5018 SAYILI KAMU MALİ YÖNETİMİ VE KONTROL KANUNUNUN UNSURLARI VE GETİRDİĞİ YENİLİKLER

1. 5018 SAYILI KAMU MALİ YÖNETİMİ VE KONTROL KANUNUNUN UNSURLARI VE GETİRDİĞİ YENİLİKLER

2. GELENEKSEL KAMU YÖNETİMİ ANLAYIŞI • MERKEZİ PLANLAMA • MERKEZİ YÖNETİM VE KONTROL • MEVZUAT ODAKLI-KURALLARA DAYALI • GİRDİ ODAKLI • HATA ARAMAYA ODAKLI, USULSÜZLÜK VE YOLSUZLUĞU ARAŞTIRAN DENETİM • TEK TARAFLI VE KAPALI

3. ÇAĞDAŞ KAMU YÖNETİMİ ANLAYIŞI • KATILIMCI VE PAYLAŞIMCI • ŞEFFAF VE HESAP VEREBİLİR • STRATEJİK PLANLAMA VE PERFORMANS YÖNETİMİNE DAYALI • GELECEK YÖNELİMLİ • SONUÇ VE HEDEF ODAKLI • YEREL VE YERİNDEN YÖNETİM AĞIRLIKLI • YATAY ORGANİZASYON YAPISI VE YETKİ DEVRİ • YÖNETİME DEĞER KATAN SİSTEM ODAKLI DENETİM

4. KAMU MALİ YÖNETİMİ-1 KAMU MALİ YÖNETİMİ, KAMU KAYNAKLARININ YÖNETİMİ İLE İLGİLİ KURUMLARI VE SÜREÇLERİ KAPSAR. BU SÜREÇ ÜÇ AŞAMADAN MEYDANA GELİR. • POLİTİKALARIN VE ÖNCELİKLERİN BELİRLENMESİ • ÜLKE KAYNAKLARININ BELİRTİLEN POLİTİKALARA UYGUN OLARAK TAHSİS EDİLMESİ • KAMU KAYNAKLARININ EKONOMİK, ETKİN VE VERİMLİ BİR ŞEKİLDE ELDE EDİLMESİ VE KULLANILMASINI SAĞLAMAYA YÖNELİK KONTROL VE DENETİM MEKANİZMALARININ KURULMASI MALİYE POLİTİKASINI ETKİLİ BİR ŞEKİLDE YÜRÜTME YETENEĞİ KAMU MALİ YÖNETİMİNİN KAPASİTESİNE BAĞLIDIR.

5. KAMU MALİ YÖNETİMİ-2 • POLİTİKALARIN VE ÖNCELİKLERİN BELİRLENMESİ • TÜRKİYE’NİN TEMEL POLİTİKA BELGELERİ BEŞ YILLIK KALKINMA PLANLARI VE YILLIK PROGRAMLARDIR. • POLİTİKA VE ÖNCELİKLER BELİRLENİRKEN ÖZELLİKLE ÜLKENİN MAKROEKONOMİK DENGELERİ VE KAYNAK KISITI DİKKATE ALINIR. • ETKİN ÇALIŞAN BİR DEVLETİN, KAYNAK KISITINI DA DİKKATE ALARAK STRATEJİK KARARLAR VERMESİ, BU KARARLARI UYGULAMAK İÇİN ORTA VADELİ PLANLAR YAPMASI VE BU POLİTİKALARI DESTEKLEYECEK ŞEKİLDE BÜTÇE YAPMASI GEREKİR. • BU DA POLİTİKA ÜRETME KAPASİTESİNİN VE BÜTÇE SÜREÇLERİNİN GÜÇLENDİRİLMESİNE BAĞLIDIR.

6. KAMU MALİ YÖNETİMİ-3 • KAYNAKLARIN BELİRLENEN ÖNCELİKLERE UYGUN OLARAK TAHSİSİ BÜTÇE; • KIT KAYNAKLARIN TAHSİS ARACIDIR. • İKTİSADİ PLAN VE POLİTİKALARIN GERÇEKLEŞTİRİLME ARACIDIR. • KAMUNUN ORTAK İHTİYAÇLARININ NE KADARININ DEVLET ELİYLE KARŞILANACAĞINI GÖSTEREN TEMEL BİR SİYASİ TERCİHTİR. • HÜKÜMET POLİTİKASININ MALİ YANSIMASIDIR.

7. KAMU MALİ YÖNETİMİ-4 • KAMU KAYNAKLARININ KULLANIMININ KONTROL VE DENETİMİNE İLİŞKİN MEKANİZMALARIN KURULMASI BU MEKANİZMALAR MALİ KONTROL OLARAK ADLANDIRILMAKTADIR. • İÇ KONTROL • MALİ HİZMETLER BİRİMİ • HARCAMA ÖNCESİ KONTROL • HARCAMA SONRASI İÇ DENETİM • DIŞ DENETİM • DENETİM MEKANİZMASININ DİĞER BİR UNSURU İSE MALİ RAPORLAMA VE BUNA UYGUN BÜTÇE KOD YAPISI VE DEVLET MUHASEBESİNİN VARLIĞIDIR. MALİ RAPORLAMANIN GELİŞMESİ, ŞEFFAFLIK VE HESAP VEREBİLİRLİĞİN TEMEL UNSURLARINDANDIR.

8. YENİ MALİ YÖNETİM VE KONTROL SİSTEMİNİN ANAHTAR KAVRAMLARI • YÖNETİM SORUMLULUĞU MODELİ • KAYNAKLARIN ETKİLİ, EKONOMİK, VERİMLİ KULLANIMI • STRATEJİK PLANLAMA • PERFORMANSA DAYALI BÜTÇELEME • ÇOK YILLI BÜTÇELEME • HESAP VEREBİLİRLİK • MALİ SAYDAMLIK • TAHAKKUK ESASLI MUHASEBE • İÇ KONTROL SİSTEMİ • ETKİN İÇ DENETİM • GENİŞ KAPSAMLI DIŞ DENETİM

9. KAMU MALİ YÖNETİMİ VE KONTROL KANUNU • MALİ YÖNETİM VE BÜTÇENİN KAPSAMI GENİŞLETİLMİŞTİR • HESAP VEREBİLİRLİK VE MALİ SAYDAMLIK SAĞLANMAKTADIR • KAYNAKLARIN ETKİLİ EKONOMİK VE VERİMLİ KULLANILMASI İLKESİ GETİRİLMEKTEDİR • İDARELERİN İNİSİYATİFİ ARTTIRILMAKTADIR • STRATEJİK PLANLAMA VE PERFORMANS ESASLI BÜTÇELEMEYE GEÇİLMEKTEDİR • ORTA VADELİ HARCAMA PROGRAMI ÇERÇEVESİNDE ÇOK YILLI BÜTÇELEMEYE GEÇİLMEKTEDİR • KAMUDA MUHASEBE BİRLİĞİ SAĞLANMAKTA VE MALİ İSTATİSTİKLERİN YAYIMLANMASI ÖNGÖRÜLMEKTEDİR • İÇ KONTROL SİSTEMİ KURULMAKTADIR • İÇ DENETİM SİSTEMİ KURULMAKTADIR • SAYIŞTAY’IN DENETİM KAPSAMI GENİŞLETİLMİŞTİR

10. İDARELER İTİBARİYLE KANUNUN KAPSAMI GENEL YÖNETİM SOSYAL GÜVENLİK MERKEZİ YÖNETİM MAHALLİ İDARELER KURUMLARI GENEL BÜTÇE ÖZEL BÜTÇE DÜZENLEYİCİ VE DENETLEYİCİ KURUMLAR

11. HESAP VEREBİLİRLİK SAĞLANMAKTADIR • MALİ AÇIDAN HESAP VEREBİLİRLİK;HÜKÜMETİN, KAMU İDARELERİNİN VE MALİ YÖNETİMDE GÖREVLİ OLANLARIN KAMU KAYNAKLARININ ELDE EDİLMESİ, YÖNETİMİ VE KULLANILMASINDA YÜRÜTTÜKLERİ FAALİYETLER İLE İŞ VE İŞLEMLERİ NEDENİYLE HİYERARŞİK ÜSTLERİNE, DENETİM VE DEĞERLENDİRME YAPMAKLA GÖREVLİ KURULUŞA (SAYIŞTAY), PARLAMENTOYA VE KAMUOYUNA HESAP VERMELERİDİR

12. MALİ SAYDAMLIK • TÜM GELİR VE GİDERLERİN BÜTÇELERDE YER ALMASI • KANUNDA ÖNGÖRÜLEN BÜTÇELER DIŞINDA BÜTÇE YAPILMAMASI • STRATEJİK PLANLAR, BÜTÇELER, KAMU HESAPLARI VE MALİ İSTATİSTİKLERİN KAMUOYUNA AÇIK OLMASI • KAMU İDARELERİNİN KESİN HESAP VE FAALİYET RAPORLARI DÜZENLEMEK SURETİYLE YETKİLİ MERCİLERİ VE KAMUOYUNU BİLGİLENDİRMELERİ AMAÇLANMIŞTIR

13. KAYNAKLARIN ETKİLİ, EKONOMİK VE VERİMLİ KULLANILMASI • KAMU MALİ YÖNETİM VE KONTROL SİSTEMİNDE TEMEL İLKE • BÜTÇELERİN FAYDA-MALİYET ANALİZİNE GÖRE HAZIRLANMASI, UYGULANMASI VE KONTROLÜ İLKESİ • BAKAN, ÜST YÖNETİCİ VE HARCAMA YETKİLİLERİNİN BU KONUDAKİ SORUMLULUKLARI • YENİ YATIRIM PROJELERİNDE FAYDA- MALİYET, MALİYET-ETKİNLİK ANALİZİ

14. MALİ YÖNETİM VE KONTROL SİSTEMİNDE İDARELERİN İNİSİYATİFİ • BÜTÇE VE KESİN HESAP HAZIRLAMA • BÜTÇE İÇİNDE ÖDENEK AKTARMASI YAPILMASI • BÜTÇE KAYITLARININ TUTULMASI • GENEL BÜTÇE DIŞINDAKİ KAMU İDARELERİNDE ÖDENEK DEVİR İŞLEMLERİNİ YAPMA • ÖDENEK GÖNDERME BELGESİ DÜZENLEMEK SURETİYLE MERKEZ VE TAŞRA BİRİMLERİ ARASINDA ÖDENEK DAĞITIMI • ERTESİ YILA GEÇİCİ YÜKLENMEYE GİRİŞME • FAALİYET RAPORU • MALİ İSTATİSTİKLERİN HAZIRLANMASI • HARCAMA ÖNCESİ KONTROL • HARCAMA SONRASI İÇ DENETİM GÖREV VE YETKİLERİ KAMU İDARELERİNE DEVREDİLMEKTEDİR BU YETKİ DEVRİNE PARALEL OLARAK YUKARIDAKİ İŞLEMLERDEN KAMU İDARELERİ SORUMLU OLACAKTIR

15. STRATEJİK PLANLAMA VE PERFORMANS ESASLI BÜTÇELEME • STRATEJİK PLAN HAZIRLAMA KILAVUZU (DPT) • PERFORMANSA DAYALI BÜTÇELEME REHBERİ (MALİYE BAKANLIĞI) • BÜTÇELERİN STRATEJİK PLANLARA DAYANDIRILMASI • BÜTÇELERİN STRATEJİK PLANLARDA YER ALAN MİSYON, VİZYON VE STRATEJİK AMAÇLARLA UYUMLU OLMASI • BÜTÇELERİN PERFORMANS GÖSTERGELERİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ • PERFORMANS DENETİMLERİNİN BU GÖSTERGELER ÇERÇEVESİNDE GERÇEKLEŞTİRİLMESİ • RAPORLAMA

16. ÇOK YILLI BÜTÇELEME • ORTA VADELİ PROGRAM HAZIRLANMASI • ORTA VADELİ MALİ PLAN HAZIRLANMASI • İDARELERİN STRATEJİK PLAN YAPMALARI • İDARELERİN YILI VE İZLEYEN İKİ YILIN GELİR VE GİDER TAHMİNLERİNİ İÇEREN ÜÇ YILLIK BÜTÇE YAPMALARI • BUNA GÖRE ORTA VADELİ HARCAMA PROGRAMI ÇERÇEVESİNDE PLANLAMA-BÜTÇELEME İLİŞKİSİ KURULMAKTADIR

17. MUHASEBE BİRLİĞİ VE MALİ İSTATİSTİKLER • MUHASEBE BİRLİĞİ SAĞLANMAKTADIR. GENEL İDARE KAPSAMINDAKİ İDARELERDE AYNI MUHASEBE SİSTEMİ KULLANILACAKTIR. TÜM HESAPLARIN KONSOLİDE EDİLMESİNE VE ULUSLARARASI KARŞILAŞTIRMAYA İMKAN TANINMAKTADIR • MALİYE BAKANLIĞI BÜNYESİNDE OLUŞTURULACAK KURUL, GENEL YÖNETİM KAPSAMINDAKİ İDARELERİNİN UYGULAYACAĞI MUHASEBE VE RAPORLAMA STANDARTLARINI, ÇERÇEVE HESAP PLANI VE DÜZENLEYECEKLERİ RAPORLARIN ŞEKİL, SÜRE VE TÜRLERİNİ TESPİT EDECEKTİR • KAMU MALİYESİNE İLİŞKİN MALİ İSTATİSTİKLERİN HAZIRLANMASI VE KAMUOYUNA SUNULMASI ÖNGÖRÜLMÜŞTÜR

18. İÇ KONTROL SİSTEMİ • İÇ KONTROL: BÜTÇEYE VE YÜRÜRLÜKTEKİ KURALLARA UYULMASINA, VARLIKLARIN KORUNMASINA, MUHASEBE KAYITLARININ GEÇERLİLİĞİNİN VE DOĞRULUĞUNUN SAĞLANMASINA VE MALİ BİLGİLERİN KULLANIMA HAZIR HALDE BULUNDURULARAK YÖNETSEL KARARLARIN KOLAYLAŞTIRILMASINA İMKÂN VEREN KURUMSAL YAPI, YÖNTEM, İŞLEM SÜREÇLERİ VE ARAÇLAR BÜTÜNÜNDEN OLUŞUR • İÇ KONTROL MERKEZİ UYUMLAŞTIRMA GÖREVİ MALİYE BAKANLIĞI TARAFINDAN YÜRÜTÜLECEKTİR • ETKİN BİR İÇ KONTROL SİSTEMİNİN KURULMASI İDARELERİN YÖNETİM SORUMLULUĞUNDADIR

19. İÇ DENETİM SİSTEMİ • İÇ DENETİM KOORDİNASYON KURULU KURULMUŞTUR • RİSK ESASLI OLARAK İÇ DENETİM YAPILMASI • ÜST YÖNETİCİYE BAĞLI İÇ DENETÇİ İSTİHDAMI • SERTİFİKALI İÇ DENETÇİLER • İÇ DENETİM STANDARTLARINA UYGUN SİSTEMATİK VE SÜREKLİ DENETİM ÖNGÖRÜLMÜŞTÜR

20. SAYIŞTAY DENETİMİ • SAYIŞTAYIN HARCAMA ÖNCESİ KONTROL FONKSİYONU KALDIRILMIŞTIR • SAYIŞTAY DENETİMİNİN KAPSAMI GENİŞLETİLMİŞTİR. GENEL YÖNETİM KAPSAMINDA YER ALAN MERKEZİ YÖNETİM KAPSAMINDAKİ İDARELER, SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARI VE MAHALLİ İDARELER SAYIŞTAY DENETİMİNE TABİ TUTULMUŞTUR