Decentralisatie van de Jeugdzorg en Eigen Kracht Ernie van der Weg Gemeente Rotterdam Cluster MO

1. Decentralisatie van de Jeugdzorg en Eigen Kracht Ernie van der Weg Gemeente Rotterdam Cluster MO

2. Waarom decentralisatie? Geldstromen jeugddomein Jeugd en Gezin Maart 2010 Speciaal onderwijs, voortgezet speciaal onderwijs, speciaal basisonderwijs, rugzakjes, praktijkonderwijs en leerwegondersteunend onderwijs: 2,2 mld OCW Scholen Aanval op de uitval, RMC1, plusvoorzieningen: 320 mln Voortijdig schoolverlaten (VSV) Onderwijsachterstanden- beleid (incl. VVE): 249 mln Justitiële Jeugd –inrichtingen (JJI’s) 325 mln Justitie 106 mln Raad voor de Kinderbescherming 87 mln Jeugdreclassering 57 mln Gesloten jeugdzorg 160 mln J&G 1.378 mln Provincies 518 mln Bureaus Jeugdzorg (waarvan 275 mln jeugd -bescherming en 57 mln jeugdreclassering) BDU CJG’s2: 297 mln • Rijk Gemeenten 917 mln CJG’s: 50 mln*** VSV: 45 mln Jeugdzorgaanbieders VWS WMO3: Gemeentefonds Jeugd-ggz4 470 mln* Zorg-verzekeraars 58 mln* PGB’s5 jeugd-ggz 329 mln** Zorgkantoren 678 mln** Jeugd-lvg6 Cijfers 2009 (in €), tenzij anders aangegeven * Cijfer 2008 ** Schatting peildatum 31-1-2009 ***Oplopend tot 100 mln in 2011 1 Regionaal Meld- en Coördinatiepunt Bron: Jeugdzorg dichterbij – Werkgroep toekomstverkenning Jeugdzorg – 18 mei 2011

3. Waarom decentralisatie? • Onbeheersbaar systeem door: verkokerde financieringsstromen en aansturing • Toename gebruik gespecialiseerde zorg, ook Speciaal Onderwijs • Beweging naar voren: meer aandacht nodig voor kwaliteit gewone opgroeien/ opvoeden/ preventie De kanteling die nodig is: minder beroep op intensieve zorg door het versterken van de eigen kracht en van preventie/lichte zorg en het bieden van integrale zorg die aansluit op de eigen leefomgeving.

4. Was Wordt OUD NIEUW (2015) Rijk Rijk AWBZ J-LVG en PGB voor J-LVG / J-GGZ Zorgver- zekeringswet J-GGZ Gesloten jeugdzorg AWBZ Zorgverzekeringswet Gemeenten • Nieuwe wet Zorg voor Jeugd • CJG • Ambulante zorg • Dagbehandeling • Open residentiële zorg • Pleegzorg • Spoedeisende zorg • Gesloten jeugdzorg • Jeugdbescherming • Jeugdreclassering • Jeugd-LVG • Jeugd-GGZ • PGB o.b.v. j-GGZ of j-LVG (kan-bepaling) Provincie /stadsregio Wet op de jeugdzorg Ambulante zorg, dagbehandeling, open residentiële zorg, pleegzorg, spoedeisende zorg, jeugdbescherming en jeugdreclassering Gemeenten Wmo, Wpg, Wet op de jeugdzorg Jeugdgezondheidszorg, opvoed- en opgroeiondersteuning, licht ambulant 4 4

5. Opgave: niet alleen structuur Stelsel Transitie: de overgang van verantwoordelijkheden (rijk > gemeente) Transformatie: het opnieuw inrichten van processen Transitie (Gemeentelijke) organisatie Transformatie Uitvoering 5 5

6. Decentralisatie van de jeugdzorg & Eigen Kracht Afspraken regeerakkoord Rutte 2 o.m.: De nieuwe jeugdwet: verantwoordelijkheid voor jeugdhulp bij gemeenten ingaande 01-01-2015 Decentralisatie draagt bij dat eigen kracht, het sociale netwerk en de voorzieningen in gemeenten beter worden benut •Eén gezin, één plan, een regisseur is uitgangspunt bij decentralisaties in sociaal domein voor probleemgezinnen •Bezuiniging van netto 450 miljoen (= 15%) in 2017 . 6

7. Decentralisatie van de jeugdzorg & Eigen Kracht Haken en ogen: Huisarts kan zelfstandig verwijzen naar J-GGZ en ook andere vormen van jeugdhulp AMK+ASHG  1 organisatie, komt onder de WMO te vallen Jeugdbescherming en jeugdreclassering Conclusie: jeugdveld is nog versnipperd, integrale sturing maar ten dele mogelijk . 7

8. Decentralisatie van de jeugdzorg & Eigen Kracht Voorbereiding op de komst van jeugdzorgtaken naar de gemeente • De Rotterdamse ontwikkelagenda 2012- 2015 Ieder Kind Wint, zorg voor de toekomst • Regio Rotterdam: programmaplan Decentralisatie Jeugdzorg .

9. Decentralisatie van de jeugdzorg Transitie en transformatie: het moet anders, maar hoe? ‘hulpverleners moeten uit rol van probleemoplosser’ ‘intensieve zorg wordt nu toegepast op lichte problemen’ ‘de klant heeft het probleem en de oplossing in zich’ ‘organisaties sturen op angst, ervaren medewerkers op eigen kracht’ 9

10. Decentralisatie van de jeugdzorg Wat is er nodig? Gedeelde visie & definiëring(Zelfredzaamheid waar het kan, ondersteunen waar het hoort en doorpakken waar het moet), gezin centraal en regie bij gezin Professionals: samen met opleidingen, kennisinstituten, zorgaanbieders en gemeente komen tot afspraken Professionele handelen  scholing/intervisie Burgerparticipatie& initiatieven Aanbod waarin EK gestimuleerd wordt Enz. 10

11. Decentralisatie van de jeugdzorg & Eigen Kracht Definiëring Eigen Kracht Zelfsturing/zelfregie, empowerment. Iemand bepaalt voor een zo groot mogelijk deel zijn eigen leven. Zelfregie kan ook gaan over de ruimte tussen hulpverlener en klant Eigen beslissingen/ handelingen Dialoog centraal Focus ligt op de kwaliteiten en kansen in plaats van op de hulpverlening 11

12. Decentralisatie van de jeugdzorg Wijkteams/wijknetwerken Generalisten met brede expertise 80% van de hulp en begeleiding Poortwachter Eigen budget 12

13. Eigen Kracht • Effecten gezin Mate van regie, commitment, gevoel van eigen kunnen, tevredenheid • Effecten professionals Waardering, werkbevrediging, beroep op professionaliteit, samenwerking • Maatschappelijke effecten Minder schade door niet juiste hulpverlening / hulpverlener, zelfredzaamheid & participatie worden vergroot, duurzaam? • Financiële effecten Kostenbesparend

14. Eigen Kracht • Wat gaan we meten? • Succesfactoren? • Prestatie indicatoren?