Natura wokół nas

1. Natura wokół nas • W dzisiejszym numerze: • Sekretna koniczyna • Wieloryby olbrzymy • Dlaczego liście zmieniają swą barwę na jesień ? • Ozdobne kaktusy na parapety

2. Koniczyna łąkowa (Trifolium pratense L.), nazywana także k. czerwoną lub koniczem jest to gatunek rośliny z rodziny bobowatych. Występuje w całej Europie, w środkowej Azji oraz północnej Afryce. Została naturalizowana i jest uprawiana także w Australii i obydwu Amerykach. W Polsce jest rośliną pospolitą. Koniczyna łąkowa osiąga wysokość od 15 do 40 cm.   Łodyga jest podnosząca się, przylegająco owłosiona   Liście trzylistkowe, szeroko odwrotniejajowate. lub eliptyczne, całobrzegie. Przylistki trójkątnie jajowate, sciągnięte w szydłowaty koniec.   Kwiatostan stanowi kulistawa lub jajowata główka, 2-3 cm długa. Zwykle zebrane po dwie, otulone u podstawy liśćmi wspierającymi. Korona w kolorze purpurowo czerwonym. Kielich od zewnątrz przylegająco owłosiony, w gardzieli z pierścieniem włosków. Wewnątrz kielicha znajduje się, jednonasienny, jajowaty strąk. Występowanie:    Koniczyna łąkowa jest pospolita na obszarze całego kraju.  Rośnie na łąkach, przydrożach, w zaroślach. Występuje na glebach żyznych. Okres kwitnienia:    od maja do września Właściwości:    Ziele koniczyny łąkowej zawiera glikozyd, flawonoidy, kwas u,arowy i salicylowy. Jest używana jako lek ludowy.

3. Wieloryby są największymi zwierzętami zamieszkującymi Ziemię. Od wieków poławiane dla mięsa, a przede wszystkim dla tłuszczu i spermacetu. Wieloryby, w odróżnieniu od ryb, mają płetwy poziome, a nie pionowe, dzięki czemu szybciej pływają. Nazwa „wieloryb” jest pozostałością z czasów, gdy walenie uważano za gigantyczne ryby. Pomimo zewnętrznego podobieństwa do olbrzymich ryb, są ssakami i posiadają wszystkie najważniejsze ich cechy. Wieloryby od dawna pobudzały wyobraźnię ludzi. Ich olbrzymie rozmiary budziły lęk i prowokowały do snucia niesamowitych opowieści, a wymierne korzyści, jakie czerpano polując na nie, pchały ludzi na morze, często w zupełnie nieznane rejony, w poszukiwaniu pożądanych dóbr: ambry, oleju, spermacetu oraz tranu.

4. Jesień.. Dlaczego liście zmieniają kolory? Nastała „polska złota jesień”. Piękna, słoneczna pogoda nastraja do spacerów po miejskich parkach, które mienią się jesiennymi kolorami: różnymi odcieniami żółci, czerwieni i brązu. Mało kto zadaje sobie pytanie, dlaczego liście na drzewach zmieniają barwę i opadają. Odpowiedź na to – z pozoru dziecinne i proste pytanie – jest bardzo ciekawa i mówi dużo o cyklu biologicznym drzewa. Zmiana barwy liścia to obrona drzewa przed jesiennymi chłodami. Zanim całkowicie opadną, ogałacając koronę drzewa, przybierają jedną z trzech barw: żółć, brąz lub ognistą, jaskrawą czerwień. Wraz z nastaniem chłodnych wieczorów pod koniec września pomiędzy łodyżką liścia a gałęzią tworzy się warstwa komórek odcinających dopływ składników odżywczych do liścia. Pozbawiony minerałów liść nie jest w stanie odbudowywać chlorofilu, który rozkłada się pod wpływem światła słonecznego. Chlorofil, woda oraz składniki mineralne pochłania całkowicie pień. W liściach ujawniają się wtedy inne barwniki, wiosną i latem „tłumione” przez zieleń chlorofilu – żółte, czerwone i pomarańczowe. Różne gatunki drzew przybierają różne barwy: lipy, brzozy żółkną, dęby brązowieją, klony stają się żółte lub czerwone, czerwienieją także liście osiki. Jesienne listowie jest słabe i opada na ziemię przy najlżejszym nawet podmuchu powietrza.

5. Często podróżując lub przebywając poza domem nie masz czasu na podlewanie kwiatów. Jednak nadal masz ochotę na coś zielonego we własnym domu. I po to właśnie masz kaktusy. Nie wymagają tyle wody, ile inne kwiaty, a są bardzo dekoracyjne, szczególnie jeśli ustawisz je blisko siebie. Specjalne doniczki wykonane z porcelany swobodnie wiszą na wykonanej z dębu konstrukcji. Elegancko i nieco rustykalnie jednocześnie.

6. red.: Justyna Król