300 likes | 406 Views
ΑΡΘΡΑΛΓΙΕΣ. Χ. ΚΟΤΖΑΜΠΟΥΓΙΔΗΣ. ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ. Εντός της αρθρώσεως άλγος Αρθρικός θύλακος Περιόστεον Σύνδεσμος Αρθρικός υμένας Οστούν κάτω από τον χόνδρο Όχι ο αρθρικός χόνδρος Υμενίτις ήτοι φλεγμονή αρθρικού θυλάκου ( RA ) 2.Ενθεσοπάθεια ( οροαρνητικές σπονδυλοαρθροπάθειες
E N D
ΑΡΘΡΑΛΓΙΕΣ Χ. ΚΟΤΖΑΜΠΟΥΓΙΔΗΣ
ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Εντός της αρθρώσεως άλγος • Αρθρικός θύλακος • Περιόστεον • Σύνδεσμος • Αρθρικός υμένας • Οστούν κάτω από τον χόνδρο Όχι ο αρθρικός χόνδρος • Υμενίτις ήτοι φλεγμονή αρθρικού θυλάκου ( RA ) 2.Ενθεσοπάθεια (οροαρνητικέςσπονδυλοαρθροπάθειες 3.Εναπόθεση κρυστάλλων 4.Οξείες και χρόνιες λοιμώξεις ( βακτηρίδια, μύκητες, ιοί ) 5.Δομικές και μηχανικές αναδιατάξεις ( οστεοαρθρίτις )
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ? Πόνος από την άρθρωση ή όχι ΆΛΓΟΣ ΆΡΘΡΩΣΗΣ • Φλεγμονώδης αρθρίτις ( φλεγμονή της άρθρωσης ) • Μη φλεγμονώδης αρθρίτις ( δομική αναδιάταξη ) • Αρθραλγία
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ • ΆΛΓΟΣ • Φλεγμονώδης ( άλγος σε κίνηση και ηρεμία ) • Μη φλεγμονώδης ( σε κίνηση ) • Πόνος στις μικρές αρθρώσεις ( ακριβής εντόπιση ) • ΔΥΣΚΑΜΨΙΑ αίσθημα αδυναμίας μετά περίοδο ηρεμίας • Φλεγμονώδης ( πρωινό ξύπνημα, διάρκεια 30-60 min ή περισσότερο • Μη φλεγμονώδης (πρωινό ξύπνημα, 15 min, περίοδος ηρεμίας ) • ΟΙΔΗΜΑ • ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΚΙΝΗΣΕΩΝ • ΑΔΥΝΑΜΙΑ (μυική ισχύς μειωμένη λόγω ατροφίας μυών ) • ΚΟΠΩΣΗ
ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΌ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ • ΟΞΕΙΑ • Λοίμωξη • Κρυσταλλογενείς • Τραυματισμός • ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ • Οι περισσότερες • Ρευματοειδής αρθρίτις • οστεοαρθρίτις
ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΌ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ • Οξεία < 6 εβδομάδες • Χρόνια > 6 εβδομάδες ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΗ ( ρευματικός πυρετός, γενικευμένη γονοκοκκική λοίμωξη ) λίγες ημέρες σε κάθε άρθρωση ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΗ Πριν υφεθεί η μία φλεγμαίνει η άλλη ΔΙΑΛΕΙΠΟΥΣΑ ( ουρική-ψευδοουρική-Lyme ) περίοδος ηρεμίας MΟΝΟΑΡΘΡΙΤΙΣ 1 άρθρωση ΟΛΙΓΟΑΡΘΡΙΤΙΣ 2-4 αρθρώσεις ΠΟΛΥΑΡΘΡΙΤΙΣ >5 αρθρώσεις ΣΥΜΜΕΤΡΙΚΗ ΑΡΘΡΙΤΙΣ ( RA, SLE ) ίδιες αρθρώσεις σε κάθε πλευρά σώματος ΑΣΥΜΜΕΤΡΟΣ ΑΡΘΡΙΤΙΣ ( ψωριασική, S. Reiter, Lyme artritis )
ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΣΤΟΙΧΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΠΩ ΜΕΣΟΦΑΛΑΓΓΙΚΗ (ψωριασική, ουρική, οστεοαρθρίτις ) ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗ ΣΤΗΛΗ ( αγκυλωτικήσπονδυλίτις ) ΕΞΩΑΡΘΡΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ( συστηματικό νόσημα ) Εύκολη κόπωση, κακουχία, απώλεια βάρους Βλάβες δέρματος (ΣΕΛ, δερματομυοσίτις, σκληροδερμία, N. Lyme, ψωρίαση, πορφύραHenoch-Schonlein, οζώδες ερύθημα ) Βλάβες οφθαλμού ( επισκληρίτις- σκληρίτις { RA, WG }ιριδοκυκλίτις {RA }, κερατοειδίτις{ Reiter- αντιδραστική αρθρίτις)
ΟΞΕΙΑ ΜΟΝΟΑΡΘΡΙΤΙΣ • ΦΛΕΓΟΝΩΔΗΣ • Σηπτική αρθρίτις • Ουρική • Ψευδοουρική • Συστηματική ρευματική νόσος με μονοαρθρική εντόπιση • ΜΗ ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗΣ • Τραυματισμός • Αίμαρθρο • Οστεονέκρωση • Εξωαρθρικό κάταγμα
ΧΡΟΝΙΑ ΜΟΝΟΑΡΘΡΙΤΙΣ • ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗΣ • Σηπτική αρθρίτις • Ν. Lyme • Ουρική και ψευδοουρική • Νεανική ρευματοειδής αρθρίτις • Συστηματική ρευματική νόσος με μονοαρθρική εντόπιση
ΧΡΟΝΙΑ ΜΟΝΟΑΡΘΡΙΤΙΣ • ΜΗ ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗΣ • Οστεοαρθρίτις • Ισχαιμική νέκρωση • Αίμαρθρο • Ν. Paget • Οστεομυελίτις • Οστεοσάρκωμα • Μεταστατικός όγκος • οστεοχονδρομάτωσις
ΟΞΕΙΑ ΠΟΛΥΑΡΘΡΙΤΙΣ • Ρευματικός πυρετός • Γονοκοκκική αρθρίτις • Ουρική – ψευδοουρική • Ιογενής αρθρίτις ( ηπατίτιδα Β, parvo B-19 ) • Βακτηριδιακή ενδοκαρδίτις • Ρευματοειδής αρθρίτις • Ν. Still • Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος • Αντιδραστική αρθρίτις και σύνδρομο Reiter • Οξεία σαρκοειδική αρθρίτις • Οικογενής μεσογειακός πυρετός • Εντεροπαθητικές αρθροπάθειες
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΥΑΡΘΡΙΤΙΣ • ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗΣ • Ρευματοειδής αρθρίτις • ΣΕΛ • Ιογενής αρθρίτις • Ψωριασική αρθρίτις • Αντιδραστική αρθρίτις και σύνδρομο Reiter • εντεροπαθητικές αρθροπάθειες • Ν. Behcet • Αγκυλωτική σπονδυλίτιδα και σπονδυλοαρθροπάθεια αταξινόμητη
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΥΑΡΘΡΙΤΙΣ • ΜΗ ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗΣ • Οστεοαρθρίτις • Τραυματική οστεοαρθρίτις • Αιμοχρωμάτωση • Μεγαλακρία • Υπερτροφική πνευμονική οστεοαρθροπάθεια • Αμυλοείδωση
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Ειδικές για • Σηπτική αρθρίτις = Gram stain, καλλιέργεια • Ουρική-ψευδοουρική αρθρίτις = εξέταση για κρυστάλλους αρθρικού υγρού • Αγκυλωτική σπονδυλίτις = ακτινογραφία ιερολαγονίων • Οστεοαρθρίτις = ακτινογραφία των αρθρώσεων • ΣΕΛ = test ANA ANA (+) >>> test Sm test αντι - DNA
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Όλες οι φλεγμονώδεις παρουσιάζουν • TKE • CRP • Ra test • CCP (ειδικότητα h, ευαισθησία low ) • ANA ( ειδικότητα low )
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΟΞΕΙΑ ΠΟΛΥΑΡΘΡΙΤΙΣ • Καλλιέργεια αίματος • Τίτλος αντιστρεπτολυσίνης • Parvo B-19 ( IgG, IgM ) • Ηπατίτιδα Β • ΑΝΑ • ΗΙV, ερυθρά, SACE, ANCA, ακτινογραφία θώρακος
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΥΑΡΘΡΙΤΙΣ • Γενική αίματος • ΤΚΕ-CRP • ANA • Ra test, CCP • SGOT, SGPT, γGT, ALP, Cr • Ουρικό οξύ • Γενική ούρων • ΤSH, φερριτίνη
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΡΘΡΑΛΓΙΕΣ-ΜΥΑΛΓΙΕΣ • ΤΚΕ-CRP (ρευματική πολυμυαλγία) • CPK-αλδολάση (μυοσίτις) • Έλεγχος θυρεοειδούς • Ca, P, Glucose, ολικά λευκώματα ( μεταβολικά, ενδοκρινολογικά ) • 25-ΟΗ vit D, ακτινογραφία ιερολαγονίων, HLA B27, ηπατίτιδα B-C, Η/Φ, Α/Φ λευκωμάτων, Ra test, ουρικό οξύ
ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ • Απλή ακτινογραφία • u/s άρθρωσης • Αξονική τομογραφία • Μαγνητική τομογραφία • Αρθρογράφημα • Σπινθηρογράφημα οστών
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΡΘΡΙΚΟ ΥΓΡΟ • Φυσιολογικό = διαυγές, λευκά < 200/ μΙ,Π < 25%, ιξώδες αυξημένο • Μη φλεγμονώδες ( τραυματική οστεοαρθρίτις) = ελαφρώς κίτρινο, λευκά 200-2000/μΙ,Π<25%, ιξώδες αυξημένο • Φλεγμονώδες ( ρευματοειδής αρθρίτις ) = κίτρινο-λευκό, λευκά 2000-50000/μΙ,Π>70%, ιξώδες μειωμένο • Σηπτικό = λευκό-κρεμ., λευκά >50000/μΙ Π> 90%, ιξώδες μειωμένο • Αιμορραγικό = χρώμα κόκκινο ΒΙΟΨΙΑ ΑΡΘΡΙΚΟΥ ΥΜΕΝΟΣ • tbc, μύκητες, σαρκοείδωση, αμυλοείδωση, όγκος, αιμοχρωμάτωση, ιστιοκυττάρωση
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΑΚΡΙΒΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΟΞΕΙΑ ΜΟΝΟΑΡΘΡΙΤΙΣ • Σηπτική αρθρίτις • Εισαγωγή στο νοσοκομείο • Εξέταση αρθρικού υγρού • ΙV αντιβίωση • Συχνές εκκενωτικές παρακεντήσεις ( βελόνη , αρθροσκόπηση ,χειρουργικά ) • Ουρική αρθρίτις • NSAIDs maximum dose (ινδομεθακίνη, ιβοπρουφένη, δικλοφενάκη) • Κολχικίνη (όχι σε νεφρική ανεπάρκεια ) • Κορτικοειδή (εναλλακτική λύση ), συνθ. ACTH 1 mg IM,ρ.οπρεδνιζολόνη 20-30 mg/tapering 7-10 day Ενδοαρθρική έγχυση κορτιζόνης
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΟΞΕΙΑ ΠΟΛΥΑΡΘΡΙΤΙΣ • Αντιβίωση – σηπτική, γονοκοκκαιμία • Αναλγητικά – αρχική θεραπεία ( παρακεταμόλη ) • NSAID (κρυσταλλογενείς, οξεία ιογενής αρθρίτις, RA, SLE ) ασπιρίνη ( οξύς ρευματικός πυρετός ) • Κορτικοειδή – 15-20 mg/d RA _ 0.5-1 mg/kg ( SLE, N.Still, συστηματική αγγειίτις )
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗΣ ΜΟΝΟΑΡΘΡΙΤΙΣ • Χρόνια ουρική – αλλοπουρινόλη, ΜΣΑΦ, κολχικίνη, ενδοαρθρική έγχυση κορτικοειδών • Άλλες κρυσταλλογενείς – ΜΣΑΦ, κολχικίνη, ενδοαρθρική έγχυση κορτικοειδών • RA – ΣΕΛ – συστηματική , ειδική αγωγή
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗΣ ΠΟΛΥΑΡΘΡΙΤΙΣ • ΜΣΑΦ Υποξείαβακτηριδιακή, ηπατ. C, ουρική – ψευδοουρικήειδική αγωγή • DMARDs – μεθοτρεξάτη, λεφλουναμίδη, αντι-ΤΝF νωρίςσε ρευματοειδή και ψωριασική αρθρίτιδα • Κορτικοειδή 10 mg/day
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΟΣΤΕΟΑΡΘΡΙΤΙΣ • Μείωση φορτίου αρθρώσεων (απώλεια βάρους ) • Άσκηση μυών • Αποφυγή καταπόνησης της άρθρωσης • Φάρμακα - Ηπια συμπτώματα 1. αναλγητικά (παρακεταμόλη) 2.Γλυκοζαμίνη 500Χ3 3. ΜΣΑΦ(ναπροξένη,ιβουπροφένη Μέτρια συμπτ. 1.ΜΣΑΦ = ινδομεθακίνη, πιροξικάμη, μεφαιναμικό (με προσοχή + αναστολέα αντλίας πρωτονίων) 2. αναστολείς COX-2 ( καρδιοτοξικότητα ) • Χειρουργική αντιμετώπιση • Eνδοαρθρική έγχυση υαλουρονικού στο γόνατο = μείωση συμπτωμάτων > 1 έτος, 3-5 εγχύσεις ανά εβδομάδα • Ενδοαρθρική έγχυση κορτικοειδών = μείωση συμπτωματικών συλλογών υγρού, 1 ένεση κάθε 3 μήνες
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ • Αβέβαιη διάγνωση βιοψία οστού- αρθρικού υμένος • Οξεία σηπτική αρθρίτις 1. χειρουργική αφαίρεση υγρού σε μη υποχώρηση με διαδερμική παρακέντηση 2. αφαίρεση φλεγμονωδών προθέσεων • Ρευματοειδής αρθρίτιδα ολική αρθροπλαστική σε μεγάλες αρθρώσεις ( ισχία, γόνατα, ώμος ) • Οστεοαρθρίτις αρθροσκοπική χειρουργική ( γόνατο) αφαίρεση μηνίσκου, οστεοτομή, ολική αρθροπλαστική