Podstawy rachunkowości

1. Podstawy rachunkowości

2. Majątek i kapitał • Każdy środek gospodarczy ma swoje źródło pochodzenia: • -rzeczowy punkt widzenia (majatek, środki gospodarcze ( majatek trwały, majatek obrotowy) • -finansowy punkt widzenia(kapitał-fundusz własny, kapitał-fundusz obcy)

3. Jednostki prowadzące działalność gospodarczą • Spółki, • Spółdzielnie, • Przedsiębiorstwa państwowe i komunalne, • Osoby fizyczne, • Jednostki lub osoby zagraniczne, • Inne jednostki.

4. Pojęcie i zadania rachunkowości • Rachunkowość zajmuje się liczbowym ujęciem i interpretacją-dla celów poznawczych i decyzyjnych- zjawisk i procesów zachodzących w jednostkach gospodarczych. • -przedmiot rachunkowości- to zjawiska i procesy gospodarcze4 związane i ruchem i finansowaniem środków. • -podmiot gospodarczy to jednostki prowadzące rachunkowość (operacja i zdarzenie gospodarcze).

5. Pojęcia • Kalkulacja-ustalenie wielkości zużycia środków gospodarczych dla wykonania (wytworzenia ) określonych zadań, wyrobów; • Sprawozdawczość finansowa-zbiór informacji uzyskanych w ramach księgowości i kalkulacji. • Podstawowe zasady rachunkowości: wiarygodność (rzetelność przedstawionych danych • ciągłość ujmowania i przedstawiania danych, • kompletność danych.

6. Klasyfikacja środków gospodarczych -aktywów • Majątek trwały • -wartości niematerialne i prawne, • - rzeczowy majątek trwały, • - należności długoterminowe. • - inwestycje (lokaty) długoterminowe.,

7. Rzeczowe aktywa trwałe Środki trwałe Środki trwałe w budowie

8. Klasyfikacja środków gospodarczych -aktywów • Majątek obrotowy: - zapasy, -materiały, -produkty gotowe, - produkcja nie zakończona, - towary, - należności krótkoterminowe, - środki pieniężne.

9. Środki trwałe

10. Zalicza się do nich w szczególności: nieruchomości - w tym grunty, prawo wieczystego użytkowania gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego, maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy, ulepszenia w obcych środkach trwałych, inwentarz żywy.

11. Zasady ustalania wartości początkowejśrodków trwałych

12. Zmiany wartości początkowej aktualizacja wyceny, ulepszenie polegające na przebudowie, rozbudowie, modernizacji lub rekonstrukcji, w wyniku których zwiększa się wartość użytkowa wyrażona dłuższym okresem użytkowania, większą zdolnością wytwórczą, lepszą jakością produktów lub niższymi kosztami jego eksploatacji.

13. Amortyzacja środków trwałych

14. Funkcje amortyzacja

15. Czynniki kształtujące wysokość odpisów amortyzacyjnych

16. AMORTYZACJA ŚRODKÓW TRWAŁYCH Przy ustalaniu okresu użytkowania można uwzględnić: liczbę zmian, na których pracuje środek trwały, tempo postępu techniczno-ekonomicznego, wydajność środka trwałego prawne lub inne ograniczenia czasu używania środka trwałego, przewidywaną przy likwidacji wartość sprzedaży netto pozostałości środka trwałego.

17. Amortyzacja środków trwałych Metody amortyzacji Metoda liniowa Metody degresywne Metoda naturalna Metoda malejącego salda Metoda sumy cyfr rocznych

18. Metody amortyzacji Metoda liniowa (równomierna) 100 A% = T Aw = A% x (Wp - Wo) 100 gdzie: T – przewidywany czas użytkowania, Wp - wartość początkowa, Wo – wartość rezydualna, A% - roczna stopa amortyzacji.

19. Wycena środków trwałych na dzień bilansowy

20. Wycena środków trwałych w budowie

21. Żródła pochodzenia środkow trwałych • Kapitały własne (powierzone i wypracowane, • Kapitały obce: • - kredyty bankowe i pożyczki, • -zobowiązania własne (publiczno-prawne, wobec dostawców), • - rezerwy na przyszłe zobowiązania (przyszłe zobowiązania z tytułu napraw gwarancyjnych), • - inne zobowiązania (np.: wobec pracowników).

22. Żródła pochodzenia środkow trwałych • Źródła pochodzenia środków gospodaczych: • A.Fundusze(kapitały) własne- to te składniki majatku, w stosunku do których jednoste gospodarczej przysługuje prawo własności. Wartość została wniesiona przez założycieliw formie pieniężnej lub rzeczowej. • B. Fundusze(kapitały) obce – to te składniki amjatku, które znajdują się w dyspozycji jednostki gospodarczej, ale sa własnością innych podmiotów ( przedsiębiorstwa, banki, osoby fizyczne). • Fundusz(kapitał) własny dzielimy na: • fundusz(kapitał) powierzony- jest głównym źródłem finansowania środków gospodarczych, reprezentujacych wkłąd finansowy i rzeczowy właściciela jednostki gospodarczej. • Fundusz(kapitał) samofinansowania- fundusz tworzony z części wygospodarowanego zysku, która jest przeznaczona do uzupełnienia funduszów własnych jednostki. • Fundusz(kapitał) obcy dzielimy na : • kredyty bankowe- stanowią zobowiązania wobec banku, z tytułu zaciągniętych przez jednostke gospodarczą środków pieniężnych na określony cel. Wyróżniamy kredyty: • krótkoterminowe • długoterminowe • zobowiązania wobec dostawców- powstają na skutek przejściowego nieuregulowania dostawcom sum, będących równowartością dostarczonych przez nich • materiałów, towarów i usług. • inne zobowiązania- wynikają np. na skutek regulowania zobowiązań wobec pracowników w odstępach miesięcznych. Do innych zobowiązań zalicza się także • zobowiązania wobec organów finansowych z tytułu podatków, zobowiązania wobec ZUS z tytułu składek ubezpieczeniowych.

23. Bilans • Bilans to zestawienie majątku i źródeł jego pochodzenia. • Równowaga bilansowa. • Pojęcie konta księgowego- urządzenie księgowe. • Operacja gospodarcze- to zdarzenia, które wywiera wpływ na aktywa lub pasywa danej jednostki.

24. PRZYKŁAD-BILANS • DŁUGOTERMINOWE PAPIERY WARTOŚCIOWE 10 000 • KONCESJE, PATENTY, NABYTE LICENCJE 3 000 • ZOBOWIĄZANIA WEKSLOWE 12 200 • MASZYNY 60 000 • WARTOŚĆ FIRMY 12 000 • KREDYTY BANKOWE 80 000 • MATERIAŁY 25 000 • WYROBY GOTOWE 10 000 • ŚRODKI PIENIĘŻNE W KASIE 12 000 • TOWARY 12 000 • INNE ŚRODKI PIENIĘŻNE 10 000 • ZOBOWIĄZANIA WOBEC PRACOWNIKÓW 8 000 • WNIESIONE PRZEZ WSPÓLNIKA ŚRODKI PIENIĘŻNE 10 000 • ZYSK WSPÓLNIKÓW 44 000 • NABYTE OPROGRAMOWANIE KOMPUTERÓW 200 • Proszę sporządzić bilans

25. Wynik działalności • Przychody ze sprzedaży, pozostałe przychody. • Koszty to równowartość zużycia majątku trwałego i obrotowego. Rodzaje kosztów. • Poza kosztami i dochodami operacyjnymi występują koszty i dochody operacji finansowych i zdarzeń nadzwyczajnych. • Rachunek wyników ( strat i zysków)

26. Konto księgowe • Budowa konta, str. Dt i Credit, zapisy operacji, obroty saldo, zamykanie kont, storna. • Podział kont: • Bilansowe i niebilansowe (wynikowe: kosztów i dochodów). • Konta niebilansowe –bezwynikowe, czyli rozliczeniowe.

27. Ewidencja pozabilansowa • Odnosi się do majątku dzierżawionego, oddanego w komis. • Konta syntetyczne i analityczne- zapis powtórzony. • Zapisy księgowe podwójne na co najmniej dwóch kontach, po ich przeciwstawnych stronach.

28. Inwentaryzacja –spis z natury • Zasady określa ustawa o rachunkowości: • Terminy: środki trwałe i i maszyny i urządzenia nie rzadziej niż raz na 4 lata; • Materiały, półfabrykaty i wyroby gotowe – co 2 lata; • Materiały, półfabrykaty i wyroby gotowe, które mogą mieć wpływ na wynik finansowy, a także należności i zobowiązania na koniec IV kwartału.

29. Inwentaryzacja- sposób przeprowadzania • Środki pieniężne w kasie, • Rzeczowe środki obrotowe, • Grunty i środki trwałe. Komisja (przeszkolona)- zadania: • przygotowanie spisu z natury, • Dokonanie spisów z natury rzecz. Skład, • Ustalenie przyczyn powstania różnic, • Postawienie wniosków co do sposobu ich rozliczenia. • Nadwyżki, niedobory, kompensaty różnic.

30. Zasady wyceny • Bilansowa powinna uwzględnić zmienność kursów walut, należności i zobowiązań wyrażonych w walutach, a także zmiany mody i upodobań, postęp techniczny i technologiczny ( sprzęt komputerowy, samochody) oraz inflacja. • Wycena bieżąca- określa w jakich wartościach składniki stanowiące przedmiot ewidencji księgowej powinny być do niej wprowadzone i niej wyprowadzone ( zużycie , sprzedaż).

31. Środki pieniężne Zasady obrotu pieniężnego: • obrót gotówkowy, • obrót bezgotówkowy (polecenie przelewu, czeki rozrachunkowe, akredytywa), • papiery wartościowe: obligacje i bony skarbowe, weksle, znaki opłaty skarbowej, • Środki pieniężne w drodze.

32. Rozrachunki • Z dostawcami i odbiorcami, z pracownikami, z budżetem; • Roszczenie oznacza wierzytelność, do której ustalenia wierzyciel musi przeprowadzić odpowiednie postępowanie wyjaśniające, • Roszczenia sporne –niezaakceptowane przez dłużnika, dochodzi w sądzie.

33. Zakres rozrachunków Rozrachunki Należności Zobowiązania

34. Należności Wynikające z przeszłych zdarzeń prawo otrzymania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości oraz w określonym terminie, związane z działalnością jednostki lub wynikające z przepisów prawa

35. Zobowiązania Wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki

36. Cechy charakterystycznerozrachunków Ścisłe określenie osoby dłużnika i wierzyciela Akceptacja przez obie strony sumy będącej przedmiotem rozrachunków Ścisłe określenie czasu zapłaty wynikającego z uzgodnień pomiędzy stronami rozrachunku lub z przepisów prawa

37. Szczególne przypadki rozrachunków

38. Szczególne przypadki rozrachunków

39. Klasyfikacja rozrachunków według terminu uregulowania Rozrachunki krótkoterminowe długoterminowe

40. Klasyfikacja rozrachunków według pewności dokonania rozliczeń Należności Zobowiązania pewne wątpliwe rezerwy warunkowe bezwarunkowe

41. Klasyfikacja rozrachunków według możliwości wyegzekwowania Należności Należności i zobowiązania ściągalne nieściągalne Przedawnione Umorzone

42. Klasyfikacja rozrachunków według kryterium podmiotowego Rozrachunki Z pracownikami Z kontrahentami (odbiorcami, dostawcami) Z instytucjami publicznymi US ZUS UC

43. Należności nieściągalne, przedawnione i umorzone Nieściągalność należności - udokumentowany brak możliwości wyegzekwowania należności w sposób opłacalny Przedawnienie należności – upływ przewidzianego prawem czasu dochodzenia wierzytelności Umorzenie należności – zwolnienie kontrahenta z obowiązku i rezygnacja ze ściągania należności W każdej z powyższych okoliczności – konieczność spisania należności

44. Odpisy aktualizujące od należności

45. Rozrachunki z US-Podatki • Podatek od towarów i usług (VAT); • Podatek akcyzowy pobierany od niektórych importowanych i produkowanych w kraju wyrobów (alkohol, zapałki, paliwa, jachty, samochody); • Podatek dochodowy od osób prawnych; • Podatek dochodowy od osób fizycznych; • Podatek z innych tytułów;

46. Podatki Zwolnienia od VAT: • Podmiotowe- gdy sprzedawcami są bardzo małe jednostki, • Przedmiotowe-określone w przepisach: m. In. Usługi poczty , mieszkalnictwa, nauki i techniki, ochrony zdrowia, oświaty i wychowania, opieki społecznej, kultury fizycznej i sportu.

47. Podatki • Opodatkowanie VAT może nastąpić przy zastosowaniu stawki: • 23%-podstawowej stosowanej dla większości wyrobów, towarów i usług, • 8%- uprzywilejowanej, dla towarów związanych z gospodarką rolną i leśną, z ochroną zdrowia, przeznaczonych dla dzieci, od materiałów budowlanych, bilety, • 3%- dla nieprzetworzonych produktów rolnych, • 0%- preferencyjnej, stosowanej dla eksportu towarów, wyrobów i usług maszyn i urządzeń dla rolnictwa, niektórych wydawnictw, nawozów szt.

48. Składki ZUS • Składki NA UBEZPIECZENIE SPOŁECZNE, FUNDUSZ PRACY I Fundusz Gwarancyjnych Świadczeń Pracownicznych od wynagrodzeń osób: • Pozostających w stosunku pracy; • Wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, na czas trwania zlecenia nie dłuższy niż 15 dni.