Samobadanie piersi

1. Samobadanie piersi

2. Samobadanie piersi • Samobadanie piersi jest krótkie, łatwe i nic nie kosztuje, • Może spowodować wczesne wykrycie raka i łatwiejsze leczenie, • Jest wykonywane przez własną osobę, • Pozwala na rozróżnienie prawidłowej tkanki od zmian patologicznych.

3. Samobadanie piersi • Jeśli miesiączkujesz, wykonuj samobadanie piersi w 7 do 10 dniu od pierwszego dnia okresu, kiedy pierś jest mniej wrażliwa. • Jeśli już nie miesiączkujesz, wykonuj samobadanie tego samego dnia każdego miesiąca.

4. Samobadanie piersi 1. Oglądanie piersi: • Przyglądaj się swobodnie w lustrze, przybierając różne pozycje. W każdej z nich zwracamy uwagę na kształt i symetrię piersi. • Dobrze byłoby, aby oglądać piersi np. po kąpieli w łazience gdzie bez skrępowania możemy poświęcić sobie czas.

5. Samobadanie piersi • Warunkiem dobrze wykonanego badania jest przeglądnie się w lustrze odpowiedniej wielkości, takim, które obejmie nie tylko twarz, ale sylwetkę co najmniej do pasa, • Lustro powinno być zainstalowane na stałe do ściany. • Oglądanie piersi z lusterkiem w ręku nie ma sensu.

6. Samobadanie piersi Oglądanie piersi: • Najpierw stań przed lustrem z rękoma swobodnie opuszczonymi wzdłuż ciała, • Dokładnie obejrzyj kształt i wielkość piersi. Porównaj obie piersi. Różnica w wielkości piersi jest rzeczą normalną.

7. Samobadanie piersi • Oglądanie- ocena wzrokowa stanu piersi 1. Dłonie połóż na biodrach, 2. Dokładnie przyjrzyj się Twoim piersiom.

8. Samobadanie piersi • Następnie spójrz na brodawki. • Przyjrzyj się skórze, zwracając szczególną uwagę na jej fakturę i kolor. Zmiany w kształcie i wielkości pojawiają się wraz z wiekiem.

9. Samobadanie piersi • Podnieś ręce do góry. • Oglądnij nie tylko piersi, ale również doły pachowe. • Opuść ręce wzdłuż ciała.

10. Samobadanie piersi • Ocena wzrokowa piersi Zmiany na skórze i brodawki sutkowej

11. Samobadanie piersi 2. Badanie dotykowe: • Przeprowadzając badanie dotykowe należy pamiętać, że niektóre guzki są rzeczą normalną u wielu kobiet.

12. Samobadanie piersi • Badanie należy przeprowadzać całą powierzchnią dłoni, a nie tylko opuszkami palców. • Badanie prawej piersi wykonuje się trzema środkowymi palcami lewej dłoni.

13. Samobadanie piersi Badanie powinno objąć: • badanie skóry piersi; • badanie otoczki i brodawki oraz miąższu piersi; • badanie pachy.

14. Samobadanie piersi • Powierzchnia gruczołu piersiowego pod skórą może być zupełnie gładka lub gruczołowo – ziarnista.

15. Samobadanie piersi 5. Przesuwaj palce wykonując małe koła. • W trakcie przeprowadzania badania należy przesuwać palce zataczając małe koła – wielkości dziesięciocentówki. • Przesuwając palce po powierzchni piersi nie należy ich odrywać – można w ten sposób coś pominąć. Jeśli palce są zbyt szorstkie, użyj balsamu.

16. Samobadanie piersi 6. Zbadaj wszystkie warstwy tkanki piersi: • Przy każdym małym kółku, zmieniaj siłę nacisku na pierś tak, aby wyczuć wszystkie warstwy tkanki piersi. • Zanim przejdziesz do następnego fragmentu, każde kółko powtarzaj trzy razy – raz przy lekkim ucisku, raz przy średnim i raz przy mocnym.

17. Samobadanie piersi 7. Badanie za pomocą ruchów góra – dół wzdłuż pasków. • Rozpocznij badanie od pachy i przesuwaj się w dół do linii zaraz poniżej piersi. Następnie przesuń dłoń o szerokość jednego palca i znowu kieruj się do góry. Powtarzaj ruchy ręki przesuwając ją do góry, a następnie w dół, do chwili aż zbadasz cały obszar piersi; od obojczyka do linii zaraz pod piersią.

18. Samobadanie piersi

19. Samobadanie piersi 8. Zbadaj pachy. • Pamiętajmy, że są tam trzy piętra węzłów chłonnych- dolne, środkowe i górne, a więc powinniśmy dotykać dokładnie cały tzw. dół pachowy. W razie niepewności zawsze trzeba skonsultować się z lekarzem.

20. Samobadanie piersi 8. Zbadaj pachy. Część piersi leży w okolicy pachy. Zbadaj ponownie ten obszar trzymając ramię swobodnie wzdłuż boku. W takiej pozycji można zbadać inne fragmenty pachy. Wszelkie guzki wykryte w okolicy pachy należy zgłosić specjaliście.

21. Samobadanie piersi 9. Zbadaj brodawki sutkowe: • Przyjrzyj się wydzielinie z brodawek. • Niektóre kobiety mogą zaobserwować przeźroczystą lub mleczną wydzielinę z brodawek. Jest to najprawdopodobniej normalne zjawisko. • Jeśli wydzielina pojawia się bez uciskania brodawki, utrzymuje się i wydziela się tylko z jednej brodawki, lub jest zabarwiona krwią, należy zgłosić się do specjalisty.

22. Samobadanie piersi • Badanie prawej piersi przeprowadzamy lewą dłonią, a lewej piersi prawą dłonią.

23. Samobadanie piersi • Dobrze jest także badać się w dwóch pozycjach - na stojąco i na leżąco, • Wygodnie jest albo pod prysznicem po namydleniu skóry, albo w wannie, • Można też wykonać badanie, leżąc na łóżku z poduszką podłożoną pod plecy, aby lepiej uwypuklić pierś, • Pamiętajmy również, że badamy pierś zawsze ręką przeciwną do piersi. Leżąc, rękę od strony piersi badanej powinnyśmy podkładać dodatkowo pod głowę.

24. Samobadanie piersi • Aby przeprowadzić samobadanie prawej piersi, połóż się na plecach. • Pod prawy bark podłóż poduszkę lub złożony ręcznik. • Wysuń ramię zginając łokieć pod kątem 90°. Dzięki takiej pozycji pierś spłaszczy się, co ułatwi CI przeprowadzenie badania.

25. Samobadanie piersi • Badanie w pozycji leżącej.

26. Samobadanie piersi • Badanie w pozycji leżącej.

27. Samobadanie piersi • Tak nie można badać piersi

28. Samobadanie piersi Ból piersi: • Ból piersi jest najczęściej powodowany zaburzeniami hormonalnymi, • Może towarzyszyć torbielom piersi.

29. Samobadanie piersi • Nie wpadaj w panikę! • Około 80% wykrytych guzków to nie są guzki nowotworowe.

30. Samobadanie piersi Zmiany ogniskowe w piersiach: • Rozluźniony pośladek ma taką konsystencję jak zdrowa pierś, szczególnie u kobiet, które karmiły piersią. • Piersi kobiet, które nie karmiły, ma strukturę bardziej niejednorodną, z wyczuwalnymi grudkami tkanki tłuszczowej i gruczołowej. • Chrząstka końca nosa, przez swoje złączenie ze skórą, przypomina w dotyku podejrzany, złączony ze skórą guzek piersi.

31. Samobadanie piersi Zmiany ogniskowe w piersiach: • W dolnym rogu dłoni po przeciwnej stronie niż kciuk jest kość grochowata nadgarstka. Jej głębokie ułożenie przypomina w dotyku np. gruczolakowłókniaka. • Jeżeli dotkniemy delikatnie gałki ocznej przez zamknięte oko, wyczujemy charakterystyczną budowę. • Konsystencja gałki ocznej przypomina w dotyku torbiele piersi. • Ruchomość skóry na śródręczu może przypominać nie złączony ze skórą łagodny guzek piersi.

32. DIAGNOSTYKA RAKA PIERSI • Badania obrazowe w diagnostyce raka piersi: 1. Badanie mammograficzne, 2. Badanie ultrasonograficzne, 3. Badanie metodą rezonansu magnetycznego (MRI). Niepołomice 10.10.2008

33. DIAGNOSTYKA RAKA PIERSI • Badanie mammograficzne: - podstawowa metoda wykrywania raka piersi klinicznie bezobjawowego, - czułość mammografii w wykrywaniu zmian klinicznie bezobjawowych wynosi 75 – 80%, ale swoistość jest znacznie mniejsza. Niepołomice 10.10.2008

34. Torbielobraz mammograficzny • owalne lub okrągłe zagęszczenie o gładkich wyraźnych zarysach, jednolitej gęstości, • kształt torbieli zależy od stopnia jej wypełnienia płynem, • na podstawie obrazu mammograficznego nie można stwierdzić czy jest to zmiana lita czy torbielowata, • Badaniem rozstrzygającym jest ultrasonografia

35. Torbiel obraz ultrasonograficzny • Ograniczenie – ostre i gładkie • Kształt – okrągły lub owalny • Struktura ech – jednorodna • Echogeniczność – bezechowa do hipoechogenicznej • Wpływ na wiązkę fali- wzmocnienie

36. Włókniakogruczolak • najczęstszy guz sutka u młodych kobiet, • może być jedno lub obustronny (20% przypadków mnogi), • jest guzem łagodnym, • w rzadkich przypadkach może współistnieć z rakiem, najczęściej z rakiem przedinwazyjnym.

37. Guzek spikularny zmiana najbardziej typowa dla raka piersi, w badaniu mammograficznym twór o gęstym, nieregularnym centrum otoczony pierścieniem wypustek,

38. Guzek spikularny

39. Guzek spikularny

40. DIAGNOSTYKA RAKA PIERSI Mikrozawpnienia złośliwe: mniejsze niż 0,5 mm, nieregularne, heterogenne, amorficzne, pleomorficzne, rozgałęziające się , linearne. Niepołomice 10.10.2008

41. DIAGNOSTYKA RAKA PIERSI • Badanie ultrasonograficzne piersi: - podstawowa metoda uzupełniająca badanie mammograficzne na różnych etapach diagnostyki raka piersi, - przed laty – pod kontrolą USG różnicowanie zmian litych i torbielowatych, - obecnie- metoda ta w wielu przypadkach pozwala na postawienie prawidłowej diagnozy. Niepołomice 10.10.2008

42. DIAGNOSTYKA RAKA PIERSI • Metoda rezonansu magnetycznego: - wysoka czułość w wykrywaniu oraz różnicowaniu zmian łagodnych i złośliwych, - duże znaczenie w ocenie rozległości procesu nowotworowego, - wykrywanie zmian wieloogniskowych przed zabiegiem oszczędzającym. Niepołomice 10.10.2008

43. DIAGNOSTYKA RAKA PIERSI • Wykrywanie raka klinicznie bezobjawowego - badania skryningowe, • Podstawową metodą skryningu jest mammografia rentgenowska, Niepołomice 10.10.2008

44. DIAGNOSTYKA RAKA PIERSI • Badanie metodą rezonansu magnetycznego: - czułość badania nie zależy od typu budowy gruczołu piersiowego, - badanie wykonujemy przed i po dożylnym podaniu kontrastu, - sekwencje SE T1, T2 – zależne, bez i z saturacją tłuszczu, - projekcje poprzeczne, strzałkowe i wieńcowe, - badanie dynamiczne ( wielofazowe). Niepołomice 10.10.2008

45. DIAGNOSTYKA RAKA PIERSI Wskazania do badania MR gruczołów piersiowych: 1. Pacjentki nosicielki mutacji genu BRCA1, BRCA2, 2. Rodzinny wywiad: wystąpienie jednego i więcej przypadków raka piersi i jajnika krewnych I i II-go stopnia przed 50-tym rokiem życia, 3. Przebyta radioterapia okolicy klatki piersiowej między 10-tym a 30-tym rokiem życia. Niepołomice 10.10.2008