ME ĐUNARODNO JAVNO PRAVO

1. MEĐUNARODNO JAVNO PRAVO

2. Termin potekao od Bentama ( britanski filozof ) Kao posebna grana prava konstituiše se u XVII vijeku Pravo naroda Međudržavno pravo Međunarodno pravo Transnacionalno pravo Supranacionalno pravo Termin međunarodnog prava

3. Pojam međunarodnog prava • U FORMALNOM SMISLU RIJEČI- sistem pravnih pravila koji reguliše pravni položaj i odnose subjekata međunarodnog prava Zamjerka formalnoj definiciji – ne kazuje šta je to suština međunarodnog prava

4. U materijalnom smislu riječi • Međunarodno pravo je pravo međunarodne zajednice • Međunarodno pravo je autonomna norma ili imperativ • Međunarodno pravo je konsenzualne prirode • Međunarodno pravo je objektivna norma ili imperativ

5. Šta je međunarodno javno pravo ? Sistem pravnih pravila u smislu objektivnih, autonomnih imperativa koji imaju za cilj da regulišu pravni položaj i odnose subjekata međunarodnog prava .

6. Nastanak i razvoj međunarodnog prava • Stari istočni narodi • Stara Grčka • Rim • Srednji vijek • Period evropskog međunarodnog prava • Period klasičnog međunarodnog prava • Period poslije Prvog svjetskog rata • Period poslije Drugog svjetskog rata • Period poslije 1990. godine

7. Stari istočni narodi • Političa ideologija je bila osvajačka • Konfučije – VI vijek p.n.e. • Bramanska kasta – stranci smatrani neprijateljima države • Prvi oblici diplomatske aktivnosti

8. Stara Grčka • I grupa – pravila međusobnog opštenja Grčkih gradova – polisa • II grupa – pravila utemeljena na principu univerzalne imperije • Ideja prirodnog prava doprinijela nastanku ideje o međunarodnom pravu

9. Rim • Rimska politika je težila stvaranju univerzalne imperije • Justa causa – pravičan osnov za vođenje rata sa drugim državama • Četri pravična povoda za vođenje rata : • Napad na rimske državne oblasti • Povreda pravila o nepovredivosti poslanika • Odmetanje od rimskog vrhovnog gospodarstva • Podrška neprijateljima Rima * Veliki je doprinos rimskog prava na razvoj međunarodnog prava

10. Sredni vijek • Princip Divide et impera – zavadi pa vladaj • Automizacija državnog prostora • Istorija ovog perioda predstavlja bellum omnium contra omnes – rat svih protiv svakoga • Uloga katoličke crkve • Consolato del mare ( zbornik) – uticaj na razvoj međunarodnog prava mora

11. Period evropskog međunarodnog prava • Patrimonijalni koncept države / Vestfalski kongres 1648. god. • Veliki uticaj revolucija na razvoj međunarodnog prava • Francuska revolucija - ljudska prava • Američka revolucija – intervencije • Oktobarka revolucija – stvaranje novih pravila i ustanova

12. Period evropskog međunarodnog prava • Pojava multilateralizma – početak XIX vijeka • Značaj Bečkog kongresa ( 1815 ) *proklamovan princip slobodne plovidbe na međunarodnim rijekama * izvršena kodifikacija ranga i klase diplomarskih predstavnika

13. Period evropskog međunarodnogprava • Pariskom deklaracijom 1868 su kodifikovana pravila o pomorskom ratu • Razvoj ratnog prava – Haške konferencije 1899. i 1907. god. • 1918 god. stvara se prva univerzalna politička organizacija – Društvo naroda

14. Prve međunarodne organizacije( period evropskog prava ) • Univerzalna poštanska unija ( 1874 ) • Međunarodna telegrafska unija ( 1874 ) • Unija za zaštitu industrijske svojine ( 1875 ) • Unija za autorska prava ( 1886)

15. Latinske izreke od značaja za oblast I i II • Ubi societas, ibi jus – gdje ima društva, ima i prava • A priori- unaprijed • Ipso jure – po samom pravu • Ipso facto- po samoj činjenici • Ab initio – od početka • Jus nature et gentium – zakon prirode i zakon nacija • Cuius regio, eius religio – čija zemlja toga i religija

16. Latinske izreke od značaja za oblast I i II • Inter alia – između ostalog • Jus cogens norme – apsolutno obavezne norme • Justa causa – pravičan osnov • Prima faciae – na prvi pogled

17. Period klasičnog međunarodnog prava • Tvorevina evropske civilizacije • Lorimer • Kolonizacija • Pojam ničije zemlje • Klasično međunarodno pravo je predstavljalo projekciju političkih interesa velikih evropskih sila

18. Period poslije Prvog svjetskog rata • Uspostavljaju temelji pozitivnog međunarodnog prava • Društvo naroda – Pakt Društva naroda • Pakt Društa naroda je a) ograničio pravo na upotrebu sile b) mir poprima obilježja univerzalnih vrijednosti c) izrađen sistem kolektivne bezbjednosti d) ustanovljen Sud u Hagu

19. Za vrijeme Društva naroda započinje napor na kodifikaciji međunarodnog prava i uspostavlja se mandatni sistem • Da li je za vrijeme Društva naroda donešen opšti akt o pravima čovjeka ? Nije

20. Period poslije Drugog svjetskog rata • Period stvaranja univerzalne političke organizacije – Ujedinjene nacije(1945) • Značaj organizacije Ujedinjenih nacija • Pojava specijalizovanih agencija- samostalne međunarodne organizacije kojeostvaruju djelatnost na nepolitičkim – društvenim , kulturnim, zdravstvenim, ekonomskim i srodnim pitanjima.

21. Kolektivna bezbjednost • Donijet veliki broj kodifikacija ( pravo mora, ugovornog prava, odgovornosti država ) • Deklaracija načela međunarodnog prava o prijateljskim odnosima i saradnji između država ( 1970 ) – doprinijela progresivnom razvoju međunarodnog prava

22. Razvoj međunarodnog prava poslije 1990. godine • Bipolarna struktura • Uloga i značaj SSSR i SAD • Unilateralizam – predstavlja prikrivenu formu principa univerzalne vladavine • Globalizacija – univerzalizacija ljudskih i nacionalnih problema i odgovarajući pravni i politički odgovor na te probleme

23. Negativan uticaj globalizacije na važeće pozitivno međunarodno pravo 1. odstupanje od kolektivne bezbjednosti 2. Prikriven pokušaj ustanovljenja prava jednostranog, unilateralnog pribjegavanja sili kada to zahtijevaju nacionalni interesi