1 / 10

Tema br. 7 Nadvore{no-trgovski i devizen sistem na Republika Makedonija

Tema br. 7 Nadvore{no-trgovski i devizen sistem na Republika Makedonija. Primeneta ekonomika Praven fakultet - Skopje. Sodr`ina. Nadvore{no-trgovski sistem Formi na uvoz i izvoz Raboti na posreduvawe Za{titini merki pri uvozot i izvozot

shada
Download Presentation

Tema br. 7 Nadvore{no-trgovski i devizen sistem na Republika Makedonija

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Tema br. 7Nadvore{no-trgovski i devizen sistem na Republika Makedonija Primeneta ekonomika Praven fakultet - Skopje

  2. Sodr`ina • Nadvore{no-trgovski sistem • Formi na uvoz i izvoz • Raboti na posreduvawe • Za{titini merki pri uvozot i izvozot • Nadzor i kontrola vo nadvore{no-trgovskoto rabotewe • Devizen sistem • Devizi, efektivni stranski pari i drugi instrumenti • Transakcii i transferi • Pla}awa i transferi • Pazar na stranski plate`ni sredstva i kurs na denarot • Posebni merki i izvestuvawa • Nadzor

  3. 1. Nadvore{no-trgovski i devizen sistem • Sistemot na nadvore{no-ekonomski odnosi e eden od pozna~ajnite potsistemi na ekonomskiot sistem na Makedonija • Go so~inuvaat: • site pravni propisi i merki so koi se odredeni uslovite za rabota na doma{nite ekonomski subjekti so stranski ekonomski subjekti • site subjekti, organi i institucii koi mo`at da stapat vo nadvore{no-ekonomski odnosi • konkretnite uslovi vo koi se odviva uvozot i izvozot na stoki i uslugi, na~inot na pla}awe, opredeluvaweto na devizniot kurs i realiziraweto na kreditnite odnosi so stranstvo • Nadvore{no-ekonomskiot sistem e sostaven od nekolku potsistemi: • nadvore{no-trgovski sistem (Zakon za nadv.-trg. rabotewe) • devizen sistem (Zakon za devizno rabotewe) • carinski sistem (Zakon za kreditni odnosi so stranstvo) • Op{ta karakteristika vo ’90-te  liberalizicija

  4. 1.1. Formi na uvoz i izvoz • Vo osnova, sistemot na uvozot i izvozot na stoki od Makedonija e sloboden (LB) model na malo otvoreno stopanstvo • Vo mal broj odredeni slu~ai - pri uvoz i izvoz na vooru`uvawe, voena oprema, istoriski i umetni~ki dela i blagorodni metali i sl. – uvozot i izvozot se vr{i vrz osnova na dozvola (D) • Tret vid na re`im so ograni~en opseg – koga treba da se izvr{i usloglasuvawe na razmenata – se koristi re`imot na soglasnost (S) • Pri~ina: pripremite i za~lenuvaweto (vo 2002 g.) na Makedonija vo STO • Posledica: od 01.01.2003 raspredelbata na kontingentite za uvoz na stoki od zemji so koi Makedonija ima FTA, kako i uvozot na stoki so privilegiran carinski tretman, se vr{i soglasno principot “prv dojden – prv uslu`en”.

  5. 1.2. Raboti na posreduvawe i za{titni merki vo nadvore{nata trgovija • Posreduvawe: kupuvawe stoki od stranstvo zaradi nivno povtorno prodavawe vo stranstvo. Odobrenie dava Ministerstvoto za ekonomija, pod odredeni uslovi • Nadv.-trg. liberalizacija NE zna~i nemo`nost na dr`avata da intervenira ako dojde do pogolemo naru{uvawe: • Za{tita od zgolemen uvoz  po prethodna postapka na doka`uvawe, Vladata (ME) mo`e da propi{e za{titna carina, vo traewe do 200 dena i so kompenzacija na zemjata izvozni~ka • Kvantitativni ili vrednosno ograni~uvawe  pri uslovi na drasti~no naru{uvawe na voobi~aeniot obem na uvoz na odredeni stoki od stranstvo • Antidamping merki  voveduvawe dopolnitelna dava~ka, samo vo uslovi koga postoi precizno utvrdeno postoewe na zna~itelna {teta ili opasnost od damping-praktiki od stranstvo • Kompenzaciona dava~ka protiv subvencioniran uvoz  ako postoi

  6. 2. Devizen sistem • Devizniot sistem vr{i platen promet so stranstvo • DS e kompleks pravni propisi so koi se regulira platniot promet so stranstvo, tekovnite i kapitalnite transakcii i nivna realizacija vo vod na pla}awa i transferi me|u rezidenti i nerezidenti • Vtor segment: merki i uslovi za odr`uvawe na devizniot kurs na denarot, devizniot pazar i deviznite rezervi, ramnote`a nabilansot na pla}awa i promet so blagorodni metali • Op{ta karakteristika vo tranzicijata: liberalizacija kako rezultat na usoglasuvawe so direktivite na EU, soglasno SSA • Op{ta intencija: stimulirawe na doma{nite subjekti za transfer na deviznite prilivi vo doma{nite banki, podobruvawe na nivnite konkurentni performansi na stranskite pazari, poednostavuvawe na procedurite i sl.

  7. 2. 1. Devizi, efektivni stranski pari i drugi instrumenti. Transakcii i transferi • Devizi  monetarni pobaruvawa vo stranska valuta • Efektivni stranski pari  pari~ni pobaruvawa vo stranska valuta od centralnata banka koja gi izdala • Drugi instrumenti  ~ekovi, akreditivi, kratkoro~ni i dolgoro~ni hartii od vrednost i finansiski derivativi • Transakciite se delat na • Tekovni  pla}awa za razmena na stoki i uslugi, kamati po krediti, otplata na krediti i doznaki • Kapitalni  transfer na kapital vo forma na direktni investicii, vlo`uvawa vo nedvi`nini, rabota so dolgoro~ni hartii od vrednost i sl.

  8. 2. 2. Transakcii i transferi • Tekovnite transakcii mo`e da se izvr{uvaat slobodno: • rezidentite mo`e da poseduvaat stranski plate`ni sredstva kako devizni vlogovi. • postoi celosna sloboda i garantirana sigurnost vo raspolagaweto so dobivkata i dr. operativni finansiski sredstva • Kapitalnite transakcii se porestriktivni, no sepak liberalizirani vo odnos na prethodniot re`im • Direktnite investicii se slobodni, no sekoja treba da se prijavi vo ME; • Slobodni uslovi za izdavawe i trguvawe so hartii od vrednost na stranci, so prijavuvawe vo KHV • Firmite i bankite mo`at da zemaat krediti od stranski banki • Doma{ni banki mo`at da odobruvaat krediti na doma{ni subjekti vo stranska valuta, no samo za odredeni nameni: pla}awe za uvoz i namiruvawe na drugi tekovni obvrski

  9. 2.3. Pla}awa i transferi • Platniot promet so stranstvo se odviva preku banki koi se ovlasteni za toa od strana na NBRM; bankite se sami odgovorni za likvidnosta • NB se vklu~uva vo platniot promet so stranstvo za rabotite na dr`avata; taa institucija e odgovorna za op{tata likvidnost vo pla}awata sprema stranstvo

  10. 2.4. Pazar na stranski plate`ni sredstva i kurs na denarot • Kupuvaweto i prodavaweto devizi se vr{i na posebno organiziran pazar devizen pazar • U~esnici se samo ovlastenite banki i NB • Tuka se formira devizniot kurs, soglasno ponuda i pobaruva~ka i intervencii na NB za odr`uvawe na stabilen devizen kurs • Dva vida transakcii: promptni i terminski • Kupuvawe i prodavawe na efektivni stranski pari, ~ekovi i kreditni pisma se vr{i na menuva~ki pazar • Gra|anite mo`at da u~estvuvaat samo na menuva~kiot pazar • NB ima posebni i diskrecioni ovlastuvawa vo celiot devizen sistem za: • Odr`uvawe na stabilnost na finansiskiot sistem • Odr`uvawe na ramnote`a na platniot bilans • Vr{ewe nadzor nad celokupniot devizen sistem • Inspekciski nadzor vr{i MF (devizen inspektorat)

More Related