống câu hỏi cho sát với từng đối tượng học sinh, tránh giảng bài triền miên, nói nhiều, nên dành nhiều thời gian cho học sinh luyện đọc. Giáo viênluôn động viên, khuyến khích học sinh khi các em có tiến bộ, rèn cho học sinh đọc trước đám đông, tổ chức các hoạt động phong phú cho học sinh tham gia như: thi kể chuyện, ngâm thơ, đọc diễn cảm trong lớp, trong trường vào những ngày sinh hoạt tập thể, kỉ niệm những ngày lễ lớn. 18 https://dethilop11.com/

19. Giáo viên cần yêu cầu mỗi học sinh cần phải có một quyển sổ ghi chép những câu văn, câu thơ, bài văn, bài thơ hay. Cần tổ chức phối hợp nhịp nhàng phân môn Tập đọc với các phân môn khác như: Tập làm văn, Kể chuyện, Luyện từ và câu, Chính tả,… Nhà trường cần tạo điều kiện giúp đỡ hỗ trợ, tổ chức các buổi hội thảo các chuyên đề, xây dựng các tiết dạy thao giảng, tổ chức trao đổi về các phương pháp thực hiện tốt nhất để giúp giáo viên dạy và học tốt các môn học trong đó có phân môn Tập đọc. Từ những kinh nghiệm thực tế vận dụng trong năm học này cùng với việc khắc phục những hạn chế, thiếu sót của giải pháp, tôi sẽ cố gắng khắc phục, sửa chữa cho giải pháp được hoàn thiện hơn, sẽ tiếp tục thực hiện giải pháp cho các năm học tới. Minh Diệu, ngày 28 tháng 12 năm 2018. Người viết Nguyễn Ngọc Nhu 19 https://dethilop11.com/

20. 20 https://dethilop11.com/

21. HỘI ĐỒNG KHOA HỌC Mẫu 2 TRƯỜNG TH MINH DIỆU B PHẦN NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ, XẾP LOẠI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM (Trang cuối của SKKN) 1.Kết quả chấm điểm......................../ 100 điểm a) Về nội dung: - Tính mới ........................................../.30 điểm - Tính hiệu quả...................................../35 điểm - Tính ứng dụng thực tiễn.................../20 điểm - Tính khoa học:................................/10 điểm b) Về hình thức:.............................../0,5 điểm 2. Xếp loại................................................. Minh Diệu, ngày tháng năm 2018 CHỦ TỊCH HĐKH 21 https://dethilop11.com/

22. 22 https://dethilop11.com/

23. HỘI ĐỒNG KHOA HỌC Mẫu 2 PHÒNG GD –ĐT HÒA BÌNH PHẦN NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ, XẾP LOẠI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM (Trang cuối của SKKN) 2.Kết quả chấm điểm......................../ 100 điểm a)Về nội dung: - Tính mới .........................................../.30 điểm - Tính hiệu quả...................................../35 điểm - Tính ứng dụng thực tiễn..................../20 điểm - Tính khoa học:................................./10 điểm b) Về hình thức:.............................../0,5 điểm 2. Xếp loại................................................. Hòa Bình, ngày tháng năm 201 CHỦ TỊCH HĐKH 23 https://dethilop11.com/

24. 24 https://dethilop11.com/

25. HỘI ĐỒNG KHOA HỌC Mẫu 2 SỞ GIÁO DỤC BẠC LIÊU PHẦN NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ, XẾP LOẠI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM (Trang cuối của SKKN) 3.Kết quả chấm điểm..................../ 100 điểm b)Về nội dung: - Tính mới ....................................../.30 điểm - Tính hiệu quả................................/35 điểm - Tính ứng dụng thực tiễn.............../20 điểm - Tính khoa học:............................/10 điểm b) Về hình thức:.........................../0,5 điểm 2. Xếp loại................................................. Bạc Liêu, ngày tháng năm 201 CHỦ TỊCH HĐKH 25 https://dethilop11.com/

26. 26 https://dethilop11.com/