DOBÓR MIKROBIOLOGICZNYCH METOD ROZPOZNAWANIA GRUŹLICY U OSÓB HIV/AIDS REKOMENDACJE

1. DOBÓR MIKROBIOLOGICZNYCH METOD ROZPOZNAWANIA GRUŹLICY U OSÓB HIV/AIDS REKOMENDACJE Dr n. wet. Natalia Zalewska-Schönthaler, lek.wet. Joanna Schönthaler-Humięcka PRACOWNIA MYKOBAKTERIOLOGII KLINICZNEJ WOJEWÓDZKI SZPITAL ZAKAŹNY WARSZAWA

2. MIKROBIOLOGICZNE ROZPOZNAWANIE ZAKAŻENIA PRĄTKIEM GRUŹLICY STANOWI W DALSZYM CIĄGU PODSTAWOWE OGNIWO W WALCE Z GRUŹLICĄ

3. DOSTARCZA NIEZBĘDNYCH • INFORMACJI • KLINICYSTOM O STANIE ZAKAŻENIA CHOREGO • EPIDEMIOLOGOM – WSKAZUJE ŹRÓDŁO ZAKAŻENIA • ORAZ AKTUALNY STAN ZAKAŻENIA POPULACJI • ORGANIZACJOM ZDROWIA PUBLICZNEGO DO • PROGRAMOWANIA EFEKTYWNEJ WALKI • Z GRUŹLICĄ

4. EFEKTYWNOŚĆ MIKROBIOLOGICZNEJ DIAGNOSTYKI • ORAZ SKUTECZNOŚĆ SYSTEMU KONTROLI • I WALKI Z GRUŹLICĄ • W DUŻYM STOPNIU ZALEŻY OD: • WYKORZYSTANIA WSZYSTKICH MOŻLIWOŚCI • NOWOCZESNEJ DIAGNOSTYKI • DOBORU WŁAŚCIWYCH MATERIAŁÓW I METOD • DO BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH • PRAWIDŁOWEJ WSPÓŁPRACY LABORATORIUM • Z KLINICYSTĄ PROWADZĄCYM PACJENTA • WŁAŚCIWEGO PRZEPŁYWU INFORMACJI • Z OŚRODKÓW DIAGNOSTYCZNYCH DO OŚRODKÓW • WALKI Z GRUŹLICĄ

5. EFEKTYWNE WYKRYWANIE GRUŹLICY TO: • natychmiastowa izolacja pacjenta od otoczenia • skuteczne leczenie • krótszy pobyt pacjenta w szpitalu • niższe koszty hospitalizacji

6. CZYNNIKI POZA LABORATORYJNE WPŁYWAJĄCE • NA WYNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH: • JAKOŚĆ MATERIAŁU • - plwocina 3 – 6 próbek, pobranych przez kolejne • dni /ok.. 2ml./ • - aspiraty oskrzelowe /20 -50ml/ należy traktować • jako materiał skąpoprątkowy • - popłuczyny żołądkowe u dzieci /bezwzględnym • warunkiem jest szybkie wykonanie badania do • 4godz. ze względu na niszczące oddziaływanie • kwasu solnego na prątki/.

7. REKOMENDOWANE PRZEZ FDA I CDC AKTUALNE METODY MIKROBIOLOGICZNEJ DIAGNOSTYKI GRUŹLICY ORAZ CZAS NIEZBĘDNY DO UZYSKANIA WYNIKU

8. PREPARAT BEZPOŚREDNI < 24 godz. • metoda fluorescencyjna • metoda Ziehl-Nielsena /ZN/ • Metoda Kinyouna / zmodyfikowana met. ZN, • barwienie na zimno • Czułość metod mikroskopowych jest stosunkowo • niska i waha się w granicach 40%-60%.

9. POZYTYWNY WYNIK BADANIA MIKROSKOPOWEGO (AFB+) WYMAGA POTWIERDZENIA ZAKAŻENIA M.tuberculosis complex TESTEM NAA /nucleic acid amplification assey/ Z MATERIAŁU BEZPOŚREDNIEGO

10. METODY GENETYCZNE < 48 godz. • MTD Gen Probe – wykrywa rRNA M.tbc. complex, • rekomendowany do badania plwociny i aspiratów • płucnych zarówno bogato jak i skąpoprątkowych • (czułość dla materiałów AFB+ 100%, AFB- 98,7% • specyficzność 100%).

11. WSKAZANIEM DO STOSOWANIA MTD JEST SZERZENIE GRUŹLICY WŚRÓD ZAGROŻONEJ POPULACJI PRZEZ OSOBY PRĄTKUJĄCE.

12. INNE REKOMENDOWANE TESTY • GENETYCZNE • AMPLICOR, Roche Molecular System – wykrywa • DNA M.tbc.complex i jest rekomendowany do badania • materiałów płucnych bagatoprątkowych (AFB+). • Real-Time, wykrywa DNA/RNA, przydatność testu • do diagnostyki gruźlicy jest aktualnie w trakcie • testowania (czułość testu wykazano na poziomie 86,3% • dla materiałów LJ+ i specyficzność 100%.

13. UJEMNY WYNIK BADANIA MIKROSKOPOWEGO I PRÓBY GENETYCZNEJ NIE WYKLUCZA ZAKAŻENIA M. tuberculosis complex

14. METODY HODOWLANE < 14 dni • Hodowla na podłożach płynnych w systemie: • MB/BacT < 15dni dla AFB+ i 20dni dla AFB- • Bactec MGIT 960 /system fluorescencyjny/ • < 14dni dla AFB+ oraz 20,4dni dla AFB-

15. Hodowla na podłożu stałym L-J dla materiałów AFB+ średnio 28dni, dla AFB- 37dni – rekomendowana w dalszym ciągu przez CDC w rutynowej diagnostyce gruźlicy z uwagi na wybiórczy metabolizm niektórych szczepów M.tbc. complex.

16. IDENTYFIKACJA • WYIZOLOWANYCH MYKOBAKTERII < 21dni • Accu Probe (M.tbc.complex, M.avium intracellulare, • M.kansasii, M.gordonae). • Czułość i specyficzność metody jest na poziomie 100% • HPLC (chromatografia cieczowa wysokociśnieniowa) • identyfikuje szczepy w oparciu o posiadane wzorce.

17. LEKOWRAŻLIWOŚĆ WYIZOLOWANYCH • SZCZEPÓW • PODSTAWOWA (INH, STR, RMP, EMB) • < 30dni od wyizolowania szczepu • ROZSZERZONA (OFLO, CAP, CS, ETA) • < 4 tygodnie od zlecenia badania

18. WYNIKI BADAŃ MIKROBIOLOGICZNYCH POWINNY BYĆ PRZESYŁANE DO ADRESATA ELEKTRONICZNIE LUB FAKSEM PO KAŻDYM UKOŃCZONYM ETAPIE BADANIA

19. PODANE REKOMENDACJE DOTYCZĄ RÓWNIEŻ GRUŹLICY POZA PŁUCNEJ, Z TĄ RÓŻNICĄ, ŻE NA OBECNYM ETAPIE FDA I CDC NIE REKOMENDUJE STOSOWANIA METOD GENETYCZNYCH DO BADANIA MATERIAŁÓW SPOZA UKŁADU ODDECHOWEGO

20. Opracowany model diagnostyki gruźlicy w Pracowni Mykobakteriologii Klinicznej PACJENT - KLINICZNIE PODEJRZANY O GRUŹLICĘ MATERIAŁ KLINICZNY BAKTERIOSKOPIA HODOWLA BADANIA GENETYCZNE MTD Badanie w syst. MB/BacT: Wykonać z każdej przesłanej próby. Wykonać w nast. przypadkach: • każdy poj. materiał • (PMR, bioptat, wymaz, krew) • jedną próbkę plwociny z • trzech badanych. • Średni czas uzyskania • wyniku 14 dni. Średni czas uzyskania wyniku 30 min. do 2 godz. • dodatniego preparatu BK+ • kontaktu z Tbc lub • wcześniejszego przechorowania • badania punktatu lub bioptatu • neuroinfekcji o niewyjaśnionej • etiologii POZYTYWNA HODOWLA • Posiew na podłoże LJ • i Stonebrinka: • każdy otrzymany materiał • Średni czas uzyskania • wyniku 27 dni. IDENTYFIKACJA LEKOWRAŻLIWOŚĆ Czas uzyskania wyniku 4 godz.

21. CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA EFEKTYWNOŚĆ MIKROBIOLOGICZNEGO ROZPOZNAWAMIA GRUŹLICY: 1. właściwe pobieranie i przechowywanie materiału 2. czułość zastosowanych metod - bakterioskopowej – od 40% - 60% - hodowlanej średnio 80% - genetycznej średnio 90% (inhibitory polimerazy).

22. TECHNOLOGIA PRZYSZŁOŚCI QUICKLAB® – BIOLABORATORIUM NA CHIPIE WIELKOŚCI KARTY PŁATNICZEJ Nagroda przyszłości 2004 Z Wydziału Technologii Krzemowych Instytutu Fraunhofera

23. MOLEKULARNY SYSTEM DIAGNOSTYCZNY ROZPOZNAJE W KILKA MINUT

24. MOLEKULARNY SYSTEM DIAGNOSTYCZNY ROZPOZNAJE W KILKA MINUT • - CZYNNIK CHOROBOTWÓRCZY (WIRUSY, • BAKTERIE, GRZYBY itp.) • - CZYNNIK GENETYCZNY (DNA) • - CZYNNIK TOKSYCZNY • - SKUTECZNOŚĆ DZIAŁANIA NOWEGO LEKU

27. PRÓBĘ MOŻE WYKONAĆ LEKARZ NA MIEJSCU W KILKA MINUT PRZEWIDUJE SIĘ ZASTOSOWANIE W MEDYCYNIE KLINICZNEJ 2008 - 2009 ROK

28. DOBÓR MIKROBIOLOGOCZNYCH METOD ROZPOZNAWANIA GRUŹLICY U OSÓB HIV/AIDS REKOMENDACJE Dr n. wet. Natalia Zalewska-Schönthaler, lek.wet. Joanna Schönthaler-Humięcka PRACOWNIA MYKOBAKTERIOLOGII KLINICZNEJ WOJEWÓDZKI SZPITAL ZAKAŹNY WARSZAWA Dziękuję