KÜRESEL YETİŞKİN TÜTÜN ARAŞTIRMASI Türkiye – 2008 (GLOBAL ADULT TOBACCO SURVEY) 19 Temmuz 2010

1. KÜRESEL YETİŞKİN TÜTÜN ARAŞTIRMASITürkiye– 2008(GLOBAL ADULT TOBACCO SURVEY)19 Temmuz 2010 Prof. Dr. Nazmi Bilir Prof. Dr. Hilal Özcebe Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı

2. Sunum Planı • Giriş, genel kavramlar • KYTA gerekçesi • KYTA planı • Başlıca sonuçları • Tütün kullanım sıklığı • Nikotin bağımlılığı • Sigara kullanmaya başlama yaşı • Sigaranın bırakılması • SDPE • Ekonomi • Reklam, promosyon ve sponsorluk • Bilgi, tutum ve algılar KYTA, 2008

3. MEVCUT DURUM • Erken ve önlenebilir ölümlerin en büyük nedeni. • Dünyada yılda 5 milyon ölüm. • Etkili önlem alınmazsa 2030 yılında 8 milyon. • Türkiye’de yılda 100 bin ölüm. • akciğer kanseri, kalp krizi ve kronik bronşit • Sigara içen 2 kişiden birisi sigara yüzünden ölür. • Türkiye’de tütün kullanımı çok yüksektir. KYTA, 2008

4. TÜRKİYE’DE TÜTÜN KONTROLÜ ÇALIŞMALARI • Son yıllarda önemli gelişmeler • DSÖ’nün öngördüğü temel stratejilerin çoğunu karşılamış durumdayız • Tam dumansız kapalı alanlar • Resimli uyarılar • Tütün vergisi • İzleme ve değerlendirme • Reklam yasağı • Sigara bırakma desteği KYTA, 2008

5. Reklam yasağının tam uygulanması Sigara bırakma desteği sağlanması Diğer stratejilerin güçlendirilmesi Denetim fonksiyonunun desteklenmesi GELECEK İÇİN BEKLENTİLER KYTA, 2008

6. KÜRESEL YETİŞKİN TÜTÜN ARAŞTIRMASITÜRKİYE – 2008

7. KÜRESEL YETİŞKİN TÜTÜN ARAŞTIRMASI, TÜRKİYE – 2008 • Neden KYTA? • Standart yöntemle bilgi toplamak • Nasıl? • DSÖ ve Hastalıklar Kontrol ve Koruma Merkezi (CDC) işbirliği ile standart yöntem • Nerede, hangi ülkelerde? • 14 ülke: Tütün kullananların yarısından çoğu • Bangladeş, Brezilya, Çin, Mısır, Hindistan, Meksika, Filipinler, Polonya, Rusya Federasyonu, Tayland, Türkiye, Ukrayna, Uruguay, Vietnam • Türkiye ilk tamamlayan ülke KYTA, 2008

8. YÖNTEM • Kapsam, kapsayıcılık • Nüfusu 200 ve üzeri büyün yerleşim yerleri • Örnek yöntemi • 11.200 haneden 15 ve üzeri yaşta bir kişi • 9 030 kişi (Kent: 4 584, kırsal: 4 446) • Anket • Tanıtım bilgileri • Tütün kullanımına ilişkin bilgiler • Tütün kullanımının etkileri konusunda bilgi, tutum ve algılar • Veri toplama – TÜİK KYTA, 2008

9. Başlıca Sonuçlar Tütün Kullanım Sıklığı

10. 15 Yaşından Büyük Yetişkinlerin Cinsiyet ve Tütün Kullanım Durumlarına Göre Yüzde Dağılımı KYTA, 2008

11. 15 Yaşından Büyük Yetişkinlerin Cinsiyet ve Tütün Kullanım Durumlarına Göre Yüzde Dağılımı KYTA, 2008

12. 15 Yaşından Büyük Yetişkinlerin Tütün Kullanma Davranışlarının Cinsiyete Göre Nüfusu (Bin) KYTA, 2008

13. Hergün Sigara Kullananların Yaş Gruplarına ve Cinsiyete Göre Yüzde Dağılımı KYTA, 2008

14. Eğitim Düzeyi ve Cinsiyete Göre Her Gün Sigara Kullanma Yüzdeleri KYTA, 2008

15. Eğitim Düzeyi ve Cinsiyete Göre Her Gün Sigara Kullanma Yüzdeleri KYTA, 2008

16. Her Gün Sigara Kullananların Yerleşim Yeri ve Cinsiyete Göre Yüzde Dağılımı KYTA, 2008

17. Her Gün Sigara Kullananların Yerleşim Yeri ve Cinsiyete Göre Yüzde Dağılımı Kırsal kesimde kadınlar arasında çok düşük KYTA, 2008

18. Nikotin Bağımlılığı* Günde içilen sigara sayısı* Günün ilk sigarasını içme zamanı KYTA, 2008

19. Her gün Sigara Kullananların Günde İçilen Sigara Sayılarına Göre Yüzde Dağılımı Erkeklerin üçte ikisi, kadınların üçte biri 16+ sigara içiyor KYTA, 2008

20. Her Gün Sigara Kullananların Günde İçilen Sigara Sayılarına Göre Yüzde Dağılımı KYTA, 2008

21. Her Gün Sigara Kullananların İlk Sigarayı İçme Zamanına Göre Yüzde Dağılımı İlk yarım saatte içme çok fazla KYTA, 2008

22. Hergün Sigara Kullananların İlk Sigarayı İçme Zamanına Göre Yüzde Dağılımı KYTA, 2008

23. Tütün Kullanmaya Başlama Yaşı KYTA, 2008

24. Hergün Sigara Kullananların Sigara Kullanmaya Başlama Yaşına Göre Yüzde Dağılımı %60’ı 18 yaşından önce; beş kişiden birisi 15 yaşından önce KYTA, 2008

25. Sigaranın Bırakılması KYTA, 2008

26. Yaşamında Herhangi Bir Zamanda Her Gün Tütün Kullananlar Arasında Tütün Kullanmayı Bırakanların Yüzde Dağılımı(Bırakma Hızı) KYTA, 2008

27. Her Gün Tütün Kullananlar Arasında Son 12 Ayda Bırakmayı Deneyen ve Başaranların Yüzde Dağılımı KYTA, 2008

28. Hergün Sigara Kullananlar Arasında Son 12 Ayda Sağlık Hizmeti Alma ve Sigarayı Bırakma (*) Ziyaret edenler arasında (**) Sorulanlar arasında (***) Bırakanlar arasında KYTA, 2008

29. Hergün Sigara Kullananların Sigarayı Bırakma Konusundaki Düşünceleri (%) KYTA, 2008

30. Her gün Sigara Kullananların Sigarayı Bırakma Konusundaki Düşünceleri (Sayı) KYTA, 2008

31. Sigara Dumanından Pasif Etkilenim(SDPE) KYTA, 2008

32. Toplu Yaşam Yerlerinde Sigara Dumanından Pasif Etkilenim KYTA, 2008

33. Sigara Dumanından Pasif Etkilenen Yetişkin Sayısı (Bin) KYTA, 2008

34. Kapalı Ortamda Çalışan Yetişkinlerde SDPE KYTA, 2008

35. Yetişkinlerde Cinsiyete Göre Ev İçinde Sigara Dumanından Pasif Etkilenme (%) KYTA, 2008

36. Ev İçinde Sigara Dumanından Pasif Etkilenen Nüfus (Bin) KYTA, 2008

37. Kentlerde ve Kırsalda Ev İçinde Sigara Dumanından Pasif Etkilenen Nüfus • Kentlerde 21,8 milyon kişi sigara içilmesi izin verilen evlerde; 14,4 milyon kişi en az bir kişinin sigara içtiği evlerde • Kırsal kesimde 8,6 milyon kişi sigara içilen evlerde; 6,2 milyon kişi en az bir kişinin sigara içtiği evlerde yaşamaktadır. KYTA, 2008

38. Tütün Kullanmayanlarda Evde Sigara Dumanından Pasif Etkilenim Tütün kullanmayan; 19,5 milyon kişi sigara içilmesi izin verilen; 10,1 milyon kişi her gün sigara içilen evlerde yaşamaktadır. KYTA, 2008

39. Eğitim Düzeyinde Göre Evde Sigara Dumanından Pasif Etkilenen Nüfus (Bin) KYTA, 2008

40. Tütün Satın Alma İçin Yapılan Harcama KYTA, 2008

41. Sigara Kullanan Yetişkinlerin Cinsiyetlerine Göre En Son Sigara Aldıkları Yerler Kentte büfe %6,7 ve kırda %3,2 KYTA, 2008

42. Sigara Kullanan Yetişkinlerin Cinsiyetlerine Göre Aylık Ortalama Harcamaları (TL) ve Satın Alınan Sigara Sayısı * Lira KYTA, 2008

43. Sigara Kullanan Yetişkinlerin Öğrenim Durumuna Göre En Son Sigaraya Harcanan Para ve Satın Alınma Miktarı * Lira KYTA, 2008

44. Aylık sigaraya harcanan para- Bugünkü asgari ücretin yaklaşık 1/7’si (!) 16 yaş üzeri 2010 2.yarısı;net 576 ve brüt 760 TL

45. Medya ve Reklamlar KYTA, 2008

46. Halen mamül sigara kullanan yetişkinlerin son 1 ay içinde farklı yerlerde sigara karşıtı mesajları fark etme durumlarının yüzde dağılımı KYTA, 2008

47. Halen Mamül Sigara Kullanan Yetişkinlerin Öğrenim Durumlarına Göre Son 1 Ay İçinde Farklı Yerlerde Sigara Karşıtı Mesajları Fark Etme (%) KYTA, 2008

48. Yetişkinlerin Tütün Kullanma Durumlarına Göre Son 1 Ay İçinde Farklı Yerlerde Sigara Karşıtı Mesajları Fark Etme (%) KYTA, 2008

49. Son 30 Gün İçinde Yetişkinlerin Cinsiyetlere Göre Sigara Pazarlamasını Fark Etme Durumları KYTA, 2008

50. Son 30 Gün İçinde Yetişkinlerin Sigara Kullanma Durumlarına Göre Sigara Pazarlamasını Fark Etme Durumları KYTA, 2008