TÌM HIỂU NẾP SỐNG THỨC TỈNH CỦA ĐỨC ĐẠT LAI LAT MA: Vị Thần Tượng của Phật Giáo Thời Nay

1. Ni Sư TN GiớiHương Ngày 13 tháng 8 năm 2011 TạiHộiPhậtHọcĐuốcTuệ, CA TÌM HIỂU NẾP SỐNG THỨC TỈNH CỦA ĐỨC ĐẠT LAI LAT MA:VịThầnTượngcủaPhậtGiáoThời Nay

2. TIỂU SỬ TenzinGyatsolàtêncủaĐứcĐạt Lai Lạt Ma XIV, vịlãnhđạotinhthầncủaTâyTạngvànhiềuđạotràngPhậtGiáotrênthếgiới. TâyTạnglàmộtvươngquốcPhậtgiáo, nằmgiữadãynúiHyMãLạpSơn. DLLM nghĩalàbiểntrítuệ, mộtvịgiácngộ. Táisinhnơicõiđờinàyđểmanglạilợilạcchotấtcảquầnsinh. Sinhvàongày 06 tháng 07 năm1935 tạiTakster, tỉnhAmdo, TâyTạng. VịLạt Ma hoáthâncủađứcĐạt Lai Lạt Ma thứ 13.

3. ĐượcvàotrườngchuyênđàotạocácvịLạt Ma tạithủđô Lhasa, TâyTạng. PhongchứcGeshe (TiếnsĩTriếthọcPhậtgiáo). Nhấnmạnhsựhiểubiếtvàtôntrọnglẫnnhaugiữacáctôngiáo. Ngày 5 tháng 10 năm 1989, nhậngiảithưởng Nobel hoàbình. Danhtiếngcủangàinhưmộthọcgiảvàmộtsứgiảcủahòabìnhđãvangxakhắpthếgiới. NhữngbàidiễnthuyếtđậmchấttrítuệcủangàitạiTâyphương Thứctỉnhnhiềugiớitríthứcvàhọcgiả quay vềnghiêncứuPhậtgiáovàtutập.

4. TIỀU CHUẨN CỦA CHƯ TỔ • 28 vịTổThiềnTôngẤnĐộ • 6 vịTổThiềnTôngTrungQuốc • 16 vịTổTịnhĐộTrungQuốcvàViệt Nam • DLLM làTổcủaMậtTôngPhậtGiáoTâyTạng, • Phậtsống hay hóathâncủaQuanThếÂmBồtát. • BỐN TIÊU CHUẨN • 1. Đạohạnhcủa DLLM: giớiluật, thanhtịnh, tinhtấn, từ bi • 2. Nộiđiểnthâmsâu • 3. Nhữngtácphẩmgiátrị • 4. Phápthoạiđầychấttrítuệđãkhơidậynguồncảmhứngcủahàngtriệu con ngườitrênkhắpthếgiới, tìmđếnđạoPhật.

5. Chứngngộ “mộtphầnnàocủatánhkhôngvàphầnlớnlàtâmtừ bi”. Phậtphápđượchiểnlộnơithân, khẩuvà ý củangàimànơiđâygọilànếpsốngthứctỉnh. Thànhcôngtrongviệcdùngkhẩugiáo, thuphụcnhântâmđểquyhướnghàngtriệungười, nhấtlàgiớitríthứcphươngtâyvềvớiđạoPhật.

6. Phậtgiáođượcxemnhưđạovôthần • Khôngchấpnhậnđấngtạohóa hay Thượngđế. • Chủtrươngtựcánhântạotác. • Chiếnthắngchínhmìnhlàmộtchiếnthắngvĩđại, vinhquanghơnchiếnthắnghàngngànngườitrongmộttrậnchiến (PhápCú). • Tiềmnăngcủamỗingườilànhưnhau. • Cảmgiácvềmình “Tôikhôngcógiátrị” làmộtsailầmhoàntoàn. • Chúngtađanglừadốichínhmìnhbởitấtcảchúngtađềucókhảnăngtưduy. • Nếuchúngtacósựtựchủ, chúngtacóthểthayđổibấtcứđiềugì. Nênchínhchúngtalàchủnhâncủachínhmình.

7. 2. YOUR RELIGION IS NOT IMPORTANT BẠN THUỘC ĐẠO NÀO THÌ KHÔNG QUAN TRỌNG • In a round table discussion about religion and freedom in which Dalai Lat ma and myself were participating at recess I maliciously, and also with interest asked him. • TrongmộtbuổiphápđàmvềTôngiáovàTự do giữaĐứcĐạt Lai Lạ Ma vànhàthầnhọc Leonardo Boff, giáosư Leonardo cóđưaravàicâuhỏivà DLLM đãtrảlời. • “Your holiness, what is the best religion?” • “Thưangài DLLM, đạonàotốtnhất? • I thought he would say: • Leonardo nghĩrằng DLLM sẽnói: • “The Tibetan Buddhism” or “The oriental religion, much older than Christianity” Dalai Lat ma paused, smiled and looked me in the eyes… • PhậtGiáoTâyTạnghoặcPhậtGiáoPhươngĐônglâuđờihơnThiênChúaGiáo” Đức DLLM dừnglạiđôichút, mĩmcườivànhìnthẳngvàomắt Leonardo. • Which surprised me because I knew of the malice contained in my question. • Leonardo ngạcnhiênchocâutrảlờicủa DLLM vìgiáosưbiếtcâuhỏikhéongầmcủaông. • He answered “The best religion is the one that gets you closest to God. It is one that makes you a better person.” • DLLM trảlời: ĐạotốtnhấtlàđạogiúpbạngầngủivớiTâm. ChínhTâmlàmchobạnthànhmộtngườitốthơn.

8. To get out of my embarrassment with such a wise answer, I asked: “What is it that makes me better?” Đểtránhbốirốitrướccâutrảlờikhônngoancủa DLLM, Leonardo bènhỏitiếp: “Điềugìlàmchotôitrởnêntốthơn?” He responded: “Whatever makes you More compassionate More sensible More detached More loving More humanitarian More responsible More ethical. The religion that will do that for you is the best religion.” DLLM trảlởi: “Bấtcứđạonàokhiếnchobạntrởnêntừ bi hơn, Nhạycảmhơn, Buôngxảhơn, Bácáihơn, Nhânđạohơn, Cótráchnhiệmhơn Đạodứchơn. Nhữngtôngiáonàokhiếnchobạntrởthànhnhưvậythìđólàtôngiáotốtnhất.”

9. I was silent for a moment marveling and even today thinking of his wise and irrefutable response: Tôiimlặngvàngaycảbâygiờtôivẫnnhớtớicâutrảlờithậtsángsuốtvàkhôngthểbẻgảyđượccủa DLLM: “ I am not interested, my friend, about your religion or if you are religious or not, what really is important to me is your behavior in front of your peers, family, work, community, and in front of the world.” “Nàybạn, tôikhôngquantâmbạncóđạo hay khôngcóđạo. Điềuquantrọngđốivớitôilàcáchcưxửcủabạnđốivớibạnbè, vớigiađình, vớicộngđồngvàthếgiới.” “Remember, the universe is the echo of our actions and our thoughts. “The law of action and reaction is not exclusively for physics. It is also of human relations. If I act with goodness, I will receive goodness. If I act with evil, I will get evil.” “Bạnnênnhớrằngvũtrụlàâmvangcủahànhđộngvàtưtưởngcủachúngta. Nhânvàquảkhôngchỉbaogồmhìnhsắcvậtlýmàcònbaogồmhễgieothiệnthìgặtháiquảthiện; gieoácthìbịbáoứngác.”

10. “What our grandparents told us is the pure truth. You will always have what you desire for others. Being happy is not a matter of destiny. It is a matter of option. “Cha ôngchúngtađãnóichínhđólàchânlýthuầntúy. Bạnsẽluônluôncócáimàbạnđãmuốnchongườikhác. Đượchạnhphúckhôngphảilàđịnhmệnhmàlàmộtsựlựachọn. Finally he said: “Take care of your thoughts because they become words. Take care of your words because they will become actions. Take care of your actions because they will become habits. Take care of your habits because they will form your character. Take care of your character because it will form destiny, and your destiny will be your life. There is no religion higher than the Truth.” Hãyquánchiếunhữngtưtưởngcủabạnvìchúngsẽtrởthànhlờinói. Hãyquánchiếunhữnglờinóicủabạnvìchúngsẽtrởthànhhànhđộng. Hãyquánchiếunhữnghànhđộngcủabạnvìchúngsẽtrởthànhthóiquen. Hãyquánchiếunhữngthóiquencủabạnvìchúngsẽhìnhthànhtánhcáchcủabạn. Hãyquánchiếutánhcáchcủabạnvìchúngsẽhìnhthànhđịnhmệnhvàđịnhmệnhsẽlàcuộcđờicủabạn. Khôngcótôngiáonàocaohơnchânlýnày.” KếtluậnbàinàylàTôngiáocủatôithậtđơngiản. LòngtốtlàTônGiáocủatôi.

11. 3. CỐNG HIẾN CỦA PHẬT GIÁO • Hỏi: NgàinghĩgìvềviệcPhậtGiáocócốnghiếngìchođờisống con ngườitrongthờiđạingày nay? • PhậtGiáocũngnhưbấtkỳtôngiáonàokhácđềucónhữngtiềmnăngđểđónggóp. • RiêngPhậtgiáonhắmvàosự an lạcnộitâmbằngcáchthayđổiquanniệmsốngcủachúngtađốivớingườikhácvàđốivớimôitrường. • PhậtGiáogiảithíchrằngmọisựvậtcótínhcáchtươngđốivàtùythuộclẫnnhau. • “Vũtrụchúngtađangsốngcóthểđượchiểutheogócđộcủamộtsinhvậtsốngtrongđómỗitếbàohoạtđộngtrongsựphốihợpcânbằngvớimọitếbàokhác. • Nếumộttrongnhữngtếbàonàobịtổnhạithìsựthăngbằngđóbịtổnhạivàxuấthiệnnguycơđốivớitoànbộnhữngtếbàokhác. • Ngượclại, điềunàyđềnghịrằngmỗicánhânchúngtacómốiquanhệmậtthiếtvớitấtcảnhữngngườikhácvàvớimôitrườngmàchúngtađangcưtrú. • Điềuđócũngtrởnênhiểnnhiênrằngmỗihànhđộngtạonghiệpcủachúngtavềthân, khẩu, ý, chodùlànhẹ hay vụnvặt, dườngnhưnóđãđểlạiảnhhưởngkhôngchỉchochínhbảnthânchúngtamàcònchotấtcảnhữngngườikhácnữa”.

12. Nỗiđaucủamộtkiếpngười hay củamộtđấtnướccũnglànỗiđaucủanhânloại. Hạnhphúccủamột con người hay mộtquốcgialàhạnhphúccủanhânloại. Mườihaiphầntrămdânsố ở Mỹđangmắcbệnhtâmthần (mộtnhómkhoahọcgiaHoaKỳnói).

13. Tâmsuynghĩlànhữngnguyênnhâncủakhổđauvàhạnhphúc.Tâmsuynghĩlànhữngnguyênnhâncủakhổđauvàhạnhphúc. “Tươnglaicủachúngtahoàntoànnằmtrongđôibàntaycủamình. Hầuhếtmọingườivạchranhữngkếhoạchthúvịchotuầntới, thángtớivànămtới, nhưngtạisaokhôngthựchànhPhápngaybâygiờ? Hànhthiệntronghiệntại, an lạctronghiệntạisẽảnhhưởngtươnglai. Quyluậttươngquantươngduyênvàsựchuyểnhoádòngtâmthứctíchcựcsẽchuyểnđộng. Hạnhphúckhôngphảilàmộtsảnphẩmcósẵn hay một ý niệm. Hạnhphúcđếntừchínhhànhđộngcủachúngta. Sựbình an trongtâmlàchìakhóa. Khitâmcủachúngta an lạc, nhữngvấnđềkhókhănbênngoàikhôngthểgâyảnhhưởng, tạophiềnnãochochúngtađược.

14. 5. TÂM CÓ KHẢ NĂNG NGĂN CHẶN SỰ KHỔ ĐAU CỦA THỂ XÁC • Nếunhậnvàsốngđượcvớinănglựccủatâmthìsẽgiúpchúngtagiảmđượcsựđaukhổcủathânxác. • Ngườibịnhcótinhthầnlạcquanthìbệnhtậtsớmlànhvàxuấtviệnsớmhơnngười bi quan. • 6. HẠNH PHÚC TÙY THUỘC VÀO DÒNG TÂM THỨC CỦA CHÚNG TA • Côngviệcgiốngnhưlàmộtđiềutấtyếuphảilàm. Đólàtấmvémuabữaăncủachúngta, trangtrảinợnần. • Sựuểoải, nhàmchán hay sựthíchthúcôngviệcđềuphụthuộcvàotâmthứccủachúngta. • Hạnhphúccủachúngtakhôngtuỳthuộcvàomôitrườngsốnghoặcnhữnghoạtđộngbênngoài. • Hạnhphúctuỳthuộcvàodòngtâmthứccủachúngta.

15. Đượcsự an địnhnộitâm, sựnhẫnnạivàsuynghĩtrongsángthìchúngtacóthểcóđượcsựhưởngthụtừbấtcứtìnhhuốngnào. Sẽhọcđượccáchpháttriểnnhữngphẩmchấtnàynếuchúngtabịthửtháchliêntụcchonênđừngnảnlòng. Nếuchúngtasợđaukhổ, chúngtanênsuynghĩxemmìnhcóthểlàmgìđểgiảiquyếtnhữngnỗichịuđựngnày. Nếuchúngtacóthểgiảiquyếtvấnđề, khôngcầnphải lo lắngnữa; Nếuchúngtakhôngthểlàmgì, cũngkhôngcầnphải lo âu.

16. 7. TU LÀ GẠN LỌC TÂM • Cuộcsốngcủamỗichúngtagiốngnhưmộtlynướcnghiệpđầyvẩnđục. • Cóngườimàuđậm, cóngườimàunhạt. • Giátrịduynhấtlàgạnlọctâmcủamìnhđểcholynướcấycàngngàycàngtrongra. • Mỗimộtbuổitọathiền, mỗimộtlạysámhối, mỗimộtlờisámhối, mỗimộtcànhhoacúngPhật v.v... làmộtcôngđứcđểgộinhuầntâmthứccủamỗichúngsanh. • Điềuấychúngtacóthểlàmtrongđờinầy hay đờikếtiếp. • Miễnsaolynướcnghiệpấychỉtoànmộtmàutrắngtrong, khôngcònmộtchútbợnnhơ, dầuchođólàmột vi tếnghiệpđinữacũngkhôngcòn. • 8. TÂM LÝ CÔ ĐƠN • Tâmlýcôđơnlàtrạngtháithườngxảyratrongmỗi con người. • Hàngtriệungườivẫncảmthấycôđơn, khôngcólấymộtngườithânđểchiaxẻnổivuibuồnkhigặpnghịchcảnhkhổđau. • Cóhainguyênnhânchính: • 1. Hiện nay chúngtaquáđôngđúc. • 2. Do lốisốngtrongcácxãhộitântiến.

17. 9. NIỀM HẠNH PHÚC CHÂN THẬT • Hỏi: Điềugìlàmngàingạcnhiênnhất ở nhânloại? • Con người – bởivì con ngườiphungphísứckhỏeđểtíchtiềncủa (làm 2, 3 côngviệcđểtrảcác bills), rồilạibỏtiềnrađểmualạisứckhỏe. • Vìquá lo nghĩchotươnglai, con ngườiquênmấthiệntại, đếnnỗikhôngsốngvớihiệntạilẫntươnglai. • Con ngườisốngnhưthểsẽkhôngbaogiờchết… • Nhưngrồisẽchếtnhưchưabaogiờsống. • 10. PHỤ NỮ • Hỏi: Ngàicóthểđầuthaiđểtrởthànhmộtngườiđànbàkhông? • Tạisaokhông? • Nếutrởthànhmộtngườiđànbàthìphảilàmộtngườiđànbàđẹp. • Vìsaovậy? • Vìmộtngườiđànbàđẹpnhưthếcóthểlàmlợilạcchotấtcảchúngsanh.

18. 11. CỘNG NGHIỆP • Hỏi: Thưa Ngài, trận động đất ở ẤnĐộcó phải là một điềm bất hạnh cho nước Ấn hay không? • Đây là kết quả phát sinh từ các nghiệp không tốt. • Không có khổ đau nào bất công, cũng không có khổ nào vô cớ... • Nếu như khổ đau không phải là hậu quả phát sinh từ nghiệp trong quá khứ thì thế giới này phải là một thế giới vô cùng ác độc và phi lý. • 12. ĐỒNG TÌNH LUYẾN ÁI • Hỏi: Đồngtìnhluyếnáicóphảilàphạmtội? • Mộtngườithíchngườicùnggiớitính. • Cóthểchỉlàmộtlầmlỗinhỏđốivớimộtsốgiớiluậtnàođóthìđúnghơn. • Đâykhôngphảilàmộthành vi hãmhiếp hay lạmdụngnàocảnênkhôngcólỗi. • Khôngnênbịkỳthị, bịxãhộiloạitrừ, hoặcbịtrừngphạt, hoặcmấtviệclàm, hoặcxemlànhữngkẻtộiphạm.

19. 13. BẢN ÁN TỬ HÌNH • Mộthành vi cựckỳcựcđoankhôngchophépkẻbịkếtánmộtdịp may nàokhácđểchuộctội. • Giâyphútnàychúngtalàthánhnhưnggiâyphútsaucóthểlàphàmphu. • Bâygiờlàtêntửtộinhưngphútsaucóthểlàthánhnhân. • Khithânxáctaốmđau, tađâucóhủydiệtnómàlạicốgắngtìmcáchchữatrịchonó. • Thếtạisaochúngtalạihủydiệtnhữngthànhphầnốmđaucủaxãhội • 14. NHỚ TIẾC TÂY TẠNG • Hỏi: Mỗi khi nghĩđếnTâytạngthìNgàicảmthấynhớtiếcnhữnggì ? • NhớTâyTạng là nhớ đếnmộtphầnnhânloạitừngđượchạnhphúcvà an bình. Dĩnhiên là cũngcócảnhữngngườihungdữtrênxứTâytạng [Ngàibậtcười]. • TuynhiênnóichungthìtậpthểngườiTâytạngvànềnvănhóaPhậtgiáocủahọrấthiềnlành. • Đôi khi tôicũngnhớđếnkhíhậu. TạiẤnđộvàomùamưabãothìngười ta thườngtựnhủ: • « Thậttiếc ! Khíhậu ở Lhassa khôráovàdễchịubiếtchừngnào... » . • Khi nghĩđếnmùađông ở Lhassa vớinhữngcơngióbụimù, thìngười ta lạitựnhủ: • «Thật là mayđượclưutrútrênđấtẤn ! » • [Ngàibậtcười]. Tấtcảchỉ là tươngđốimàthôi... 

20. 15. NƠI NÀO HẠNH PHÚC _ ĐÓ LÀ NHÀ MÌNH • Hỏi: VậythìNgàicócảmthấybuồnnhớquêhương ? • NgạnngữTâyTạngnóirằng:  • «Nơimà ta cảmthấyhạnhphúchơncảđó là cănnhàcủamình; • Bấtcứ ai thânthiệnvớimìnhđềuthuộcgiađìnhcủamình». • 16. CHỨNG NGỘ • Hỏi: Trongcuộcđời, ngàicónhữngkinhnghiệmnàođặcbiệt hay nhữngtháchthứcnộitâmlớnnhấtcủangàilàgì? • Nhữngchứngnghiệmnàocóảnhhưởngnhiềunhấtđếnsựpháttriểncánhâncủangài? • Vềchứngnghiệmtâmlinhthìtôicómộtsựchứngngộtánhkhông (sunya/emptiness) nàođóvàphầnlớnchứngngộlàbồđềtâm, từ bi tâm. • Điềunàyđãgiúpchotôi, nhấtlàphươngdiệnhoằngpháp. • Cóthểnóirằngnóđãgiúpchotôitrởthànhmột con ngườimới. • Tôivẫnđangtiếnxahơn, đangcốgắng. • Sựchứngnghiệmnàyđãgiúptôicóthêmsứcmạnhnộitâm, có can đảmvàdễchấpnhậnhoàncảnhhơn. • Đólàmộttrongnhữngkinhnghiệmlớnnhấtcủatôi.

21. 17. NGÀI LÀ HÓA THÂN QUAN ÂM • Hỏi: NgàicóphảilàhóathâncủaBồTátQuánThếÂm? • Tôikhôngthểnóichínhxácđược, trừkhitôirasứcthamthiền, nhậpđịnhquántưởngvềlạicuộcđờicủamìnhtrongtừnghơithởmột. • Tuynhiên, chúngtôi tin cóbốnloạitáisinh: • 1. Loạithôngthườngkhôngthểquyếtđịnhsựtáisinhcủamình. • 2. LoạitáisinhthứhailàcủamộtvịPhậttoàngiác, chỉcầnhóahiệnmộtthânvậtchấtđểtiếptụccôngviệcgiáohóachúngsinh. • 3. Loạitáisinhthứbalàcủamộtngườiđãtừngcónhữngthànhtựutâmlinhtrongquákhứ, cókhảnăngchọnlựa, hay ítnhấtcũngcóthểtácđộngđếnđịađiểmvàhoàncảnhtáisinh. • 4. Loạitáisinhthứtưđượcgọilàhiểnlộkhảnăngsiêuviệtnhưgiảngdạychânlýgiảithoátchongườikhác. • Do trongcáckiếpquákhứngườiđóđãcó ý nguyệnmạnhmẽgiúpđỡchúngsinh. • Dùcóthểthuộcvàomộtloạitáisinhnàođó, nhưngtôikhôngthểnóichắclàmìnhthuộcloạinào.

22. 18. NỖ LỰC CỦA NHIỀU CÁ NHÂN • Mộtsựthayđổilớnsẽkhôngdiễnravìnỗlựccủamộtcánhân, màchỉcóthểcóđượcbằngnỗlựcphốihợpcủanhiềucánhân. • Đứcchúngnhưhải. • 19. TÌNH THƯƠNG • Cótìnhthươngthìkhôngcósựghétbỏ. • Khighétaiđóthìkhôngcóchỗchosựthươngyêu. • Thựchànhtừ bi, lợithathìtrongtâmkhôngcóchỗchohậnthùvàíchkỷ. • Sựchấpngãlàmộtnhàtùnhốtchúngtamuônnăm. • Tâmtừ bi làtráchnhiệmđểđưamọiloàirakhỏisựkhổđau, rakhỏingụctù. • Hạnhphúcvà an vuitinhthầnchỉcóthểpháttriển qua lòngnhânáitừ bi. • An hưởngtrongniềmvuisướngkhimìnhnhìnthấynhữngviệclàmcủamìnhgiúpchonhữngngườikhácđạtđược an vui. • Sốngnhânhậuvàtửtếbấtkỳ ở đâuvàkhinàocóthể. Chúngtaluôncóthểthựchiệnđiềunày. • Nếukhôngcósựhướngdẫncủatìnhthương, • Cáckhoahọcgiacóthểchếtạovũkhígiếtngười.

23. 20. GIẬN DỮ • Giậndữvàsânhậnlàkẻthùcủachúngta. • Chúnglànhữngáctínhcầnphảikhắcphục • vàloạibỏtrongsuốtcảcuộcđờicủachúngta. • Bằngbạolực, bạncóthể “giảiquyết” mộtvấnđề, • nhưngbạnlạigieomầmchomộtvấnđềkhác. • Muốncóbạnbèhếtlòng, • chúngtacầntạodựngmộtmôitrườngđầytìnhthânhữu. • Nếulòngmìnhchứachấtđầysânhận, • sẽkhôngcónhiềungườimuốngầngũichúngta. • Lòngtừ bi hay vịthadễthuhútbạnbè. Đólàđiềurấtđơngiản. • Ngườithiếubìnhtĩnhsángsuốtsẽdễdàngnổinóngtứcgiận • đưađếnsựđổvỡthấtbại. • Tánhnónggiậnnàylà • dấuhiệucủasựyếuhènchứkhôngphảisứcmạnh.

24. Mỗi ngày khi thức dậy, chúngtahãy suy tưởng: “Hôm nay tôi thật may mắn được thức dậy, tôi còn sống. Tôi đã có một đời sống quý báu. Tôi sẽ không lãng phí nó. Tôi sẽ sử dụng toàn bộ năng lực của tôi để phát triển bản thân. Để mở rộng trái tim tôi tới những người khác. Để thành tựu giác ngộ vì lợi lạc của tất cả chúng sanh. Tôi sẽ có những tư tưởng tốt lành đối với người khác. Tôi sẽ không giận dữ hay nghĩ xấu về người khác. Tôi sẽ làm lợi ích cho người khác càng nhiều càng tốt trong khả năng của tôi.”

25. CảmộtdântộcẤnĐộgần 1 tỷngườimàđãcóhơn 500 triệungườiănchayrồi. SởdĩngườiẤnănchaylàvìlòngtừ bi đốivớimuônvật, họkhôngmuốnsáthạisinhvật, theonhưgiáolýcủaẤnGiáo, Hindu giáovàPhậtgiáođãdạychohọ. ĐiđếnẤnĐộnhìnthấy con bòchúngrấthiềnlành, chimchóccũngmuốngầngũingười. Vìnếuchúngtaítcótâmhạimạngchúng, nêncảmứngchúngcũnghiềnlành. 21. THƯƠNG LOÀI VẬT

26. 22. NGHĨ ĐẾN NGƯỜI KHÁC THÌ MÌNH GIẢM CƠN ĐAU • Nghĩđếnnhữngngườikhốnkhổngoàikiakhôngcóaichămsócthìsẽquênđinỗiđaucủamình. • Nếuchútâmvàobệnhtậtcủamìnhthìchỉlàmchotìnhtrạngthêmtệhạimàthôi. • «Tấtcảmọisinhlinh, kểcảnhữngngườiđanghậnthùta, đều e sợkhổđauvàướcmonghạnhphúc. • Tấtcảđềunganghàngvớichúngta, đềucóquyềnđạtđượchạnhphúcvàxalìakhổđau. • Hãyquantâmđếntấtcảmọingườimộtcáchthànhthật, đốivớibạnhữucũngnhưkẻthù. • Đấylàcănbảnsơđẳngnhấtcủalòngtừ bi». • «Sựgiảitrừvũkhíbênngoàicầnphảiđiđôivớisựgiảitrừvũkhíbêntrong».

27. 23. TỪ BI SINH RA AN LẠC NỘI TÂM • Hỏi:Thếnàolàlòngtừ bi sảnsinhrasự can đảmnộitâmvà an lạcnộitâm? • Từ bi làquantâmđếnngườikhác, đếntoànthểchúngsanh. • Từ bi khôngphảichỉlàđồngcảm hay thươnghại, màlà ý muốnlàmmộtviệcgìđóđểgiúpđỡ. • Từ bi sẽmởrộngtâmtrícủachínhbảnthânmìnhvàcủangườikhác. • Từ bi tựđộngphátsinhcảmgiácthấyrằngngườikháclàmộtphầncủachínhmình. • Vớilòngtừ bi thìkhôngcóràocản; do cótừ bi màsự lo sợvànghingờđượcgiảmthiểu, chínhvìthếmàbạncóthêm can đảmvà ý chí. • Chẳngbaogiờtacóđượchòabìnhtrênthếgiới, nếuchưatìmđược an bìnhtrongchínhtâmta. • Ngôichùabênngoàilàngôi Tam Bảo, đạihùngbảođiện. • Ngôichùabêntronglàtâmtừ bi. • Tậpnhảycaođếnmộtmứccaonàođóthôi, sẽkhôngcaonữa. • Lòngtừ bi nângcaohoàivôcùngtận. • Đếnmứccóthểcảmđộngtrướcnổiđaukhổtinhtếnhấtcủangườikhác • Đểtíchcựcgiúpmọingườithoátkhổvànhữngnguyênnhântạokhổ.

28. GiớiluậtcủaPhậtGiáocấmkhôngchongườixuấtgiangheâmnhạcthếgianvàtựdiễnxuấtâmnhạc;GiớiluậtcủaPhậtGiáocấmkhôngchongườixuấtgiangheâmnhạcthếgianvàtựdiễnxuấtâmnhạc; Nhưngvìlý do cúngdườngchưPhậtcũngnhưdiễntảlễnhạcPhậtGiáođểmọingườixem Hiểuvềnội dung phongphúcủatriếtlýđạoPhật Điềuấykhôngphạmgiới. Vảlạingày nay đờimạtpháp, giáolýcủaĐạoPhậtđãthayđổirấtnhiều, phảimangđạovàođời, do vậycầnphảiphươngtiệnnhiềuhơnnữa. Đâylàmộtphươngtiệnhoằngpháphữuhiệu. 24. CA HÁT

29. 25. PHƯỚC BÁO SỐNG TẠI HOA KỲ • DLLM tánthánnhữngngườiđãcónhiềuphướcduyêntừbaonhiêukiếptrướctuhành • KiếpnàyđượchưởngphướcsinhratạiMỹ • HoặcđangsốngtạinướcMỹ. • HoaKỳlàmộtđấtnướccóđầyđủtự do đểhọchành • Nhânphẩmđượctôntrọng • NếuaibiếtđượcPhậtphápnữalàmộtthắngduyênlớn. • ĐạoPhậtlàtôngiáorấtuyênthâm • DLLM đãnghiêncứuPhậtphápsuốtcảcuộcđời, nhưngvẫnthấycòncónhiềuthứnữađểhọc. • Chúngtanắmlấycơhộinày, càngphảituhọcnhiềuhơnnữa.

30. Thayvìsợchết, chúngtacầnphảisuyngẫmrằngkhicáichếtđếngần, mìnhsẽmấtcơhộitốtđểtutập. Suyngẫmvềsựchếtsẽmanglạithêmnănglựcchoviệctutậpcủachúngta. Nếuchấpnhậnrằngchếtlàmộtphầncủađờisốngthìkhicáichếtđếngần, chúngtasẽcóthểđốidiệncáichếtdễdànghơn. Cuộcđờimộttrămnăm, phầnđầulàtrẻthơ, phầncuốilàtuổigià, thườnggiốngnhưmột con vật, chỉcóănvàlănrangủ. Khoảnggiữakéodàivàichụcnămcóthểsốngmộtcáchcó ý nghĩa hay khôngcó ý nghĩa. ĐứcPhậtdạy: “Nửacuộcđờingườitangủ. Mườinămsốngtrongtuổithơ. Haimươinămsốngtrongtuổigià. Trongmươinămcònlại, đaubuồn, than thởvà lo nghĩ, chiếmnhiềuthờigian, vàhàngtrămthứbệnhtậtlấyđinhiềuthờigianhơnnữa”. 26. CHẾT

31. Chúngtasốngchủyếulàđểtíchluỹthứcăn, quầnáo, bèbạn. Vàolúclâmchung, chúngtaphảibỏlạitấtcảnhữngthứnày ở đằngsau, Chúngtaphảiđơnthânđộcmã du hànhđếnmộtcảnhgiớikháctiếptheo, Khôngcóngườibạnđồnghành. Nếuchúngtathấmthíasựthậtrằngmìnhsẽchết, Chúngtanhậnđịnhmộtcáchthựctếtìnhtrạngcủamìnhngaybâygiờ, Chúngtasẽkhôngbị chi phốibởinhữngchuyệnphùphiếmnữa. Chúngtachỉquantâmđếnnhữnggiátrịlâudài hay hạnhphúclâudài. Quánniệmvôthườngthúcđẩyviệctutậpcủachúngta Tiếpthêmnănglượngchochúngtanữa.

32. CĂN NGUYÊN THỨ NHẤT Suy tư rằng chết là điều chắc chắn: 1. Bởi vì cái chết, dù sao đi nữa, không thể nào tránh được, 2. Bởi vì không thể kéo dài sự sống mãi mãi và phút cuối cùng ngày càng gần thêm, 3. Bởi vì dù cho ta đang còn sống, nhưng thời gian còn lại rất ít để giúp ta dịp may tutập. Quyết tâm thứ nhất: Chúngtaphải tu tập. CĂN NGUYÊN THỨ HAI Suy tư rằng cái chết bất định: 4. Bởi vì hy vọng sống được bao lâu hoàn toàn không ai biết trước, 5. Bởi vì những nguyên nhân đưa đến cái chết quá nhiều và khả năng duy trì sự sốnglại hiếm hoi, 6. Bởi vì giờ chết không thể biết trước được, lý do là thân xác ta quá mong manh. Quyết tâm thứ hai: Chúngta phải tu tập ngay từ bây giờ.

33. Hãy suy nghĩ rằng, đến lúc ta chết, không có gì giúp ta được nữa, ngoại trừ sự tu tập. 7. Bởi vì, trong phút lâm chung, bạn bè của ta đều bất lực, 8. Bởi vì, trong phút lâm chung, gia sản của ta sẽ không còn ích lợi gì nữa, 9. Bởi vì, trong phút lâm chung, thân xác không còn trợ giúp gì được cho ta. Quyết tâm thứ ba: Chúngtaphải tập không bám víu vào tất cả những gì trong cuộc sống này. Chúng ta là những lữ khách trên hành tinh này . Chúng ta có mặt ở đây nhiều lắm là chín mươi hay một trăm năm . Trong quãng thời gian đó , với cuộc đời của chúng ta , ta phải cố gắng làm những điều tốt lành và ích lợi . Nếu quý vị góp phần vào việc mang lại hạnh phúc cho người khác , quý vị sẽ tìm thấy mục đích chân thực , ý nghĩa thực sự của cuộc đời . CĂN NGUYÊN THỨ BA

34. 27. THIỀN ĐỊNH TÁNH KHÔNG • NếungườinàotutậpthiềnđịnhchỉhuântậpvềKhôngthôi, thìkhôngcắtđứtđượcsựluânhồi. • PhảidùngphươngtiệncủaTrungLuậnđểcắtđứtnó. • Khinhậnchânđượcbộmặtthậtcủahiệntượngthìchúngtacóthểthoátlykhỏisanhtửluânhồi. • Ngườinàothựchành con đườngTrungĐạocủaĐạoPhật, nhậnchânđượcchântướngcủacácpháp, • Người ấycókhảnăngcắtđứtsựràngbuộccủaluânhồi.

35. Chúngtatậpsốngđơngiảnthìsựthỏamãnsẽxuấthiện.Chúngtatậpsốngđơngiảnthìsựthỏamãnsẽxuấthiện. Ítmuốn, biếtđủvàthỏamãnnhữnggìmìnhđangcólà điềuquantrọngđưađếnhạnhphúccủa con người. Cóbốnđiềugiúpchúngtatrởthànhmộtngườicaocả: 1. Thỏamãnvớinhữngthựcphẩmnàomìnhcó. 2. Thỏamãnvới y phụcbằngvảivụn, hay chấpnhậnbấtcứmộtthứ y phụcnào, khôngmuốnnhững y phụccầukỳ hay màusắcrựcrỡ. 3. Thỏamãnvớichỗ ở vừađủđểtrúnắngmưa. 4. Hoanhỷtừbỏtrạngtháitâmmêmuộivàgâydựngnhữngtrạngtháitâmtỉnhthức. Môitrườngbênngoàikhôngquantrọng, tấtcảchỉcótâm. Nêndùhoàncảnhbênngoàithếnào, chúngtacũngthấy an lạc, thấybiếtđủvớinhữnggìđangcó. Do sốngđờisống dung hóa, khiêmtốn, giảndị, hàihòa, trítuệsángsuốt, thôngthái, lịchlãm đãtạoảnhhưởngtốtđếnnhữngnhânvậtcaocấpvàgiớitríthứcÂuMỹ. 28. ĐỜI SỐNG MẪU MỰC, ĐƠN GIẢN, KHIÊM TỐN

36. DLLM ngày nay đãhiệndiệntrênkhắpnămchâubốnbể. Trênđàitruyềnhình, radio, báochí, cungđiện, dinhthựTổngThống, ThủTướng… ĐếnđâuNgàicũngchỉtỏvẻtừ bi, khiêmcungvàđơnthuầncủamộtngườiTăngsĩPhậtgiáo. DLLM trânquýkiếnthứckhoahọc song songvớilãnhvựctâmlinhvàhàihoàvớimọitôngiáo. DLLM làmộtnhàlãnhđạotôngiáolớnđãgiànhđuợccảmtìnhhầuhếtcủanhânloại. RấtnhiềulầnđuợcchínhphủHoaKỳtiếpkiếnvàcácchínhkháchtrênthếgiớitrântrọng. Tuylànguyênthủcủamộtquốcgia, Ngàivẫncóphongcáchcủamộtnguờichânlấmtaybùn; vìthếNgàiđãgiữđượctìnhcảmtuyệtđốicủađạiđasố. DLLM chinhphụcnhânloạikhôngbằngcuơngvịnguyênthủ hay mộtchứcsắctôngiáo. DLLM đãchinhphụcbằngtráitimthuơngyêucủamộtBồtáthoáthântạithếgiới Ta Bà – hànhtinhchúngtađangsống.

37. KẾT LUẬN NgàyxưakhiĐứcPhậtcòntạithế, ĐiđếnđâuNgàicũnglấytâmtừ bi, Lợithavàtríhuệđểcảmhóanhânsinh. Ai đượctiếpkiếnvànghephápthoạicủaĐứcPhậtcũngcảmthấyđượcgộinhuầnơnphápvũấy. Từvuachúachođếnthườngdân, nơiđâucóhìnhảnhcủaĐứcPhậtlà: Nơiđócóhòabình, Chiếntranhlạihết, Nỗikhổcủanhânsinhlạivơiđi.

38. Sau 26 thếkỷphápthoạicủaĐứcPhậtvẫncònđó. CácvịTổSưtruyềnthừacũngđềuthểhiệnhạnhnguyệnđộsanhnàybằng con đườngTừ Bi vàTríTuệấy. Nênngày nay PhậtGiáođãkhálớnmạnhkhắpnămchâubốnbể. DLLM làmộtvịBồTát, mộtvịTổsư, tiếpnốibướcchânchưPhật. DLLM làhiệnthâncủatừ bi, bấtbạođộngđãchinhphụcthếgiới. Do vậynăm 1989 Ngàiđãđượclãnhgiảithưởng Nobel HòaBình. DLLM luônhướngcácchínhtrịgia, cácvănsĩ, cácnhàtôngiáosoirọilạitâmcủamình, gạnlọctâmthứccủamìnhbằng con đườnggiới, định, huệ. Đểtừđólòng tin cũngnhưlòngtừ bi đượctăngtrưởng.

39. Tiếngthơmcủa DLLM vàlòngtừ bi củaNgàiđã bay quáxa, hơnmấytừngmâyvàmấytừngkhônggiancáchtrở. DLLM đãmanglạichohàngngànngườitrênthếgiới - mộthòabìnhnộitâmmiênviễn. DLLM - mộttâmhồnvĩđại, mộttráitimrộnglớn. DLLM làchìakhóagiúpmởcánhcửa an lạchạnhphúcchomọingười. Thếgiớihàngtriệungườihướngvề DLLM VịthầntượngPhậtGiáothời nay Khôngvìthầnthánhhóangài Do sự ban phátniềmvuihạnhphúckhiđượcgầnngài, nghephápthoạicủangàivànếpsốngthứctỉnhcủangài. DLLM đãsốngvớinhâncáchcaoquý, đứchạnh, dung hóa, khiêmcungvàthứctỉnhnhưlờiPhậtdạy.

40. http://www.quangduc.com/14th_Dalai_Lama http://www.buddhismtoday.com/14th_Dalai_Lama http://en.wikipedia.org/wiki/14th_Dalai_Lama http://chualinhmu.com/ThuVien/Datlailatma/latma.htm 20 LờiDạyCủaĐứcĐạt Lai Lạt Ma, Hoa Ngoc Chinh. THAM KHẢO