CUMHURİYETİN BEKÇİLERİNE

1. CUMHURİYETİN BEKÇİLERİNE

2. EGEMENLİĞİN KULLANILIŞI • Ülkemizde her 4 yılda bir milletvekili seçimleri yapılır. Bu durumu devletimizin hangi özelliği ile ilişkilendirebilirsiniz? İllere göre milletvekili dağılımı

3. ANAYASAMIZA GÖREDEVLETİMİZİN NİTELİKLERİ • DEVLETİN ŞEKLİ: • Madde 1-Türkiye Devleti bir cumhuriyettir. • “Cumhuriyet” ne demektir? • Devlet başkanının ve yasama organı üyelerinin seçimle işbaşına geldiği ve belli sürelerle görev yaptığı bir devlet biçimidir.

4. CUMHURBAŞKANLARIMIZ Atatürk İ. İnönü C. Bayar C. Gürsel C. Sunay F. Korutürk K. Evren T. Özal S. Demirel A.N. Sezer A. Gül

5. ANAYASAMIZA GÖREDEVLETİMİZİN NİTELİKLERİ CUMHURİYETİN NİTELİKLERİ: MADDE 2. – Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk devletidir. Şimdi Anayasa’nın bu maddesinde belirtilen özellikleri tek tek inceleyeceğiz.

6. ANAYASAMIZA GÖREDEVLETİMİZİN NİTELİKLERİ İNSAN HAKLARINA SAYGILI DEVLET: • İşkence ve eziyet yapılmayan, • Kişi haysiyetine uymayan ceza verilmeyen, • Temel hak ve özgürlüklerin (Düşünce özgürlüğü, din ve vicdan özgürlüğü, bilim ve sanat özgürlüğü...) güvence altına alındığı devlet demektir.

7. ANAYASAMIZA GÖREDEVLETİMİZİN NİTELİKLERİ ATATÜRK MİLLİYETÇİLİĞİ: • Irkçılığı değil, düşünceyi temel alan, (Ülke toprakları üzerinde yaşayan, geçmişte kader birliği etmiş, gelecekte de birlikte yaşamak arzusunda olan tüm TC vatandaşlarını Türk kabul eden) • Başka milletleri küçük görmeyen, • Saldırgan değil, barışçı, • Ülkenin ve milletimizin çağdaş uygarlık düzeyinin üzerine çıkarılmasını amaçlayan milliyetçilik anlayışıdır.

8. ANAYASAMIZA GÖREDEVLETİMİZİN NİTELİKLERİ • DEMOKRATİK DEVLET: • Egemenliğin halka ait olduğu, • Yasama organının seçimle oluşturulduğu, • Seçimlerin belli aralıklarla, eşit ve gizli oy, açık sayım esaslarına göre, serbest, çok partili ve yargı denetiminde yapıldığı • Birçok siyasi partinin bulunduğu (İktidar/ muhalefet) • Vatandaşların kanun karşısında eşit olduğu, • Azınlıkta kalanların haklarının korunduğu devlet demektir.

9. ANAYASAMIZA GÖREDEVLETİMİZİN NİTELİKLERİ • LAİK DEVLET: • Din karşısında tarafsız, • Dine dayalı ayrıcalıkları reddeden, • Vatandaşlara din ve vicdan hürriyeti tanıyan, • Din ve devlet işlerinin ayrıldığı devlet demektir.

10. KURALLARA UYMAK TAŞIT GİREMEZ “Mavikent Belediyesi boğaz kıyısında çok güzel ve geniş bir park yaptırdı. Belediyenin amacı insanların trafik gürültüsünden, kalabalıktan uzaklaşabilecekleri, doğa ile baş başa kalabilecekleri bir yer yapmaktı. Bu amaçla parkın bütün girişlerine “Taşıt Giremez” tabelaları asıldı. Bu tabelalara rağmen aşağıdaki durumlar oluyordu: • Mehmet Bey arabasıyla parkın içinden geçiyordu. Çünkü böyle yaparsa işine 10 dakika erken varabiliyordu. (Doğru buluyor musunuz?) • Çocuklar parkın içinde bisiklete biniyorlardı. Çünkü parkın içindeki yollar daha tenha ve güvenli idi. (Doğru buluyor musunuz?) • Mısırcı İzzet kamyoneti ile parka girmiş, mısır satıyordu. Çünkü orada daha çok müşteri vardı. (Doğru buluyor musunuz?) • Parkın yapımına katkı yapan şirket, bir kamyonetle ürünlerini satıyordu? (Doğru buluyor musunuz?) • Herkes kuralları kendine göre yorumlarsa ne olur?

11. ANAYASAMIZA GÖREDEVLETİMİZİN NİTELİKLERİ • HUKUK DEVLETİ: • Yasama, yürütme ve yargı organlarının hukuka bağlı kaldığı, • Mahkemelerin bağımsız olduğu, • “Kuvvetler ayrımı” bulunan devlet demektir. • KUVVETLER AYRIMI: Yasama, yürütme ve yargı güçlerinin ayrı organlar eli ile kullanılması demektir. (Not: Bu kavramlar bundan sonraki konuda ayrıntılı işlenecektir.)

12. ANAYASAMIZA GÖREDEVLETİMİZİN NİTELİKLERİ SOSYAL DEVLET: • Fakirleri ve güçsüzleri koruyan, • Gelir farklılıklarını azaltan, • Vatandaşları hastalık, ihtiyarlık ve işsizliğe karşı koruyan, • Konut edinme, eğitim....vb. olanakları geliştiren, vatandaşlarına insan haysiyetine yaraşır bir yaşam düzeyi sağlamayı görev kabul eden devlet demektir.

13. ANAYASAMIZA GÖREDEVLETİMİZİN NİTELİKLERİ DEVLETİN BÜTÜNLÜĞÜ, RESMİ DİLİ, BAYRAĞI, MİLLİ MARŞI VE BAŞKENTİ MADDE 3- Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçe’dir. Bayrağı, şekli kanununda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır. Millî marşı “İstiklal Marşı”dır. Başkenti Ankara’dır.

14. ANAYASAMIZA GÖREDEVLETİMİZİN NİTELİKLERİ DEĞİŞTİRİLEMEYECEK HÜKÜMLER MADDE 4. – Anayasanın 1 inci maddesindeki Devletin şeklinin Cumhuriyet olduğu hakkındaki hüküm ile, 2 nci maddesindeki Cumhuriyetin nitelikleri ve 3 üncü maddesi hükümleri değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez.

15. DEVLETİN TEMEL AMAÇ VE GÖREVLERİ DEVLETİN TEMEL AMAÇ VE GÖREVLERİ MADDE 5. – Devletin temel amaç ve görevleri, Türk Milletinin bağımsızlığını ve bütünlüğünü, ülkenin bölünmezliğini, Cumhuriyeti ve demokrasiyi korumak, kişilerin ve toplumun refah, huzur ve mutluluğunu sağlamak; kişinin temel hak ve hürriyetlerini, sosyal hukuk devleti ve adalet ilkeleriyle bağdaşmayacak surette sınırlayan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmaya, insanın maddî ve manevî varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamaya çalışmaktır.

16. EGEMENLİK: MADDE 6. – Egemenlik, kayıtsız şartsız Milletindir. Türk Milleti, egemenliğini, Anayasa’nın koyduğu esaslara göre, yetkili organları eliyle kullanır. Egemenliğin kullanılması, hiçbir surette hiçbir kişiye, zümreye veya sınıfa bırakılamaz. Hiçbir kimse veya organ kaynağını Anayasadan almayan bir devlet yetkisi kullanamaz. Egemenlik bir kişiye veya zümreye verilirse, devletin şekli ne olur? EGEMENLİK

17. Cumhuriyeti korumak için, bir vatandaş olarak size ne gibi görevler düşmektedir?