R esource D escription A ccess

1. ResourceDescriptionAccess Fobid Commissie Ontsluiting Daniel van Spanje Amsterdam, 21 oktober 2010

3. RT: Richtlijnenvoortitelbeschrijven

4. Richtlijnenvoortitelbeschrijven • RT1: Beschrijvingsregels voor monografieën 1978 / 1982 • RT2: Beschrijvingsregels voor seriële publicaties 1978 • RT3: Regels voor catalogusbouw 1981 / 1994 • RT4: Beschrijvingsregels voor niet-boekmaterialen 1979 / 1993 • RT5: Voorbeeldenboek 1982 • RT6: Sorteerregels 1981 / 1992 • RT7: Beschrijvingsregels voor gedrukte muziek 1982 • RT8: Beschrijvingsregels voor kartografische documenten 1982 • RT9: Regels voor catalogusbouw beeld 1988 • RT10: Regels voor catalogusbouw geluid 1990 • RT11: Regels voor catalogusbouw gedrukte muziek 1989 • RT12: Beschrijvingsregels voor computer files 1990

5. ISBD - internationaal • 1971 ISBD(M) (Monographs) • 1974 ISBD(S) (Serials)  ISBD(CR) • 1977 ISBD(G) (General) • 1977 ISBD(NBM) (Non Book Materials) • 1977 ISBD(CM) (Cartographic) • 1980 ISBD(PM) (Printed Music) • 1980 ISBD(A) (Antiquarian) • 1981 1e review van ISBD’s • 1990 ISBD(CF) (Computer Files)  ISBD(ER) • 1997 ISBD(ER) (Electronic Resources) • 1998 2e review van de ISBD’s • 2002 ISBD(CR) (Continuing Resources) • 2007 – 2011 Consolidated ISBD

6. ISBD • Standaardisatie van de vorm en de inhoud van de bibliografische beschrijving die het document vertegenwoordigt in de catalogus (“representatie”) • Definitie van ISBD elementen • Onderscheid in acht verschillende ISBD-velden • Vaste volgorde binnen de velden • Veldscheiding tussen en binnen ISBD-velden door standaard interpunctie

7. ISBD velden • Veld 0: GMD (General material designator) • Veld 1: titel en verantwoordelijkheid • Veld 2: editie • Veld 3: materiaal/documenttype specifieke gegevens • Veld 4: publicatie, distributie • Veld 5: fysieke beschrijving • Veld 6: reeks • Veld 7: annotaties • Veld 8: standaardnummers Maar gaan we nu dan alsnog de RT updaten?

10. ICP: algemeneprincipes • Gepubliceerd in februari 2009 • Vervangen de Paris Principles uit 1961 als basis voor catalogiseerregels • Herziening van principes: • No.1: convenience of the user = catalogiseerregels moeten het de gebruiker gemakkelijk maken • Overige principes: common usage, representation, accuracy, sufficiency and necessity, significance, economy, consistency and standardization, integration • Breder van opzet dan de Paris Principles: alle materiaaltypen

11. ICP: doel en functie van de catalogus • Vinden (to find bibliographic resources in a collection) • Identificeren (to identify a bibliographic resource or agent) • Selecteren (to select a bibliographic resource that is appropriate to the users’s needs) • Toegang geven (to acquire or obtain access to an item described) • Navigeren (to navigate within a catalogue and beyond)

13. Functional Requirements for Bibliographical Records

15. FRBR: het gaatom de inhoud • Catalogiseren gaat uit van het “item in hand”. • Van belang: representatie (wat is de de bron van de beschrijving), accuraatheid, volledigheid …. • Gebruikers willen altijd het item in de handen – of op het scherm –, maar zij zijn in principe gericht op de inhoud. • FRBR wil in de catalogus ook de inhoud van informatiebronnen zichtbaar maken • De inhoud heet in FRBR: “het werk”

16. Ik heb het boek in mijn tas. Ik wil dat boek gaan bestellen. Ik wil dat boek graag in het Nederlands lezen. Die film is gebaseerd op mijn favoriete boek. FRBR en “wat is eenboek”? • Item • Manifestatie • Expressie • Werk

18. De entiteiten: driegroepen werk expressie manifestatie item persoon familie concept corporatie object gebeurtenis plaats

19. Relatiestussenentiteiten • Groep 2 • Auteur • Vertaler • Uitgever • Eigenaar • Groep 1 • Werk • Expressie • Manifestatie • Item

20. L'avare Toneelstuk 1668 Eigenschappen van de entiteitWerk • Titel • Vorm • Datum

21. The miser Tekst 1987 Engels Eigenschappen van de entiteitExpressie • Titel • Vorm (media type) • Datum • Taal

22. The miser : a comedy a new translation by Albert Bermel New York, NY Applause Theatre Book Publishers 1987 Gedrukt boek (volume) 126 pages 19 cm ISBN 0936839759 Eigenschappen van de entiteitManifestatie • Titel • Verantwoordelijk • Plaats van uitgave • Uitgever • Datum • Drager • Omvang • Afmetingen • Identifier

23. PQ1825 E5 1987b [indien relevant] Pagina 20-21 beschadigd Eigenschappen van de entiteit Item • Identifier • Provenance • Annotaties

24. Implementatie van FRBR • Abstract logisch model; staat los van data model • Drie – mogelijke - implementatiemodellen: • Relationele database • Database met linking • Flat file structuur

25. Flat file database structuur Bibliographic record Name Authority record Name-Title Authority record Holdings/Item record

26. “Gelinkte” bibliografische en thesaurus records Bibliographic record Name Authority record Name-Title Authority record Holdings/Item record

27. Relationele database structuur Manifestation Work Access Point Control Record Expression Holdings/Item

28. Implementatie van FRBR • Logisch model; los van data model • Drie implementatiemodellen: • Relationele database • Database met linking • Flat file structuur • Nummer vier: het algoritmische model : entiteiten en relaties clusteren via algoritmes en speciale indexen: PiCarta / WorldCAT.org / Zoeken.bibliotheek.be

42. RDA: voorbeelden van veranderingen

43. RDA: vastleggen van type content, mediaen carrier content type expressienotated music performed music still image spoken word text media type manifestatieaudio microform unmediated carrier type manifestatieaudio cartridge audio disc audiocassette

44. Voorbeelden van Content, Media en Carrier • boek • Content type = text • Media type = unmediated • Carriertype = volume • muziek CD • Content type = performed music • Media type = audio • Media type = computer • Carrier type = audio disc • Carrier type = computer disc

45. Voorbeelden van Content, Media en Carrier • webpagina • Content type = text • Media type = computer • Carriertype = online resource • online video • Content type = two dimensional moving image • Media type = computer • Carriertype = online resource

46. MARC21 voorbeelden van tag 336-338 Online PDF: 300 $a 1 online resource (39 pages): $b… 336 $a text $2 marccontent 337 $a computer $2 marcmedia 338 $a online resource $2 marccarrier Website (with maps, text, and photographs): 300 $a 1 online resource 336 $a text $2 marccontent 336 $a cartographic image $2 marccontent 336 $a still image $2 marccontent 337 $a computer $2 marcmedia 338 $a online resource $2 marccarrier

47. RDA: regel van driegeldtnietmeer • 100 $a Brown, Susan. • $a Heroes / $c by Susan Brown, Melanie Carlson, Stephen Lindell, Kevin Ott, and Janet Wilson. • 700 $a Carlson, Melanie. • 700 $a Lindell, Stephen. • 700 $a Ott, Kevin. • 700 $a Wilson, Janet. [AACR2: entered under title if more than three creators]

48. RDA: ICP principes van representatie en efficientie • Informatie letterlijk overnemen • “Take what you see” en “accept what you get” • (RDA 1.7.1) • Hoofdlettergebruik, interpunctie, afkortingen, fouten, symbolen, nummeringen • Indien nodig verantwoorden in annotatie • Gebruik wordt toegelicht in Appendix A, B en D

49. RDA: geenverbeteringenaanbrengen [sic]! • Uitgangspunt: • Geen verbeteringen voor monografieën = geen “[sic]” of “[i.e.]” – uitleg in annotatie • Zie RDA 2.2.1 • Wel verbeteringen voor periodieke uitgaven en integrating resources • Zie: RDA 2.3.2.12 - 2.3.2.13 • Toelichting in annotatie 245 $a Teusday’s tasks. 246 $i Corrected title: $a Tuesday’s tasks 260 $a Chicago : $b Smith Pubblishers, $c 2010.

50. RDA: wijziging in gebruik van vierkantehaken RT 1 par. 34 4000 @Environmental data for the eastern North Pacific and Bering Sea / [by Edward J. Gregr and Ryan Coatta]. Auteursgegevens niet op titelpagina RDA 2.2.4, 2.4.2.2 4000 @Environmental data for the eastern North Pacific and Bering Sea / by Edward J. Gregr and Ryan Coatta. Auteursgegevens binnen de publicatie hoeven niet tussen vierkante haken. De vierkante haken worden alleen gebruikt als de gegevens niet in de publicatie staan.