Inleiding programmeren in C++ Life Science & Technology 26 januari 2004

Inleiding programmeren in C++Life Science & Technology26 januari 2004 http://www.liacs.nl/home/kosters/lst/ Universiteit Leiden

Week 2 • Inhoud • Variabelen, operatoren en controlestructuren • Doel • Leren omgaan met basiselementen van C++ • Materiaal • Ammeraal Hoofdstuk 2 (niet p. 23, niet 2.6) • Dictaat Hoofdstuk 3.2 en opgaven 6/14 (vooralsnog zonder functies) • De eerste programmeeropgave

int – geheel getal int getal; // een geheel getal int a = 3, b = -5; // en nog twee // nu wel geinitialiseerd getal = a + b; // wordt dus -2 a = a + 7; // a wordt 10 b++; // equivalent aan b = b + 1 // b wordt dus -4 --a; // en nu wordt a 9: a = a - 1 getal += a; // betekent getal = getal + a // dus getal wordt -2 + 9 = 7 a = 19 / 7; // 2: geheeltallige deling van 19 door 7 b = 19 % 7; // 5: rest bij deling van 19 door 7

double en float – reëel getal double x; // een reeel getal double temp = 36.5, euro = 2.20371; int i; i = 9 / 5; // resultaat 1 x = 9 / 5; // en weer 1 (1.0000) x = 9.0 / 5; // maar nu 1.8000 x = (double)9 / 5; // casting // nu 1.8000 x = static_cast<double>(9) / 5; // zelfde (chic) i = x + 0.5; // slim afronden const double pie = 3.28; pie = 3.14; // FOUT!!

Typeconversie (cast) • Expliciete typeconversie • Is iets anders dan impliciet, zoals in x = 9.0 / 5 • Conventionele notatie: gewenst type tussen haakjes voor de expressie: (double)9 • Maar in (int) a + b / c wordt alleen a naar int geconverteerd! • Daarom is logischer (en dit mag ook allemaal) double(9) of double(a + b / c) • Nieuwe C++-notatie onderscheidt verschillende typen casts: static_cast<double>(9) of static_cast<int>(a + b / c)

Afdrukken van double en float #include <iostream> #include <iomanip> using namespace std; ... double z = 92.36718; cout << "En z is: " << setw(8) // 8 posities breed << setprecision(2) // 2 cijfer na de komma afdrukken << fixed // vaste komma in plaats van scientific << showpoint // altijd een ., dus ook 88.00 << z // in plaats van 88 << endl; // en we zien 92.37

char – karakter • ieder karakter correspondeert met een uniek geheel getal tussen 0 en 255: de ASCII-waarde ( ’\n’ blijkt 10) char letter; // een karakter char let1 = 'q', let2 = '$'; // en nog twee int i; // een geheel getal i = 'h' -'c'; // 5 (c-d-e-f-g-h) i = 'a'; // ASCII-waarde van a blijkt 97 cout << "Geef een karakter: "; cin >> letter; if ( 'a' <= letter && letter <= 'z') { // kleine letter? letter = letter + 'A' - 'a'; // letter naar hoofdletter converteren } // if // letter = letter - 32 cout << "Resultaat: " << letter << endl;

bool – waar / niet waar • true = 1 • in C++ is alles wat niet 0 is, true; dus 7 is ook true! • false = 0 bool p, q; // twee booleans (niet geinitialiseerd!)

Toekenningen int getal; bool p; getal = 17; // toekenning p = false; • l-value = r-value • aan een “l-value” mag worden toegekend; het is een variabele, een geheugenlocatie • de “r-value” is een expressie p = ( getal >= 15 ); // het feit of getal minstens 15 is if ( p ) cout << "Groot getal" << endl; if ( p == true ) ...; // beter: if ( p ) … if ( p = true ) ...; // ?????????????

Variabelen – Scope #include <iostream> #include <iomanip> using namespace std; double koers = 2.20371; // scope hele programma int main ( ) { double nlg; // scope alleen functie main // zet bij voorkeur alle variabelen HIER cout << "Guldens: "; cin >> nlg; if ( nlg > 0 ) { double eur = nlg / koers; // scope alleen de if // dit liever niet doen cout << "Euro: " << fixed << setprecision(2) << eur << endl; } // if eur = 0; // FOUT!! niet in scope // dus niet doen return 0; } // main

Operatoren en prioriteit • Prioriteit (zie boek p.50 …); gebruik liever punt 3! • Associativiteit • meeste operatoren (+, -, * en dergelijke) • links-associatief: a - b - c is (a - b) – c • toekenningen (=, += en dergelijke) en unaire operatoren (++, --) • rechts-associatief: a = b = 5 is a = (b = 5) • Zet overvloedig haakjes • Met behulp van operatoren worden expressies gebouwd

While statement • While: iteratief statement van de vorm • while ( expressie ) statement • expressie is een relationele expressie (waar / niet waar) • het statement is vaak een compound-statement • Bij een while is het aantal “doorgangen” door de lus vaak onbekend of lastig te berekenen while ( n != 0 ) n = n - 1; while ( n ) n--; int i = 1, result = 0; while ( i <= n ) { result += i * i; i++; } // while int x = 1; while ( x < 1000 ) x = 2 * x; // x is nu 1024

For statement • For: iteratief statement van de vorm • for (statement1 expressie1; expressie2) statement2 • statement1: initialisatie, heel soms null-statement • expressie1: test • expressie2: aan het einde van elke ronde, vaak de- of increment, heel soms null-statement • statement2: vaak een compound-statement met { } • Bij een for is het aantal “doorgangen” door de lus vaak wel bekend int i, result = 0; for ( i = 1; i <= n; i++ ) result += i * i;

Dubbele for-loop De dubbele for-loop for ( i = 1; i <= 4; i++ ) { cout << i << ”: ”; for ( j = 1; j <= i; j++ ) cout << i*j << ” ”; cout << endl; } // for-i 1: 1 2: 2 4 3: 3 6 9 4: 4 8 12 16 levert op:

For statement (2) for ( A; B; C) D komt overeen met A; while (B) { D; C; } for ( i = 1; i <= n; i++ ) result += i * i; i = 1; while ( i <= n ) { result += i * i; i++; } // while

Stopt deze while-loop? int getal; cout << ”Geef een positief geheel getal ..”: cin >> getal; while ( getal != 1 ) if ( getal % 2 == 0 ) // getal even getal = getal / 2; else getal = 3 * getal + 1; Het “3x+1 vermoeden” zegt: dit stopt altijd! Voorbeeld: 11 – 34 – 17 – 52 – 26 – 13 – 40 – 20 – 10 – 5 – 16 – 8 – 4 – 2 – 1

Inleiding programmeren in C++ Life Science & Technology 26 januari 2004