Bài giảng Ngữ văn 11 - Đọc hiểu: Vội vàng

1. LỚP 11 VĂN HỌC VIỆT NAM Xuân Diệu

2. Giúp học sinh Về kiến thức:giúp học sinh hiểu được niềm khao khát sống mãnh liệt, sống hết mình và quan niệm về thời gian, về tuổi trẻ và hạnh phúc của Xuân Diệu;Thấy được sự kết hợp nhuần nhị giữa mạch cảm xúc mãnh liệt, dạt dào và mạch luận lí sâu sắc; những sáng tạo độc đáo về nghệ thuật của nhà thơ. Về kỹ năng: nhận biết được đặc trưng của thể loại thơ và biết cảm nhận, phân tích thơ. Về tình cảm: giáo dục, bồi dưỡng thái độ và quan điểm sống tích cực. TRƯỜNG Thptchuyênhàgiang

3. I. TÌM HIỂU CHUNG Tác giả Tác phẩm II. TÌM HIỂU VĂN BẢN • Đoạn 1: tình yêu cuộc sống • Đoạn 2: nỗi băn khoăn trước thời gian • Đoạn 3: lời giục giã sống vội vàng III. TỔNG KẾT • Nội dung • Nghệ thuật TRƯỜNG Thptchuyênhàgiang

4. II • TÌM HIỂU VĂN BẢN 1 Đoạn 2: nỗi băn khoăn trước thời gian 2 Chín câu đầu Xuân nghĩalà xuân Xuân nghĩa là xuân sẽ Mà nghĩa là tôi cũng Lòng tôi nhưng lượng trời cứ Không cho dài thời trẻ của nhân gian Nói làm chi rằng Nếu nhưng • đương qua đương tới • già non còn • mất xuân hết chật rộng • xuân vẫn tuần hoàn • tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại • chẳng còn tôi mãi; Còn trời đất Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời TRƯỜNG Thptchuyênhàgiang

5. II TÌM HIỂU VĂN BẢN 1 Đoạn 2: nỗi băn khoăn trước thời gian 2 Chín câu đầu Xuân nghĩalà xuân Xuân nghĩa là xuân sẽ Mà nghĩa là tôi cũng Lòng tôi nhưng lượng trời cứ Không cho dài thời trẻ của nhân gian Nói làm chi rằng Nếu nhưng • đương qua đương tới • già non còn • mất xuân hết chật rộng Điệp ngữ nghĩa là Giải thích, khẳng định sâu sắc những cảm nhận của nhà thơ. • xuân vẫn tuần hoàn • tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại • chẳng còn tôi mãi; Còn trời đất Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời TRƯỜNG Thptchuyênhàgiang

6. II TÌM HIỂU VĂN BẢN 1 Đoạn 2: nỗi băn khoăn trước thời gian 2 Chín câu đầu Xuân nghĩalà xuân Xuân nghĩa là xuân sẽ Mà nghĩa là tôi cũng Lòng tôi nhưng lượng trời cứ Không cho dài thời trẻ của nhân gian Nói làm chi rằng Nếu nhưng • đương qua đương tới • già non còn • mất xuân hết chật rộng Giọng điệu: hờn trách • xuân vẫn tuần hoàn • tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại • chẳng còn tôi mãi; Còn trời đất Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời TRƯỜNG Thptchuyênhàgiang

7. II • TÌM HIỂU VĂN BẢN 1 Đoạn 2: nỗi băn khoăn trước thời gian 2 Chín câu đầu NGƯỜI XƯA XUÂN DIỆU Thời gian tuyến tính Thời gian tuần hoàn TRƯỜNG Thptchuyênhàgiang

8. II • TÌM HIỂU VĂN BẢN 1 Đoạn 2: nỗi băn khoăn trước thời gian 2 Chín câu đầu Xuân nghĩalà xuân Xuân nghĩa là xuân sẽ Mà nghĩa là tôi cũng Lòng tôi nhưng lượng trời cứ Không cho dài thời trẻ của nhân gian Nói làm chi rằng Nếu nhưng • đương qua đương tới • đương qua đương tới • già non còn non • già • mất xuân hết chật rộng còn Từ ngữ, hình ảnh đối lập Xuân Diệu đo giá trị cuộc sống bằng tuổi trẻ của mỗi người. • xuân vẫn tuần hoàn • tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại • chẳng còn tôi mãi; Còn trời đất Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời TRƯỜNG Thptchuyênhàgiang

9. II • TÌM HIỂU VĂN BẢN 1 Đoạn 2: nỗi băn khoăn trước thời gian 2 Chín câu đầu Giọng điệu tranh luận, sôi nổi Thời gian ngắn ngủi, trôi nhanh, một đi không trở lại. • Lời biện minh, giãi bày Nuối tiếc thời gian, tuổi trẻ, cuộc sống • Buồn, lo sợ thời gian trôi qua TRƯỜNG Thptchuyênhàgiang

10. II • TÌM HIỂU VĂN BẢN 1 Đoạn 2: nỗi băn khoăn trước thời gian 2 Tám câu cuối • Mùi tháng năm đều rớm vị chia phôi • Khắp sông núi vẫn than thầm tiễn biệt • Con gió xinh thì thào trong lá biếc • Phải chăng hờn vì nỗi phải bay đi • Chim rộn ràng bỗng đứt tiếng reo thi • Phải chăng sợ độ phai tàn sắp sửa Thời gian được đo bằng khứu giác, thị giác Cảnh vật nhuốm màu chia li, tiễn biệt. Nghệ thuật nhân hóa + từ ngữ biểu cảm TRƯỜNG Thptchuyênhàgiang

11. II • TÌM HIỂU VĂN BẢN 1 Đoạn 2: nỗi băn khoăn trước thời gian 2 Tám câu cuối • Mùi tháng năm đều rớm vị chia phôi • Khắp sông núi vẫn than thầm tiễn biệt • Con gió xinh thì thào trong lá biếc • Phải chăng hờn vì nỗi phải bay đi • Chim rộn ràng bỗng đứt tiếng reo thi • Phải chăng sợ độ phai tàn sắp sửa 2 câu cuối: câu cảm thán: lời hối thúc giục giã. • Luyến tiếc, buồn chán. • Cảm nhận đầy ám ảnh về thời gian trong lòng tạo vật. • Chẳng bao giờ, ôi! Chẳng bao giờ nữa… • Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm TRƯỜNG Thptchuyênhàgiang

12. II • TÌM HIỂU VĂN BẢN 1 Đoạn 2: nỗi băn khoăn trước thời gian 2 Tám câu cuối Lời thơ vừa cảm xúc vừa triết lí. • Thời gian, tuổi trẻ trôi nhanh, một đi không trở lại. TRƯỜNG Thptchuyênhàgiang

13. II • TÌM HIỂU VĂN BẢN 1 Đoạn 3: lời giục giã sống vội vàng 3 • Ta muốn ôm • Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn • Ta muốn riết mây đưa và gió lượn • Ta muốn say cánh bướm với tình yêu • Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều • Và non nước, và cây và cỏ rạng • Cho chếnh choáng mùi hương, • cho đã đầy ánh sáng • Cho no nê thanh sắc của thời tươi • Hỡi xuân hồng ta muốn cắn vào ngươi TRƯỜNG Thptchuyênhàgiang

14. II • TÌM HIỂU VĂN BẢN 1 Đoạn 3: lời giục giã sống vội vàng 3 • Ta muốn ôm • Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn • Ta muốn riết mây đưa và gió lượn • Ta muốn say cánh bướm với tình yêu • Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều • Và non nước, và cây và cỏ rạng • Cho chếnh choáng mùi hương, • cho đã đầy ánh sáng • Cho no nê thanh sắc của thời tươi • Hỡi xuân hồng ta muốn cắn vào ngươi • Ta muốn ôm: câu thơ 3 chữ, đặt giữa dòng thơ. • Từ ngữ giàu hình ảnh, biểu cảm • Gợi hình ảnh con người đứng giữa trần gian, dang tay như muốn ôm trọn vào lòng vẻ đẹp của mùa xuân. • Vẻ đẹp của vườn trần TRƯỜNG Thptchuyênhàgiang

15. II • TÌM HIỂU VĂN BẢN 1 Đoạn 3: lời giục giã sống vội vàng 3 • Ta muốn ôm • Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn • Ta muốn riết mây đưa và gió lượn • Ta muốn say cánh bướm với tình yêu • Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều • Và non nước, và cây và cỏ rạng • Cho chếnh choáng mùi hương, • cho đã đầy ánh sáng • Cho no nê thanh sắc của thời tươi • Hỡi xuân hồng ta muốn cắn vào ngươi • Điệp ngữ ta muốn+ động từ diễn tả động thái yêu đương mỗi lúc một mãnh liệt • Tận hưởng và tận hiến cuộcsống một cách hết mình, cuồng nhiệt, vồ vập, cuống quýt . TRƯỜNG Thptchuyênhàgiang

16. II • TÌM HIỂU VĂN BẢN 1 Đoạn 3: lời giục giã sống vội vàng 3 • Ta muốn ôm • Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn • Ta muốn riết mây đưa và gió lượn • Ta muốn say cánh bướm với tình yêu • Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều • Và non nước, và cây và cỏ rạng • Chochếnh choáng mùi hương, • cho đã đầy ánh sáng • Chono nê thanh sắc của thời tươi • Hỡi xuân hồng ta muốn cắn vào ngươi • Từ cho+ các tính từ chếnh choáng -đã đầy - no nê • Trạng thái mãn nguyện, hạnh phúc. TRƯỜNG Thptchuyênhàgiang

17. II • TÌM HIỂU VĂN BẢN 1 Đoạn 3: lời giục giã sống vội vàng 3 • Ta muốn ôm • Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn • Ta muốn riết mây đưa và gió lượn • Ta muốn say cánh bướm với tình yêu • Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều • Và non nước, và cây và cỏ rạng • Cho chếnh choáng mùi hương, • cho đã đầy ánh sáng • Cho no nê thanh sắc của thời tươi • Hỡi xuân hồng ta muốn cắn vào ngươi • Đại từ ta • Khát vọngsống hết mình và cống hiến hết mình của tác giả cũng là khát vọng của tất cả mọi người. TRƯỜNG Thptchuyênhàgiang

18. II • TÌM HIỂU VĂN BẢN 1 Đoạn 3: lời giục giã sống vội vàng 3 • Giọng điệu sôi nổi, dồn dập • Lời giục giã: hãy sống hết mình và sống có ý nghĩa • Lẽ sống đẹp. TRƯỜNG Thptchuyênhàgiang

19. III • TỔNG KẾT Nghệ thuật Cách nhìn, cách cảm mới và những sáng tạo độc đáo về hình ảnh thơ. Sử dụng ngôn từ,nhịp điệu dồn dập, sôi nổi, hối hả, cuồng nhiệt. Sự kết hợp giữa mạch luận lí và mạch cảm xúc. TRƯỜNG Thptchuyênhàgiang

20. III • TỔNG KẾT Ý nghĩa văn bản Bài thơ nổi bật lên tư tưởng nhân văn: lòng yêu đời, yêu cảnh vật, yêu tuổi trẻ, yêu mùa xuân, là thái độ sống nồng nhiệt và niềm khao khát giao cảm với đời của Xuân Diệu TRƯỜNG Thptchuyênhàgiang

21. TÓM TẮT BÀI GIẢNG • I. GIỚI THIỆU CHUNG 1.Tác giả: Xuân Diệu 2.Tác phẩm • II. ĐỌC-HIỂU VĂN BẢN 1. Tìnhyêu cuộc sống Nỗi băn khoăn trước thời gian Chín câu đầu - Điệp ngữ, từ ngữ, hình ảnh đối lập; nghệ thuật nhân hóa + từ ngữ biểu cảm Buồn bã và luyến tiếc vì thời gian, tuổi trẻ trôi nhanh, một đi không trở lại. Tám câu cuối - Sự buồn bã và luyến tiếc vì thời gian, tuổi trẻ trôi nhanh, một đi không trở lại. TRƯỜNG Thptchuyênhàgiang

22. TÓM TẮT BÀI GIẢNG • I. GIỚI THIỆU CHUNG • II. ĐỌC-HIỂU VĂN BẢN 1. Tìnhyêu cuộc sống Nỗi băn khoăn trước thời gian Lời giục giã sống vội vàng Từ ngữ giàu hình ảnh, biểu cảm, điệp ngữ ta muốn + động từ diễn tảđộng thái yêu đương mỗi lúc một mãnh liệt + giọng điệu sôi nổi, dồn dập. Lời giục giã: hãy sống hết mình và sống có ý nghĩa. • III. TỔNG KẾT 1. Nghệ thuật Ý nghĩa văn bản TRƯỜNG Thptchuyênhàgiang