Lokaal sociaal beleid

1. Lokaal sociaal beleid infovergadering Ontwerpfase Omgevingsanalyse Februari 2007

2. Wettelijk kader • Decreet van 19 maart 2004 betreffende het lokaal sociaal beleid • Uitvoeringsbesluit van 24 februari 2006 tot uitvoering van het decreet • Nieuwe timing: lokaal sociaal beleidsplan tegen 1 januari 2008 • Sociaal huis tegen 2009

3. Definitie lokaal sociaal beleid • lokaal sociaal beleid : het geheel van de beleidsbepaling en acties van lokaal bestuur en de acties van lokale actoren, met het oog op het garanderen van de toegang van elke burger tot de rechten, vastgelegd in artikel 23 en artikel 24, § 3, van de Grondwet ; gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

4. De sociale grondrechten • Elke burger heeft recht op een menswaardig leven. Dit omvat • het recht op arbeid, • sociale zekerheid, • bescherming van de gezondheid, • onderwijs, • sociale, geneeskundige en juridische bijstand, • behoorlijke huisvesting, • bescherming van een gezond leefmilieu en • culturele en maatschappelijke ontplooiing. • Dit is zo vastgelegd in art.23 en art.24, § 3 van de Grondwet.

5. Elementen lokaal sociaal beleidsplan 1° een omgevingsanalyse; 2° een geïntegreerde visie op het lokaal sociaal beleid; 3° een meerjarenplan met betrekking tot de gewenste acties en inzet van lokale middelen; 4° de taakverdeling en werkafspraken tussen de gemeente en het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn met betrekking tot de uitvoering van het meerjarenplan en de coördinerende rol van het lokaal bestuur zoals omschreven in artikel 6 en artikel 7; 5° een beschrijving van de wijze waarop de bevolking en lokale actoren bij de voorbereiding van het beleidsplan betrokken werden en bij de uitvoering en de voortgang van het beleidsplan en van het lokaal sociaal beleid zullen betrokken worden.

6. Omgevingsanalyse • Een blik op de Willebroekenaar • De Willebroekenaar en zijn grondrechten • Doelgroepen onder de loep • Enkele inclusieve,belangrijke thema’s

7. Een blik op de Willebroekenaar • Demografisch profiel • Met hoeveel zijn we? • Wat is onze leeftijd? • Hoe zijn we samengesteld? • Hoe divers zijn we? • Financieel profiel • Het inkomen van de Willebroekenaar • Het kritisch inkomen • Kansarmoede

8. Tendensen demografie • Bevolking stijgend sinds 1989 • 1 op 4 jonger dan 20 • 1 op 5 is ouder dan 65 • 35,28% van aantal huishoudens: geringere bestaanszekerheid • 7,36% is alleenstaand met kinderen • 3,7% in Willebroek heeft niet-Belgische nationaliteit

9. Tendensen demografie

10. Tendensen demografie

11. Tendensen demografie • 197 tov 946 Turken • 141 tgo 578 Marokkanen • 50 tgo 130 Serviërs (voornamelijk Romagezinnen) • 32 tgo 109 Congolezen • Laatste 2 groepen een uitdaging voor diversiteitsbeleid.

12. Financieel profiel • Inkomen van de Willebroekenaar • Kritisch inkomen • Wettelijke armoedegrenzen • Relatieve armoedegrens • schuldenlast

13. Gemiddeld inkomen per aangifte = 25.357 € Per verbruikerseenheid = 19.551 €. Enkel Niel scoort lager Inkomen van de Willebroekenaar

14. Het kritisch inkomen • Wettelijke armoedegrenzen • Leefloongerechtigden • Gemiddeld 103 of 0, 75% in beroepsactieve groep = 6de plaats in provincie • Gewaarborgd inkomen voor bejaarden • Gemiddeld 168 of 3,9% van 65+ = 37ste plaats in provincie • Tegemoetkoming aan personen met handicap • 425 personen. • 195 daarvan met recht ontstaan voor 65 jaar • 230 na 65 jaar • 2,34% = 28ste plaats in provincie

15. Relatieve armoedegrens • Relatieve armoedegrens = 60% van mediaaninkomen  • Tussen 11 en 15% onder kritische inkomensgrens • 11% heeft fiscaal inkomen lager dan 10.000 euro 11.934

16. De Willebroekenaar en zijn grondrechten (structuur) • Het recht zelf (zie document) • Het aanbod (zie document) • Is grondrecht toegankelijk voor iedereen • Wat belemmert de toegang? • Sterkten en zwakten • Uitdagingen

17. Wonen aanbod • Ongeveer 30% huurders, inclusief sociale huurders • 32% woningen met maximum klein comfort • Oude woningen vooral in centrum, Appeldonkstraat en Klein Willebroek • Nieuwe vooral in Blaasveld (20% na 1990) • Meergezinswoningen vooral in centrum en Zuid

18. Wonen aanbod • Sociale woningen vooral in Willebroek Stad, Schorheide, Merkezeel en Heindonk centrum (+ 25%) • 17% sociale woningen: 887 eensgezinswoningen, 704 appartementen en 397 verkochte woningen • Leegstand en verwaarlozing dalend (resp 62  26 en 18  8) • 20 woningen ongeschikt / onbewoonbaar en toch bewoond.

19. Toegang wonen • Aangepaste woning aan betaalbare prijs • 6% slechte woningen • 32% hoogstens klein comfort • Onaangepast aan levenslang wonen voor senioren • De prijs

20. Uitdagingen wonen • Levensloopbestendige wijken als beleidsvisie • aangepaste huisvesting voor senioren • Actieve controle van de woonkwaliteit • Meer kwaliteitsvolle (huur)woningen • Woonwijzer • Begeleiding van sociale huurders door het welzijnswerk

21. Werken aanbod • Stijgend aantal ontvangen jobs: van 275 in ’02 naar 498 in ’06. • 24% maatschappelijke dienstverlening (LG, MG, HG) • 20% transport en logistiek (LG, MG, HG) • 16% openbaar bestuur (LG, HG) • Stijgend aantal openstaande jobs: van 41 in ’02 naar 11 in ’06 • LG: maatschappelijke dienstverlening en transport • MG: metaal en productie bouwmaterialen • HG: onderwijs

22. Toegang werken • Dalende werkloosheid (dec ’06: 7,5%) • Onder provincie • Dicht bij arrondissement en Vlaanderen • Drempels • Leeftijd • 1 op 5 jonger dan 25 jaar • Bijna 45% ouder dan 40 (ondanks trend stijging 50 +) • Geschooldheid • Laaggeschoolden grootste groep • Langdurigheid • Ondanks trend blijven langdurige stijgen • Etniciteit • < 25j: 22% • 25 – 40j: 34% • > 40j: 8%

23. Toegang werken

24. Uitdagingen werken • Gemeentelijke regie en samenwerking • Toeleiding,inschakeling en jobobstakels • Opleiding • Onderwijs en arbeidsmarkt • jobcreatie

25. Aanbod sociale zekerheid • Stijgende werkdruk OCMW (vooral schuldbemiddeling) • Stijging aandeel in huurkosten en energiekosten

26. Toegang sociale zekerheid • Geen cijfers, enkel gevoelens • Anderen bepalen wat goed en niet goed is • Te vaak moet men zelf op zoek naar rechten • Leefloon te laag

27. Sociale zekerheid / scoiale dienst- en hulpverlening • Rechtentoekenning • Verhogen betrokkenheid cliënt • Duidelijke informatie en betere doorverwijzing (zie SAS netwerk Antwerpen)

28. Aanbod onderwijs • Stijging aantal kleuters: 866 in totaal • Stijging aantal lager onderwijs: 1356 • Stijging secundair: 621 • 83% basis in Willebroek • 30% secundair in Willebroek, 27% in Boom, 18% in Mechelen en 12% in Kapelle o/d Bos

29. Toegang onderwijs • Inschrijvingsrecht • Problematische afwezigheid: in sec procentueel zeer hoog, in absolute gevallen relatief (16) • Schoolse vertraging • 15% in lagere school: reeds 14% in 1ste studiejaar • 44% in secundair (34% in centrumsteden, 28% in Vlaanderen)

30. Toegang onderwijs (lager)

31. Toegang onderwijs (lager) • 34 % indicatorleerling • 27% met moeder zonder diploma secundair onderwijs • 20% met thuistaal niet Nederlands

32. Toegang onderwijs (lager)

33. Toegang onderwijs (secundair) • In de 1ste graad: 49% (152 op 312) is indicatorleerling (22 in Vlaanderen) • 38% tgo 16 zonder diploma • 27% tgo 10 thuistaal niet nederlands • 2de en 3de graad is 22% Gok-leerling (12 in Vlaanderen) • 17% tgo 8 schoolse vertraging van minstens 2 jaar.

34. Uitdagingen onderwijs • Algemeen onderwijsbeleid • Overlegstructuren • Schoolse vertraging, schooluitval, ongekwalificeerde uitstroom • Taalachterstand • Schoolkosten • Het LOP en beleid • Onderwijsmonitor • Informatieverstrekking • Herstelgericht werken

35. Aanbod gezondheid • Uitgebouwde eerstelijnszorg: huisartsen, diensten voor thuisverpleging, centrum voor ambulant welzijnswerk, mutualiteiten, ziekenhuis, … • Gespecialiseerde ambulante zorgverlening: geestelijke gezondheidszorg, palliatieve zorg, drughulpverlening: niet op ons grondgebied, wel werkingsgebied • Preventie: ingebouwd in organisaties, bv.: mutualiteiten, LOGO.

36. Toegang gezondheid • Geen lokale cijfers, wel algemeen • 10% bevolking stelt medische zorg uit om financiële redenen • Slechte levensomstandigheden  meer kans op slechte gezondheid • Preventie niet op maat van doelgroepen • Kostprijs  systeem derdebetaler weinig gebruikt

37. Uitdagingen gezondheid • Eerstelijnsgezondheidszorg • Haalbaarheid wijkgezondheidscentrum • Vaste huisarts • Preventie en gezondheidsbevordering • Organisatie • Centrale wachtdienst • parkeerkaarten • Systeem derdebetaler • Info en communicatie • Tussen welzijnssector en huisartsen

38. Aanbod vrije tijd • Uitgebreid aanbod: zowel gemeentelijk als privaat • Vooral uitgebreide sportinfrastructuur • …

39. Toegang vrije tijd • Positief verband tussen opleidingsniveau en deelname aan verenigingsleven, bijwonen sportevenementen, podiumvoorstellingen. • Ook in Willebroek participatie armen, allochtonen, … vrij tot zeer klein • Wel geen cijfers over participatiegraad • Toegang verkleinen via middelen cultuurparticipatie • Drempels • Geldbudget • Onvindbaarheid aanbod • Moment van activiteiten • Interesse • Het aanbod

40. Uitdagingen vrije tijd • Vrijetijdskaart – cultuurparticipatie • Infrastructuur • Vrijetijdsmonitor • Doelgroepenregie in vrijetijdsbeleid

41. Vrije tijd specifiek voor cultuur • Gemeenschapscentrum moet meer gemeenschapscentrum worden • Publieksverbreding en cultuurspreiding Vrije tijd specifiek voor cultuur • buurtsport • Sport in en na school

42. Doelgroepen onder de loep • Kinderen en jongeren • Senioren • Personen met een handicap • Mensen met laag inkomen

43. Kinderen en jongeren • Leeftijd • Socio – familiaal • Jongeren en onderwijs • Jongvolwassenen socio-economisch • Jongeren en hulpverlening • Jongeren en jeugdwerk • Uitdagingen

44. Kinderen en jongeren • Leeftijd • 4745 zijn 17 of jonger • 1761 is tussen 18 en 24 jaar 6506 • 802 tussen 0 en 2 • 775 tussen 3 en 5 • 1578 lage schoolleeftijd (6 – 11) • 1590 secundaire schoolleeftijd (12 – 17)

45. Kinderen en jongeren • Socio – familiaal • 2,85% geboren in kansarm gezin volgens K&G ?? • 3,25% hadden voorkeurregeling ziekteverzekering: 65 zelf titularis, 105 ten laste  onder Vlaams gemiddelde, boven provinciaal • Een 100tal jongeren in begeleiding bijzondere jeugdbijstand (1, 91% 4de plaats, abs 2de plaats) • 32% tussen 0 en 5 heeft 2 vreemd klinkende namen

46. Kinderen en jongeren • Onderwijs: zie vorig hoofdstuk

47. Kinderen en jongeren • Jongvolwassenen socio – economisch

48. Kinderen en jongeren • Jongeren en hulpverlening • Tekort aan initiatieven omtrent psycho-sociale hulp aan jongeren • Tekort aan initiatieven opvoedingsondersteuning • Gebrek aanbod 0de lijn • Meer gezinsgericht werken OCMW • Beleid meer stimulerend werken om privaat initiatief naar Willebroek te halen?

49. Uitdagingen Kinderen en jongeren • De grote uitdaging: van jeugd en jeugdbeleid sowieso een prioriteit te maken. Zowel de uitbouw van de jeugddienst zelf, als duidelijkheid rond speelpleinwerking, fuifruimte zijn hier van belang • opvoedingsondersteuning • Afstemming jeugddienst, jeugdwerk en jeugdhulpverlening • Jongeren en ruimte: opnieuw zou er aandacht moeten gaan naar ruimte voor jongeren bij o.a. nieuwe verkavelingen. Maar ook aandacht voor de psychologische ruimte voor jongeren. De bordjes ‘verboden balspelen’ of ‘verboden skaten’ zijn een indicator voor het gebrek aan psychologische ruimte. Ook de thematiek van rondhangen moet hier een plaats krijgen. • Aandacht voor ontspanningsaanbod voor 13 – 16 jarigen

50. Senioren • Senioren in aantal • Senioren, leeftijd en zorglast / kracht • Senioren en inkomen • Senioren en grijze druk • Senioren- en thuiszorg