Yatılı bir askeri lisede 2004 tüberküloz kohortunun başlangıç değerlendirmesi

1. Yatılı bir askeri lisede 2004 tüberküloz kohortunun başlangıç değerlendirmesi Dr.Faruk ÇİFTÇİ GATA Haydarpaşa Eğt.Hst. Göğüs Hstl.Srv., İSTANBUL

2. Arka plan ve sorun • Çalışma yaptığımız askeri okul; lise düzeyinde, yatılı, 4 sınıftan oluşan, yaklaşık 1300 erkek öğrenciden oluşan bir okul • Son 5 yıl içinde 5 akciğer tüberkülozu (TB) saptandı, bunlardan üçü yayma pozitif. • Ortalama yıllık insidansı yüzbinde 77 • Hasta olan 5 öğrenciden dördü son sınıfta, biri 2. sınıfta.

3. Arka plan ve sorun • Okula girişte detaylı bir sağlık muayenesinden geçerek tam sağlam olarak alınan, • Ülke ortalamasının çok üzerinde bir kalitede beslenme ve barınma sağlanan, • Yakın ve etkin bir sağlık desteği alan bu okul öğrencilerinde niçin bu kadar yüksek TB insidans hızı görülüyor?

4. Amaç • TB açısından bir risk grubu olduğu bilinen lise düzeyindeki bir askeri okula 2004 yılında başlayan öğrencilerin bir kohort grup olarak kabul edilip, risk dönemi öncesi tüberkülin cilt testi (TCT) yaparak, başlangıç enfeksiyon prevalansını ve özelliklerini ortaya koymak

5. Yöntem • Epidemiyolojik bir çalışma • Bir kohort grubun başlangıç profili • Ekim 2004’te İstanbul’da yapıldı • Askeri Lise 2004 girişli genel sağlık muayenesinden sağlam raporu almış askeri öğrenciler alındı • 1989-90 doğumlu 292 erkek öğrenci • Çalışma dışı bırakılan öğrenci yok

6. Yöntem • Her öğrenciye 5 TU PPD uygulandı • 72 s sonra endurasyon çapı ölçüldü • Test bir mikrobiyoloji uzmanı tarafından yapıldı ve değerlendirildi • Aşılılarda ≥15 mm, aşısızlarda ≥10 mm pozitif olarak kabul edildi • Negatif saptanan reaksiyonlarda 10 gün sonra test tekrarlandı (booster)

7. Yöntem • Her öğrencinin; • BCG skar sayısı • Aile birey sayısı • Aile gelir düzeyi • Ailesinin oturduğu yer • Vücut kitle indeksi • TB temas hikayesi kaydedildi

8. Yöntem • TB enfeksiyon prevalansı (TBEP) = TCT(+) öğrenci sayısı / tüm öğrenciler • Yıllık enfeksiyon risk oranı (YERO)= 1-N1/y N = Aşısız öğrencilerdeki TCT(-)’lik oranı y = Kohortun yaş ortalaması

9. Sonuçlar • Toplam 292 erkek öğrenci • 286’sı TC vatandaşı • 6’sı yabancı uyruklu • Yaş ortalaması 14.1±0.4 yıl

10. Öğrencilerdeki BCG aşılı olma oranı n=8 (%2.7) n=284 (%97.3)

11. BCG - TCT ilişkisi Hasta sayısı %6.2 18/274 n=292 %6.1 17/267 n=284 %3.1 4/124 n=128 %9.2 13/129 n=142 %12.5 1/7 n=8 %0 0/14 n=14

12. BCG - TCT ilişkisi Endurasyon çapı (mm) 8.96 8.85 8.11 7.10 7.95mm 2.12

13. Aile birey sayısı - BCG - TCT ilişkisi

14. Aile gelir düzeyi - BCG - TCT ilişkisi

15. Ailenin oturduğu yer - BCG -TCT ilişkisi

16. Vücut kitle indeksi - BCG -TCT ilişkisi

17. TB temas-TCT ilişkisi

18. Sonuçlar • TBEP; • Tüm öğrencilerde %6.2 • Aşılılarda % 6.0 • Aşısızlarda %12.5 • YERO = %0.94 • TCT ortalaması; • Tüm öğrencilerde 7.95±4.36 mm • Aşılılarda 8.11±4.26mm • Aşısızlarda 2.12 ±4.01

19. Tartışma • %0.94’lük YERO okulun TB insidansı ile uyumlu gibi gözüküyor • Ancak YERO az sayıdaki aşısız öğrenciden hesaplandığı için bu değer çok dikkate alınabilir bir oran değildir • Sadece 8 öğrenci aşısız ve bunlardan biri TCT(+) (TCT pozitiflik oranı %12.5) • Halbuki öğrencilerin çoğunluğunu oluşturan aşılılarda bu oran %6.0

20. Çıkarım • Uzun yıllar Tb enfeksiyon ve hastalığı yönünden takip edilecek olan bu kohort grubunda çalışma başlangıcı itibarıyla; • Yüksek aşılama oranı ve • Düşük enfeksiyon prevalansı saptandı • Aile gelir düzeyi-birey sayısı, vücut kitle indeksi ile TBEP arasında ilişki bulunmadı • Aile oturduğu yer ile TBEP arasında kısmi ilişki var • TB temaslısı olmakla TBEP arasında ilişki saptandı

21. Çıkarım • Tüm ülke nüfusunu temsil etme özelliği olmayan bu kohort gruptan önümüzdeki yıllarda elde edilecek verilerin; • Risk özellikleri taşıyan kapalı bir toplumdaki TB’nin bulaşıcılığı ve etyopatogenezi ile TB enfeksiyon – hastalık arasındaki ilişki hakkında önemli bilgiler içereceğini düşünüyoruz