Kursy i systemy walutowe

1. Kursy i systemy walutowe Finanse międzynarodowe 120180-1165

2. Plan wykładu • Pojęcie kursu walutowego • Systemy kursowe • Rodzaje kursu walutowego • Równowaga na rynku walutowym Finanse międzynarodowe 120180-1165

3. Kurs walutowy • Cena jednej waluty wyrażona w drugiej • Kwotowanie bezpośrednie – cena waluty obcej wyrażona w walucie krajowej • Kwotowanie pośrednie- cena waluty krajowej wyrażona w walucie obcej Finanse międzynarodowe 120180-1165

4. Systemy kursowe • Kurs płynny (sterowany) • Crawling band- kurs pełzający • Crawling peg -kurs pełzający • Fixed band -kurs pełzający • Kurs sztywny • Izba walutowa • Unia walutowa Finanse międzynarodowe 120180-1165

5. Kurs płynny • Kurs danej waluty może swobodnie wahać się względem kursu innych walut • Kurs walutowy wyznaczany jest przez wielkość popytu i podaży na daną walutę • Kurs płynny sterowany- interwencje banku centralnego • Przykład: • większość walut wiodących, EUR, USD, GBP, JPY, CHF (płynny sterowany od 2011) Finanse międzynarodowe 120180-1165

6. Crawling band • Kurs może się wahać w ustalonym przedziale wokół centralnego parytetu, przedział jest dostosowywany okresowo o z góry ustalony procent • Przykład: • CLP (Chile), COP (Kolumbia), VEB (Wenezuela) Finanse międzynarodowe 120180-1165

7. Fixed band • Kurs może się wahać w obrębie stałego przedziału wokół parytetu centralnego • Przykład: • ERM/ERM II • Stabilizacja KW krajów kandydujacych do strefy euro • Szeroki przedział +/-15%, wąski przedział +/-2,25% Finanse międzynarodowe 120180-1165

8. Crawling peg • Kurs jest ustalony na poziomie parytetu centralnego, parytet jest dostosowywany okresowo o z góry ustalony procent • Przykład: • RMB (Chiny) Finanse międzynarodowe 120180-1165

9. Kurs sztywny (hard peg) • Kurs jest usztywniony względem innej waluty, koszyka walut lub innej wielkości np. złota • Przykład: • RMB (Chiny)- do 2005 – kurs oparty na USD Finanse międzynarodowe 120180-1165

10. System izby walutowej • Kurs jest usztywniony względem waluty obcej na stałym poziomie • Krajowa baza monetarna w 100% pokryta rezerwami waluty wiodącej • Przykłady: LTL (Litwa), EEK (Estonia)– względem EUR • HKD (Hong Kong), BMD (Bermudy) – względem USD Finanse międzynarodowe 120180-1165

11. Unia walutowa • Dwa lub więcej państw używających tej samej waluty • Unilateralna i multilateralna unia walutowa • Unilateralna- euroizacja, dolaryzacja • Multilateralna- EMU Finanse międzynarodowe 120180-1165

12. Klasyfikacja „de iure” i „de facto” • Kurs płynny- w większości krajów wysoko rozwiniętych • Kurs usztywniony względem EUR- 40 krajów • Kurs usztywniony względem USD- 70 krajów Finanse międzynarodowe 120180-1165

13. Zalety i wady kursów płynnych • ułatwione dostosowania bilansu płatniczego + • ułatwione dostosowania po szokach + • zmienność warunków w handlu zagranicznym oraz inwestycjach – • „fear of floating” – Finanse międzynarodowe 120180-1165

14. Zalety i wady kursów stałych • Stabilność warunków w handlu zagranicznym oraz inwestycjach + • Możliwość „importu” stabilności monetarnej + • Duże ryzyko ataków spekulacyjnych – • Ograniczenia dla krajowej polityki gospodarczej – • Konieczność utrzymywania dużych rezerw – Finanse międzynarodowe 120180-1165

15. No single currency regime is right for all countries or at all times. J.A. Frankel Finanse międzynarodowe 120180-1165

16. Niemożliwa triada celów Finanse międzynarodowe 120180-1165

17. Przykłady wyboru systemu kursowego • Estonia • Argentyna • Chiny Finanse międzynarodowe 120180-1165

18. Estonia • Izba walutowa • 1992-1999 względem DEM, od 1999 względem EUR • Przesłanki wprowadzenia IW: • Inflacja do 300% początkiem lat 90- tych • Mała otwarta gospodarka • Cel- przystąpienie do EU a potem do strefy euro Finanse międzynarodowe 120180-1165

19. Estonia- CPI Źródło: Estonian Central Bank Finanse międzynarodowe 120180-1165

20. Argentyna • Izba walutowa • KW usztywnione względem USD 1991- 2002 • Przesłanki wprowadzenia IW: • Hiperinflacja do lat 90-tych • Znaczące nierównowagi makroekonomiczne Finanse międzynarodowe 120180-1165

21. Argentyna Skutki: • Stabilizacja monetarna • Załamanie przez zewnętrzne szoki, pod koniec lat 90-tych • Przewartościowane peso • Upłynnienie kursu 2002 Finanse międzynarodowe 120180-1165

22. Chiny • 1997-2005 kurs sztywny względem USD • Strategia proeksportowa • 2005- zamiana waluty wiodącej z USD na koszyk walut oraz crawling peg • Przesłanki zmian: • RMB niedowartościowane • znacząca globalna nierównowaga Finanse międzynarodowe 120180-1165

23. Chiny • Rewaluacja RMB • Stopniowe upłynnianie kursu • Znoszenie ograniczeń przepływu kapitału Finanse międzynarodowe 120180-1165

24. Rodzaje kursu walutowego • Kurs nominalny- cena jednej waluty wyrażona w drugiej • Kurs realny – cena towarów jednego kraju wyrażona w cenie towarów drugiego kraju = Stosunek krajowych cen do cen zagranicznych Finanse międzynarodowe 120180-1165

25. Rodzaje kursu walutowego • Bilateralny- cena jednej waluty wyrażona w drugiej • Efektywny- kurs ważony udziałem poszczególnych partnerów handlowych w ogóle handlu zagranicznego Finanse międzynarodowe 120180-1165

26. Równowaga na rynku walutowym • Stan równowagi zostaje osiągnięty gdy popyt na daną walutę równoważy podaż • Aprecjacja / deprecjacja • Rewaluacja / dewaluacja Finanse międzynarodowe 120180-1165

27. Aprecjacja i deprecjacja Finanse międzynarodowe 120180-1165

28. Popyt i podaż na rynku walutowym • Firmy handlowe • Inwestorzy zagraniczni • Banki centralne Finanse międzynarodowe 120180-1165

29. Francuski inwestor nabywa japońskie akcje Finanse międzynarodowe 120180-1165

30. Amerykańska firma kupuje towary z EU Finanse międzynarodowe 120180-1165

31. Czynniki kursu walutowego w krótkim okresie • Fundamentalne wielkości ekonomiczne • Trendy • Wydarzenia Finanse międzynarodowe 120180-1165

32. Wzrost gospodarczy Finanse międzynarodowe 120180-1165

33. Stopa procentowa Finanse międzynarodowe 120180-1165

34. Parytet stóp procentowych • Rynek walutowy znajduje się w równowadze jeśli depozyty we wszystkich walutach dają taką samą stopę zwrotu • iUSD=iEUR+ΔER USD/EUR Finanse międzynarodowe 120180-1165

35. Parytet stóp procentowych Przykład • iUSD=10%, iEUR= 6% • Oczekiwana roczna 8% deprecjacja USD  oczekiwana stopa zwrotu z depozytów w EUR jest o 4% wyższa niż w USD  większy popyt na EUR  nierównowaga  zmiany KW Finanse międzynarodowe 120180-1165

36. Parytet stóp procentowych • Jeśli iUSD > iEUR aprecjacja USD • Jeśli iUSD < iEUR deprecjacja USD Finanse międzynarodowe 120180-1165

37. Ceny Finanse międzynarodowe 120180-1165

38. Trendy i wydarzenia • Oczekiwania uczestników rynku • Polityka gospodarcza- nagłe decyzje • Psychologia rynku • Przykład: • deprecjacja HUF po zmianie systemu kursowego w 2008 r. oraz wszystkich walut regionu Finanse międzynarodowe 120180-1165

39. Literatura • P. Krugman, M.Obstfeld, International economics: theory and policy. Part II, Pearson, Addison Wesley, Boston2009, • A. Budnikowski, Międzynarodowe stosunki gospodarcze, PWE, Warszawa 2004, • J. Frankel, No single currency regime is right for all countries or at all times, Essays in International Finance, 1999. Finanse międzynarodowe 120180-1165