1 / 14

Автомобил йЎлларининг хал Қ хЎжалигидаги аҲамияти

Автомобил йЎлларининг хал Қ хЎжалигидаги аҲамияти. Автомобил йўлларини ривожланиш тарихи. Биринчи тош плиталардан қаттиқ қопламали йўллар шаҳарлар марказида диний маросимлар ўтқизиладиган жойларда ва кўчаларда қурилган.

Download Presentation

Автомобил йЎлларининг хал Қ хЎжалигидаги аҲамияти

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. АвтомобилйЎлларининг халҚхЎжалигидаги аҲамияти

  2. Автомобил йўлларини ривожланиш тарихи • Биринчи тош плиталардан қаттиқ қопламали йўллар шаҳарлар марказида диний маросимлар ўтқизиладиган жойларда ва кўчаларда қурилган. • Йўл қурилиш Рим империяси даврида энг юқори савияда ривожланган. Рим йўллари асосан қаттиқ, мустахкам тош материаллардан ташкил топган. (шағал, харсанг), улардан кўпчилиги ҳозиргача сақланиб қолган. • Ўша даврда транспорт воситаларининг такомиллашмаганлиги яъни олди ўқининг бурилмаслиги туфайли йўллар тўғри ва узун қилиб, бурилишларда эса йўлларнинг кенглигини 2 марта кенгайтириб қурилган. Рим империяси давридаги йўл тушамаси кундаланг кесими қўйидаги куринишларда бўлган:

  3. 1-Расм. Вавилондаги Мардук худосининг қасрига борадиган йўл кундаланг кесими. 2-Расм. Йўл тушамаси кундаланг кесими.

  4. Йўл қурилишида ривожланиш француз олими Жерома Трезаге ва шотланд олими Жон Мак-Адам тавсия қилган конструкциялардан бошланади. • Трезаге ва Мак-Адам тавсия қилган йўл тўшамаси тузилмаси ерда маълум бир чуқурликда (коритода) жойлаштирилади. Ёмғир ва қор сувлари оқиб кетиши учун йўлга кўндаланг қиялик берилади. • Фабрика ва заводларнинг катта хажмдаги хом ашёга бўлган талаби ошган сари йўлларга бўлган эхтиёж ҳам кўпая борган. XVIII асрда от арава транспортидан секин-аста буғда юрадиган аравалар пайдо бўлган. Лекин, транспорт йўллакларини ривожланиши транспорт масаласини ҳал қила олмади. Чунки темир йўллар орқали яқин масофаларга юк ташиш қимматга тушган. • Секин-аста автомобил йўлларига бўлган эхтиёж ошиб борди. Енгил ички ёнув двигателли автомобиллар ихтиро қилинди. Автомобиллар юк ва йўловчиларни ташувчи воситага айланди. Автомобилнинг ривожланиши ўз навбатида йўлларга бўлган талабни кучайтирди. • Автомобил йўли орқали ташиладиган юкларнинг таннархини кам ёки кўп бўлиши йўлларнинг ҳолатига ва шароитига боғлиқ бўлади. Ёмон йўлларда кўп ёқилғи сарф қилинади ва автомобил тезлиги камаяди. • Ҳозирги вақтда Ўзбекистон Республикасида автомобил йўлларининг умумий узунлиги 146000 км ни ташкил қилади, шундан 44000 км га яқини умум фойдаланувдаги автомобил йўллари ҳисобланади. Улардан 51 % қаттиқ қопламали автомобил йўлларидир. Цементбетон қопламаларининг узунлиги 330 км га етади.

  5. ЗАМОНАВИЙ АВТОМОБИЛ ЙЎЛЛАРИ

  6. ЗАМОНАВИЙ АВТОМОБИЛ ЙЎЛЛАРИ

  7. ЗАМОНАВИЙ АВТОМОБИЛ ЙЎЛЛАРИ

  8. Ўзбекистон Республикаси йўл тармоқларининг холати

  9. Автомобилларнинг ҳаракат тезлигини йўл равонлигига боғлиқ равишда ўзгариши графиги икки тасмали йўлларда: 1, 2, 3, 4 –мос равишда харакат жадаллиги 50 авт/соат, 100 авт/соат, 200 авт/соат, 400 авт/соат.

  10. Йўл қаршиликларига боғлиқ холда ёнилғи сарфини ўзгариши графиги: 1- ГАЗ-31; 2- ЗиЛ-130

  11. 2 1 Ҳаракат тезлигига боғлиқ равишда ёнилғи сарфини ўзгариши графиги (бошланғич тезлик 50 км/с). 1- енгил автомобиллар; 2 – юк автомобиллар.

  12. Автомобиллар деталларининг узоқ муддат ишлашини ҳаракат тезлигига боғлиқлик графиги

  13. Ҳаракат тезлигини шиналарнинг едирилишига боғлиқлик графиги

More Related