Modele urzędów regulacji radiofonii i telewizji - doświadczenia europejskie

1. Modele urzędów regulacji radiofonii i telewizji - doświadczenia europejskie Teresa Ribeiro Przykład Portugalii 19 listopad 2003r.

2. Nadzór nad polityką medialną i otoczeniem regulacyjnym • Polityka Medialna : Zagadnienia mediów należą do kompetencji Ministra Prezydentury (uprawnienia delegowane przez Premiera). • Władze odpowiedzialne za regulację mediów: Wysoki Urząd ds. Mediów (AACS), który jest niezależnym ciałem odpowiedzialnym bezpośrednio przed Parlamentem Portugalii oraz Instytut Mediów, odpowiedzialny przed Ministrem Prezydentury. • Inne: Instytut Konsumencki, Komitet ds. Stosowania Kar w Reklamie, Narodowy Urząd Łączności i Konkurencji. 19 listopad 2003r.

3. Organy odpowiedzialne za regulację mediów • Wysoki Urząd ds. Mediów (AACS): • Jest głównym organem odpowiedzialnym za regulację mediów z jurysdykcją nad wszystkimi organizacjami medialnymi. • Utworzony na mocy Ustawy Konstytucyjnej Nr. 1/89 z 8 lipca 1989r. • Cele, kompetencje i uprawnienia określa Konstytucja (art. 39) oraz ustawa Nr 43/98 z 6 sierpnia 1998r. • Odpowiedzialny przed Parlamentem Portugalii. 19 listopad 2003r.

4. Wysoki Urząd ds. Mediów (AACS) • Cele ( Odpowiedzialność za zapewnienie ) : • prawa do informacji oraz wolności prasy; • wysokich standardów reporterskich i braku uprzedzeń; • niezależności operatorów medialnych od władzy politycznej i gospodarczej; • pluralizmu i dostępu do czasu antenowego dla rządu oraz partii politycznych. 19 listopad 2003r.

5. Wysoki Urząd ds. Mediów (AACS) • Główne uprawnienia i kompetencje (i): • Ocena wszelkich podejrzewanych naruszeń prawa medialnego • Udzielanie koncesji i pozwoleń na nadawanie programów telewizyjnych i radiowych; • Rozpatrywanie skarg i odwołań dotyczących prawa dostępu rządu i partii politycznych; • Rozstrzyganie w sprawie wykorzystania czasu antenowego przez partie polityczne; • Zalecenia w sprawie mianowania lub odwoływania dyrektorów ds. wiadomości i programów w mediach publicznych; 19 listopad 2003r.

6. Wysoki Urząd ds. Mediów (AACS) • Główne uprawnienia i kompetencje (ii): • Nadzorowanie publikacji badań opinii publicznej; • Zgłaszanie projektów aktów prawnych i prowadzenie badań; • Klasyfikacja periodyków; • Monitorowanie struktury własności spółek medialnych; • Monitorowanie państwowych kampanii reklamowych. 19 listopad 2003r.

7. Organy odpowiedzialne za regulację mediów • Instytut Mediów (ICS): • Jest organem publicznym posiadającym autonomię w zakresie zarządzania swoimi sprawami i majątkiem. • Utworzony na mocy Dekretu Nr 34/97 z 31 stycznia 1997r.. • Odpowiedzialny przed Ministrem Prezydentury, który jest członkiem rządu właściwym dla mediów. 19 listopad 2003r.

8. Instytut Mediów (ICS) • Główne uprawnienia i kompetencje (i): • Współpraca w zakresie wypracowanie, wdrażania i oceny polityki sektorowej; • Uczestnictwo w oraz nadzór nad prowadzeniem działalności radiowo-telewizyjnej i publikacją periodyków; • Realizacja i koordynacja przyznawanie państwowych dopłat dla mediów; 19 listopad 2003r.

9. Instytut Mediów (ICS) • Główne uprawnienia i kompetencje(ii): • Współpraca w wypracowywaniu i wdrażaniu zewnętrznej polityki madialnej oraz udział w zewnętrznej reprezentacji stanowiska państwa w tym sektorze; • Promowanie i wspieranie inicjatyw dotyczących prac nad zagadnieniami łącznościowymi, w najszerszym znaczeniu tego słowa; • Wykonywanie uprawnień w odniesieniu do reklamy państwowej. 19 listopad 2003r.

10. Inne – Konsumenci i Reklama • Instytut Konsumencki: • Organ publiczny właściwy w sprawach ochrony konsumenta, w tym reklamy w mediach. Rozpatruje naruszenia administracyjne w zakresie prawa reklamowego. • Komitet ds. Stosowania Kar w Reklamie: • Organ publiczny uprawniony do nakładania kar finansowych w przypadku naruszenia prawa regulującego reklamę. Przewodniczący musi być sędzią. 19 listopad 2003r.

11. Inne - Urząd ds. Regulacji Łączności • Narodowy Urząd ds. Łączności (ANACOM): • Krajowy regulator telekomunikacji i poczty. • Zadaniem ANACOM jest regulacja, nadzór oraz reprezentowanie sektora łączności. • W tym celu ANACOM wyposażono w konkretne prerogatywy dotyczące regulacji rynku, nadzoru rynku oraz reprezentacji sektora łączności. 19 listopad 2003r.

12. Narodowy Urząd ds. Łączności • Zadania w dziedzinie regulacji rynku: • Zagwarantowanie dostępu do sieci operatorom łączności na zasadach przejrzystości i równości; • Wspieranie konkurencji i rozwoju rynku łączności, w szczególności w aspekcie konwergencji telekomunikacji, mediów oraz informatyki; • Przyznawanie uprawnień do prowadzenia działalności w dziecinie poczty i telekomunikacji; • Gospodarka widma częstotliwości. 19 listopad 2003r.

13. Narodowy Urząd ds. Łączności • Zadania w zakresie nadzoru rynku: • Zapewnienie stosowania i nadzór nad przestrzeganiem ustaw, przepisów i wymagań technicznych • Zapewnienie przestrzegania przez operatorów łączności warunków koncesji i umów koncesyjnych; • Zapewnienie działania i dostępności powszechnych usług łącznościowych, zapewnienie wykonywania odnośnych obowiązków; • Zapewnienie właściwego wykorzystania zasobów częstotliwości i przyznanej numeracji; • Ochrona interesów konsumentów, tj. użytkowników usług powszechnych. 19 listopad 2003r.

14. Narodowy Urząd ds. Łączności • Obowiązki w zakresie reprezentacji sektora: • Zapewnienie technicznej reprezentacji Portugalii wobec międzynarodowych odpowiedników Urzędu; • Promowanie normalizacji technicznej; • Współpraca w zakresie opracowywania planów dotyczących sytuacji klęsk żywiołowych dotyczących sektora łączności; • Zapewnienie wykonywania badań dotyczących łączności pocztowej i telekomunikacji; • Podejmowanie projektów zmierzających do zapewnienia informacji i społeczeństwa opartego na wiedzy. 19 listopad 2003r.

15. Inne - Regulacja Konkurencji • Urząd ds. Konkurencji: • Jest niezależnym organem uprawnionym do promowania, wspierania oraz zapewniania poszanowania zasad swobodnej konkurencji oraz otwartego rynku, w związku z celami określonymi w Konstytucji oraz Traktacie ustanawiającym WE. • Utworzony na mocy Ustawy Nr 24/2002 z 31 października 19 listopad 2003r.

16. Dalsze działania w zakresie środowiska regulacji mediów • Słabości obecnej struktury regulacji: • Podzielona regulacja mediów (procesy monitorowania, koncesjonowania oraz współpracy z innymi regulatorami są podzielone pomiędzy kilka jednostek) • Powyższy fakt ma negatywny wpływ na skuteczność regulacji, a w szczególności, na monitorowanie przestrzegania prawa medialnego oraz szybkość procesu koncesjonowania i/lub odnawiania pozwoleń na prowadzenie działalności nadawczej (radiowo-telewizyjnej). • Ociężała struktura regulacji służy naruszającym prawo i działa przeciwko uczestnikom rynku przestrzegającym zasad. 19 listopad 2003r.

17. Główny cel nowego podejścia do regulacji • Ustalenie właściwej równowagi pomiędzy rozwojem rynku, rzeczywistą konkurencją i ochroną interesów ogółu, takich jak: • Wolność wypowiedzi i informacji (podstawowe prawa obywatelskie); • Poszanowanie godności ludzkiej i podstawowych praw; • Ochrona nieletnich i innych narażonych członków społeczeństwa; • Pluralizm; • Różnorodność kulturowa. 19 listopad 2003r.

18. Nowy Urząd ds. Regulacji (podejście rządowe) • Nowy niezależny urząd regulacji sektora medialnego winien być (i) : • Niezależny gospodarczo i politycznie: należy określić konkretne zasady dotyczące mianowania, składu, działania i ewentualnych niezgodności; • Niezależny finansowo: należy jasno określić zasady finansowania i nie może być to zrobione ad hoc; 19 listopad 2003r.

19. Nowy Urząd ds. Regulacji (podejście rządowe) • Nowy niezależny urząd regulacji sektora medialnego winien być ( 2 ): • Wyposażony w rzeczywiste uprawnienia i kompetencje: uprawnienia do regulacji, koncesjonowania i monitorowania; • Odpowiedzialny przed opinią publiczną: przejrzyste podejmowanie decyzji i ustalanie zasad. 19 listopad 2003r.

20. Podstawowe kompetencje i uprawnienia nowego organu regulacyjnego • Połączenie tych samych kompetencji i uprawnień, w które są wyposażone organy obecnie odpowiedzialne za regulację: • Ochrona interesów ogółu w dziedzinie mediów; • Uczestnictwo w oraz nadzór nad wykonywaniem działalności radiowo-telewizyjnej i publikacją periodyków; • Przyznawanie koncesji i pozwoleń na działalność nadawczą w zakresie radia i telewizji (naziemną, kablową i satelitarną); • Rozpatrywanie skarg i odwołań w odniesieniu do prawa dostępu i/lub odpowiedzi; • Monitorowanie własności spółek medialnych. 19 listopad 2003r.

21. Nowe otoczenie regulacyjne - elastyczne podejście • Etap 1: • Utworzenie nowego urzędu regulacji treści i usług medialnych (połączenie kompetencji i uprawnień w ramach jednego organu) • Etap 2: • Uwzględniając rozwój rynku oraz dojrzałość nowego urzędu ds. mediów, dokonanie analizy pozytywnych i negatywnych aspektów ewentualnego połączenia regulacji mediów i łączności elektronicznej w ramach jednego organu. 19 listopad 2003r.

22. Wnioski • Rozwój rynku i postęp technologiczny stwarzają potrzebę bardziej skutecznego i spójnego podejścia do regulacji w dziedzinie mediów. • Ten fakt spowoduje zmiany w strukturze organów regulacyjnych i stylu ich działania. • Struktura: Połączenie kompetencji w zakresie regulacji mediów w jednej jednostce (oraz ewentualne przyszłe połączenie Urzędów ds. Regulacji Mediów i Łączności Elektronicznej) • Styl: Rosnący nacisk na współregulację wraz z innymi uczestnikami rynku medialnego. 19 listopad 2003r.