Brussel, 10 februari 2012

1. Het koppelingsproces met het Europees kwalificatiekader (EKK): de betekenis, het proces, de resultaten Brussel, 10 februari 2012 Jan Meers

2. Europees Kwalificatiekader (EKK) • Europees Parlement, 23 april 2008 • Initiatief om samenwerking, mobiliteit en transparantie tussen verschillende landen m.b.t. visie op levenslang leren te verbeteren • Kader om kennis, vaardigheden en competenties beter te kunnen vergelijken • Geen standaard kader om over te nemen in elk land, maar een meta-kader • Nationaal kwalificatieraamwerk (NKR) rond het EKK: vertaalinstrument Jan Meers

3. Koppeling met het EKK • Plaatsen van de nationale situatie in het EKK verhaal • Niet door individuele nationale kwalificaties te koppelen aan de 8 EKK niveaus • Het nationale kwalificatieraamwerk koppelen aan het EKK • Referentiekader tot referentiekader: systeem niveau • Individuele nationale kwalificaties via het nationaal raamwerk naar het ‘gemeenschappelijke’ Europees kader Jan Meers

4. Koppeling: nationale verantwoordelijkheid • Elk EU land: nationale autoriteiten • Collectieve nationale verantwoordelijkheid • Succesvol: • Transparante koppeling tussen het nationale kwalificatiekader en -systeem: technische betrouwbaarheid • Gedragendoor de nationale belanghebbenden die de kwalificaties ontwikkelen en gebruiken: consensus • Doel: uitleggen, informeren, geloofwaardigheid en vertrouwen winnen • Koppelingsrapport Jan Meers

5. Koppelingsrapport • Autonoom nationaal proces • EU aanbeveling: coherentie waarborgen • Nationaal coördinatie punt: NCP EKK • EU Advies GroepEKK • NCP EKK: leidt het nationaal koppelingsproces • AG EKK: Europese adviesorgaan • Ondersteuning: set van 10 criteria Jan Meers

6. Tien aanbevelingen (1) 1. De verantwoordelijkheden worden duidelijk vastgelegd 2. Duidelijke en aantoonbaar verband tussen NKR-EKK niveaus 3. Principe van leerresultaten, niet-formeel en informeel leren, creditsysteem 4. Transparante procedures om kwalificaties in te schalen in het NKR 5. Nationale kwaliteitsborgingssystemenovereenkomstig met de relevante Europese principes (annex 3) Jan Meers

7. Tien aanbevelingen (2) 6. Goedkeuring van de relevante kwaliteitsborgende instellingen 7. Betrokkenheid van internationale experten 8. De bevoegde instantie(s) bevestigen dat het NKR gekoppeld is aan het EKK. 9. Het EKK-platform publiceerd de officiële koppelingsrapporten 10. Alle NKR kwalificaties worden gekoppeld aan een EKK niveau Jan Meers

8. Koppeling VKR-EKK: proces • AKOV (Vl NCP-EKK) met de hulp van • Consultancy bureau: PwC • Stuurgroep (comité van experten) • Twee grote fasen: • Draft rapport • Consultatie • Oktober 2010 - Juni 2011 • Overgedragen aan EU: zomer 2011 Jan Meers

9. Koppeling VKR-EKK: betrokkenheid • Rapport: • Belangrijkste belanghebbenden: stuurgroep van experten • Internationale experten: Aileen en Karin • Kwaliteitsborgende instellingen • Belgische situatie: Franstalige en Duitstalige gemeenschap • AKOV coördinatie en verantwoordelijkheid • Consultatie op 2 vlakken • Onderwijspartners en werkpartners Jan Meers

10. Koppeling VKR-EKK : basisprincipes (1) • VKR: 8 niveaus, met generieke descriptoren bestaande uit 5 elementen: kennis, vaardigheden, context, verantwoordelijkheid, autonomie • Toenemend in complexiteit: 1 tot 8 • Geïntegreerd kader = één kader “Rangschikken van alle kwalificaties” -> Decreet, 30 April 2009 Jan Meers

11. Koppeling VKR-EKK : basisprincipes (2) • Decreet VKS: omgaan met & structureren van Vlaamse kwalificaties: stevig en sterk fundament • Vlaams Kwalificatie Structuur: • Bestaand: respecteren van historische en nationale situatie, van rechten en plichten van onderwijs- en opleidingsverstrekkers, van bestaande systemen en initiatieven, … • Nieuw: omgaan met identificatie, met procedures, met verantwoordelijkheden van verschillende actoren en instellingen, met noodzakelijke omzetting,… Jan Meers

12. Koppeling VKR-EKK : basisprincipes (3) • Twee soorten kwalificaties: beroepskwalificaties en onderwijskwalificaties • Beroepskwalificaties: gevalideerd door arbeidsmarktactoren • Onderwijskwalificaties: gevalideerd door de maatschappij in wisselwerking met de vragen vanuit de arbeidsmarkt (leerplichtonderwijs, volwassenenonderwijs en hoger onderwijs) • HO: aansluitende niveaudescriptoren + zelfevaluatierappport Jan Meers

13. Het Vlaamse koppelingsrapport • 4 grote onderdelen in het Vlaamse rapport • De Vlaamse situatie • De koppeling (10 criteria) • Consultatie van de belanghebbenden • Conclusies Jan Meers

14. Onderwijskwalificaties • Hoger onderwijs: • Overgangsfase: de bestaande onderwijskwalificaties zijn al grotendeels overeenkomstig het VKR/EKK • Verschuiving naar leerresultaten is al bezig • HO: Zelfevaluatie Rapport over het Vlaamse Hoger Onderwijs op 2 februari 2009: in zelfde lijn als EHEA • Leerplichtonderwijs: • Vanaf 1991: volledig gebaseerd op de principes van “eindtermen” (=leerresultaten) erkend en gevalideerd door het Vlaams Parlement Jan Meers

15. Onderwijskwalificaties • Leerplichtonderwijs en volwassenenonderwijs • Beroepsonderwijs: onderwijskundige programma’s (initieel en voortgezet) & opleidingsprogramma’s met arbeidsdoelstellingen gebaseerd op de bestaande SERV competent fiches • Hogerberoepsonderwijs: volledigkwalificatiegerichteaanpak: één op éénrelatie met SERV competent fiches • Informeel leren - EVC • Vooral in hogeronderwijs, maar ookopleidingenbuiten het onderwijs, bedrijfsopleidingen,… • Meestverregaande: ervaringsbewijs • Transparantie, meestalgestructureerd, meestal op aanbiedersniveau Jan Meers

16. Koppeling VKK-EKK: de oefening • Algemene vergelijking • Directe vergelijking • Talige analyse van beide niveaudescriptoren • Kwalitatieve evaluatie van de vergelijking van kwalificatieniveaus Jan Meers

17. Enkele bedenkingen (1) • Timing: nationale beslissing • Vasthouden van het momentum • Koppeling is een proces: moeilijk om volledig in één keer te realiseren • Rapport is een momentopname, vervolgfases en updates zijn noodzakelijk • Belangrijk: realistische perspectieven, blijvende inzet Jan Meers

18. Enkele bedenkingen (2) • Naast de betrokkenheid: consultatie nationale belanghebbenden over het rapport • Opiniedeel over het rapport • Belangrijke inzichten, weergave van aandachtspunten implementatie: • Wat betekent dit voor mij? Wat zijn de gevolgen voor mijn organisatie? • Stuurgroep van experten: aanpassingen aan het rapport • Lezers van buitenaf: uitvoerders Jan Meers

19. Enkele bedenkingen (3) • Internationale experten: • eye-openers • ruime blik • spiegelfunctie • Versterkt de internationale dimensie • Garantie voor een dynamisch proces • Rapport bevat hun ervaringen en inzichten: openheid Jan Meers

20. Enkele bedenkingen (4) • Belang: deel uitmaken van de internationale context • Beperkt: niveaubepaling = startpunt • Cruciaal: vertrouwen opbouwen • Niet enkel de inhoud van het rapport, maar ook ‘het hoe en waarom van de koppeling’ • Geloof in het EKK ontwerp • Collectieve verantwoordelijkheid Jan Meers

21. Reactie van EU: goed gedaan! • Koppelingsrapport: goed onthaald MAAR: • Kader is nog leeg • Beroepskwalificaties: perspectief Q2 2012 • Databank in ontwikkeling • Belgische federale structuur • Update van het rapport binnen één jaar Jan Meers

22. Website http://www.ond.vlaanderen.be/kwalificatiestructuur/koppelingsrapport/Koppelingsrapport_NL_0.2.pdf DANK Jan Meers