Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Văn bản: Vội vàng

1. Làm sao cắt nghĩa được tình yêu! Có nghĩa gì đâu, một buổi chiều Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt, Bằng mây nhè nhẹ, gió hiu hiu...

2. Tuần 20, tiết 70.80: VỘI VÀNG - XuânDiệu -

3. I Tìmhiểuchung II Đọchiểuvănbản III Luyệntập

4. I Tìmhiểuchung

5. 1.Tác giả - XuânDiệu (1916- 1985) tênkhaisinh là NgôXuânDiệu - Ônglà con củavợlẽ, lớnlên ở QuyNhơn - Cuộcđờicốnghiếnhếtmìnhchonềnvănhọcdântộc, làmộtnhàthơlớn, mộtnhàvănhóalớn.

6. XuânDiệusángtác ở cảhaigiaiđoạn Saucáchmạng T8: ThơXuânDiệuhòanhập, gắnbóvớiđấtnước, nhândân, giàutínhthờisự. TrướccáchmạngT8: XuânDiệuđượcđánhgiálànhàthơmớinhấttrongcácnhàthơmới.

7. ĐặcđiểmthơXuânDiệu: • Làhồnthơkhaokhátcảmvớiđờivàyêuđờithathiết • Làmộthồnthơnhạycảmvớibướcđicủathờigian. • => Xuândiệulànhàthơcủatuổitrẻ, củatìnhyêuvàđượcmệnhdanhlàônghoàngcủatìnhyêu

8. 2. Tácphẩm - Xuấtxứ: Tríchtừtập “Thơthơ” xuấtbảnnăm 1938 - LàmộttrongnhữngbàithơtiêubiểunhấtcủaXuânDiệutrước CMT8.

9. II. Đọc – hiểuvănbản a.13 câu đầu: Tình yêu cuộc sống trần thế tha thiết: *4 câu đầu: Khát vọng của nhà thơ:

10. Tôi muốn tắt nắng Cho màu đừng nhạt mất; Tôi muốn buộc gió lại. Cho hương đừng bay đi. “Tôimuốn” => thểhiệnkhaokhátcủacáitôicánhân. Điệpngữ? + Tắtnắng => màuđừngnhạtmất + Buộcgió => hươngđừng bay xa Độngtừmạnh:

11. Thểhiệnkhaokháttáobạo, muốnđoạtquyềntạohóa, giữlạinhữnggìđẹpnhấtcuộcđời. => 4 câuthơthểhiệnkhátvọngmãnhliệt, táobạocủathinhân, mộtcáitôicánhânkhátkhaogiaocảmvớiđờivàyêuđờithathiết.

12. *Câu 5 -> câu 13: Bức tranh thiên nhiên mùa xuân – thiên đường trên mặt đất. - Hình ảnh, màu sắc: Của ong bướm này đây tuần trăng mật; Này đây hoa của đồng nội xanh rì; Này đây lá của cành tơ phơ phất; Của yến anh này đây khúc tình si.

13. Thiênđườngtrênmặtđất.

14. + Ong bướm, yếnanh -> tìnhtứ, gắnbó. Hoađồngnộixanhrì => non tơ, nõnnà Lácànhtơxanh non, nõnnàđầysứcsống. => Thiênnhiênthânthuộc, tươi non, đầysứcsống.

15. Âmthanh: “Khúctìnhsi” -> vuinhộn, rộnrã. • Điệpngữ: “Nàyđây” -> tiếng reo vui, mờigọicủaXuânDiệu, mờigọimọingườiđếnvớibứctranhthiênnhiênđó. • => Nhữngcâuthơđãvẽlênđượcbứctranhthiênnhiênđẹp, trànđầyhạnhphúc, thiênđườngtrênmặtđất.

16. Và này đây ánh sáng chớp hàng mi; Mỗi sáng sớm, thần vui hằng gõ cửa; Tháng giêng ngon như một cặp môi gần; Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa: Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân. Ánhsáng – chớphàng mi Thầnvui – gõcửa Nhânhóa ThángGiêng – ngonnhưcặpmôigần => NT so sánh

17. Lấy con ngườilàmchuẩnmựcchocáiđẹp, mùaxuânlúcnàyhiệnravớimộtcảmxúcđắm say, ngâyngất. • Tácgiảcảmnhậnthiênnhiên qua lăngkínhcủatìnhyêu, qua đôimắtcủatuổitrẻnênthiênnhiênnhuộmmàutìnhtứvàtrànngậpxuântình

18. Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa: Hìnhthứcthơđặcbiệt => mởra 2 dòngtâmtrạng, 2 cảmxúckhácnhaucủaXuânDiệu – “sung sướng” nhưng “vộivàng”. Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân. => Sốngnhanh, vộivàng, tranhthủthờigian.

19. b.16 câu tiếp theo: Nỗi băn khoăn về sự ngắn ngủi của kiếp người trước sự trôi chảy của thời gian:

20. Xuân đang tới, nghĩa là xuân đang qua, Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già, Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất. Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật, Không cho dài thời trẻ của nhân gian, Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn, Nếu đến nữa không phải rằng gặp lại. Còn trời đất, nhưng chẳng còn tôi mãi,

21. + Ẩndụ : “ xuân” => * mùaxuân * tuổitrẻ + Điệptừ: “xuân” => bướcđicủathờigian ( trôinhanh, gấpgáp) + Điệpcấutrúc: Xuân ….nghĩalà…. => Đâylàsựcắtnghĩavềquyluậtvậnđộngtấtyếucủathờigianvàcuộcđời ( mỗimùaxuânđi qua thìthờigiancũngtrôi, tuổitrẻcũngtrôi)

22. NT đối (hìnhảnhđốilập ) • Xuântới – Xuân qua • Xuân non- Xuângià • Xuânhết- Xuânmất • Lòngtộirộng – lượngtrờichật • Xuântuầnhoàn- tuổitrẻchẳnghailầnthắmlại • Còntrờiđất – chẳngcòntôi

23. Hiện thực phũ phàng của quy luật thời gian ( Thời gian qua đi thì tuổi xuân của con người cũng trôi đi) . Đây chính là quan niệm mới của Xuân Diệu về thời gian trôi theo tuyến tính. • Cho thấytâmtrạngbấtlựccủathinhânkhi ý thứcđượcsựuhữuhạncủacuộcđờitrướcsựvôhạncủathiênnhiên. • Tạohóavĩnhhằng, cuộcđờihữuhạn, tuổixuâncủa con ngườitrôi qua khôngbaogiờtrởlại.

24. Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời; Mùi tháng, năm đều rớm vị chia phôi, Khắp sông, núi vẫn than thầm tiễn biệt... Cơn gió xinh thì thào trong lá biếc, Phải chăng hờn vì nỗi phải bay đi? Chim rộn ràng bỗng đứt tiếng reo thi, Phải chăng sợ độ phai tàn sắp sửa? Chẳng bao giờ, ôi! Chẳng bao giờ nữa...

25. + Nhânhóa: than thầm, thìtào, hờn, sợtiễnbiệt. => Thiênnhiênthấmđượctâmtrạngcủa con người, buồn, chia li, ảmđạm Câuhỏitutừ: Phải chăng hờn vì nỗi phải bay đi? Phải chăng sợ độ phai tàn sắp sửa? Câucảmthán : Chẳng bao giờ, ôi! Chẳng bao giờ nữa... => Tâmtrạnghốthoảng, hụthẫngvà bi quancủa con người.

26. * Tiểukết: đoạnthơchothấyquanniệmmớicủaXuânDiệuvềthờigian. Từđóbàytỏnỗibănkhoăn, tiếcnuốicủa con ngườitrướcquyluậtcủathờigian.

27. c.Đoạn còn lại : Quan niệm sống vội vàng để tận hưởng tuổi trẻ và tình yêu nơi trần thế.

28. Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm, Ta muốn ôm Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn; Ta muốn riết mây đưa và gió lượn, Ta muốn say cánh bướm với tình yêu, Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều Và non nước, và cây, và cỏ rạng, Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng Cho no nê thanh sắc của thời tươi; - Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!

29. Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm => Lờigiụcgiã, thúcgiụccủathinhânhãysốngvộivàng, tranhthủthờigian. + Hìnhthứctrìnhbàyđoạnthơđặcbiệt: “Ta muốnôm” đượcđặtgiữadòngthơ -> Vẽrachândungmoojt con ngườitham lam, ham hố, vồvập. NT điệpngữ: “Ta muốn” Điệptừ: cho, và Nhịpthơnhanh, gấp. => Ham muốn, khátkhaotậnhưởngcuộcsống, tìnhyêu, tuổitrẻmộtcáchcuồngnhiệtđắm say.

30. + Độngtừtăngtiến: ôm -> riết – say -> thấu : chothấyđượctácgiảrấtmãnhliệtvàtáobạo. - Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi! • nỗiđammêkhátkhaovàtìnhyêucuộcđờiđãđượcnângđếnđỉnhđiểm • Đoạnthơchothấyquanniệmsốngtíchcựccủathinhân: sốngmạnhliệthếtmìnhcó ý nghĩanhấttrongnhưngphútgiâytuổitrẻ, sốngtậnhưởngvàtậnhiến.

31. Quan niệm nhân sinh, quan niệm thẫm mĩ mới mẻ của Xuân Diệu- nghệ sĩ của niềm khao khát giao cảm với đời. Nội dung

32. - Sự kếthợpgiữa ,mạchcảmxúcvà ,mạchluận lí. - Cáchnhìn, cáchcảmmớivà nhữngsángtạođộcđáovề hìnhảnhthơ. - Sử dụngngôntừ nhịpđiệudồndập, sôinổi, hối hả, cuồngnhiệt. Nghệ thuật