Reactie op voorstellen voor de gassamenstelling in de toekomst

1. Reactie op voorstellenvoor de gassamenstelling in de toekomst 13 oktober 2011 Stijn Schlatmann

2. Inbreng door: - Cogen NL (w.o. Plagamo) - LTO Noord Glaskracht - VIV • Omvang WKK park op G-gas: Gasmotoren in de glastuinbouw: 3000 MWe Gasmotoren in de gebouwde omgeving: ca 750 MWe (waaronder vele installaties met noodstroom funktie) Gasturbines industrie en SV: ca 3200 MWe • Juiste gaskwaliteit (w.o. samenstelling) is van groot belang voor deze 3 sectoren. Het is daarom van belang dat er voor G-gas en H-gas toereikende toepassingsspecificaties komen met een acceptabel bandbreedte. Introductie

3. Nieuwe gassamenstellingen moeten toepasbaar zijn in internationaal gangbare motortypes en gasturbines van OEM’s (dus geen noodzaak van exotische technologie) • De aardgasvoorziening moet robuust blijven, dwz geen gevolgen voor: - veiligheid en betrouwbaarheid - veiligheid personeel - stabiliteit E-net - noodstroomvoorziening - betrouwbare stroom, economische waarde - voorkomen klopgedrag (ernstige schades) - emissies (CO2 , NOx, KWS, CO) - doelmatigheid (rendement) Basis uitgangspunten (1)

4. Laagste maatschappelijke lasten: geringe beperking in de wijziging van de bandbreedte leidt tot aanzienlijk lagere aanpassingskosten en rendementsverlies bij de eindgebruiker terwijl de invloed op de eindgebruikersprijs van gas zeer beperkt is (zie rapport Gaskwaliteit voor de toekomst) • Overschakeling van G- naar H-gas éénmalig (duidelijkheid over fasering nodig) Basis uitgangspunten (2)

5. PE getal is geen goede maat voor klopvastheid van brandstof (hogere KWS beïnvloeden MN sterker dan PE aangeeft en andere gassen dan KWS worden bijv. niet meegenomen) • MN AVL 3.2 is niet geschikt voor leanburn motoren • De branche heeft overeenstemming over definitie MN (AVL met correctie voor N2 en C4+) • De branche ontwikkelt een bruikbare NEN norm • In WG-en Kema aangegeven PE vs MN en definitie MN

6. Reactie nieuwe G-gassamenstelling

7. Het is onjuist dat Wobbe en MN niet ‘beheerst’ kunnen worden door netbeheerders (zie Rapport Gaskwaliteit voor de toekomst) • Mengorgels bij eindgebruikers? Dit veel kosteneffectiever bij LNB en/of RNB (combinatie van mengorgels en evt stripping) • LNB en/of RNB hebben taak dat gas op veilige, doelmatige en milieu hygiënisch verantwoorde wijze kan worden gebruikt door afnemers (zie Gaswet) Reactie nieuwe G-gassamenstelling

8. Reactie nieuwe H-gassamenstelling

9. Wobbe van 56,7 in conflict met toezegging minister aan TK (niet boven 55,7 MJ/m3)! • Wobbe van 56,7 in tegenspraak met eerdere opgave GTS (max 54 MJ/m3) • Bandbreedte Wobbe +/-5% mogelijk mits veranderingssnelheid <0,05%/s • Overschakelbaarheid van G-gas naar H-gas is mogelijk voor gasmotoren mits aan bovenstaande voorwaarden (tabel) is voldaan en bij aanbesteding bekend • Overschakelen van G naar H-gas betekent voor gasturbines een ombouw • In buitenland worden vele H-gaskwaliteiten toegepast maar regionaal altijd met een smalle bandbreedte! Reactie nieuwe H-gassamenstelling

10. Andere parameters nog in studie • Hoge concentraties H2 en O2 zijn mogelijk een probleem: aandachtspunt Reactie andere parameters (G- en H-gas)

11. Gezien de uitgangspunten van veiligheid, doelmatig gebruik en milieu hygiënisch verantwoord gebruik zijn er grote zorgen dat deze grenzen in de opeenvolgende voorstellen worden overschreden. Zorgwekkende voorbeelden in de opeenvolgende voorstellen: • Opschuivende Wobbe • Steeds bredere Wobbe band • “redelijk” betrouwbaar • Steeds hoger PE getal Veiligheid, betrouwbaarheid en doelmatigheid mogen niet ter discussie staan! Grote maatschappelijke en economische belangen in alle sectoren. Gestreefd moet worden naar laagste maatschappelijke lasten! Positie van G-gasgebruikers