BÖLÜM 2

1. BÖLÜM 2 WİNDOWS XP İŞLETİM SİSTEMİ

2. 2.1 Windows XP’nin Bilgisayara Kurulması • Windows XP işletim sistemini bilgisayarımıza kurmamız için değişik yollar izlenebilir bunlar; • Yeni bir sistem olarak • Eski sistemin üzerine • Eski sistemin üzerine kurulum yapılacaksa; Windows çalışırken, Windows CD si CD-ROM’a takılır ve otomatik yüklemeden sonra Windows’ un yükseltmesi seçeneği seçilir ve kurulum başlanır. • Yeni bir sistem kurulacaksa; Windows CD si ile bilgisayar başlatılır Ön yüklemeler tamamlandıktan sonra Windows kurulumu başlar.

3. 2.2 Windows XP’ de Bilgisayar Nasıl Kapatılır? Bilgisayarı kapatmak için şu adımlar izlenmelidir: 1- Fare işareti Başlat düğmesine götürülüp sol tuşa basılarak Başlat menüsü açılır. 2- Bilgisayarı Kapat seçeneğinin üzerine gidilerek yine farenin sol tuşuna basılır. 3- Karşımıza gelen kapanış seçeneklerinden uygun olanı seçeriz.

4. 2.2 Windows XP’ de Bilgisayar Nasıl Kapatılır? Açılan seçeneklere baktığımızda; Beklemede: Bilgisayarımızın monitörü ve harddiski kapanır, işlemcisi minimum enerji harcamasına geçer. Beklemede konumundaki bilgisayarı tekrar uyandırmak için fareyi oynatmak veya klavyeden bir tuşa basmak yeterlidir. Kapat: Bilgisayarda tamamen işimiz bittiğinde kapatmak için bu seçenek seçilir. Bizim kapama düğmesine basmamız gerekmez. Yeniden başlat: Bilgisayarın elektriğinin kesilmeden kendiliğinden kapanıp açılması işlemidir.

5. 2.3 İşletim Sisteminin Tanıtılması Standart masaüstü öğeleri MASAÜSTÜ (Desktop) Görev Çubuğu

6. 2.3 İşletim Sisteminin Tanıtılması Masaüstü, Windows açıldığında karşımıza ilk olarak gelen çalışma alanıdır. Windows ilk kurulduğunda Masaüstünde Bilgisayarım, Belgelerim, Ağ Bağlantıları, Geri Dönüşüm Kutusu ve İnternet Explorer simgeleri standart olarak bulunur. Görev çubuğu, genellikle masaüstünün alt kısmında duran mavi renkli bir çubuktur. Windows’ta açtığımız tüm programlar burada gözükür. Buradaki geçiş düğmeleri ile açık olan programlar arasında geçiş yapılabilir. Görev çubuğunun sol tarafında Başlat düğmesi bulunur.

7. 2.4 Masa Üstündeki Simgeler ve Özellikleri a) Bilgisayarım: Bilgisayarımızda mevcut bulunan bütün sürücülere (harddisk, disket, CD, usb bellek, hafıza kartı) buradan erişilebilir. Burada mevcut sürücüler ve bu sürücülerin içindeki klasörler arasında dolaşmak, aradığımız dosyaları bulmak mümkündür. Harddisk sürücüsü olan C: sürücüsü daima hazır durumdadır. Her zaman C: sürücüsüne geçip buradaki klasörler arasında dolaşılabilir. Sonuç olarak bilgisayarımızdaki bir dosya veya klasöre ulaşmak için bu seçenek kullanılır.

8. 2.4 Masa Üstündeki Simgeler ve Özellikleri a) Bilgisayarım: Bilgisayarım penceresinde yer alan simgeler ve görevleri aşağıda verilmiştir.

9. 2.4 Masa Üstündeki Simgeler ve Özellikleri a) Bilgisayarım: Bilgisayarım ekranında yer alan sürücülerden (disket, harddisk, cd sürücü, usb bellek) herhangi biri üzerinde farenin sağ düğmesi tıklanıp, açılan seçeneklerden Özellikler seçeneği seçilirse karşımıza seçtiğimiz sürücünün özellikleri gelir.

10. 2.4 Masa Üstündeki Simgeler ve Özellikleri a) Bilgisayarım: Özellikler seçeneğinin Araçlar bölümünde ise seçilen sürücü ile ilgili bakım – onarım – yedekleme işlemleri yer alır. Bu işlemlerden Hata Denetimi sürücüde oluşan hataları denetler.

11. 2.4 Masa Üstündeki Simgeler ve Özellikleri b) Belgelerim: Üzerinde çalıştığımız her türlü belgeyi (yazı, tablo, resim gibi) sakladığımız bir klasördür. Bu klasöre hızlı bir şekilde erişebilmek için masaüstünde bir kısayol simgesi bulunur. Bilgisayarın uygulamalarının çoğunda bir belge kaydedileceği zaman sistem otomatik olarak kullanıcıyı bu klasöre kaydetmesi için yönlendirir. Kullanıcı belgesini isterse bu klasöre, isterse başka bir klasöre kaydedebilir. c) Ağ Bağlantılarım: Bilgisayarınızın bağlı olduğu yerel ağları, çevirmeli ağları vb. görmek için kullanılır. d) Geri Dönüşüm Kutusu: Bilgisayarımızın harddiskinden sildiğimiz dosyaların geçici olarak tutulduğu bir sistem klasörüdür. Silinerek buraya atılan dosyalar aslında gerçekten silinmiş değildir. Sadece pasif duruma getirilmiştir. Kullanıcı geri dönüşüm kutusuna attığı dosyalardan istediklerini geri alabilir.

12. 2.4 Masa Üstündeki Simgeler ve Özellikleri Bir dosya ya da klasör silinmek istenildiğinde üzerinde farenin sağ düğmesine basılır. Açılan menüden Sil seçeneği seçilir. Ya da dosya ya da klasör, farenin sol düğmesi 1 kez tıklanarak seçilir ve daha sonra klavyeden Delete tuşuna basılır. Bu iki yöntemden sonra karşımıza aşağıdaki pencere gelir. Bu pencerede Evet düğmesi tıklanırsa istenilen dosya ya da klasör Geri Dönüşüm Kutusu’na gönderilmiş olur.

13. 2.4 Masa Üstündeki Simgeler ve Özellikleri Geri Dönüşüm Kutusu’na gönderilen bir dosya ya da klasörü geri almak için; öncelikle Geri Dönüşüm Kutusu çift tıklatılarak içerisine girilir. Açılan pencerede silinen dosya ve klasörler yer alır. Bunların arasından geri almak istenilenin üzerinde farenin sağ düğmesine basılır. Açılan menüden Geri Yükle seçeneği işaretlenir. Böylece dosya ya da klasör silindiği yerine tekrar geri alınmış olur. Geri Dönüşüm Kutusu simgesi yandaki gibi olduğunda, bu kutunun boş olduğu anlaşılır. Geri Dönüşüm Kutusu simgesi yandaki gibi olduğunda ise, bu kutunun dolu olduğu anlaşılır. Bu durumda iken Geri Dönüşüm Kutusu’nda silinecek bazı dosya veya klasörlerin olduğu anlaşılır.

14. 2.4 Masa Üstündeki Simgeler ve Özellikleri Geri Dönüşüm Kutusunu tamamen boşaltmak için, masaüstünde üzerine gelip, farenin sağ düğmesine tıklanır ve açılan menüden Geri Dönüşüm Kutusunu Boşalt seçilir. Daha sonra karışımıza gelen onay sorusuna evet tıklanırsa geri dönüşüm kutusundaki tüm dosya ve klasörler tamamen silinir. NOT: Ancak bir dosya veya klasörü Geri Dönüşüm Kutusu’na göndermeden bilgisayarın sabitdiskinden tamamen silmek istiyorsak; o zaman silinecek dosya veya klasörü klavyedeki shift tuşuna basarak silmemiz gerekir. Böylece dosya veya klasör Geri Dönüşüm Kutusu’na gönderilmeden tamamen silinir. e) Internet Explorer: Internet’e bağlandığımızda web sayfalarında gezinmemizi sağlayan tarayıcı program olan Explorer’ı açmamızı sağlar.

15. 2.5 Windows İşletim Sistemi’nde Pencereler Pencere Düğmeleri Başlık Çubuğu Menü Çubuğu Araç Çubuğu Kaydırma Çubukları Çalışma Alanı

16. 2.5 Windows İşletim Sistemi’nde Pencereler a) Başlık çubuğu: Bütün pencerelerin en üst kısmında renkli zeminli bir başlık çubuğu bulunur. Başlık çubuğunda pencerenin ait olduğu programın adı yazılıdır. Pencere denetim düğmeleri: Başlık çubuğunun sağ tarafında pencere ile ilgili düğmeler bulunur. Aşağıda bu düğmelerin görevleri verilmiştir. 1. Simge durumunda küçült: Pencereyi görev çubuğuna göndererek burada simge halinde beklemesini sağlar. Görev çubuğundaki pencerenin simgesine tıklatıldığında pencere tekrar açılır. 2. Ekranı kapla: Pencerenin masaüstü ekranının tamamını kaplamasını sağlar.

17. 2.5 Windows İşletim Sistemi’nde Pencereler 3. Aşağı Geri Getir (Önceki boyut) : Ekranı kaplamış bir pencerenin tekrar önceki boyutuna dönmesini sağlar. 4. Kapat: Pencereyi kapatır yani o pencere içindeki programdan çıkmış oluruz. Kapatmak istediğimiz pencerede yaptığımız çalışmaları kaydetmemiş isek program bizi uyarır. Değişiklikleri kaydetmek isteyip istemediğimizi sorar. b) Menü çubuğu: Genellikle bütün program pencerelerinde başlık çubuğunun hemen altında bir menü çubuğu vardır. Menüde o program ile ilgili yapılabilecek işlemler bulunur.

18. 2.5 Windows İşletim Sistemi’nde Pencereler c) Araç Çubuğu: d) Çalışma Alanı: Açık olan pencerenin içerisinde bulunan dosya, klasör ve simgelerin yer aldığı beyaz alandır. e) Kaydırma Çubuğu: Düşey kaydırma yaparken pencerenin sağ kenarı boyunca, yatay kaydırma yaparken de pencerenin sol kenarı boyunca görünen bir şerittir.

19. 2.5 Windows İşletim Sistemi’nde Pencereler 2.5.1 Pencere İçerisine Simgeleri Yerleştirme Bir Windows penceresi içerisinde yer alan dosya ve klasörleri belli bir düzene göre yerleştirmek için, pencere içerisinde herhangi boş bir yerde farenin sağ tuşuna tıklanır. Daha sonra açılan seçeneklerden Simgeleri Yerleştir seçilir. -Ad :Penceredeki dosya ve klasörleri A’ dan Z’ ye doğru yerleştirir. -Boyut :Penceredeki dosya ve klasörleri kapladıkları alana göre yerleştirir. -Tür :Penceredeki dosyaları uzantılarına göre A’ dan Z’ ye doğru yerleştirir. -Değiştirme :Penceredeki dosya ve klasörleri en son değiştirildikleri tarihe göre yerleştirir. -Otomatik Düzenle:Penceredeki dosya ve klasörleri Windows’un kendi sistemine göre yerleştirir.

20. 2.5 Windows İşletim Sistemi’nde Pencereler 2.5.2 Pencerelerin Görev Çubuğundan Kapatılması Açık olan pencereleri görev çubuğundan ekranı kaplamak, simge durumuna küçültmek veya kapatmak için; görev çubuğu üzerinde, açık pencere simgesi üzerine gelip, farenin sağ düğmesine tıkladığımızda yan taraftaki menü açılır. Buradan Önceki Boyut seçeneğitıklandığında, pencere önceki boyutuna döner. Simge Durumuna Küçült seçeneği tıklandığında pencere görev çubuğuna indirilir. Ekranı Kapla seçeneği tıklandığında pencere ekranı kaplar. Kapat seçeneği tıklandığında ise pencere kapanır.

21. 2.5 Windows İşletim Sistemi’nde Pencereler 2.5.3 Pencerelerin Yerleşimi Aynı anda birden fazla pencere açıksa, bunları aynı anda görebilmek için Görev Çubuğunun üzerinde boş bir alanda farenin sağ düğmesine tıklamak gerekir. Böylece karşımıza yandaki menü gelir. Burada Pencereleri Basamakla ile açık olan pencereler bir basamak halinde sıralanır. Pencereleri Yatay Döşe seçeneği ile açık olan pencereler ekranda yatay olarak sıralanır. Pencereleri Dikey Döşe seçeneği ile açık olan pencereler ekrana dikey olarak yerleştirilir. Tüm Pencereleri Simgeleştir seçeneği ile açık olan pencereler görev çubuğu üzerine indirilir.

22. 2.6 Görev Çubuğu Bilgisayarımız çalışmakta iken her açık dosya için görev çubuğunda bir simge gözükecektir. Bu düğmelerin üzerine gelip farenin sol tuşu ile tıklama yapılarak çalışmakta olan programlar arasında geçiş yapılabilir. Ayrıca Görev Çubuğu üzerinde bazı programların daha çabuk çalıştırılmasını sağlayan kısayol simgeleri bulunmaktadır. 1 2 3 4 5 6 Hızlı Başlat Aşağıda Görev Çubuğu üzerinde yer alan simgelerin görevleri bulunmaktadır: Başlat Butonu: Bilgisayarda bir programı çalıştırmak veya bir dosyayı açmak için kullanılan butondur. 1. Internet Explorer: Bu simge tıklandığında internette web sayfalarına bakmamızı sağlayan tarayıcı (browser) program açılır. Yani masaüstünde yer alan Internet Explorer simgesi ile aynı görevi yapar.

23. 2.6 Görev Çubuğu 1 2 3 4 5 6 Hızlı Başlat 2. Masaüstünü Göster: Bu simge tıklandığında açık olan tüm pencereler görev çubuğuna indirilir ve masaüstü görüntülenir. 3. Açık Olan Simge Halindeki Programlar: Açık olan tüm program ve pencerelerin birer simgeleri görev çubuğunda yer alır. Bu pencereler arasında geçiş yapabilmek için, simgeleri farenin sol düğmesi ile bir kez tıklanır. 4. Klavye: Bilgisayarda kullanılmak istenilenklavye dilinin belirlendiği simgedir. 5. Ses Denetimi: Bilgisayardaki ses ayarlarının yapıldığı simgedir. 6. Saat: Bu simge zamanı göstermektedir. Saat ayarını değiştirmek istediğimiz zaman bu simgenin üzerine farenin sol düğmesi ile çift tıklamak gerekir.

24. 2.6 Görev Çubuğu 2.6.1 Görev Çubuğundan Saat ve Tarih Ayarı: Görev Çubuğunun sağ köşesinde yer alan saat simgesi zamanı göstermektedir. Saat simgesi farenin sol düğmesiyle çift tıklatılırsa yan taraftaki ekran gelir ve buradan tarih ve saat ayarları yapılır. Yapılan tüm işlemlerden sonra Uygula ve Tamam düğmelerine basılır.

25. 2.6 Görev Çubuğu 2.6.2 Görev Çubuğu Özellikleri Görev çubuğunda değişiklikler yapmak için Başlat – Ayarlar – Görev Çubuğu ve Başlat Menüsü tıklanırsa ya da Görev çubuğu üzerinde boş bir yerde sağ tuş tıklanıp özellikler seçilirse Görev Çubuğu ile Başlat Menüsü Özellikleri penceresi ekrana gelir. Görev Çubuğu Özellikleri penceresi Görev Çubuğu ve Başlat Menüsü olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır.

26. 2.6 Görev Çubuğu 2.6.2 Görev Çubuğu Özellikleri Önce ilk kısım olan Görev Çubuğu bölümünü inceleyelim: Görev çubuğunu kilitle: Bu seçenek seçili halde iken; görev çubuğu yer değiştirme gibi durumlara karşı kilitlenmiş olur. Görev çubuğunu otomatik olarak gizle: Bu seçenek seçilirse; görev çubuğu gizlenir, fare ekranın alt tarafına götürüldüğünde görev çubuğu görünür fare uzaklaştırıldığında ise yeniden gizlenir. Görev çubuğunu pencerelerin üzerinde tut: Bu seçenek seçili halde iken; görev çubuğu her zaman açılan pencerelerin üzerinde kalır. Benzer görev çubuğu öğelerini grupla: Bu seçenek seçili halde iken; açık olan aynı tür pencereler gruplandırılmış olarak görev çubuğunda yer alır. Hızlı Başlat’ı göster: Bu seçenek seçildiğinde görev çubuğundaki Başlat menüsünün hemen yanındaki Hızlı Başlat simgeleri gözükür.

27. 2.6 Görev Çubuğu 2.6.2 Görev Çubuğu Özellikleri Görev Çubuğu ile Başlat Menüsü Özellikleri seçeneğinin ikinci alt bölümü Başlat Menüsü bölümüdür. Bu bölümde Başlat Menüsü’nün Windows’un klasik başlat menüsü mü, yoksa Windows XP ile eklenen başlat menüsü mü olacağı belirlenir.

28. 2.7 Masaüstünde Dosya, Klasör ve Kısayol İşlemleri a) Masaüstüne Kısayol Eklemek Kısayollar programları daha rahat ve daha hızlı bir şekilde çalıştırmak için sonradan oluşturulan dosyalardır. Bir dosya veya klasörü daha kısa sürede açmak için kısayollar kullanılır. Kısayol oluşturmak için herhangi bir dosya veya klasör üzerinde farenin sağ düğmesine basılır. Açılan seçeneklerden Kısayol Oluştur seçilir. Eğer kısayolu masaüstüne almak istiyorsak bu durumda; dosya ya da klasör üzerinde farenin sağ düğmesine tıklanır. Açılan seçeneklerden Gönder bölümüne oradan Masaüstü (Kısayol Oluştur) seçilir. Genelde kısayolları masaüstüne almak daha kullanılışlıdır.

29. 2.7 Masaüstünde Dosya, Klasör ve Kısayol İşlemleri b) Klasör Oluşturmak Herhangi bir yerde klasör oluşturmak için; Boş alanda farenin sağ düğmesine basılır. Açılan seçeneklerden Yeni bölümüne gelinir, oradan da Klasör seçeneği seçilir. Oluşturulan klasörün simgesi aşağıdaki gibidir. Bu durumda klasöre isim verilebilir.

30. 2.7 Masaüstünde Dosya, Klasör ve Kısayol İşlemleri c) Masaüstünde Boş Bir Dosya Oluşturmak Masaüstünde bir uygulamada kullanılacak boş bir dosya oluşturmak için; Masaüstünde boş bir yere farenin sağ düğmesiyle tıklanır. Buradan Yeni seçilir. Gelen seçeneklerde, kısayol seçeneğinin altında sıralananlar oluşturulabilecek dosyalardır. Hangi programda dosya oluşturacaksanız, o programın üzerine gelip tıklayınız. Örneğin Microsoft Word’de dosya oluşturmak için Microsoft Word Belgesi üzerine gelip tıklayınız. Dosya simgesi masaüstünde oluşunca klavyeden vermek istenilen isim yazılır ve enter’a basılır.

31. 2.7 Masaüstünde Dosya, Klasör ve Kısayol İşlemleri d) Dosya, Klasör ya da Kısayol Simgesinin Adını Değiştirmek İstenilen simgenin adını değiştirmek için; Simge üzerine gelip, farenin sağ düğmesine bir kez tıklanır. Gelen menüden Ad Değiştir seçeneği seçilir. Ya da kısayol farenin sol düğmesi ile bir kez tıklanarak seçilir ve ardından klavyeden F2 tuşuna basılır. Klavyeden yeni verilecek ad yazılıp Enter tuşuna basılır. Böylece kısayol simgesinin adı değiştirilmiş olur.

32. 2.7 Masaüstünde Dosya, Klasör ve Kısayol İşlemleri e) Dosya, Klasör ya da Kısayol Simgesini Silmek Simge silmek 3 farklı yöntemle yapılır; Silmek istediğimiz simge üzerine farenin sağ düğmesiyle bir kez tıklanır. Açılan pencereden Sil komutu seçilir. Gelen pencerede Evet seçilir. Silmek istediğimiz simge üzerine farenin sol düğmesiyle bir kez tıklanıp, klavyeden Delete tuşuna basılır. Gelen pencerede Evet seçilir. Silmek istediğimiz simge farenin sol düğmesine basılı tutup sürüklenerek Geri Dönüşüm Kutusu üzerine getirilip bırakılır. Gelen pencerede Evet seçilir

33. 2.7 Masaüstünde Dosya, Klasör ve Kısayol İşlemleri f) Masaüstünde Simgeleri Yerleştirmek Masaüstünde boş bir yerde farenin sağ düğmesi tıklandığında yandaki menü görüntülenir. Buradan Simgeleri Yerleştir – Otomatik Düzenle tıklanıldığında bilgisayar simgeleri kendisi yerleştirir. Bu seçenek seçildiğinde bilgisayar simgelerin yer değiştirmesini engeller. Bu seçimi iptal etmek Simgeleri Düzenle – Otomatik Düzenle tekrar tıklanmalıdır. Ayrıca buradaki Ad, Tür, Boyut ve Değiştirme seçenekleri ile de simgeler yerleştirilebilir.

34. Kes – Kopyala – Yapıştır İşlemleri a. Kes Dosyaları veya klasörleri bir yerden bir yere taşıma işlemi yapmak için; Öncelikle taşınmak istenilen dosya veya klasör seçilir. Sonra: 1 – Farenin sağ tuşu – Kes 2 – Düzen Menüsü – Kes 3 – Ctrl + X 4 – Araç çubuğundan Kes simgesi Bu yollardan biri kullanılarak seçili dosyalar panoya hafızaya alınır ve yapıştırılacakları yeri beklerler. Yapıştırma işlemi bittikten sonra taşıma işlemi bitmiş olur. Kes yaptığımız dosyalar ilk yerlerinden silinmiş olurlar. Kes yapılan dosyalar soluk bir şekil alırlar.

35. Kes – Kopyala – Yapıştır İşlemleri b. Kopyala Dosyaları bir yerden bir yere kopyalama yöntemi de kopyala – yapıştır yöntemidir. Kopyalama işlemini yapmak için öncelikle kopyalanmak istenilen dosya veya klasör seçilir. Sonra: 1 – Farenin sağ tuşu – Kopyala 2 – Düzen Menüsü – Kopyala 3 – Ctrl + C 4 – Araç çubuğundan Kopyala simgesi Bu yollardan biri kullanılarak seçili dosyalar hafızaya alınır ve yapıştırılacakları yeri beklerler yapıştırma işlemi bittiğinde kopyalama işlemi bitmiş olur. Kes olayından farklı olarak kopyala ile seçilen dosyalar silinmezler aynen kalırlar.

36. Kes – Kopyala – Yapıştır İşlemleri c. Yapıştır Kes veya Kopyala yöntemlerinden birinin uygulandığı dosyalar yapıştır komutu kullanılarak istenilen yere kopyalanırlar. Yapıştırma yöntemleri; 1 – Farenin sağ tuşu – Yapıştır 2 – Düzen Menüsü – Yapıştır 3 – Ctrl + V 4 – Araç çubuğundan Yapıştır simgesi

37. 2.8 Başlat Menüsü ve Öğelerin Kullanılması • Başlat menüsü genellikle bilgisayarımıza yüklenmiş bulunan programları ve belgeleri bulup açmak için kullanılır. • Başlat menüsü üç şekilde açılabilir: • Fare işaretini Başlat düğmesine götürüp farenin sol düğmesine basılarak. • Klavyeden CTRL + ESC tuşlarına basılarak. • Windows 95 klavyelerindeki Ctrl ve Alt tuşlarının arasındaki pencere şeklideki düğmeye basılarak.

38. 2.8 Başlat Menüsü ve Öğelerin Kullanılması Başlat Menüsü’nde yer alan seçenekleri tek tek inceleyelim: a) Bilgisayarı Kapat Başlat menüsünden Bilgisayarı Kapat tıklanırsa yandaki gibi bir pencere açılır. Bu penceredeki seçenekler yardımıyla bilgisayar tamamen kapatılır, yeniden başlatılır veya bekleme durumuna alınabilir. b) Oturumunu Kapat Başlat menüsünden Oturumu Kapat tıklanırsa yandaki pencere karşımıza gelir. Bu pencerede Kullanıcı Değiştir düğmesine basılırsa mevcut oturum kapatılmadan farklı bir oturum açılması sağlanır. Oturumu Kapat düğmesine basılırsa açık olan oturum kapatılır ve açık olan programlar kapatılarak Windows farklı bir oturum açmak için başa döner.

39. 2.8 Başlat Menüsü ve Öğelerin Kullanılması c) Çalıştır Programları veya belgeleri açmak için kullanılan bir seçenektir. Başlat menüsündeki Programlar bölümünde bulunmayan, bir defaya mahsus olarak veya çok nadiren açtığımız program veya belgeleri Çalıştır uygulaması yardımıyla açıp kullanabiliriz. d) Yardım ve Destek Windows programlarının kullanımı ve karşılaşılan bazı sorunların giderilmesi için kullanılabilen bir uygulamadır. Klavyeden F1 tuşuna basarak da Yardım ve Destek penceresini açabiliriz.

40. 2.8 Başlat Menüsü ve Öğelerin Kullanılması e) Ara Ara menüsü altında bulunan seçeneklerden Dosya ya da Klasörler uygulaması daha çok kullanılan seçenektir. Bu bölümde dosya ve klasör bulmayı anlatacağız. Ara menüsünden Dosyalar veya Klasörler seçeneğine girdiğimizde yandaki gibi bir ekran gelir. Bu ekranda dosya araması yaparken öncelikle ekranın sol tarafından ne aramak istediğimize karar vermeliyiz. Aradığımız dosyanın türünü biliyorsak sol taraftan resim, müzik ya da video seçeneği veya belge seçeneği seçilir. Aradığımız dosyanın türünü bilmiyorsak bu durumda seçeneklerden Tüm dosya ve klasörleri seçilir.

41. 2.8 Başlat Menüsü ve Öğelerin Kullanılması e) Ara Tüm dosya ve klasörleri seçildiğinde karşımıza yandaki ekran gelir. Bu ekranın sol tarafındaki bölümü kullanarak arama ölçütlerini belirleriz. 1. İlk olarak aradığımız dosyanın adını gireriz. 2. İstersekdosyanın içinde geçen bir sözcüğü yazabiliriz. 3. Son olarak da aramanın gerçekleşeceği konumu belirleriz. Bu bilgiler arama yapmak için yeterlidir. Bunlara ilave olarak istenilirse değiştirilme tarihi ve dosya boyutu belirlenebilir. Tüm ölçütler belirlendikten sonra Ara düğmesine basılır. 1 2 3 Not: Ayrıca dosya araması yaparken hatırlayamadığımız harfler yerine ? veya * karakterlerini kullanabiliriz.

42. 2.8 Başlat Menüsü ve Öğelerin Kullanılması e) Ara Bulduğumuz dosyalar üzerinde neler yapabiliriz? Arama işlemi tamamlandıktan sonra karşımıza yandaki ekran gelir. Yine bu ekranın sol tarafından aramayı tamamlayabiliriz ya da geriye dönüp yeni arama yapabiliriz. Bulduğumuz bir dosyayı açıp inceleyebilir, kopyalayıp başka bir yere yapıştırabilir, silebilir veya yeniden adlandır ile adını değiştirebiliriz. Bütün bu işlemleri yapmak için fare işaretini bulduğumuz dosya isminin üzerine götürüp farenin sağ tuşuna basmamız ve açılan kısayol menüsünden istediğimiz seçeneği seçmemiz yeterlidir.

43. 2.8 Başlat Menüsü ve Öğelerin Kullanılması f) Ayarlar Bu bölümde Denetim Masası, Ağ Bağlantıları, Yazıcı ve Fakslar ve Görev Çubuğu ve Başlat menüsü, ayarları yapılır. Bu seçeneklerden Yazıcı ve Fakslar bölümünde bilgisayarımıza bağlı olan yazıcının yazılımsal yüklemesini yapabiliriz. Ya da bilgisayarımıza yüklenmiş olan yazıcıları görebiliriz. Görev Çubuğu ve Başlat Menüsü daha önce görev çubuğu bölümünde anlatılmıştı. Daha sonraki bölümlerde Denetim Masası ayarlarından ayrıntılı olarak bahsedilecektir.

44. 2.8 Başlat Menüsü ve Öğelerin Kullanılması g) Belgeler Office programları veya diğer programlar ile üzerinde çalıştığımız en son 15 dosyayı buradan bulup açabiliriz. Buradaki isimler bizim çalıştığımız dosyaları açmamızı sağlayan birer kısayoldur. Belgeler menüsündeki kısayolları tek tek veya tamamen silmek mümkündür. Buradaki kısayolları sildiğimizde asıl dosyalarımızı silmiş olmayız. O dosyalar halen bulunup açılabilir. h) Sık Kullanılanlar En çok ziyaret edilen ve Internet Explorer’da sık kullanılanlar listesine eklenen web adresleri burada gözükür. i) Programlar Bu bölümde bilgisayarımıza yüklenmiş olan programlar yer alır ve kolayca çalıştırmaya imkân sağlar. Windows İşletim Sistemi ilk yüklendiğinde burada Başlangıç, Donatılar ve Internet Explorer bölümleri yer alır.

45. 2.9 Başlat - Programlar Menüsü Windows İşletim Sistemi ilk yüklendiğinde burada Başlangıç, Donatılar ve Internet Explorer bölümleri yer alır. Bu üç seçenek dışında gördüklerimiz kullanıcıların bilgisayar kurdukları programlardır. • BAŞLANGIÇ • Bazı programlar bilgisayara kurulduğunda, kendi başlama dosyalarını Başlat - Programlar altında yer alan Başlangıç klasörüne atarlar. Böylece bilgisayar açılıp, Windows yüklendiğinde, otomatik olarak çalışırlar ve aktif halde beklerler. Örnek olarak virüs programları ve Office programı sayılabilir. • Örneğin bilgisayar her açıldığında Microsoft Word programının çalışması için şunları yapabiliriz; • Masaüstünde oluşturulan Microsoft Word programının kısayolu üzerinde sağ düğmeye basılır ve Kopyala seçilir. Daha sonra Başlat – Programlar – Başlangıç üzerine gelip yine farenin sağ düğmesine basılır ve Yapıştır seçilir.

46. 2.9 Başlat - Programlar Menüsü 2. DONATILAR Windows’un disk işlemleriyle ilgili önemli programları ve bazı diğer küçük uygulamaları burada bulunur. Şimdi bunlardan önemli olanlarını inceleyelim. A. Eğlence: Bu bölümde bilgisayarımızın çoklu ortam özelliklerini (ses, müzik, video) kullanarak uygulamalar gerçekleştirebileceğimiz seçenekler yer alır.

47. 2.9 Başlat - Programlar Menüsü 2. DONATILAR – A. Eğlence I. Ses Ayarı Denetimi Bilgisayarın mikrofon ve hoparlör de dahil tüm ses denetimlerinin yapıldığı bölümdür. Farenin sol düğmesi istenilen ayar düğmesi üzerinde basılı tutularak aşağı-yukarı yapmak suretiyle ses denetimi gerçekleştirilir. II. Ses Kaydedicisi İstenilen seslerin bilgisayara kaydedilmesi için kullanılan uygulamadır. Bilgisayara takılı olan mikrofondan ses kaydı yapılabilir ve bu kayıt üzerine eklemeler yapılabilir.

48. 2.9 Başlat - Programlar Menüsü 2. DONATILAR – A. Eğlence III. Windows Media Player Bilgisayarda; CD’deki ya da sabitdisk üzerindeki filmleri izlemeyi sağlayan uygulamadır. Menü çubuğunda yer alan Dosya menüsünden Aç seçeneği seçilir ve buradan da izlenmek istenilen filmin yolu belirtilir.

49. 2.9 Başlat - Programlar Menüsü 2. DONATILAR B. Sistem Araçları: Bu bölümdeki uygulamalar Windows’ta önemli uygulamalar arasındadır. Burada sistemle ve sürücülerle (A: Disket Sürücü, C: Sabitdisk) ilgili bakım ve onarım işlemleri yapılmaktadır. Bu uygulamalardan bazıları diğerlerine göre daha sık kullanılır. Aşağıda bu bölümde yer alan ve çok sık kullanılan uygulamalar yer almaktadır.

50. 2.9 Başlat - Programlar Menüsü 2. DONATILAR – B. Sistem Araçları I. Disk Birleştirici Bilgisayarımızın sabitdiski üzerinde çeşitli programlarla ilgili binlerce dosya bulunur. Bu dosyalar disk üzerinde düzenli olarak değil parça parça yerleşirler. Disk üzerindeki dosyalar parçalandıkça hem harddiskin çalışması yavaşlar hem de harddiskin kullanılabilir boş yer sayısı azalır. Disk birleştiricisi programı disk üzerindeki parçalanmış dosyaları birleştirir ve bilgisayarın hızlı işlem yapmasını sağlar. Yandaki pencereden birleştirilmek istenilen sürücü seçilir ve Birleştir düğmesine basılır.