Ηλεκτρομαγνητική Ακτινοβολία

1. Ηλεκτρομαγνητική Ακτινοβολία Ομάδα 1η Μέλη : Βασιλειάδης Αβραάμ Αντώνιος Βλάχος Χρήστος Λεγκέγκας Κέβιν Παπαδημητρίου Αθανάσιος Ευάγγελος Υπεύθυνη καθηγήτρια : Μαντατζή Στέλλα

2. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ • ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΕΣ ΑΝΚΤΙΝΟΒΟΛΙΕΣ • ΠΗΓΕΣ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ • ΑΣΦΑΛΗ ΟΡΙΑ ΕΚΘΕΣΗΣ • ΝΟΜΙΜΑ • ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ • ΚΙΝΗΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ • LAPTOPS • ΠΗΓΕΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΧΑΜΗΛΩΝ ΣΥΧΝΟΤΗΤΩΝ (ΕΝΣΥΡΜΑΤΕΣ) • ΠΗΓΕΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΥΨΗΛΩΝ ΣΥΧΝΟΤΗΤΩΝ (ΑΣΥΡΜΑΤΕΣ) • ΜΕΤΡΗΣΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΚΙΝΗΤΩΝ • ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ (ΙΟΝΙΖΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ) • ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ / ΜΕΡΗ ΜΕ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ • ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

3. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΕΣ ΑΝΚΤΙΝΟΒΟΛΙΕΣ • Οι ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες είναι ενεργειακά πεδία που δημιουργούνται από ηλεκτρικά φορτισμένα σωματίδια. • Υπάρχουν φυσικές ακτινοβολίες (η ηλιακή και άλλες κοσμικές ακτινοβολίες, το μαγνητικό πεδίο της γης, τα κύματα Shumman κ.α.) και τεχνητές ακτινοβολίες (από τις ηλεκτρικές συσκευές) • Oι ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες χωρίζονται σε κατηγορίες ανάλογα με την συχνότητα μετάδοσης τους: • Ακτινοβολίες Χαμηλών Συχνοτήτων (μη ιονίζουσες) από τις ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, τα καλώδια των οικιακών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων και του δικτύου της ΔΕΗ, κ.α. • Ακτινοβολίες Υψηλών Συχνοτήτων (μη ιονίζουσες) από τα κινητά τηλέφωνα και τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας, το ασύρματο ίντερνετ (WI-FI), τις συσκευές bluetooth, τους φούρνους μικροκυμάτων, τις κεραίες εκπομπής ραδιοτηλεοπτικών σημάτων, των αεροδρομίων, τα, τους δορυφόρους κ.α. • Ιονίζουσες Ακτινοβολίες (συχνότητα μεγαλύτερη του ορατού φωτός) από τις ακτίνες Χ (ακτινογραφίες), την υπεριώδη και άλλες κοσμικές ακτινοβολίες κ.α.

4. ΠΗΓΕΣ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ • Τα σημερινά πρωτόγνωρα επίπεδα ασύρματης ακτινοβολίας (= υψηλών συχνοτήτων) αυξάνονται συνεχώς, λόγω του πολλαπλασιασμού των υπαρχόντων πηγών και τη συνεχή προσθήκη νέων ασύρματων εφαρμογών. Σήμερα είμαστε εκτεθειμένοι εκτός των άλλων σε ασύρματες ακτινοβολίες από: • τα κινητά τηλέφωνα και τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας • το ασύρματο ίντερνετ (WI-FI) • τα φορητά τηλέφωνα και τις βάσεις τους (DECT) • τις κεραίες εκπομπής ραδιοτηλεοπτικών σημάτων • τα ασύρματα συστήματα συναγερμού, πυρανίχνευσης και ελέγχου θερμοκρασίας • τα ραδιοδίκτυα αστυνομίας, ιδιωτικών εταιρειών ασφαλείας, μεταφορικών εταιρειών, ραδιοταξί κ.α. • τα περιφερειακά Η/Υ όπως οι εκτυπωτές με την ένδειξη «Wireless ready» για να συνδέονται με τους υπολογιστές ασύρματα • τα ασύρματα ποντίκια και τα ασύρματα πληκτρολόγια • τις συσκευές που λειτουργούν με το Bluetooth συνεχώς ενεργοποιημένο • τις κονσόλες παιχνιδιών με ασύρματα τηλεχειριστήρια

5. τα δίκτυα WIMAX (WIFI μεγάλης εμβέλειας για την ασύρματη παροχή ίντερνετ σε ολόκληρες πόλεις- ήδη εφαρμόζεται και στην Ελλάδα) • τις κεραίες από τις ασύρματες κοινότητες ίντερνετ που υπάρχουν σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας • τις κατασκευές κεραιών Υπουργείων, πρεσβειών, διπλωματικών αποστολών, Ενόπλων Δυνάμεων, Σωμάτων Ασφαλείας και Λιμενικού Σώματος, Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας κ.α. • τα ραντάρ του στρατού, των αεροδρομίων, των λιμανιών, των μετεωρολογικών υπηρεσιών κλπ • τους δορυφόρους • τους interactive σχολικούς πίνακες • τα ασύρματα ηχεία • τους φούρνους μικροκυμάτων • τις κεραίες ασύρματης αποστολής σήματος από τηλεόραση σε τηλεόραση

6. ΝΟΜΙΜΑ ΟΡΙΑ ΕΚΘΕΣΗΣ • Τα επιτρεπτά όρια έκθεσης στις μη ιονίζουσες ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες σήμερα είναι ουσιαστικά αυτά που ορίζει η Διεθνής Επιτροπή για την Προστασία από τις Μη Ιονίζουσες Ακτινοβολίες (ICNIRP) και τα οποία: • βασίζονται σε βραχυπρόθεσμες άμεσες επιπτώσεις υγείας • αναγνωρίζουν ως μοναδική επίπτωση των ακτινοβολιών την θέρμανση των ιστών • έχουν μεταβληθεί ελάχιστα τα τελευταία χρόνια, παρά την ραγδαία αύξηση της ηλεκτρομαγνητικής ρύπανσης • δεν λαμβάνουν υπόψη τους την συνεχή και ταυτόχρονη έκθεση του πληθυσμού σε πολλαπλές πηγές ακτινοβολίας • αγνοούν την διαφορετική απορρόφηση των ακτινοβολιών από ενήλικες και παιδιά • διαχωρίζουν τις ακτινοβολίες μόνο με βάση την συχνότητα και όχι την κυματομορφή, που φαίνεται ότι αποτελεί ένα βιολογικά ισχυρό παράγοντα  • Το 2007, η επιστημονική ομάδα BioInitiativeWorkingGroup που έλαβε υπόψη πάνω από 2000 έρευνες στο θέμα των επιδράσεων των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων, συμπέρανε ότι: «Υπάρχουν σημαντικά επιστημονικά στοιχεία που δείχνουν ότι τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία παλμικής διαμόρφωσης μπορεί να έχουν επιπτώσεις υγείας, με μακροχρόνια έκθεση σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Τα τωρινά όρια έχουν αγνοήσει την διαμόρφωση του κύματος σαν παράγοντα των επιπτώσεων στον άνθρωπο και γι’ αυτό είναι ανεπαρκή για την προστασία του κοινού από την χρόνια έκθεση σε μορφές παλμικά διαμορφωμένων σημάτων»

7. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΟΡΙΑ ΕΚΘΕΣΗΣ • Οι μέσοι όροι έκθεσης του πληθυσμού σε εσωτερικούς χώρους σύμφωνα με ευρωπαϊκές έρευνες είναι κάτω των 100 μW/m2 • Τα προτεινόμενα όρια έκθεσης, με την πάροδο του χρόνου και τη συσσώρευση νέων ερευνητικών στοιχείων, τείνουν να μειώνονται. Για παράδειγμα, η επιστημονική ομάδα BioInitiativeWorkingGroup, που κατά τη γνώμη μας έχει ερευνήσει περισσότερο από όλους το θέμα των επιπτώσεων από τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία, δίνει πλέον ως όριο ασφαλείας τα 3-6 μW/m2 ενώ το 2007 πρότεινε τα 100-1000 μW/m2. • Η άποψη μας είναι ότι οποιεσδήποτε τιμές >300 μW/m2 είναι αρκετά υψηλές. • Μια ρεαλιστική προσέγγιση για όσους θέλουν να περιορίσουν την έκθεση σε ανεβασμένες (σύμφωνα με τα προτεινόμενα όρια) τιμές ασύρματης ακτινοβολίας, είναι να αποφύγουν χώρους με τιμές >100 μW/m2 κατά τη διάρκεια της ημέρας και χώρους με τιμές >10 μW/m2 κατά τις νυχτερινές ώρες ύπνου. • Παραδείγματα με αποστάσεις που πρέπει να τηρούνται: • Φούρνος μικροκυμάτων : 50 cm • Ηλεκτρική κουζίνα : 30 cm • Παλιές τηλεοράσεις : 2 m • Παιχνιδοκονσόλες με ασύρματη σύνδεση : 2 – 3 m

8. ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΚΙΝΗΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ • Απομακρύνετε το κινητό από το κεφάλι σας κατά την διάρκεια των κλήσεων, χρησιμοποιώντας ανοιχτή ακρόασηή καλώδιο hands-free. • Περιορίστε το χρόνο ομιλίας σας από κινητό τηλέφωνο– επικοινωνήστε καλύτερα με SMS • Προτιμήστε τις σταθερές τηλεφωνικές γραμμές. • Προτιμήστε να κάνετε κλήσεις όταν έχετε σήμα 3G καθώς η εκπεμπόμενη ακτινοβολία του κινητού είναι πολύ λιγότερη από ότι όταν έχετε σήμα 2G. • Αποφεύγετε να χρησιμοποιείτε το κινητό τηλέφωνο σε σημεία με κακό σήμα . • Αποφεύγετε τη χρήση του κινητού τηλεφώνου στο αυτοκίνητο, σε τρένα, πλοία, λεωφορεία κλπ αφού η ακτινοβολία του ανακυκλώνεται εσωτερικά ανακλώμενη στις μεταλλικές επιφάνειες, ενώ καθώς μετακινήστε το κινητό εκπέμπει σε πλήρη ισχύ γιατί συνεχώς προσπαθεί να συνδεθεί με την πλησιέστερη κεραία. • Μην αφήνετε το τηλέφωνο ανοιχτό δίπλα σας όταν κοιμάστε, αφού και σε stand by στέλνει σήμα κάθε λίγα λεπτά στην πλησιέστερη κεραία κινητής τηλεφωνίας (σε 2G mode).

9. ΚΙΝΗΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ ΘΗΚΗ-ΠΑΤΕΝΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ • Εδώ και περίπου τέσσερα χρόνια στο εργαστήριο του πανεπιστημίου, ο κ. Μαργαρίτης και η ομάδα του πειραματίζονται με διάφορα υλικά που θα μπορούσαν να παρεμποδίσουν την ακτινοβολία των κινητών. Διαπίστωσαν ότι η ανακοπή της ακτινοβολίας είναι εφικτή και υπέβαλαν αιτήσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας στον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας για τη σχεδίαση της «ειδικής θήκης προστασίας». Η θήκη αποτελεί ημικλωβό Faraday, που επιτρέπει στην ακτινοβολία να εξέρχεται από την εμπρόσθια (απροστάτευτη) πλευρά και όχι από την προστατευμένη που είναι πάντα τοποθετημένη προς το σώμα και μας προφυλάσσει σε ποσοστά που φτάνουν το 97,5%.

10. ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ LAPTOPS • Απενεργοποιείτε την ασύρματη λειτουργία του laptop (αλλά και του desktop, tablet και κινητού σας) όταν δεν σας είναι απαραίτητη. Η κεραία τους εκπέμπει ακτινοβολία ακόμη και αν δεν είστε συνδεδεμένοι στο ίντερνετ! • Αντικαταστήστε την ασύρματη σύνδεση του ίντερνετ με ενσύρματη, χρησιμοποιώνταςκαλώδιο δικτύου για να συνδέσετε τον υπολογιστή με το μόντεμ • Απομακρύνετε τo laptop μπορείτε να το από το σώμα σας με τη βοήθεια ενός εξωτερικού πληκτρολογίου

11. ΠΗΓΕΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΧΑΜΗΛΩΝ ΣΥΧΝΟΤΗΤΩΝ (ΕΝΣΥΡΜΑΤΕΣ) • Ηλεκτρικές συσκευές (κουζίνα, ηλεκτρικές θερμάστρες, ενδοδαπέδια θέρμανση, μπόιλερ, φορτιστές, ηλεκτρικά ρολόγια, laptop, εκτυπωτές, φωτιστικά 12V, ψυγείο, το μπλέντερ, η ηλεκτρική σκούπα, οι ανεμιστήρες, το σεσουάρ κ.α.) • Ηλεκτρονικές συσκευές (λάμπες φθορισμού και εξοικονόμησης ενέργειας ,αντάπτορες εναλλασσόμενου ρεύματος, διακόπτες dimmer με ηλεκτρονικό ρυθμιστή έντασης, κλιματιστικά inverter, εναλλάκτεςφωτοβολταϊκων συστημάτων, τηλεοράσεις, υπολογιστές, φούρνοι μικροκυμάτων κ.α.) • Καλώδια κτιριακών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων • Τα εντοιχισμένα ηλεκτροφόρα καλώδια παράγουν ηλεκτρικά πεδία με κατεύθυνση σημεία χαμηλότερου δυναμικού (όπως το ανθρώπινο σώμα) 24 ώρες το 24ωρο ενώ παράγουν και μαγνητικά όταν καταναλώνουμε ρεύμα (ανάβουμε τα φώτα, λειτουργούμε ηλεκτρικές συσκευές κ.α.) • Ηλεκτρομηχανικές εγκαταστάσεις (μετρητής ρεύματος και ηλεκτρικός πίνακας, μετασχηματιστές, μηχανισμός ανελκυστήρα, εναλλάκτης (inverter) και φορτιστής φωτοβολταικού συστήματος, λέβητας κ.α.) • Σύστημα θέρμανσης κτιρίου • Γραμμές μεταφοράς και διανομής της ΔΕΗ • Μετασχηματιστές ΔΕΗ

12. ΠΗΓΕΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΥΨΗΛΩΝ ΣΥΧΝΟΤΗΤΩΝ (ΑΣΥΡΜΑΤΕΣ) Οι συχνότητες εκπομπής τους είναι συνήθως από 0,1 - 10GHz : • Κινητά τηλέφωνα • Κεραίες Κινητής Τηλεφωνίας • Ραδιοτηλεοπτικές κεραίες • Ασύρματο Τηλέφωνο (DECT)  και Ασύρματο Ίντερνετ (μόντεμ-ρούτερ-WiFi-WLAN) • Ραντάρ (Αεροδρόμια, Λιμάνια, Μετεωρολογικές υπηρεσίες, Στρατιωτικές αεροπορικές βάσεις κ.α. • Άλλες συσκευές (Ασύρματα ποντίκια και τα ασύρματα πληκτρολόγια, Bluetooth, Κονσόλες παιχνιδιών, Φούρνοι μικροκυμάτων,Τηλεόραση, Δορυφόροι)

13. ΜΕΤΡΗΣΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΚΙΝΗΤΩΝ • Πείραμα στην τάξη – εικόνες μετρήσεων (mW/cm2)

14. Συμπέρασμα : τα κινητά τελευταίας τεχνολογίας εκπέμπουν ελάχιστη ακτινοβολία σε σχέση με τα παλαιότερα

15. ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ (ΙΟΝΙΖΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ) • Τα πάντα στη φύση αποτελούνται από άτομα. Τα ραδιενεργά άτομα είναι ασταθή γιατί οι πυρήνες τους έχουν πολλή ενέργεια. Κατά την εξασθένηση τους σε πιο σταθερές μορφές εκπέμπουν ακτινοβολία (σωματίδια α, β και ακτίνες γ) η οποία αποκαλείται ιονίζουσα γιατί προκαλεί την απόσπαση ηλεκτρονίων από άλλα άτομα δημιουργώντας ιόντα.   • Οι ιονίζουσες ακτινοβολίες έχουν πολύ υψηλές συχνότητες και αντίστοιχα μεγάλη ενέργεια. • Δεχόμαστε ραδιενέργεια από : • 55% από το ραδιενεργό αέριο ραδόνιο που αναβλύζεται από διάφορα σημεία του εδάφους • 15% από ιατρικές εφαρμογές (ακτινογραφίες, σπινθηρογραφήματα, ακτινοβόληση καρκινικών όγκων κλπ) • 11% από ραδιενεργά ισότοπα που υπάρχουν φυσικά στο ίδιο μας το σώμα ή που περνούμε μέσω της τροφής • 19% από άλλες πηγές.

16. ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ / ΜΕΡΗ ΜΕ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ • Σε δομικά υλικά με υψηλό ποσοστό ραδιενεργών υλικών (π.χ. διάφορα κεραμικά πλακάκια, πάγκοι γρανίτη, τούβλα, τσιμέντο, ελαφρόπετρα, πέτρες από ηφαιστειακή τέφρα, φωσφογύψος κ.α.) • Σε ρολόγια που φωσφορίζουν, κεραμικά σκεύη, πυρανιχνευτές ιονισμού κ.α. • Στις κουζίνες που λειτουργούν με φυσικό αέριο • Σε νερό από πηγάδια • Κοντά σε πυρηνικά εργοστάσια και αντιδραστήρες. • Σε περιοχές με πολύ ψηλό υψόμετρο (υψηλότερα επίπεδα κοσμικών ακτινοβολιών) • Σε περιοχές με υψηλότερα ποσοστά ραδονίου, θορίου, ουρανίου κ.α. στο υπέδαφος • Σε σπήλαια, ιαματικές πηγές και ορυχεία • Σε ακτινοδιαγνωστικά εργαστήρια • Στα αεροπλάνα κατά τη διάρκεια των πτήσεων

17. Βιβλιογραφία • ΑΡΧΕΙΟ POWERPOINT - ΚΕΙΜΕΝΑ / ΕΙΚΟΝΕΣ • http://www.home-biology.gr/ • http://news.kathimerini.gr/archive-editions/article/oiko/2009/11/1290369.html • ΤΕΧΝΗΜΑ - ΕΙΚΟΝΕΣ • http://www.eekt.gr • physiclessons.blogspot.com • light.physics.auth.gr • documentarygr.blogspot.com

18. ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ