SEKURYTYZACJA DO FUNDUSZU

1. II KONGRES ZARZĄDZANIA NALEŻNOŚCIAMIINSTYTUT BANKOWOŚCI SPÓŁDZIELCZEJOBRÓT WIERZYTELNOŚCIAMI KREDYTOWYMI, LEASINGOWYMI I HANDLOWYMI ZAGADNIENIA PODATKOWEMariusz Kośmider - Doradca podatkowy29 MARCA 2006

2. SEKURYTYZACJA DO FUNDUSZU • Zbycie wierzytelności kredytowych na rzecz funduszu sekurytyzacyjnego lub towarzystwa – zakres regulacji w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych (updop): • Do przychodów nie zalicza się przychodów ze zbycia wierzytelności z tytułu kredytów (pożyczek) – do wysokości niespłaconej części udzielonych kredytów (pożyczek) – art. 12 ust. 15 c) updop – wyłączenie z przychodów • Dorozumiana zasada ogólna dotyczącą rozpoznawania kosztów uzyskania przychodów przy odpłatnym zbyciu wierzytelności w wysokości udzielonego kredytu.

3. SEKURYTYZACJA DO FUNDUSZU • Konieczność rozstrzygnięcia jaka cześć ceny przypada na należność główną, a jaka na zbywane odsetki. • Kosztem uzyskania przychodów jest: strata ze zbycia wierzytelności z tytułu kredytów (pożyczek) – do wysokości uprzednio utworzonej rezerwy na tę wierzytelność zaliczonej do kosztów uzyskania przychodów” – art. 15 ust 1h, pkt 2 updop. • Zbycie wierzytelności, a obowiązek rozliczenia podatkowego uprzednio utworzonych rezerw celowych

4. FUNDUSZE SEKURYTYZACYJNE PODMIOTY EMISYJNE OPODATKOWANIE CIT • Fundusze inwestycyjne działające na podstawie ustawy o funduszach inwestycyjnych, niezależnie od źródeł dochodów są zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych – zwolnienie podmiotowe art. 6 updop • Status podatkowy „zagranicznych” funduszy inwestycyjnych • Spółki celowe / podmioty emisyjne – opodatkowanie na zasadach ogólnych • Strata na zbyciu lub „spłacie wierzytelności” przez nabywcę nie stanowi kosztu uzyskania przychodu.

5. SPÓŁKA CELOWA – OFF SHORE • Lokalizacja spółki celowej • Jeżeli nie w Polsce – to gdzie? – kryteria doboru lokalizacji • Dochód z wierzytelności – kwalifikacja podatkowa w świetle umów o unikaniu podwójnego opodatkowania

6. SEKURYTYZACJA ZAGADNIENIA PODATKOWE PODSTAWOWE • Art. 9 updop a ewidencja odpisanych wierzytelności kredytowych / art. 16. 2c i 16. 3 updop / dla banków sprawozdających w MSR art. 38b updop • Sprzedaż wierzytelności kredytowych uprzednio odpisanych jako nieściągalne • Przeniesienie do ewidencji pozabilansowej wraz z rezerwą – spisanie z bilansu – status podatkowy rezerwy / banki MSRowe • Sposób ustalenia dochodu (straty) podatkowego ze zbycia

7. SEKURYTYZACJA ZAGADNIENIA PODATKOWE PODSTAWOWE • Sprzedaż wierzytelności kredytowych na rzecz podmiotu emisyjnego - spółki celowej (SPV) • Metodologia ustalania wyniku ze sprzedaży – art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy pdop – strata ze zbycia wierzytelności nie zaliczonych do przychodów opodatkowanych nie stanowi kosztu uzyskania przychodu

8. NALEŻNOŚCI STANOWIĄCE WIERZYTELNOŚĆ KREDYTOWĄ • Analiza zbywanego portfela wierzytelności kredytowych • Podział kwoty wierzytelności na: • Kwotę kapitału • Kwotę odsetek zastrzeżonych • Kwotę odsetek skapitalizowanych • Metodologia wyliczenia wyniku finansowego ze zbycia wierzytelności – aspekty praktyczne

9. KREDYT Z REZERWĄ KUP • Grupa I - Wierzytelności, które spełniają następujące warunki: • Kwota niespłaconego kapitału jest większa od 0 • Wierzytelność została zabezpieczona w 100% rezerwą, która w 100% stanowi koszt uzyskania przychodu (kup) • Nie występują odsetki skapitalizowane

10. SEKURYTYZACJA DO FUNDUSZU REZERWA KUP A. Niespłacona kwota kredytu 100 B. Rezerwa zaliczona do kup 100 C. Cena sprzedaży / przychód ze zbycia 10 D. Przychód opodatkowany - rozwiązanie rezerwy 100 E. Strata ze zbycia – kup (C-A) 90 F. Dochód do opodatkowania (D-E) 10 G. Podatek (F*19%) 1.9 H. Wynik księgowy netto bieżący (F-G) 8.1

11. SEKURYTYZACJA DO PODMIOTU EMISYJNEGO REZERWA KUP A. Niespłacona kwota kredytu 100 B. Rezerwa zaliczona do kup 100 C. Cena sprzedaży / przychód ze zbycia 10 D. Rozwiązanie rezerwy – przychód 100 E. Koszty uzyskania przychodów – cena do wysokości wydatków na nabycie 10 F. Strata ze zbycia – nkup (C-A) 90 G. Przychód do opodatkowania (C+D) 110 H. Dochód do opodatkowania (G-E) 100 I. Podatek (H*19%) 19 J. Wynik księgowy netto bieżący (C-I) -9

12. NABYWCA FUNDUSZ SEKURYTYZACYJNY INNY PODMIOT Wynik księgowy brutto cena sprzedaży - 10 cena sprzedaży – 10 Wynik podatkowy cena sprzedaży - 10 kwota rezerwy kup - 100 Kwota rozwiązanej rezerwy na odroczony podatek dochodowy (aktywo) 0 0 Wynik księgowy =netto wynik księgowy brutto - wynik podatkowy × 19% wynik księgowy brutto - wynik podatkowy × 19% KREDYT Z REZERWĄ KUP

13. SEKURYTYZACJA BRAK REZERWY / REZERWA NKUP • Grupa II - Wierzytelności, które spełniają następujące warunki: • Kwota niespłaconego kapitału jest większa od 0 • Wierzytelnośćnie została zabezpieczona rezerwą lub została zabezpieczona rezerwąnie stanowiącą kosztu uzyskania przychodu • Nie występują odsetki skapitalizowane

14. SEKURYTYZACJA BRAK REZERWY / REZERWA NKUP A. Niespłacona kwota kredytu 100 B. Rezerwa księgowa nkup 100 C. Wartość księgowa kredytu netto 0 D. Cena sprzedaży / przychód ze zbycia 10 E. Podatek odroczony (aktywo podatkowe: B*19%) 19 F. Koszty uzyskania przychodów 10 G. Strata podatkowa ze zbycia – nkup (D-A) 90 H. Dochód do opodatkowania (D-F>=0) 0 I. Podatek (F*19%) 0 J. Wynik księgowy netto bieżący (D-C-I-E) -9

15. NABYWCA FUNDUSZ SEKURYTYZACYJNY / PODMIOT EMISYJNY Wynik księgowy brutto cena sprzedaży = 10 - wartość księgowa = 0 (wartość nominalna kredytu - kwota rezerwy księgowej) Wynik podatkowy kwota rozwiązanej rezerwy kup = 0 - strata na sprzedaży do wysokości utworzonej rezerwy kup = 0 (wartość nominalna kredytu - cena sprzedaży nie więcej niż kwota rezerwy kup) Podatek odroczony wartość rezerwy nkup = 100 × 19% = 19 Wynik księgowy netto wynik księgowy brutto = 10 - (wynik podatkowy × 19% = 0) - rozwiązana rezerwa na podatek odroczony = 19 SEKURYTYZACJA BRAK REZERWY / REZERWA NKUP

16. INWESTORZY - OPODATKOWANIE • Rezydencja podatkowa funduszu • Kwalifikacja dochodów z udziału w funduszu inwestycyjnym: • „Dywidenda” – wypłaty bez umorzenia / odkupu • Zakup certyfikatu inwestycyjnego przez fundusz celem umorzenia • Sprzedaż certyfikatu inwestycyjnego osobie trzeciej • Dyrektywy unijne • Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania

17. WIERZYTELNOŚCI LEASINGOWE • Metodologia wyliczania dochodu (straty) ze zbycia wierzytelności leasingowej: Koszt u finansującego: Jeżeli finansujący zbył wierzytelność z tytułu leasingu operacyjnego bez zbycia przedmiotu leasingu do przychodów finansującego nie zalicza się ceny sprzedaży, zaś kosztem uzyskania przychodu jest zapłacone nabywcy dyskonto lub wynagrodzenie. Przychód u finansującego: Uprawnionym z wierzytelności staje się nabywca wierzytelności, jednakże to finansujący rozpoznaje przychody podatkowe w dacie wymagalności poszczególnych rat lub innych opłat wynikających z umowy.

18. WIERZYTELNOŚCI HANDLOWE ZALICZONE DO PRZYCHODÓW • Metodologia wyliczania dochodu (straty) ze zbycia wierzytelności handlowej • Podstawowe składowe wierzytelności handlowej: • należność netto • VAT • Moment powstania przychodu • Przychód należny ze zbycia a podatek VAT • Prezentacja w ewidencji podatkowej: wynik z transakcji, czy „szyk rozwarty” • Ulga VAT na nieściągalne należności

19. SPÓŁKA CELOWA - CIT • Opodatkowanie spółki celowej: • Sprzedaż portfela wierzytelności, czy sprzedaż indywidualnych wierzytelności • Metodologia wyliczania dochodu z egzekwowanych wierzytelności • Moment powstania dochodu do opodatkowania • Podatkowa kwalifikacja rezerw na nabyte wierzytelności oraz straty z ich zbycia • Optymalizacja podatkowa przy wykorzystaniu instrumentów pochodnych credit default swap

20. SUBPARTYCYPACJA - CIT - Wyłączenie przychodu: art. 12 ust. 4 pkt 15 lit. c updop dotyczy zbycia i wyłącza z przychodów kwoty otrzymane za zbywany portfel do wysokości kwoty niespłaconych kredytów • Przywrócenie przychodu: art. 12 ust. 9 dotyczy subpartycypacji: nie stosuje się wyłączenia, jeśli bank nie przekaże otrzymanych kwot do funduszu • Transfer wierzytelności na rzecz funduszu inwestycyjnego poprzez subpartycypacje – realizacja straty na portfelu • Postulaty dotyczące zmian w przepisach

21. OBRÓT WIERZYTELNOŚCIAMI - VAT • Kwalifikacja statystyczna zbycia wierzytelności • Usługi ściągania długów – jako usługi świadczone przez agencje inkasa (PKWiU 74.87.12) • Usługi faktoringu – jako usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym (PKWiU 65.22.10) • Obrót wierzytelnościami – jako usługi pośrednictwa finansowego, pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalno-rentowych (PKWiU 65.23.10).

22. OBRÓT WIERZYTELNOŚCIAMI - VAT • Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług sprzedaży wierzytelności: • kredytowej • leasingowej i handlowej • Stanowisko organu statystycznego • Stanowisko organów skarbowych • Fundusz jako podatnik VAT

23. FAKTORING – VAT • Opodatkowanie podatkiem VAT usług faktoringu • Moment powstania obowiązku podatkowego • Opodatkowanie prowizji, dyskonta oraz odsetek • Korekta ceny – konsekwencje w zakresie podatku VAT

24. SPRZEDAŻ WIERZYTELNOŚCI / SEKURYTYZACJA - PCC • Sprzedaż wierzytelności a podatek od czynności cywilnoprawych • Sprzedaż wierzytelności własnych w świetle interpretacji organów skarbowych • Oczekiwane stanowisko Sądu Administracyjnego • Czy cesja wierzytelności na rzecz funduszu / podmiotu emisyjnego w ramach procesu sekurytyzacji stanowi sprzedaż w rozumieniu prawa cywilnego?

25. SUBPARTYCYPACJA – PCC / VAT • Subpartycypacja: • Podatek VAT • Podatek od czynności cywilno prawnych

26. SERWISOWANIE SEKURYTYZOWANYCH WIERZYTELNOŚCI - VAT • Opodatkowanie obsługi sekurytyzowanych wierzytelności podatkiem VAT • Lokalizacja podmiotu serwisującego • Kwalifikacja statystyczna świadczonych usług • Pojęcie „usługi złożonej” • Windykacja a obsługa płatności – kryteria podziału • Metodologia kalkulacji wynagrodzenia

27. DZIĘKUJĘ ZA WYSŁUCHANIE MARIUSZ KOŚMIDER – Doradca podatkowy Kontakt: Biuro: ul. Naukowa 37 lok. 17 02-463 Warszawa Tel: +48 609-458 346 / +48 22 8899181 / +48 22 8631630 E-mail: mariusz.kosmider.podatki@poczta.neostrada.pl