Μέθοδοι αναισθησίας και θέσεις ουρολογικών ασθενών στο χειρουργικό τραπέζι

1. Μέθοδοι αναισθησίας και θέσεις ουρολογικών ασθενών στο χειρουργικό τραπέζι Παπαστεφάνου Παρασκευή Αναισθησιολόγος, Αν. Διευθύντρια Γιακουμή Φανή Νοσηλεύτρια ΤΕ Γ΄ Αναισθησιολογικό Τμήμα, Γ. Ν. Θεσ/νίκης «Ιπποκράτειο»

2. Μέθοδοι αναισθησίας • Γενική αναισθησία • Περιοχική αναισθησία (ραχιαία, επισκληρίδιος) • Συνδυασμός επισκληριδίου και γενικής • Διουρηθρικές επεμβάσεις • Ανοικτές προστατεκτομές • Επεμβάσεις ακράτειας • Επεμβάσεις έξω γεννητικών οργάνων • Νεφρεκτομή • Ριζική προστατεκτομή - κυστεκτομή

3. Γενική αναισθησία

4. Ραχιαία αναισθησία

6. Επισκληρίδιος αναισθησία

8. Θέσεις των ουρολογικών ασθενών στο χειρουργικό τραπέζι

9. Εισαγωγή • Το ανθρώπινο σώμα είναι καλά προσαρμοσμένο να λειτουργεί σε όρθια θέση • Οποιαδήποτε αλλαγή θέσης όσο απότομη και αν είναι δεν δημιουργεί προβλήματα καθώς το αυτόνομο νευρικό σύστημα θα προσαρμοστεί σε δευτερόλεπτα • Κατά τη διάρκεια της αναισθησίας όμως έχουμε μείωση της αυτόνομης δραστηριότητας και σε συνδυασμό με την παραμονή του ασθενούς σε σταθερή θέση για αρκετό χρόνο μπορεί να προκύψουν διάφορα προβλήματα

10. Ύπτια θέση • Η πιο συνήθης χειρουργική θέση • Αποτελεί θέση ανάπαυσης αλλά η παραμονή σε αυτήν για μεγάλο διάστημα δημιουργεί προβλήματα • Οι σύνδεσμοι της ΣΣ χαλαρώνουν επιτρέποντας έτσι κάποια κίνηση των σπονδυλικών σωμάτων μεταξύ τους • Το αποτέλεσμα είναι πόνος στην πλάτη που αναφέρεται από τον ασθενή διεγχειρητικά σε περίπτωση περιοχικής αναισθησίας • Σε γενική αναισθησία έχουμε μεγάλα ποσοστά μετεγχειρητικού πόνου στην πλάτη ιδιαίτερα μετά από χρονοβόρες επεμβάσεις

11. Ύπτια θέση • Οι φυσιολογικές αλλαγές που προκύπτουν κατά την τοποθέτηση του ασθενούς στην ύπτια θέση είναι:

12. Ύπτια θέση

13. Ύπτια θέση Κίνδυνοι από την παραμονή του ασθενούς σε ύπτια θέση: • Μετεγχειρητικός πόνος στην πλάτη είναι πολύ συχνό σύμπτωμα • Κατακλίσεις στην περιοχή της ωμοπλάτης, των αγκώνων, των γλουτών, των πτερνών • Αλωπεκία λόγω πίεσης ιδιαίτερα μετά από υποθερμία, έντονη υπόταση ή μεγάλης διάρκειας χειρουργείο

14. Ύπτια θέση Κίνδυνοι από την παραμονή του ασθενούς σε ύπτια θέση: • Κάκωση του κερκιδικού νεύρου λόγω πίεσης στο επίπεδο της αύλακάς του στο βραχίονα • Κάκωση του ωλενίου νεύρου από πίεση στον αγκώνα • Βλάβη του βραχιονίου πλέγματος αν το άνω άκρο βρίσκεται σε απαγωγή >900

16. Θέση Trendelenburg • Χρησιμοποιείται κυρίως σε επεμβάσεις πυέλου για να ελευθερώσει το χειρουργικό πεδίο από τα σπλάγχνα • Η εφαρμογή της για την αύξηση της φλεβικής επαναφοράς σε υπογκαιμικούς ασθενείς είναι λάθος αυξάνεται μεν η πλήρωση της κάτω κοίλης φλέβας, αλλά ανάλογα μειώνεται η πλήρωση της άνω κοίλης φλέβας

18. Θέση Trendelenburg • Μεταβολές που συμβαίνουν κατά τη μεταβολή από την ύπτια θέση σε θέση Trendelenburg:

19. Θέση Trendelenburg • Μεταβολές που συμβαίνουν κατά τη μεταβολή από την ύπτια θέση σε θέση Trendelenburg:

20. Θέση Trendelenburg Κίνδυνοι που συνδέονται με τη θέση Trendelenburg: • Δυσκολία αερισμού λόγω μείωσης των πνευμονικών όγκων • Πιθανότητα αλλαγής της θέσης του τραχειοσωλήνα και διασωλήνωσης ενός βρόγχου • Μεγαλύτερο ποσοστό εμφάνισης μετεγχειρητικών ατελεκτασιών • Επικίνδυνη σε ασθενείς με γλαύκωμα λόγω αύξησης της ενδοφθάλμιας πίεσης • Ιδιαίτερα επικίνδυνη σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια

21. Θέση Trendelenburg • Να μην προτιμάται η θέση αυτή αν δεν είναι απολύτως απαραίτητη • Να μειώνεται ο χρόνος παραμονής του ασθενούς σε αυτή τη θέση • IPPV και απαραιτήτως εφαρμογή PEEP ~5mmHg σε όλους τους ασθενείς • Έλεγχος της θέσης του τραχειοσωλήνα

22. Θέση λιθοτομής • Οι κυριότερες μεταβολές κατά τη θέση λιθοτομής είναι:

23. Θέση λιθοτομής • Ιδιαίτερη προσοχή σε άτομα με καρδιοαναπνευστικά προβλήματα • Μεγάλο ποσοστό μετεγχειρητικού πόνου στη ράχη • Φλεβική στάση στα κάτω άκρα λόγω υπερβολικής κάμψης στην άρθρωση του γόνατος • Βλάβη σε νεύρα (κοινό περονιαίο, σαφηνές, προσαγωγό, μηριαίο) • Πιθανότητα υπότασης κατά την επαναφορά στην ύπτια θέση

24. Θέση λιθοτομής • Πρέπει να δίνεται προσοχή στην υπερβολική κάμψη ή έκταση των μελών • Χρήση προστατευτικών στα σημεία που μπορεί να προκληθεί βλάβη σε νεύρα • Τα άκρα πρέπει να μετακινούνται ταυτόχρονα για την αποφυγή τραυματισμών • Ο ασθενής θα πρέπει οπωσδήποτε να είναι ισοογκαιμικός πριν την επαναφορά του στην ύπτια θέση • Στους ασθενείς με σοβαρά καρδιολογικά προβλήματα η θέση αυτή θα πρέπει να αποφεύγεται ή να εφαρμόζεται σταδιακά

25. Κάμψη και στη συνέχεια ανύψωση των κάτω άκρων για τη θέση λιθοτομής

26. Συγκράτηση των κάτω άκρων και των στηριγμάτων (αναβολέων) για την τελική τοποθέτηση

27. Τελική θέση λιθοτομής που δείχνει τη σωστή τοποθέτηση των κάτω άκρων

29. Θέση λιθοτομής με μικρότερη κάμψη των ισχίων για ενδοσκοπικές επεμβάσεις όπως η διουρηθρική προστατεκτομή

31. Πλάγια θέση • Αποτελεί ασφαλή θέση όσον αφορά το καρδιαγγειακό αλλά και το αναπνευστικό σύστημα • Επίσης είναι η πιο ασφαλής θέση για αποφυγή εισρόφησης γαστρικού περιεχομένου • Η πιο σημαντική παθοφυσιολογική μεταβολή είναι η διαταραχή αερισμού/αιμάτωσης λόγω της θέσης των πνευμόνων • Η πίεση στο κοινό περονιαίο μπορεί να οδηγήσει σε μετεγχειρητικό πόνο • Σημαντική είναι η χρήση «μαξιλαριών» μεταξύ των αγκώνων και μεταξύ των γονάτων

32. Πλάγια θέση που δείχνει τη θέση ανάπαυσης των άνω άκρων, το μασχαλιαίο κύλινδρο, ο οποίος απελευθερώνει το θώρακα από τη μασχάλη και τις θέσεις στις οποίες τοποθετούνται μαξιλάρια για τη στήριξη των κάτω άκρων

33. Πλάγια θέση – Θέση νεφρού Πλάγια θέση που δείχνει τη θέση ανάπαυσης των άνω άκρων, το μασχαλιαίο κύλινδρο, ο οποίος απελευθερώνει το θώρακα από τη μασχάλη και τις θέσεις στις οποίες τοποθετούνται μαξιλάρια για τη στήριξη των κάτω άκρων

34. Πλάγια θέση – Θέση νεφρού

35. Γενικά • Η τοποθέτηση του ασθενούς ενέχει πολλούς κινδύνους • Αποτελεί ομαδική δουλειά • Θα πρέπει να έχει σχεδιαστεί από πριν και να γίνει συντονισμένα • Οι θέσεις που συνεπάγονται μεγάλες αιμοδυναμικές μεταβολές θα πρέπει να εφαρμόζονται σταδιακά με συνεχή έλεγχο των ζωτικών σημείων του αρρώστου • Πάντα μαξιλάρια στα σημεία πίεσης, προσοχή στο να είναι κλειστά τα μάτια και φυσικά ο άρρωστος να παραμένει σκεπασμένος

36. Γενικά Η διαδικασία τοποθέτησης του αρρώστου στη σωστή θέση για την επέμβαση θα πρέπει να γίνεται μεθοδικά και χωρίς βιασύνη!

37. Είμαι σε περίεργη θέση I’m in a weird position!!!!