Rola obrazu w dydaktyce

1. Rola obrazu w dydaktyce

2. OBRAZ W PROCESIE ZAPAMIĘTYWANIA Część I

3. ZMYSŁY NASZE SĄ NIE TYLKO DOSTARCZYCIELAMI ROZKOSZY ESTETYCZNYCH, SĄ ONE SKRZĘTNYMI KOLEKCJONERAMI NASZEJ WIEDZY O ŚWIECIE, A WIĘC POTĘŻNĄ OCHRONĄ W WALCE O BYT. PRZODUJE IM ZAŚ ZMYSŁ WZROKU. ... NAUCZANIE POGLĄDOWE JEST TAK STARE JAK LUDZKOŚĆ, ZNACZNIE WIĘC STARSZE OD SAMEJ SZKOŁY, I GDY TAK NIEOCENIONE ODDAWAŁO LUDZKOŚCI USŁUGI, SZKOŁA WCZEŚNIEJ CZY PÓŹNIEJ MUSIAŁA JE ZUŻYTKOWAĆ U SIEBIE. K. WÓYCICKI, OBRAZ I ILUSTRACJA W NAUCZANIU LITERATURY

4. Obraz w procesie poznawania i zapamiętywania: • Obraz jest jednym z najbardziej naturalnych środków, do jakich odwołujemy się, gdy odczuwamy trudności w odebraniu, zrozumieniu lub przyswojeniu informacji werbalnych. • Łatwość i naturalność przechodzenia z jednego kodu na drugi oraz ich wzajemne uzupełnianie się dowodzi pozytywnej roli obrazu w uczeniu się materiału słownego. • Ilustracja wzbudza uczucia estetyczne, zaciekawia, łatwiej wprowadza w temat, sprawia, że nauka staje się przyjemniejsza.

5. Obraz w procesie poznawania i zapamiętywania: • Zasada wzajemnego wspierania się percepcji – nie sumowanie a intensyfikowanie procesów zapamiętywania. • Zasada restytucji (odpoczywania) – przekaz słowny odbierany jest sekwencyjnie – przekaz obrazowy odbierany jest całościowo. Podwójność przekazu czyni go odporniejszym na zniekształcenia, naprzemienność pozwala na odpoczynek. • Zasada przystępności – zrozumienie przekazu obrazowego jest percepcyjnie łatwiejsze.

6. Obraz w procesie poznawania i zapamiętywania:

7. TWÓRCZE WYKORZYSTANIE UMYSŁU: TONY BUZAN MAPY TWOICH MYŚLI ZASADA MYŚLENIA WIELOKIERUNKOWEGO – PROMIENISTE ROZCHODZENIE SIĘ MYŚLI KU WYRAZISTEMU CENTRUM LUB OD NIEGO W POSTACI ROZGAŁĘZIAJĄCYCH SIĘ NA BOKI LUB SKUPIAJĄCYCH W JEDNYM PUNKCIE ŚCIEŻEK.

8. TWÓRCZE WYKORZYSTANIE UMYSŁU: Coraz częściej pojmując naturę umysłu, zaczynamy rozumieć, że konieczne jest ustanowienie równowagi między umiejętnościami wizualnymi i werbalnymi. Dostrzegły to wielkie koncerny komputerowe , wprowadzając na rynek urządzenia, które pozwalają jednocześnie manipulować słowami i obrazami. Na poziomie funkcjonowania jednostki ze spostrzeżenia tego wyrosła koncepcja map myśli. T. Buzan, Mapy Twoich myśli

9. MAPA MYŚLI

10. MAPA MYŚLI

11. PODRĘCZNIK JAKO NARZĘDZIE KSZTAŁCENIA UMIEJĘTNOŚCI ROZUMIENIA CZYTANEGO TEKSTU CZĘŚĆ II

12. PODRĘCZNIK JAKO NARZĘDZIE KSZTAŁTOWANIA UMIEJĘTNOŚCI ROZUMIENIA I ZAPAMIĘTYWANIA „PODRĘCZNIKI SZKOLNE ZAWIERAJĄ WIEDZĘ STANOWIĄCĄ ZŁOŻONY SYSTEM INFORMACJI. „

13. PODRĘCZNIK JAKO NARZĘDZIE KSZTAŁTOWANIA UMIEJĘTNOŚCI ROZUMIENIA I ZAPAMIĘTYWANIA ZA ELEMENTY SYSTEMU WIEDZY NALEŻY PRZYJĄĆ POJĘCIA I SĄDY. WIĄŻE JE SYSTEM RELACJI, KTÓRE MAJĄ CHARAKTER LOGICZNY.

14. PODRĘCZNIK JAKO NARZĘDZIE KSZTAŁTOWANIA UMIEJĘTNOŚCI ROZUMIENIA I ZAPAMIĘTYWANIA TREŚCI W PODRĘCZNIKU MOGĄ BYĆ PRZEKAZYWANE ZA POŚREDNICTWEM RÓŻNYCH KODÓW: • KODU WERBALNEGO (TEKST) • KODU OBRAZOWEGO (rysunek, szkic, diagram, piktogram, schemat, fotografia).

15. PODRĘCZNIK JAKO NARZĘDZIE KSZTAŁTOWANIA UMIEJĘTNOŚCI ROZUMIENIA I ZAPAMIĘTYWANIA TEKSTY WERBALNE I OBRAZOWE PEŁNIĄ W PODRĘCZNIKU DWIE FUNKCJE: • INFORMACYJNĄ, • OPERACYJNĄ.

19. PODRĘCZNIK JAKO NARZĘDZIE KSZTAŁTOWANIA UMIEJĘTNOŚCI ROZUMIENIA I ZAPAMIĘTYWANIA SPOSOBY ANALIZY: • ANALIZA TEKSTU I ILUSTRACJI JAKO SAMODZIELNYCH KOMUNIKATÓW, • ANALIZA RELACJI MIĘDZY TEKSTEM A OBRAZEM.

20. PODRĘCZNIK JAKO NARZĘDZIE KSZTAŁTOWANIA UMIEJĘTNOŚCI ROZUMIENIA I ZAPAMIĘTYWANIA ZASADA PODWÓJNEGO KODOWANIA : TREŚCI PODWÓJNIE KODOWANE SĄ BARDZIEJ DOSTĘPNE W PROCESIE PRZYPOMINANIA.

21. OBRAZ I SŁOWO W PODRĘCZNIKU SZKOLNYM DO KSZTAŁCENIA LITERACKIEGOczęść III

22. PODZIAŁ OBRAZÓW: • PIKTOGRAMY, IDEOGRAMY, ZNAKI, RYSUNKI, CZYLI OBRAZY NIERUCHOME, KTÓRE SPEŁNIAJĄ FUNKCJĘ INFORMACYJNĄ I POZOSTAJĄ Z PRZEKAZYWANĄ INFORMACJĄ W PEWNYM ZWIĄZKU PODOBIEŃSTWA ORAZ MAJĄ CHARAKTER JEDNOZNACZNY.

23. PODZIAŁ OBRAZÓW • DIAGRAMY, GRAFIKI, PLANY, SCHEMATY, CZYLI OBRAZY, KTÓRE IMITUJĄ JAKIŚ MODEL (PLAN METRA, MAPA TERENU, ITP.), ICH CELEM JEST ZOBRAZOWANIE PRZEKAZU JĘZYKOWEGO, ODTWORZENIE JAKIEJŚ STRUKTURY PRZESTRZENNEJ ORAZ DĄŻENIE DO JEDNOZNACZNOŚCI.

24. PODZIAŁ OBRAZÓW • FOTOGRAFIE, KTÓRE W ZALEŻNOŚCI OD ZAMIARU TWÓRCY I MIEJSCA PREZENTOWANIA MOGĄ REALIZOWAĆ RÓŻNE FUNKCJE. FOTOGRAFIA TO WYKADROWANY, ZGODNIE Z ZAMYSŁEM AUTORA, FRAGMENT RZECZYWISTOŚCI UTRWALONY NA PAPIERZE LUB NOŚNIKU ELEKTRONICZNYM.

25. PODZIAŁ OBRAZÓW • OBRAZY PLASTYCZNE POWSTAŁE W ROZMAITYCH TECHNIKACH (GRAFIKI, AKWARELE, LITOGRAFIE, OBRAZY OLEJNE, ITP.), KTÓRE SPEŁNIAJĄ FUNKCJE ESTETYCZNĄ ORAZ MAJĄ WIELOZNACZNY SENS.

26. OBRAZ I SŁOWO W PODRĘCZNIKU DO KSZTAŁCENIA LITERACKIEGO

27. SERIA „TO LUBIĘ!”, WYDAWNICTWO EDUKACYJNE, KRAKÓW CIEKAWA I WIELOFUNKCYJNA PROPOZYCJA WYKORZYSTANIA MATERIAŁU IKONICZNEGO. W ikonosferze dziecko zanurzone jest najmocniej, przez nią atakowane najsilniej i ta jest mu najbliższa, ale uczestniczy w niej raczej w postawie konsumenta i łatwo może być poddawane manipulacji. Sprawa relacjonowania odbioru staje się natomiast kwestią werbalizacji, ujęzykowienia.

28. „To lubię!”, IV

29. „TO LUBIĘ!” IV

36. „TO LUBIĘ” IV • PIKTOGRAMY, KALIGRAMY, LOGOTYPY, • ILUSTRACJE KSIĄŻKOWE, • HISTORYJKI OBRAZKOWE, ŻARTY RYSUNKOWE, • KOMIKS, • PLAKAT, • FOTOGRAFIA, • OBRAZ MALARSKI.

37. SPOSÓB WYKORZYSTANIA MATERIAŁU IKONICZNEGO: • DZIAŁANIA JĘZYKOWE: UKŁADANIE ZAKAZÓW, NAKAZÓW, PRZESTRÓG, OBJAŚNIEŃ, SLOGANÓW REKLAMOWYCH, NARRACJI NA PODSTAWIE HISTORYJKI OBRAZKOWEJ. • ROZPOZNAWANIE I NAZYWANIE EMOCJI WYRAŻONYCH PRZEZ MIMIKĘ I GEST. • OPIS ZACHOWANIA W RÓŻYNYCH SYTUACJACH CODZIENNYCH: ORIENTOWANIE W PRZESTRZENI, PORUSZANIE SIĘ NA ULICACH, ROZUMIENIE ETYKIET I INSTRUKCJI.

38. SPOSÓB WYKORZYSTANIA OBRAZU MALARSKIEGO: • OBRAZ – RYSUNEK – TEKST LITERACKI B. E. MURILLO, DZIECI Z MELONEM I WINOGRONAMI M. DĄBROWSKA, WILCZĘTA Z CZARNEGO PODWÓRKA REALISTYCZNE RYSUNKI REALISTYCZNIE PRZEDSTAWIONYCH ELEMENTÓW ARCHITEKTONICZNYCH KAMIENICY: FASADY, BRAMY.

39. PO CO WPROWADZA SIĘ DO PODRĘCZNIKÓW TAK ROZBUDOWANY I RÓŻNORODNY SYSTEM ODNIESIEŃ? • NAJPIERW ŻEBY ZACIEKAWIĆ, • POTEM ZDZIWIĆ, • POTEM WYWOŁAĆ EMOCJE I POBUDZIĆ DO REFLEKSJI, • NAUCZYĆ STOSOWANIA MYŚLOWYCH EKSPERYMENTÓW • UŁATWIĆ ZROZUMIENIE CZEGOŚ TRUDNEGO, • WYZWALAĆ NOWE SKOJARZENIA, • TWORZYĆ W UMYŚLE SIEĆ KULTUROWYCH ZNAKÓW .

40. SYMBOLIKA GESTÓW, PRZEDMIOTÓW I ZNAKÓW. OD INFORMACJI DO SYMBOLIZACJI Część IV

41. PIKTOGRAMY

42. JAK? PIKTOGRAMY

43. JAK? PIKTOGRAMY

44. JAK?

45. JAK? LEX DREWINSKI, BIEDNI I BOGACI II

46. JAK? LEX DREWINSKI, OSTATNI PRODUKT

47. 10 PRZYKAZAŃ WSPÓŁCZESNEGO CZŁOWIEKA 1Nie będziesz miał bogów cudzych przede Mną, 2) Nie będziesz brał imienia Pana Boga Twego nadaremnie, 3) Pamiętaj, abyś dzień święty święcił, 4) Czcij ojca twego i matkę twoją, 5) Nie zabijaj, 6) Nie cudzołóż, 7) Nie kradnij, 8) Nie mów fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu twemu, 9) Nie pożądaj żony bliźniego twego, 10) Ani żadnej rzeczy, która jego jest.

48. JAK? • Przykład: • Na podstawie historyjki obrazkowej ułóż krótką, jednozdaniową definicję oksymoronu i uzupełnij ją trzema własnymi przykładami tego środka stylistycznego:

49. JAK? Przeczytaj tekst , uzupełnij mapę i zaznacz miejsce, gdzie ukryty jest skarb.

50. JAK?