BİLİŞİM AĞLARI VE VERİ HABERLEŞMESİ

1. BİLİŞİM AĞLARI VEVERİ HABERLEŞMESİ

2. VERİ İLETİŞİM TEKNİKLERİ Veri iletişimi, sayısal olarak kodlanmış bir bilginin iki cihaz arasında aktarılmasıdır.

3. PARALEL/ SERİ AKTARIM Bir veriyi iki nokta arasında aktarmanın paralel ve seri olmak üzere iki temel yöntemi vardır. Paralel İletim Seri İletim 0 1 1 0 0 0 1 Gönderici Alıcı Gönderici Alıcı 0 1 1 0 0 0 1 0 1 1 0 0 0 1 0 1 1 0 0 0 1 7 (N) bit aynı andagönderilir.

4. PARALEL İLETİM • Paralel iletimde, her bit ayrı bir telden aynı zamanda iletilir. • Bu yüzden paralel iletim daha hızlıdır. • Bilgisayarın merkezi işlem birimi ile belleği arasında veri iletimi paralel yollardan olur.

5. SERİ İLETİM • Seri iletimde veriler bit bit tek bir tel üzerinden sırayla iletilir. • Seri iletim, kendi içinde asenkron, senkron ve isenkron iletim olarak ayrılır.

6. ASENKRON (EŞZAMANSIZ) İLETİM Asenkron iletimin kullanımı kolaydır fakat verimli bir iletim yolu değildir. Çünkü her gönderilen karakterin başında ve sonunda ilave bitlerin kullanılmasını gerektirir.

7. ASENKRON (EŞZAMANSIZ) İLETİM Hattan veri gönderilmediği sürece, sürekli olarak '1' seviyesindedir. Bir karakterin başladığı, bir '0' biti gönderilerek bildirilir. Başlangıç bitinin hemen arkasından gelen 7 veri biti, yollanan karakteri temsil eder. Karakter verisinin son biti, parite biti olur. Bu bit yollanan veride tek bitlik hata olup olmadığının anlaşılması için kullanılır. Eğer iletişim içinde tek parite seçilmiş ise bu bit yardımı ile yollanan bitlerin sayısının tek olması sağlanır. Eğer çift parite seçilmiş ise birlerin sayısı çift sayı yapılır. Parite bitinin ardından 1 veya 2 adet "Stop" biti gelir. Stop bitlerinin seviyesi 1'dir. Hat, yeni bir veri yollanana kadar 1 seviyesinde kalır.

8. ASENKRON (EŞZAMANSIZ) İLETİM Sender 1 0110001 0 1 1001100 0 1 0011101 0 1 1011100 0 Receiver

9. ASENKRON (EŞZAMANSIZ) İLETİM

10. ASENKRON (EŞZAMANSIZ) İLETİM Alıcı saat frekansı yavaş ise Alıcı saat frekansı hızlı ise

11. ASENKRON (EŞZAMANSIZ) İLETİM

12. SENKRON (EŞZAMANLI) İLETİM • İletişimin sürekli ve hızlı olması gerektiği durumlarda senkron iletişim kullanılır. • Senkron iletimde bitler, START-STOP bitleri ve aralıklar olmadan gönderilir.

13. SENKRON (EŞZAMANLI) İLETİM • Senkron iletimde, alıcı ile verici arasında saat (clock) bilgisi de taşınır. Bu bilgi senkronizasyonu sağlar. Alıcı ve verici aktarım süresince aynı tempoda çalışmalıdır. • Senkron aktarım için kullanılan yöntemler: • Saat bilgisinin işarete kodlanması ve tekrar elde edilmesi, • Çift kutuplu sıfıra dönen kodlama (Bipolar Encoding) • Manchester kodlaması • Ayrımsal (Differential) Manchester kodlaması • Farklı bir saat kablosu kullanarak

14. SENKRON (EŞZAMANLI) İLETİM

15. SENKRON (EŞZAMANLI) İLETİM

16. SENKRON (EŞZAMANLI) İLETİM

17. SENKRON (EŞZAMANLI) İLETİM Senkron iletim metodu pahalı ve uygulaması daha zor bir iletişim metodudur. Yüksek hızlarda iletişim gerektiği zaman kullanılır. Ağ teknolojileri Ethernet, ArcNet, Token Ring etc bu iletişim yöntemini kullanmaktadırlar.

18. HATA SAPTAMA YÖNTEMLERİ İleri hata denetimi (forward error control) yaklaşımında gönderilen her karakter veya çerçeve bilgisine ek hata saptama ve düzeltme bilgileri eklenir. Eğer hata saptanırsa bu hatalı bitler düzeltilir, eğer düzeltilemeyecek kadar çok bozulma varsa çerçeve veya karakterin tekrar gönderilmesi istenir. Geri beslemeli hata denetimi (feedback error control) yaklaşımında gönderilen her karakter veya çerçeve bilgisine sadece hatayı saptayabilecek kadar ek kontrol bitleri eklenir. Eğer hata saptanırsa bu çerçeve veya karakterin tekrar gönderilmesi istenir.

19. EŞLİK BİTİ DENETİMİ Tek Eşlik yaklaşımında gönderilen her karakter veya çerçeve bilgisinde bitlerin içindeki birlerin sayısının eşlik bitinin kendisi de dahil olmak üzere tek olmasıdır. Çift Eşlik yaklaşımında gönderilen her karakter veya çerçeve bilgisinde bitlerin içindeki birlerin sayısının eşlik bitinin kendisi de dahil olmak üzere çift olmasıdır. 1001001 1 Çift Eşlik 1001001 0 Tek Eşlik 1001001 1 Çift Eşlik Sonuç: 10010011 1001001 0 Tek Eşlik Sonuç: 10010010

20. İKİ BOYUTLU EŞLİK BİTİ DENETİMİ

21. İKİ BOYUTLU EŞLİK BİTİ DENETİMİ

22. DİĞER HATA DÜZELTME TEKNİKLERİ DÖNÜŞÜMLÜ FAZLALIK SINAMA KODU (CRC) • HAMMING KODLAMASI

23. OTOMATİK TEKRAR İSTEM(ARQ: AUTOMATİC REPEAT REQEST) • Hatalı gelen paketleri tekrar isteme

24. BEKLEMELİ TEKRAR İSTEME : IDLE RQ

25. BEKLEMELİ TEKRAR İSTEME : IDLE RQ

26. BEKLEMELİ TEKRAR İSTEME : IDLE RQ

27. BEKLEMELİ TEKRAR İSTEME : IDLE RQ

28. SÜREKLİ TEKRAR İSTEME : CONTINUOUS RQ

29. SÜREKLİ TEKRAR İSTEME : CONTINUOUS RQ

30. SÜREKLİ TEKRAR İSTEME : CONTINUOUS RQ

31. İLETİM YÖNLERİ İLE İLGİLİ KAVRAMLAR 1. TEK YÖNLÜ (Simplex): Bir gönderici ve alıcının olduğu sistemlerdir. İletişim sadece göndericinin yayın yapmasına izin verir. Alıcı göndericiden gelen bilgileri dinleyebilir. Alıcı göndericiye mesaj gönderemez.

32. İLETİM YÖNLERİ İLE İLGİLİ KAVRAMLAR 2. YARI DUPLEKS (Half Duplex): Hattı ilk olarak gönderici kullanır. Cevap istendiği zaman karşı taraf yani alıcı hattı kullanır. Örneğin telsiz uygulamaları.

33. İLETİM YÖNLERİ İLE İLGİLİ KAVRAMLAR 3. ÇİFT YÖNLÜ (Full Duplex): Bir yandan hatta veriler gönderilirken bir yandan da hattan cevap niteliğini taşıyan veriler alınabilir. Mesela telefon görüşmeleri, aynı hat hem alıcı hem de verici tarafından aynı anda kullanılabilir.

34. RS232 SERİ HABERLEŞME PORTU • Konektör Cinsleri • 9 pin DB-9 • 25 pin DB-25 DB-25 DB-9

35. Hız ve Mesafe • Kapasitif etkiler mesafeyi etkiliyor • (gürültü) • 2500pF limit

36. Lecture 1 EIA/RS-232 Standard Waveform of ‘+’, 2B or 0101101 Device B Device A • Karakterler yedi yada sekiz bit olarak transfer edilir. • Voltaj seviyesi: 0  +15v ve 1  -15v • 0  (+3v, +15v) ve 1  (-3v, -15v) aralığında olmalı • Her karakter için başlama biti (0) and durma biti (1) dir. • Toplamda 9/10 bits • Gönderen hiçbir zaman hattı 0v seviyesinde bırakmaz. • Transfer olmadığı zaman hat -15V yani 1 seviyesinde tutulur.