Jeffrey van der Starre & Wesley Sloot

1. Een psychologische monotheorie: integratie van controlebehoefte in preventieve psycho-educatie voor jongeren? Jeffrey van der Starre & Wesley Sloot

2. Programma • Introductie • Een (zeer) korte geschiedenis van de psychotherapie • PerceptualControlTheory • Een casus beschrijving • Preventie • Literatuur • Discussie

3. Een (zeer) korte geschiedenis van de psychotherapie

4. The Dodo verdict

5. Een vergelijking…

6. Controle: het vermogen om een variabele binnen vastgestelde grenzen te houden, ondanks externe verstoring. • Therapeutische relatie • Positief vooruitzicht • Reflectie • Verwachting dat therapie zal helpen

7. PerceptualControlTheory Oorsprong v.d theorie: cybernetica en engineering. Evolutionair psychologische oorsprong van controle: mensen en brein als “goal-driven”.

8. Referentiewaarde temperatuur Waargenomen temperatuur Electrischsignaal Electrischsignaal Thermostaat Huiskamer Gemetentemperatuur Temperatuur Verwarming Open raam

9. Meerderehoger-niveau-doelen: Honger vsVeiligheid ThermostaatvsAirconditioner

10. Een voorbeeld…

11. Gewenste contact Waargenomen contact Emoties en cognities Neuralesignalen Neurale signalen Ik (Interne wereld) Externe wereld “Meten” contact Toenaderingzoeken Waarneembaar Contact Houding van meisje

13. Een voorbeeld…(2) • Thermostaat : Contact hoogAirconditioner : Contact laag • Een controleconflict • Oplossing: Reorganisatie

15. Gewenste contact Waargenomen contact Emoties en cognities Neuralesignalen Neurale signalen Ik (Interne wereld) Externe wereld “Meten” contact Toenaderingzoeken Waarneembaar Contact Houding van meisje

16. Hogerdoel: Eenrelatie Veel contactvsNiet afschrikken Zichtbaar Gedrag

17. Samenvatting PCT • Gedrag is doelgericht • Problemen worden veroorzaakt door conflicten of verstoringen • Problemen worden opgelost door reorganisatie en formulering van hoger-niveau-doelen.

18. Casus • Patiënt met paniek en verschillende fobieën. • Start met CGT behandeling: exposure en cognities uitdagen. • Na uitdoving van de eerste angst wordt de 2e aangepakt op dezelfde wijze. Gevolgd door de volgende totdat klachten zijn gereduceerd. • Om over na te denken: wat leert iemand eigenlijk tijdens een exposure sessie? (bijvoorbeeld bij spinnenangst?)

19. Casus (2) • Gedrag is doelgericht • Subdoel 1: Angsten aangaan  ExposureSubdoel 2: Angsten vermijden  ontlopen • Hoger niveau doelen:Angst controlerenSterk persoon zijn • Ingrijpen op de gedachten en gedrag zelf pakt de bron van het probleem niet aan: het controleconflict

20. Casus (3) • Method of Levels (MOL) legt de focus op het meest primaire proces. • Doel: reorganisatie hogere doelen • Metafoor: Alleen de symptomen aanpakken is als koorts behandelen zonder de longontsteking aan te pakken

21. Hoe is dit anders dan bestaande therapieën? Overeenkomsten schema therapie, CGT, ACT, Mindfulness en psychoanalyse, maar met een andere focus. ACT: “control is the problem” (controle verkrijgen door deze los te laten). PCT/MOL: “control is the solution” (controle verkrijgen door het conflict op te lossen).

22. En preventie? • Jongeren zijn volop in ontwikkeling • Periode gekenmerkt door verandering • integratie van controlebehoefte in preventieve psycho-educatie voor jongeren?

23. En Preventie? (2) • Bewustzijn van de referencevalues : • Wat wil ik? • Wanneer voel ik me comfortabel? • Heb ik doelen die met elkaar in conflict kunnen zijn? • Wat is mijn optimale niveau? • en errorsignals: • Welke signalen kan ik bij mijzelf bespeuren om te merken dat het niet goed gaat? • Zoals: negatieve emoties, (fysieke) spanningsklachten, slaap problemen etc. • Training van reflectief vermogen (voor zover de ontwikkeling dat toestaat).

24. Invulling preventie programa • Uitleggen PCT (psycho educatie) • Uitgebreider programma: • Verkennen comfortzone • Benoemen productief/contraproductief gedrag • Formuleren van conflicten en doelen

25. PerceptualControlTheory

26. Bedankt voor de aandacht!Literatuur: • Beck, A.T., Rush, A.J., & Khatami, M. (1975). Cognitive and behavior-therapy in chronic depression • Carey. (2006).  The Method Of Levels: How To Do Psychotherapy Without Getting In The Way • Fisher & Wells. (2009). Metacognitive therapy • Goldstein. (2008). The MOL Therapy Case Study of AF • Goldstein. (2007). Method Of LevelsTherapy:Helping the normal change process within a person when normal change doesn’t seem to be happening by itself • Hammen & Watkins. (2008). Depression. • Hayes, S.C., Follette, V.M., & Linehan, M.M. (2004). Mindfulness and acceptance: Expanding the cognitive behavioral tradition. • Kabat-Zinn, J., Massion, A.O., & Kristeller, J. (1992). Effectiveness of meditation-based stress reduction in the treatment of anxiety disorders. • Mansell & Carey. (2009). A century of psychology and psychotherapy:Is an understanding of ‘control’ the missing link between theory, research, and practice? • Mansell. (2010). Core process of psychopathology and recover: “Does the Dodo bird effect have wings?” • Segal, Z.V., Williams, J.M.G., & Teasdale, J.D. (2002). Mindfulness-based cognitive therapy for depression: A new approach to preventing relapse. • Teasdale, J.D., Segal, Z.V., Williams, J.M.G., Ridgeway, V.A., Soulsby, J.M., & Lau, M.A. (2000). Prevention of relapse/recurrence in major depression by mindfulness-based cognitive therapy. • Wampold, B. E., Mondin, G.W., Moody, M., Stich, F., Benson, K., & Ahn, H. (1997). A meta-analysis of outcome studies comparing bona fide psychotherapies: Empirically, “All must have prices.” • Wells, A., & Matthews, G. (1996). Modeling cognition in emotion disorder: The S-REF model.