TÌM KI ẾM THÔNG TIN TRÊN MẠNG

1. TÌM KIẾM THÔNG TIN TRÊN MẠNG Tôn Nữ Phương Mai Phòng Dịch vụ Thông tin – Trung tâm Học liệu Đại học Huế 04/2010

2. Mục tiêu Sau bài học này, anh/chị có thể: • Nắm được một số công cụ tìm tin trên mạng đặc trưng cho ngành y • Nắm được một số kỹ thuật cần thiết trong quá trình sử dụng các công cụ tìm tin trên mạng

3. Công cụ tìm tin trên mạng • Công cụ tìm tin (search engines) • Danh mục theo chủ đề (directories) • Cổng thông tin (subject gateway) • Hướng dẫn tìm thông tin theo chủ đề (pathfinders)

4. Các công cụ tìm tin • Chức năng: • Giúp chọn lọc thông tin từ các nguồn tài nguyên đa dạng, phong phú nhưng khó kiểm soát trên mạng.

5. Công cụ tìm tin trên mạng Cơ chế hoạt động: • Tìm theo danh mục chủ đề • Tìm theo từ/cụm từ khóa

7. http://www.google.com.vn http://www.directory. google.com.vn http://www.google.com/dirhp www.scirus.com http://hso.info http://www.dmoz.org/ http://www.hon.ch/MedHunt/ http://www.intute.ac.uk Công cụ tìm tin trên mạng http://www.healthnet.org/essential-links/

12. Gõ từ khóa vào ô tìm kiếm

13. Gõ từ khóa vào ô tìm kiếm

14. Một số điểm cần lưu ý khi sử dụng công cụ tìm tin Xác định từ khóa Tìm từ đồng nghĩa với từ khóa Sử dụng toán tử Boolean (AND, OR, NOT) Sử dụng ký tự giản lược và ký tự đại diện Sử dụng từ chuẩn xác về chính tả

15. Xác định từ khóa • Từ khóa tự do: gõ bất kỳ từ khóa nào người tìm muốn • Ví dụ: gõ đánh giá trang web ở Google. • Từ khóa có kiểm soát: từ/cụm từ được chọn lọc dùng để mô tả thông tin, tài liệu giúp người tìm tìm kiếm dễ dàng hơn. • Ví dụ: Vitamin C được quy định là Ascorbic Acid trong Medical Subject Headings của NLM (http://www.nlm.nih.gov/mesh/meshhome.html)

16. Tìm từ đồng nghĩa với từ khóa • Đối với mỗi khái niệm cần tìm ra những từ/ cụm từ khác nhau dùng để diễn đạt khái niệm đó • H1N1 / influenza A / swine flu • Bird flu / avian influenza • Mục đích: đảm bảo không bỏ sót thông tin • Nên nghĩ đến: • Từ có nghĩa rộng hơn (broader term): giúp tìm được thông tin tổng quát • Từ có nghĩa hẹp hơn (narow term): giúp tìm thông tin cụ thể hơn

17. Sử dụng toán tử Boolean: AND • Dùng trong chuỗi tìm tin để thu hẹp kết quả • Kết quả trả về sẽ là những thông tin chứa tất cả các từ đã nhập vào A AND B

18. Sử dụng toán tử Boolean : OR • - Dùng để mở rộng khả năng truy tìm thông tin • Dùng với từ đồng nghĩa, từ gần nghĩa/ có nghĩa liên quan. • Kết quả trả về sẽ là những thông tin chứa từ này hoặc từ kia hoăc tất cả A OR B

19. B Sử dụng toán tử Boolean : NOT A • - Dùng để loại trừ một từ khóa • - Dùng để loại trừ những từ dễ gây nhầm lẫn. A NOT B

20. Sử dụng ký tự giản lược và ký tự đại diện • Giản lược Prevent* Preventing, Prevented, Prevention • Ký tự đại diện Organi?ation  Organization, Organisation Lưu ý: • Kiểm tra xem công cụ tìm tin có dùng ký tự giản lược/đại diện không? • Xác định đúng gốc từ khi dùng cách giản lược ký tự

21. Một số ký tự khác

22. Sử dụng từ chuẩn xác về chính tả • Tiếng Anh – Anh hay Anh – Mỹ: Anaesthesia (BE) hay Anesthesia (AE) Labour (BE) hay Labor (AE) • Từ ghép: có gạch nối/ không có gach nối: open heart (surgery) hay open-heart (surgery)

23. Kết luận • Mỗi công cụ tìm tin có giao diện và chức năng khác nhau • Sử dụng mục “help” hoặc “trợ giúp” để tìm hiểu chức năng của các công cụ tìm tin • Đánh giá thông tin trước khi sử dụng.