DUYU ORGANLARI

1. DUYU ORGANLARI

2. Okuduklarımızın....................................% 10’unu Duyduklarımızın................................% 20’sini Gördüklerimizin.................................%30’unu Hem görüp Hem duyduklarımızın.........................%50’sini Söylediklerimizin................................% 80’nini Davranışlarımızla birlikte Söylediklerimizin................................% 90’nını HATIRLARIZ

3. ÇEVREMİZİ NASIL ALGILIYORUZ? • Çevremizde olup biten her şeyi duyu organlarımızın yardımıyla algılarız. • Duyu organlarımızın her birinin beyinde merkezleri vardır. • Duyu organları çevreden aldıkları uyarıları duyu sinirleri yardımıyla beyindeki ilgili merkeze iletirler.Böylece çevremizde olup biten her şeyden duyu organlarımız sayesinde haberdar oluruz.

5. Beş çeşit duyu organı vardır. • Göz • Kulak • Burun • Dil • Deri

7. GÖZ ve GÖRME DUYUSU • Göz; görme olayını gerçekleştiren özelleşmiş bir organdır. • Göz görmeyi sağlayan kısımlarla, bunları koruyan kaş, göz kapakları, kirpikler, göz yaşı bezleri, yağ bezleri ile göz yuvarlağını göz çukuruna bağlayan ve hareketini sağlayan kaslardan meydana gelmiştir. • Gözün görmeyi sağlayan kısımları; duyu hücreleri, mercek, ve uyarıları beyne ileten sinirlerdir.

10. GÖZÜN KISIMLARI • Göz dıştan içe doğru; • Sert tabaka, • Damar tabaka, • Ağ tabaka olmak üzere üç ana tabakadan oluşmuştur.

11. SERT TABAKA • Göz yuvarlağını en dıştan saran beyaz renkli koruyucu tabakadır. İçteki dokuları korur. Göz yuvarlağına dayanıklılık kazandırır. • Sert tabaka göz yuvarlağının ön kısmında incelerek saydam bir yapı kazanır. Işığı kıran bu saydam tabakaya kornea denir. • Sert tabaka kan damarı içermez. Beslenmesi hücreler arasında akan sıvı ile olur.

12. DAMAR TABAKA • Kan damarı bakımından zengindir. Sert tabakanın altında yer alır. Gözü besleyen tabakadır. Göz bebeği, ve iris bu tabakada bulunur. • Damar tabaka merceğin ön kısmına doğru uzar ve irisi oluşturur. İrisin tam ortasında bir delik bulunur. Bu deliğegöz bebeği denir. Göz bebeği ışığın göze girdiği yerdir. İris düz kaslardan yapılmış olup, taşıdığı renk pigmentlerine göre kahverengi, mavi, yeşil olabilir. İristeki kaslar kasılıp gevşeyerek göze giren ışığın miktarını ayarlar.

14. AĞ TABAKA (RETİNA) • Göz küresinin en iç tabakasıdır. Çok sayıda görme hücresi içerir. Göz merceği ve sarı leke bu tabakada bulunur. Retinanın arka kısmında, merceğin tam karşısında net görüntünün oluştuğu yeresan leke denir. • Göz Merceği: Göz bebeğinin arkasında yer alır. 0ldukça elastik ince kenarlı bir mercektir. • Göz merceği bakılan cismin uzaklığı ve yakınlığına göre incelip kalınlaşır.Uzaktaki ve yakındaki cisimleri net görebilmek için göz merceğinin kalınlığının ayarlanmasına göz uyumu denir.

15. AĞ TABAKA (RETİNA) • Sarı lekede iki tip görme hücresi bulunur. Bunlar cismin rengini algılayan hücreler ve cismin şeklini algılayan hücrelerdir. Cismin şeklini algılayan hücreler dışta, rengini algılayan hücrelerde içte bulunur. Bu nedenle önce cismin şeklini sonra rengini algılarız. Gözdeki üç tabakayı delip göz küresinin arka kısmından dışarı çıkan sinir demetineoptik sinir denir. Optik sinirlerin gözden çıktıkları bölgeye dekör nokta denilir. Kör noktada görüntü oluşmaz.

18. AĞ TABAKA (RETİNA) • Aydınlıkta cisimlerin renklerini ve ayrıntılarını algılayan koni hücreleri ile az ışıkta siyah ve beyaz renkleri algılayan çomak hücreler ağ tabakada bulunur. • Sarı benekte koni hücreler çok olduğundan görüntü nettir.

19. GÖRME OLAYI: • Göze gelen ışınlar korneadan kırılarak geçer. Göz bebeğinden göze girer. Göz merceğinde kırılarak retina üzerine düşer. Retinada sarı leke üzerinde ters olarak görüntü oluşur. Gözden çıkıp beyne giden görme sinirleri sarı lekede oluşan ters görüntüyü uyartılar halinde, beyindeki görme merkezine ileterek düz ve tek görüntünün oluşmasına yardımcı olurlar.

20. GÖRME OLAYI: • Cisimden gelen ışık ışınıkorneaGöz bebeğiGöz merceğiCamsı cisim Sarı lekeGörme sinirleriBeyindeki Görme merkezi • Gözde ışığı kırarak sarı leke üzerine düşüren yapılar kornea, göz merceği, ve camsı cisimdir.

28. GÖZ KUSURLARI: • Göz kusurları doğuştan olabileceği gibi sonradan da kazanılabilir. Doğuştan olan göz kusurları renk körlüğü ve şaşılıktır. • Sonradan kazanılan göz kusurlarında görüntü sarı lekenin üzerine düşmez. Bu yüzden de görüntü net değildir.

29. MİYOP (uzağı net görememe) • Göz küresinin optik eksen doğrultusunda uzamasıyla veya göz merceğinin fazla kırıcı olmasıyla meydana gelen bir kusurdur. • Görüntü sarı lekenin önünde oluşur. • Kalın kenarlı mercekle düzeltilir.

30. HİPERMETROP (yakını net görememe) • Göz küresinin optik eksene dik olarak şişkinleşmesiyle veya merceğin az kırıcı olmasıyla oluşan göz kusurudur.  • Görüntü sarı lekenin arkasında oluşur. • İnce kenarlı mercekle düzeltilir.

31. Astigmat (Bulanık görme): • Saydam tabaka veya mercek yüzeyinin kavislenmesi ile oluşan göz kusurudur. Retina üzerinde bir kaç noktada birden görüntü oluşur. Cisimler bulanık görülür. • Görüntüyü netleştirmek için özel yapılmış silindirik mercek kullanılır. • Yaşlılarda yakını görememe hastalığıdır.

32. PRESBİTLİK: • Yaşlılarda yakını görememe hastalığıdır. • Saydam tabakanın küreselliğinin bozulması ile oluşur. • Silindirik mercekle düzeltilir.

33. RENK KÖRLÜĞÜ • Bazı renkleri ayırt edememe durumudur. Kalıtsal bir hastalıktır. Genelde renk körleri kırmızı ve yeşil rengi ayırt edemez.

34. RENK KÖRLÜĞÜ TESTİ • Sol taraftaki X başlangıç noktasından parmağınızla turuncu noktaları takip ederek sağ yandaki X noktasına ulaşmaya çalışın. • Eğer hedefe değil de başka bir yere ulaşıyorsanız ve ya yolunuz kaybediyorsanız  hemen bir göz hekimine baş vurunuz, mesafenin önemi yoktur.

42. ŞAŞILIK • Göz yuvarlağını hareket ettiren kasların normalden uzun ya da kısa olmasından kaynaklanır. Ameliyatla düzeltilebilir

43. KATARAKT • Merceğin saydamlığını yitirmesiyle oluşur. Ameliyatla düzeltilir.

44. KULAK ve İŞİTME DUYUSU • Kulak, işitme organıdır. Başın iki yanında yer almaları sesin yönünü bulmamızı sağlar. Kulağın görünen kısmı, kulak kepçesi adını alır. • Kulağın çok önemli iki görevi vardır. • 1. işitmeyi sağlamak. • 2. Yarım daire kanalları ile vücut hareketlerinde dengeyi sağlamak.

47. Dış kulak: Kulak kepçesi, kulak yolu ve kulak zarından oluşur. Görevi; topladığı ses dalgalarını titreşimlere çevirip orta kulağa iletmektir.Kulak kepçesi ses dalgalarını toplar. • Kulak yolundaki salgı hücreleri koyu sarı renkte bir sıvı salarlar. Bu sıvı kulak zarını yumuşatırken aynı zamanda kulak yoluna gelen tozlarla birleşerek kulak kirini oluşturur. • Kulak zarı; gelen ses dalgalarını titreşimlere dönüştürür

49. ORTA KULAK: • Dıştan kulak zarı ile, içten oval pencere ile kapatılmıştır. Çekiç, örs, üzengi kemikleri ile kulak zarına gelen ses titreşimlerini oval pencereye ulaştırır. Bu üç kemiğe kemik köprü adı verilir. Görevi, ses titreşimlerini kuvvetlendirerek dış kulaktan iç kulağa taşımaktır. • Orta kulak östaki borusu ile yutağa bağlıdır. Östaki borusu kulak zarının iki tarafındaki basıncın dengelenmesini sağlar.