KRZYWA PHILLIPSA I OCZEKIWANIA INFLACYJNE

1. KRZYWA PHILLIPSA I OCZEKIWANIA INFLACYJNE

2. Pamiętasz? Cykl koniunkturalny Y (PKB) Szczyt Szczyt Dno Dno Dno Ekspansja Ekspansja Ekspansja Recesja Recesja Recesja Czas 1. BARDZO DŁUGIEGO OKRESU (kilkadziesiąt lat) dotyczy mo-del wzrostu gospodarczego. Opisuje on zmiany produkcji poten-cjalnej, Yp, wywołane zmianami ilości i produkcyjności zasobów. 2. KRÓTKIEGO OKRESU (1-2 lata?) dotyczy model IS/LM. W krótkim okresie możliwości produkcyjne nie są w pełni wyko-rzystane, więc zagregowany popyt decyduje o wielkości produkcji, Y (i bezrobocia). Jego zmiany powodują, że rzeczywista produkcja, Y, odchyla się od produkcji potencjalnej, Yp. Ceny są stabilne. 3. DŁUGIEGO OKRESU (5-8 lat?) dotyczy model AD/AS. W długim okresie rzeczywista produkcja, Y, odchyla się i powraca do wielkości produkcji potencjalnej, Yp. Ceny się zmieniają, a za-sób czynników produkcji jest stały, więc – zwykle – produkcja po-tencjalna jest stała.

3. Poznaliśmy już dotyczące bardzo długiego okresu modele wzrostu gospodarczego (neoklasyczny i endogeniczny). Znamy także wyjaś-niający krótkookresowe zmiany koniunktury model IS/LM. Pora na analizę dotyczącego długiego okresu MODELU KRZYWEJ PHILLIPSA. Modele: AD/AS i KRZYWEJ PHILLIPSA opisują waha-nia rzeczywistej produkcji, Y, wokół produkcji potencjalnej, Yp. Tym fluktuacjom towarzyszą zmiany poziomu BEZROBOCIA i tempa INFLACJI.

4. Zacznijmy od krótkiego przypomnienia sposobu działania gospodarki opisywanej modelem AD/AS…

5. ZADANIE W gospodarce Hipotecji (keynesowskiej w krótkim, a klasycz-nej w długim okresie) panuje równowaga. Produkcja poten-cjalna wynosi 1000, linię AD opisuje równanie: P = -0.003 Y + 4.0 a linię SAS równanie: P = 1. Produkcja potencjalna maleje o 10%. a) Narysuj tę sytuację. Podaj wielkość pro-dukcji i cen w krótkim okresie.

6. ZADANIE W gospodarce Hipotecji (keynesowskiej w krótkim, a klasycz-nej w długim okresie) panuje równowaga. Produkcja poten-cjalna wynosi 1000, linię AD opisuje równanie: P=-0.003Y+ 4.0 a linię SAS równanie: P=1. Produkcja potencjalna male-je o 10%. a) Narysuj tę sytuację. Podaj wielkość produkcji i cen w krótkim okresie. Zob. rysunek. Y=1000; P=1. b) Podaj wielkość produkcji i cen po długim okresie. P LAS’ LAS E’ 1,3 1 E AD Y 900 1000

7. ZADANIE W gospodarce Hipotecji (keynesowskiej w krótkim, a klasycz-nej w długim okresie) panuje równowaga. Produkcja poten-cjalna wynosi 1000, linię AD opisuje równanie: P = -0.003 Y + 4.0 a linię SAS równanie: P = 1. Produkcja potencjalna maleje o 10%. a) Narysuj tę sytuację. Podaj wielkość pro-dukcji i cen w krótkim okresie. Zob. rysunek. Y=1000; P=1. b) Podaj wielkość produkcji i cen po długim okresie. Y=900; P=1,3. c) Stała nominalna podaż pieniądza, MSN jest równa 130, a realny popyt na pieniądz to: MD = 0,5Y – 1000i. O ile pun-któw procentowych zmieni się stopa procentowa, i, po upły-wie długiego okresu? P LAS’ LAS E’ 1,3 1 E AD Y 900 1000

8. ZADANIE W gospodarce Hipotecji (keynesowskiej w krótkim, a klasycz-nej w długim okresie) panuje równowaga. Produkcja poten-cjalna wynosi 1000, linię AD opisuje równanie: P = -0.003 Y + 4.0 a linię SAS równanie: P = 1. Produkcja potencjalna ma-leje o 10%. a) Narysuj tę sytuację. Podaj wielkość produkcji i cen w krótkim okresie. Zob. rysunek. Y=1000; P=1. b) Podaj wielkość produkcji i cen po długim okresie. Y=900; P=1,3. c) Stała nominalna podaż pieniądza, MSN jest równa 130, a realny popyt na pieniądz to: MD = 0,5Y – 1000 i. O ile pun-któw procentowych zmieni się stopa procentowa, i, po upły-wie długiego okresu? O 2 p. proc. P LAS’ LAS E’ 1,3 1 E AD Y 900 1000

9. 1. KRZYWA PHILLIPSA KRZYWA PHILLIPSA stanowi rozwinięcie modelu AD/AS i po-kazuje związek stóp inflacji (π) i bezrobocia (U) w gospodarce. Wyprowadżmy wzór krzywej Phillipsa.

10. Nominalny poziom płac w gospodarce, W, zależy od stopy bezro-bocia, U, na rynku pracy. W szczególności: Wt+1 = Wt - α•(U - U*)•Wt, gdzie α to dodatni parametr opisujący wrażliwość nominalnych wynagrodzeń, W, na zmiany odchylenia stopy bezrobocia, U, od naturalnej stopy bezrobocia, U*.

11. Wt+1 = Wt - α•(U - U*)•Wt, Zauważmy, że: U < U* to Wt+1 > Wt . Aby płace zaczęły rosnąć (Wt+1>Wt), rzeczywista stopa bezrobocia, U, musi spaść poniżej naturalnej stopy bezrobocia, U*. Wszak kiedy U<U*, wyrażenie (U-U*) jest ujemne i – przy dodatnim parametrze α - Wt+1 >Wt. W takiej sytuacji niedobór rąk do pracy na rynku pracy powoduje stopniowy wzrost płac.

12. Wt+1 = Wt - α•(U - U*)•Wt, Zauważmy, że: U > U* to Wt+1 < Wt . Aby płace zaczęły spadać (Wt+1<Wt), rzeczywista stopa bezrobo-cia, U, musi przewyższyć naturalną stopę bezrobocia, U*. Wszak kiedy U>U*, wyrażenie (U-U*) jest dodatnie i - przy dodatnim pa-rametrze α - Wt+1 <Wt. W takiej sytuacji przymusowe bezrobocie na rynku pracy powoduje stopniowy spadek płac.

13. Skoro: • (1) Wt+1=Wt-α•(U-U*)•Wt = Wt•[1-α•(U-U*)] • i • πW=(Wt+1-Wt)/Wt, • to: • πW=(Wt+1–Wt)/Wt={Wt•[1–α•(U-U*)]–Wt}/Wt =1-α•(U-U*)–1=-α•(U-U*). • πW = -α•(U-U*). • Wyprowadziliśmy oto wzór takiej KRZYWEJ PHILLIPSA, KTÓRA DOTYCZY ZMIAN POZIOMU PŁAC, CZYLI INFLACJI PŁACOWEJ, πW.

14. A zatem: (3) πW = -α•(U-U*). Ceny zmieniają się tak jak koszty. Koszty (w przybliżeniu) zmie-niają się tak, jak płace, ponieważ głównym składnikiem kosztów są płace. Zatem CENY ZMIENIAJĄ SIĘ TAK JAK PŁACE. Więc: πW= π, gdzie πW tostopa inflacji płacowej, a π to stopa infla-cji cenowej. πW=π πW=-α•(U-U*) (4) π=-α•(U-U*). Wyprowadziliśmy oto wzór takiej KRZYWEJ PHILLIPSA, KTÓRA DOTYCZY INFLACJI CENOWEJ, π. π=-α•(U-U*).

15. π=-α•(U-U*) Jak widać, warunkiem pojawienia się INFLACJI, π>0, jest spadek rzeczywistej stopy bezrobocia, U, poniżej naturalnej stopy bezrobo-cia, U* (π>0U<U*).

16. π=-α•(U-U*) Natomiast warunkiem pojawienia się DEFLACJI, π<0, jest wzrost rzeczywistej stopy bezrobocia, U, powyżej naturalnej stopy bezro-bocia, U* (π<0U>U*).

17. Skonfrontujmy „prostą” krzywą Phillipsa [π=-α•(U-U*)] z wyni-kami obserwacji. Inflacja i bezrobocie w USA w latach 1961-1969. Krzywa Phillipsa Za: R. Dornbusch, S. Fischer, R. Startz, Macroeconomics, s. 119.

18. Skonfrontujmy „prostą” krzywą Phillipsa [π=-α•(U-U*)] z wyni-kami obserwacji. Inflacja i bezrobocie w USA w latach 1961-1969. Krzywa Phillipsa Za: R. Dornbusch, S. Fischer, R. Startz, Macroeconomics, s. 119. Te dane empiryczne tylko DO PEWNEGO STOPNIA potwierdza-ją nasze ustalenia... Na rysunku widzimy, że w USA w 6. dekadzie XX w. (na-turalna stopa bezrobocia, U*, wynosiła wtedy ok. 5%) zmniejsze-nie się rzeczywistej stopy bezrobocia do poziomu U<U* skutko-wało wzrostem tempa inflacji, π; natomiast wzrost rzeczywistej stopy bezrobocia do poziomu U>U* powodował SPADEK TEMPA INFLACJI, π (A NIE SPADEK POZIOMU CEN, P, CZYLI DE-FLACJĘ).

19. Inflacja i bezrobocie w USA w latach 1961-1969. Krzywa Phillipsa Tak, czy owak, obserwatorom gospodarki USA u schyłku lat 60. XX w. wydawało się, że za pomocą stabilizacyjnej polityki gospodarczej można wybrać jedną spośród wielu kombinacji poziomu stopy bez-robocia i stopy inflacji, czyli punktów na krzywej Phillipsa. Np. na rysunku stopie bezrobocia równej ok. 3.5% towa-rzyszy inflacja równa ok. 5,0%, a stopie bezrobocia 7.0% towarzy-szy inflacja 1,0%.

20. Jednak w latach 1970-2002 wyraźna regularność zmian tempa inflacji i stopy bezrobocia w USA zanikła... Inflacja i bezrobocie w USA w latach 1961-2002. Za: R. Dornbusch, S. Fischer, R. Startz, Macroeconomics, s. 121. W przypadku prostej krzywej Phillipsa negatywne wyniki testu empirycznego zmuszały do odrzucenia lub zmiany modelu prostej krzywej Phillipsa.

21. Maszyna do produkcji wiedzy O B S E R W A C J A TEORIA Zmiana języka i (lub) hipotez JĘZYK(m. in. wyrazy, definicje, klasyfikacje) Uogólnienia obserwacji, czyli hipotezy (INDUKCJA) Usunięcie błędu logicznego Wyprowadzenie wniosków (DEDUKCJA) TEST LOGICZNY poprawności wnioskowania (KRYTYKA NAUKOWA) TEST EMPIRYCZNY – konfrontacja z rzeczywistością (KRYTYKA NAUKOWA) Brak falsyfikacji Falsyfikacja Poprawność logiczna Niespójność logiczna PRZEJŚCIOWA WAŻNOŚĆ TEORII ZASTĄPIENIE TEORII INNĄ TEORIĄ

22. 2. KRZYWA PHILLIPSA I ADAPTACYJNE OCZEKIWANIA IN-FLACYJNE W obliczu empirycznego zaprzeczenia twierdzenia Phillipsa, chcąc pogodzić krzywą Phillipsa z rzeczywistym obrazem gospodarki, ekonomiści uzupełnili teorię opisującą związki produkcji, bezrobo-cia i cen o hipotezę „oczekiwań inflacyjnych”, a w szczególności „ADAPTACYJNYCH OCZEKIWAŃ INFLACYJNYCH”.

23. Ludzie mają „ADAPTACYJNE OCZEKIWANIA INFLACYJ-NE”, jeśli sądzą, że TEMPO INFLACJI W PRZYSZŁOŚCI (πe) BĘDZIE PODOBNE DO OBECNEGO TEMPA INFLACJI (π). Zmiana obecnego tempa inflacji, π, powoduje wtedy POWOLNĄ zmianę oczekiwanego tempa inflacji, πe.

24. Teorię krzywej Phillipsa uzupełniono o hipotezę „oczekiwań infla-cyjnych”, w szczególności zaś: „adaptacyjnych oczekiwań inflacyj-nych”. Powstała w ten sposób KRZYWA PHILLIPSA UZUPEŁNIONA O OCZEKIWANIA INFLACYJNE (ang. inflation expectations aug-mented Phillips curve)

25. Mianowicie: skoro ludzie zdają sobie sprawę z istnienia infla-cji, a nawet mają konkretne oczekiwania inflacyjne, w czasie negocjacji płacowych dążą do ustalenia poziomu REALNEJ, NIE NOMINALNEJ, podwyżki płac. To on zależy od skali odchylenia rzeczywistej stopy bezrobocia, U, od naturalnej stopy bezrobocia, U*. Jest nie tak: πw=-αW•(U-U*), czyli nie tak: π= -α•(U-U*), a tak: (πw–πe)=-α•(U-U*), czyli tak: (π–πe)=-α•(U-U*).

26. (π–πe)=-α•(U-U*) WNIOSKI: 1. Jeśli zatem rzeczywista stopa bezrobocia, U, spadnie po-niżej stopy naturalnej, U<U*, to (π–πe)>0, więc π>πe, czyli ceny zaczną rosnąć SZYBCIEJ NIŻ SIĘ SPODZIEWANO. (Tak dzieje się w przypadku ekspansywnej polityki gospo-darczej).

27. (π–πe)=-α•(U-U*) WNIOSKI: 2. Natomiast jeśli U>U*, to (π–πe)< 0, więc π<πe, czyli ceny zaczną rosnąć WOLNIEJ NIŻ SIĘ SPODZIEWANO. (Tak dzieje się w przypadku restrykcyjnej polityki gospo-darczej).

28. (π–πe)=-α•(U-U*) ZAUWAŻMY: Inaczej niż model AD-AS i model prostej krzywej Phillipsa model krzywej Phillipsa uzupełnionej o adaptacyjne oczeki-wania inflacyjne przepowiada, że skutkiem ekspansywnej i restrykcyjnej polityki gospodarczej nie będzie – odpowied-nio – inflacja i deflacja, lecz – odpowiednio – wzrost rzeczy-wistego tempa inflacji powyżej tempa oczekiwanego (π>πe) oraz spadek rzeczywistego tempa inflacji poniżej tempa oczekiwanego (π<πe).

29. ZADANIE W gospodarce panuje równowaga. Bank centralny zmniejszył no-minalną podaż pieniądza, MSN. a) Za pomocą rysunku z modelem AD/AS pokaż, jak zmienią się ceny po upływie długiego okresu.

30. ZADANIE W gospodarce panuje równowaga. Bank centralny zmniejszył no-minalną podaż pieniądza, MSN. a) Za pomocą rysunku z modelem AD/AS pokaż, jak zmienią się ceny po upływie długiego okresu. Ceny obniżą się z poziomu P2 do poziomu P1. P LAS SAS E 2 2 P2 SAS 1 B E 1 b) Za pomocą krzywej Phillipsa uzupełnionej o (adaptacyjne) ocze-kiwania inflacyjne pokaż, jak zmienią się ceny po upływie długie-go okresu. AD P1 2 AD 1 0 Y Y P

31. ZADANIE W gospodarce panuje równowaga. Bank centralny zmniejszył no-minalną podaż pieniądza, MSN. a) Za pomocą rysunku z modelem AD/AS pokaż, jak zmienią się ceny po upływie długiego okresu. Ceny obniżą się z poziomu P2 do poziomu P1. P LAS SAS E 2 2 P2 SAS 1 B b) Za pomocą krzywej Phillipsa uzupełnionej o (adaptacyjne) oczekiwania inflacyjne pokaż, jak zmienią się ceny po upływie dłu-giego okresu. π-πe=-α•(U-U*). W wyniku negatywnego makroekonomicznego szoku po-pytowego spowodowanego zmniejszeniem nominalnej podaży pie-niądza przez bank centralny w krótkim okresie dochodzi do spad-ku rzeczywistego tempa inflacji, π, poniżej oczekiwań inflacyjnych, πe. W długim okresie powoduje to spadek oczekiwań inflacyjnych, πe, a zatem rownież spadek rzeczywistego tempa inflacji, π. c) Którą z tych prognoz uważasz za bardziej realistyczną? Dlacze-go? E 1 AD P1 2 AD 1 0 Y Y P

32. ZADANIE W gospodarce panuje równowaga. Bank centralny zmniejszył no-minalną podaż pieniądza, MSN. a) Za pomocą rysunku z modelem AD/AS pokaż, jak zmienią się ceny po upływie długiego okresu. Ceny obniżą się z poziomu P2 do poziomu P1. P LAS SAS E 2 2 P2 SAS 1 B E 1 b) Za pomocą krzywej Phillipsa uzupełnionej o (adaptacyjne) oczekiwania inflacyjne pokaż, jak zmienią się ceny po upływie dłu-giego okresu. π-πe=-α•(U-U*). W wyniku negatywnego makroekonomicznego szoku popytowego spowodowanego zmniejszeniem nominalnej podaży pieniądza przez bank centralny w krótkim okresie dochodzi do spadku rze-czywistego tempa inflacji, π, poniżej oczekiwań inflacyjnych, πe. W długim okresie powoduje to spadek oczekiwań inflacyjnych, πe, a zatem rownież spadek rzeczywistego tempa inflacji, π. c) Którą z tych prognoz uważasz za bardziej realistyczną? Dla-czego? Oczywiście bardziej realistyczna jest prognoza (b). We współczes-nych gospodarkach deflacja jest bardzo rzadkim zjawiskiem. AD P1 2 AD 1 0 Y Y P

33. W przypadku „zmodernizowanej” krzywej Phillipsa uzupełnionej o adaptacyjne oczekiwania inflacyjne dane empiryczne dość dobrze potwierdzają teorię. Powiedzmy, że: πet = πt-1. Wtedy: πt–πet = -α•(Ut-U*) πet = πt-1  (πt–πt-1) = -α•(U-U*).

34. Tym razem obserwacja dość dobrze potwierdza teorię... πt–πt-1 = -α•(U-U*) Inflacja i bezrobocie w USA w latach 1961-2002. Za: R. Dornbusch, S. Fischer, R. Startz, Macroeconomics, s. 124.

35. Krzywa Phillipsa uzupełniona o adaptacyjne oczekiwania inflacyj-ne [π=πe-α•(U-U*)]; analiza graficzna: • Parametr α kontroluje nachylenie krzywej Phillipsa. π π=πe-α•(U-U*) E π=πe PC2 PC1 0 U U=U* π=πe-α•(U-U*), to π=-α•U+(πe+α•U*).

36. Krzywa Phillipsa uzupełniona o adaptacyjne oczekiwania inflacyj-ne [π=πe-α•(U-U*)]; analiza graficzna: 2. Wzrost oczekiwanej inflacji, πe, o 1 p.proc. podnosi rze-czywistą inflację, π, o 1 p. proc. Krzywa Phillipsa przesuwa się w górę, z położenia PC1 do położenia PC2. π π=πe-α•(U-U*) E π=πe PC2 PC1 0 U U=U* π=πe-α•(U-U*), to π=-α•U+(πe+α•U*).

37. Krzywa Phillipsa uzupełniona o adaptacyjne oczekiwania inflacyj-ne [π=πe-α•(U-U*)]; analiza graficzna: 3. Rzeczywista stopa bezrobocia, U, zrównuje się ze stopą naturalną, U*, kiedy rzeczywista inflacja, π, zrównuje się z oczekiwaną inflacją, πe. [Skoro π–πe=-α•(U-U*), to U=U*π–πe=0]. Innymi słowy krzywa Phillipsa przecina pionową linię wyznaczoną przez U* (czyli: U=U*) pod warunkiem, że: π=πe(dla π≠πe U≠U*). Np. w punkcie E na rysunku π=πe, więc U=U*. π π=πe-α•(U-U*) E π=πe PC2 PC1 0 U U=U*

38. WYBRANE WNIOSKI: Adaptacyjne oczekiwania inflacyjne sprawiają, że INFLACJA ŁATWO SIĘ UTRWALA. Np., kiedy po pozytywnym makroekonomicznym szoku popyto-wym gospodarka przesuwa się w górę po krzywej Phillipsa (np. z punktu E1 do A), rośnie inflacja (z π1 do π2). Zgodnie z teorią adap-tacyjnych oczekiwań inflacyjnych PO PEWNYM CZASIE wzrost tempa inflacji, π (z π1 do π2) powoduje wzrost oczekiwań inflacyj-nych, πe (z πe1 do πe2). Krzywa Phillipsa przesuwa się wtedy w górę [przecież: π=πe-α•(U-U*)]. Utrwalanie się inflacji π E2 π2 • A E1 π1 0 U U*

39. WNIOSKI CD.: Adaptacyjne oczekiwania inflacyjne sprawiają, że INFLACJA ŁATWO SIĘ UTRWALA. Ostatecznie, w nowym punkcie, odpowiadającym stanowi długook-resowej równowagi, E2, tempo inflacji wynosi: π2=πe2-α•(U-U*). Oczywiście: π2>π1=πe1-α•(U-U*). Utrwalanie się inflacji π E2 π2 • A E1 π1 0 U U*

40. WNIOSKI CD.: W punkcie „S” na rysunku trwa STAGFLACJA. Jak się okazuje, stagflacja może być wynikiem nie tylko negatywnego szoku poda-żowego, lecz także kombinacji wysokich oczekiwań inflacyjnych i negatywnego szoku popytowego. Np. inflacja może być wysoka z powodu wysokich oczeki-wań inflacyjnych, πe [wszak: π=πe-α•(U-U*)]. W takiej sytuacji na skutek negatywnego szoku popytowego może się dodatkowo poja-wić bezrobocie. Oczekiwania inflacyjne i stagflacja π E π* S • PC 0 U U*

41. 3. KRZYWA PHILLIPSA I RACJONALNE OCZEKIWANIA IN-FLACYJNE. W wyniku tzw. REWOLUCJI RACJONALNYCH OCZEKIWAŃ INFLACYJNYCH hipoteza adaptacyjnych oczekiwań inflacyj-nych zyskała w makroekonomii konkurentkę w postaci HIPOTE-ZY RACJONALNYCH OCZEKIWAŃ INFLACYJNYCH. Oto jej WERSJA RADYKALNA: LUDZIE SĄ RACJONALNI I FORMUJĄC SWOJE OCZEKI-WANIA INFLACYJNE NATYCHMIAST WYKORZYSTUJĄ WSZELKIE DOSTĘPNE INFORMACJE NA TEMAT PRZYSZ-ŁEJ INFLACJI. Zastąpienie hipotezy adaptacyjnych oczekiwań inflacyj-nych hipotezą racjonalnych oczekiwań inflacyjnych ma nieoczeki-wane konsekwencje...

42. HIPOTEZA RACJONALNYCH OCZEKIWAŃ INFLA-CYJNYCH - WERSJA RADYKALNA: Ludzie są racjonalni i formując swoje oczekiwania inflacyj-ne natychmiast wykorzystują wszelkie dostępne informacje na temat przyszłej inflacji.

43. Zastąpienie hipotezy adaptacyjnych oczekiwań inflacyjnych hipotezą racjonalnych oczekiwań inflacyjnych ma nieocze-kiwane konsekwencje...

44. 4.1. KRYTYKA LUCASA (WERSJA RADYKALNA) Powiedzmy, że w stanie równowagi, kiedy π=πe-α•(U-U*), w gospo-darce trwa „autonomiczna” inflacja, a jej tempo, π, jest równe oczekiwaniom inflacyjnym, πe. (Oznacza to, że – zgodnie z równa-niem Fishera - tempo wzrostu nominalnej podaży pieniądza, MSN, w gospodarce również wynosi około π). W tej sytuacji bank centralny decyduje się na ekspansyw-ną politykę pieniężną. Efektem jest WZROST TEMPA WZROSTU NOMINALNEJ PODAŻY PIENIĄDZA, MSN.

45. W tej sytuacji bank centralny decyduje się na ekspansywną polity-kę pieniężną. Efektem jest WZROST TEMPA WZROSTU NOMI-NALNEJ PODAŻY PIENIĄDZA, MSN. Rzeczywista stopa bezrobocia, U, odchyla się wtedy w dół od naturalnej stopy bezrobocia, U*, więc U<U*. Skoro tak, to rze-czywiste tempo inflacji, π, odchyla się w górę od przewidywanego tempa inflacji, πe, a zatem: π>πe . (Przecież: π–πe=-α•(U-U*).

46. Jednak w takiej sytuacji, znając swoje DOTYCHCZASOWE oczekiwania inflacyjne, πe, a także parametr α oraz poziomy zmiennych U i U* w równaniu [π=πe-α•(U-U*)], ludzie są w stanie NATYCHMIAST po wzroście tempa wzrostu nominalnej podaży pieniądza, MSN, przewidzieć ten nowy, przyszły poziom inflacji, π!

47. Dochodzimy oto do wniosku, że - jeśli tylko ludzie mają racjonalne oczekiwania inflacyjne - NIE MA BŁĘDNYCH OCZEKIWAŃ IN-FLACYJNYCH!

48. Oto tzw. KRYTYKA LUCASA (ang. Lucas critique): Kiedy informacje o modelu makroekonomicznym i o wartościach występujących w nim zmiennych i parametrów są powszechnie dostępne, wartości oczekiwane w tym modelu (np. πe) powinny być takie same, jak wartości wynikające z tego modelu (np. πe=π).

49. 4.2. SKUTKI KRYTYKI LUCASA Skutki braku błędnych oczekiwań inflacyjnych są zaskakujące. Po wzroście tempa wzrostu nominalnej podaży pieniądza, MSN, NO-WE oczekiwania inflacyjne, πe’, zrównają się z przewidywanym no-wym tempem inflacji π (πe’=π). Powoduje to, że rzeczywiste tempo inflacji, π, wzrasta. π= πe -α•(U-U*) π E2 π2 • A E1 π1 0 U U*

50. Zgodnie z RADYKALNĄ WERSJĄ rozumowana Lucasa tempo inflacji, π, NATYCHMIAST osiąga nowy poziom, π, zrównując się z nowymi, wyższymi, oczekiwaniami inflacyjnymi, πe’=π. (Kiedy rosną inflacyjne oczekiwania, πe, pracownicy wymuszają na praco-dawcach odpowiednio szybsze tempo wzrostu płac nominalnych, πW, więc wzrasta także tempo wzrostu cen, rzeczywiście osiągając poziom π=πe’). π= πe -α•(U-U*) π E2 π2 • A E1 π1 0 U U*