Wat is het en hoe ontstaat NAH Gevolgen NAH Behandeling NAH Weer thuis Lotgenoten

1. Niet Aangeboren Hersenletsel • Wat is het en hoe ontstaat NAH • Gevolgen NAH • Behandeling NAH • Weer thuis • Lotgenoten • Nuttige informatie

2. De Hersenen

3. Het ontstaan van NAH Er is sprake van niet aangeboren hersenletsel (N.A.H.) als het gaat om een beschadiging aan de hersenen die niet voor de geboorte is ontstaan. Het hersenletsel kan ontstaan door een direct trauma of door een andere niet traumatische oorzaak.

4. Het ontstaan van NAH Traumatisch hersenletsel Dit kan bijvoorbeeld het gevolg zijn van een val met het hoofd op de grond of een auto ongeluk waarbij men met het hoofd tegen bijvoorbeeld de voorruit aan klapt. Ook kunnen gewelddadige acties zoals een klap tegen het hoofd, een pistool schot in het hoofd of messteken in het hoofd leiden tot N.A.H.Hersenbeschadiging ten gevolge van trauma kan primair zijn, een beschadiging door het oorspronkelijke trauma die optreed op het moment van impact. Naast deze beschadiging kan ook een secundaire beschadiging optreden, dit ontstaat door gebeurtenissen in de hersenen na het trauma, bijvoorbeeld bloedingen, verhoogde druk of oedeem (vocht).

5. Het ontstaan van niet aangeboren hersenletsel Niet-traumatische oorzaken: • zuurstofgebrek van de hersenen (bijvoorbeeld bij verdrinking of verstikking) • stoornis in de bloedtoevoer naar de hersenen (bijvoorbeeld bij een hersenbloeding of bij een hartstilstand) • stofwisselingsstoornis (bijvoorbeeld door een stofwisselingsziekte, of bij chronisch alcoholgebruik waardoor hersenafwijkingen ontstaan die de ziekte van Korsakov genoemd worden) • ziekte van Parkinson, Alzheimer, multiple sclerose, epilepsie, diabetes mellitus • infectie van het hersenweefsel

7. Lichamelijke gevolgen Verlamming (slap of spastisch) gevoelsstoornis (pijn, temperatuur, houding) Coördinatiestoornis Slikproblemen Zien Schouderpijn (70%!) Oedeem Incontinentie/Seksuele stoornissen Moeheid Epilepsie

8. Onzichtbare gevolgen : Onduidelijk en of verward praten. : Hoofdpijn.: Vermoeidheid.: Overgevoelig voor geluid en/of licht en/of geluiden: Slaapproblemen.: Concentratie problemen.: Vertraagd denkvermogen.: Geheugenproblemen.: Planning en organisatie problemen.: Prikkelbaar, opstandig, kort van woord. : Stemmingswisselingen.: Impulsief (iets zeggen of doen zonder na te denken).: Onzeker en angstig.: Depressief of juist over enthousiast.: Wil soms meer doen dan zijn gezondheid aankan.: Druk in gedrag of juist terughoudend. : Verminderd, gehoor, zicht, smaak, reuk.: Minderwaardigheidsgevoel: Hemianopsie ofwel halfzijdige blindheid. : Sexuele gevoelens kunnen verminderen.

9. Een aantal typen: het labiele type: met als voornaamste kenmerk de emotionele labiliteit. het ontremde type: met als voornaamste kenmerk een slechte impulsbeheersing. het agressieve type: met als voornaamste kenmerk agressief gedrag. het apathische type: met als voornaamste kenmerken uitgesproken initiatiefverlies en onverschilligheid. het gecombineerde type: hierbij staat meer dan 1 kenmerk op de voorgrond. Persoonlijkheidsveranderingen

10. Behandeling NAH : ziekenhuis opname : Revalidatie : Therapie

11. Behandeling NAH Ziekenhuisopname : • Bij een Traumatisch hersenletsel volgt vaak eerst een ziekenhuisopname • om de eerste gevolgen te laten genezen. Een ook eventuele andere • verwondingen te behandelen • Bij hersenbloeding of CVA in de regio Venlo/Venray krijg je • in het ziekenhuis vaak te maken met CVA Zorgketen.

12. Behandeling NAH Tijdens de behandeling van NAH krijg je al snel te maken met een revalidatiearts • Een revalidatiearts kijk naar de volgende zaken: • Inzicht krijgen in de gevolgen van het hersenletsel. • Zorgen dat verdere schade voorkomen wordt. • Bepalen welke therapieën en medicijnen kunnen helpen om zoveel mogelijk functies terug te krijgen. • Op elkaar afstemmen van therapieën

13. Behandeling NAH Therapie • Fysiotherapie, vooral op bewegen • Logopedie, voor praten, slikken • Ergotherapie, voor fijne motoriek en welke hulpmiddelen je daarbij nodig hebt. • Psycholoog, verwerking, omgaan met beperkingen. • Maatschappelijk werk

14. Weer Thuis • Vaak verminderen de contacten met de buitenwereld. • Dit wordt versterkt door: - Als getroffene niet te kunnen werken of andere sociale activiteiten te kunnen ondernemen. - Als partner door de zorgrol weinig tijd overhoudt om sociale activiteiten te ondernemen. • Beide partners worden hierdoor meer afhankelijk van elkaar, waardoor het sociale netwerk kleiner wordt. • De veranderingen op het gebied van het lichamelijk en het gedragsmatig functioneren leggen een grote druk op de bestaande relatie of op het aangaan van nieuwe relaties. • Partners moeten elkaar in alle opzichten opnieuw leren kennen, dus ook in intiem en seksueel opzicht.

15. Weer Thuis • Begeleiding als je weer thuis bent: • SGL Stichting Gehandicapten Limburg • Mee Mee, ondersteuning van mensen met een beperking

16. Lotgenotencontact • Mogelijkheden voor lotgenotencontact: • Forums op internet • Breincafe’s in Limburg • Alzheimercafe (Helden, regio Venlo, regio Venray) • Bijeenkomsten van Cerebraal • Bijeenkomsten Samen Verder.

17. Nuttige informatie • Aantal site’s op internet: • www.hersenstichting.nl algemene info over hersenen • www.nah-info.nl Algemene info over NAH • www.nah.nl Algemene info over NAH • www.sgl-zorg.nl Stichting Gehandicapten Zorg Limburg • wee.mee-nml.nl Mee Noord en Midden Limburg